Η δύσκολη επίσκεψη του Ομπάμα στη Χιροσίμα

Ο Πρόεδρος Ομπάμα που φτάνει σήμερα στη Χιροσίμα, θα είναι ο πρώτος εν ενεργεία Αμερικανός πρόεδρος που επισκέπτεται την περιοχή μετά τη ρίψη της ατομικής βόμβας από τις ΗΠΑ, που σκότωσε περίπου 140.000 ανθρώπους και οδήγησε στο τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Δεν θα μείνουν όμως όλοι ευχαριστημένοι από την επίσκεψή του…

Τι θα πρέπει να επισκεφθεί ο Ομπάμα;

Ο Λευκός Οίκος δήλωσε ότι ο πρόεδρος θα επισκεφθεί το Πάρκο Ειρήνης της Χιροσίμα και καταθέσει στεφάνι στο κενοτάφιο

στη μνήμη των θυμάτων των βομβαρδισμών. Στο πλαίσιο της Χιροσίμα, αυτές οι περιοχές είναι αρκετά πολιτικά ουδέτερες, τιμώντας την ειρήνη και τις ζωές που χάθηκαν. Αλλά η επιγραφή στο μνημείο γράφει: "Αναπαυθείτε εν ειρήνη, γιατί το λάθος δεν πρέπει να επαναληφθεί", εντείνοντας το επίμαχο θέμα στο λάθος ποιων αναφέρεται.

Ο Λευκός Οίκος δεν έχει πει κατά πόσον ο Ομπάμα θα επισκεφθεί το Μνημείο Ειρήνης της Χιροσίμα, μια πιο δύσκολη επιλογή δεδομένου ότι παρουσιάζει την Ιαπωνία εντελώς ως θύμα, με μικρή αναφορά στο ρόλο της ως επιτιθέμενη χώρα εν καιρώ πολέμου. Στη δεκαετία του 1990, το μουσείο απάντησε στις επικρίσεις ότι δεν αναγνωρίζει επαρκώς τις θηριωδίες της Ιαπωνίας με την προσθήκη υλικού που περιγράφει το ρόλο της Χιροσίμα στην δημιουργία του πολέμου. Αλλά εξαιτίας μιας ανακαίνισης, ένα μεγάλο μέρος αυτού του περιεχομένου δεν εκτίθεται επί του παρόντος.

Θα πρέπει να έχει συναντηθεί με επιζώντες;

Αυτό μπορεί να είναι ένα από τα πιο δύσκολα θέματα επειδή οι επικριτές στις Ηνωμένες Πολιτείες παρουσιάζουν την επίσκεψη ως μια ακόμα στάση στην "περιοδεία συγγνώμης". Ακόμα και αν ο Ομπάμα δεν ζητήσει συγγνώμη, θα είναι δύσκολο να συναντήσει κάποιον επιζώντα χωρίς να εκφράσει τη λύπη και τη συμπάθεια για αυτό που έχει υποστεί. Περίπου 84.000 επιζήσαντες της ατομικής βόμβας εξακολουθούν να ζουν στην περιοχή της Χιροσίμα και ένα επιπλέον 48.000 στο Ναγκασάκι. Σύμφωνα με μια δημοσκόπηση την Τετάρτη από το ιαπωνικό δημόσιο ραδιοτηλεοπτικό οργανισμό NHK, κοντά στο 60 τοις εκατό από αυτούς είπαν ότι ήθελαν να συναντηθούν με τον πρόεδρο και να ακούσει τις ιστορίες τους.

Ερωτηθείς σε συνέντευξή του την Κυριακή αν θα το κάνει, ο Ομπάμα απέφυγε να απαντήσει, λέγοντας ότι δεν είχε ολοκληρώσει το πρόγραμμά του. Την Πέμπτη, μια ομάδα επιζώντων δήλωσε ότι τρεις επιζώντες είχαν προσκληθεί στην τελετή κατάθεσης στεφάνου. Δεν έγινε γνωστό αν θα συναντηθούν με τον Πρόεδρο.

Θα πρέπει ο πρόεδρος να ζητήσει συγγνώμη;

Ο Ομπάμα έχει ήδη δηλώσει ότι δεν θα ζητήσει συγγνώμη για τις βομβιστικές επιθέσεις, και ο πρωθυπουργός Σίνζο Άμπε δεν έχει πιέσει. Η πλειοψηφία των Αμερικανών πιστεύει ότι οι βομβαρδισμοί ήταν απαραίτητοι για να αναγκάσουν την Ιαπωνία να παραδοθεί και να λήξει ο πόλεμος. Ο πρόεδρος Χάρι Τρούμαν, και πολλοί ιστορικοί από τότε, έχουν υποστηρίξει ότι οι βομβαρδισμοί έσωσαν εκατομμύρια ζωές, αποφεύγοντας την ανάγκη για μια εισβολή μεγάλης κλίμακας. Υποστηρίζουν επίσης ότι η Ιαπωνία, η οποία είχε οδηγήσει μια εκστρατεία λεηλασίας σε όλη την Ασία, είχε την ευκαιρία να παραδοθεί πριν από τις βομβιστικές επιθέσεις, αλλά επέλεξε να μην το κάνει. Υπό αυτή την άποψη, καμία συγγνώμη δεν δικαιολογείται.

