Η χαμένη γενιά των Neets

Δεκατέσσερα εκατομμύρια νέοι Ευρωπαίοι δεν εργάζονται, ούτε εκπαιδεύονται. Ο αριθμός τους ολοένα και αυξάνεται εξαιτίας της οικονομικής κρίσης. Οι κοινωνιολόγοι ανησυχούν για τις συνέπειες αυτού του φαινομένου στην κοινωνία και την υγεία, γράφει η Fleur de Weerd στην Trouw του Άμστερνταμ.

Τα στοιχεία για την αύξηση της ανεργίας των νέων είναι συγκλονιστικά. Όμως στους υπολογισμούς, γενικά, μετράνε μόνο τους νέους που είναι έτοιμοι να εργαστούν και που θέλουν να εργαστούν. «Υπάρχει επίσης μια τεράστια ομάδα η οποία δεν έχει απολύτως κανένα κίνητρο και γι’ αυτό στρέφεται μακριά από την

αγορά εργασίας», λέει ο Massimiliano Mascherini του Ευρωπαϊκού Ιδρύματος για τη Βελτίωση των Συνθηκών Διαβίωσης και Εργασίας, ενός οργανισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ο Mascherini μελέτησε νέους ανθρώπους που ούτε εργάζονται, ούτε ακολουθούν κάποια εκπαίδευση ή κατάρτιση (τους αποκαλούμενους NEETs από τις λέξεις «not in education, employment, or training»). Ερεύνησε το υπόβαθρο και τη συμπεριφορά αυτών των «αραχτών» και το τι κοστίζουν στην Ευρώπη.

Τα αποτελέσματα είναι ανησυχητικά. Δεκατέσσερα εκατομμύρια νέοι άνθρωποι στην Ευρώπη κάθονται στο σπίτι τους και δεν κάνουν τίποτα. Αυτό αναλογεί στο 15,4% των νέων ηλικίας 15 έως 29. Μερικοί είναι άνεργοι από επιλογή ή ταξιδεύουν, αλλά η πλειοψηφία δεν είναι. «Πιστεύουν ελάχιστα στους θεσμούς και τους συνανθρώπους τους. Είναι κοινωνικά και πολιτικά απομονωμένοι. Έχουν επίσης μεγαλύτερη πιθανότητα να καταλήξουν σε εγκληματικούς κύκλους», λέει ο Mascherini.
Αναπηρίες και προβληματικά σπίτια
Οι Βρυξέλλες παρακολουθούν στενά τις εξελίξεις σχετικά με τους NEETs με ανησυχία, καθώς το θέμα είναι δαπανηρό. Ο Mascherini υπολογίζει ότι το κόστος της ανεργίας των νέων κρατών μελών ανήλθε σε 153 δις. ευρώ το 2011, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό ήταν μόνο 119 δισ. ευρώ το 2008. Και αυτή είναι μια συντηρητική εκτίμηση, που περιλαμβάνει μόνο το κόστος των κοινωνικών υπηρεσιών και όχι θέματα όπως η εγκληματικότητα και η υγειονομική περίθαλψη.

Ο Ton Eimers, διευθυντής του Κέντρου Γνώσης για την Επαγγελματική Εκπαίδευση και Αγορά Εργασίας, γνωρίζει καλά την προβληματική ομάδα. «Είναι συχνά νέοι με ειδικές ανάγκες, μαθησιακές δυσκολίες ή/ και μια προβληματική κατάσταση στο σπίτι».  Όπως λέει, η μελέτη «περιγράφει όσους εγκαταλείπουν πρόωρα το Γυμνάσιο και τους ανέργους ως εκφάνσεις του ίδιου προβλήματος: νέοι που διατρέχουν τον κίνδυνο να χάσουν την επαφή τους με την κοινωνία Σε περιόδους κρίσης, τα προβλήματα αυτής της ομάδας αυξάνονται».
Αυτό που προκαλεί εντύπωση είναι ότι οι νέοι άνθρωποι σε διάφορα μέρη της Ευρώπης ανταποκρίνονται στην κατάστασή τους με διαφορετικό τρόπο. Στις αγγλοσαξονικές χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης, οι NEETs είναι παθητικοί. Είναι απογοητευμένοι από την κοινωνία και τους θεσμούς και έχουν την αίσθηση ότι κανείς δεν θέλει να τους βοηθήσει. Ως αντίδραση σε αυτό στρέφονται μακριά από την κοινωνία. Η ομάδα βρίσκει την πολιτική λιγότερο σημαντική και ένας μεγάλος αριθμός δεν ψηφ