Οι επικριτές των βομβαρδισμών είναι δύσπιστοι ως το αν πραγματικά οδήγησαν στην παράδοση της Ιαπωνίας. Το γεγονός ότι βομβαρδίστηκαν πόλεις, και όχι στρατιωτικοί στόχοι, σκοτώνοντας πάνω από 200.000 ανθρώπους, έχει οδηγήσει ορισμένους εμπειρογνώμονες και στις δύο χώρες να υποστηρίξουν ότι οι βομβαρδισμοί ισοδυναμούν με εγκλήματα πολέμου. Από την άποψη αυτή, ο πρόεδρος θα πρέπει να ζητήσει συγγνώμη εκ μέρους των Ηνωμένων Πολιτειών.

Λοιπόν, τι θα πει ο Ομπάμα;

Μετά την κατάθεση στεφάνου στο Μνημείο Ειρήνης, ο Ομπάμα αναμένεται να κάνει σύντομες παρατηρήσεις. "Νομίζω ότι μπορείτε να περιμένετε από μένα ότι θα μιλήσω για τη φρίκη του πολέμου σε γενικές γραμμές, θα μιλήσω για την ανάγκη για έναν κόσμο χωρίς πυρηνικά όπλα και θα μιλήσω για τη συμμαχία ΗΠΑ-Ιαπωνίας ως ένα παράδειγμα για το πώς μπορούμε να προχωρήσουμε" είπε στο NHK.

Μπορεί επίσης να υπογράψει το βιβλίο επισκεπτών, όπως έκανε και ο υπουργός Εξωτερικών Τζον Κέρι κατά τη διάρκεια επίσκεψης του Απριλίου. "Είναι μια σκληρή, αναγκαστική υπενθύμιση," έγραψε ο Κέρι, "όχι μόνο υποχρέωσή μας να τελειώσουμε την απειλή των πυρηνικών όπλων, αλλά και να αφιερώσουμε όλες τις προσπάθειες μας στην αποφυγή ενός πολέμου".

Θα πρέπει να επικρίνει την Ιαπωνία για το ρόλο της στον πόλεμο;

Αφού η ομιλία του προέδρου δεν θα περιλαμβάνει μια συγγνώμη, θα πρέπει να επιτύχει μια λεπτή ισορροπία, παραπέμποντας στην επιθετικότητα της Ιαπωνίας κατά τη διάρκεια του πολέμου. Μερικοί αναρωτιούνται αν θα αναφερθεί στην ιαπωνική επίθεση στο Περλ Χάρμπορ, μαζί με άλλες αγριότητες από του Ιάπωνες, όπως η Σφαγή στην Ναντζίνγκ στην Κίνα ή η Πορεία θανάτου του Μπατάαν.

Ποια είναι τα πιθανά "ναρκοπέδια" αλλού στην Ασία;

Οι πληγές του Β 'Παγκοσμίου Πολέμου είναι ακόμα έντονα αισθητές σε άλλα μέρη της Ασίας, που έπεσε θύμα της αυτοκρατορικής πολεμικής μηχανής της Ιαπωνίας. Στην Κίνα, η People’s Daily, η επίσημη εφημερίδα του Κομμουνιστικού Κόμματος, κατηγόρησε την Ιαπωνία ότι είναι "δεξί χέρι" του Ομπάμα στην Ανατολική Ασία, ενώ η επίσκεψή του στη Χιροσίμα θεωρείται ως μια ψεύτικη προσπάθεια να απεικονίσει την Ιαπωνία ως θύμα και όχι ως κύριο επιτιθέμενο κατά τη διάρκεια του πολέμου.

Η επίσημη απάντηση στη Νότια Κορέα ήταν πιο συγκρατημένη. Η κυβέρνηση δεν χαιρέτισε ούτε επέκρινε το ταξίδι. Αλλά κάποια νοτιοκορεάτικα Μέσα ενημέρωσης, καθώς και επιζώντες από τους βομβαρδισμούς της Νότιας Κορέας, προέτρεψαν τον Ομπάμα να αποτίσει φόρο τιμής σε ένα ξεχωριστό μνημείο στο Πάρκο Ειρήνης της Χιροσίμα, που χτίστηκε από Κορεάτες στη μνήμη των θυμάτων της Κορέας.

Ποια είναι η αντίδραση στην Ιαπωνία;

Οι Ιάπωνες, μαζί με τα βασικότερα μέσα μαζικής ενημέρωσης, ήταν συντριπτικά υποστηρικτικοί στην απόφαση του Ομπάμα να επισκεφθεί τη Χιροσίμα. Σε μια δημοσκόπηση αυτή την εβδομάδα της Asahi Shimbun, μιας φιλελεύθερης εφημερίδας, 89 τοις εκατό είπαν ότι υποστηρίζουν το ταξίδι. Ωστόσο, την Πέμπτη, μια ομάδα περίπου 50 διαδηλωτών παρέλασαν μπροστά από το Μνημείο Ειρήνης της Χιροσίμα, κρατώντας πλακάτ που έγραφαν: "Όχι Άμπε! Όχι Ομπάμα! Όχι πυρηνικά, βάσεις και πόλεμος".

nytimes.com

Διαβάστε περισσότερα