Μπους εναντίον Κλίντον, εικοσιπέντε χρόνια μετά

Η Τρίτη ήταν μια καλή μέρα για την προεδρική μάχη και τους Ρεπουμπλικάνους, αλλά όχι για το λόγο που νομίζετε... Ο Τζεμπ Μπους μπορεί να αποδειχθεί ένας ισχυρός προεδρικός υποψήφιος –μπορεί και όχι. Μπορεί να καταφέρει να συμβιβάσει τη βάση του κόμματος και των ελίτ –μπορεί και όχι. Αλλά αυτό που έχει ήδη γίνει, είναι ότι επικεντρώθηκε η προεδρική κούρσα σε μια σειρά ζητημάτων που απειλούν σημαντικά την κορυφαία υποψήφια των Δημοκρατικών, Χίλαρι Κλίντον.

Ζήτημα πρώτο: το θέμα της δυναστείας. Ο Τζεμπ Μπους είναι ένας άνθρωπος με σημαντικό

πολιτικό υπόβαθρο: κυβερνήτης επί δύο περιόδους μιας μεγάλης πολιτείας. Από την άλλη πλευρά, οι Ρεπουμπλικάνοι δεν έχουν έλλειψη από πετυχημένους κυβερνήτες. Το όνομά του και το πλεονέκτημα της κληρονομικής του δυνατότητας να συγκεντρώσει χρήματα τον καθιστούν πρωτοκλασάτο υποψήφιο. Δεν είναι ανησυχητικό για την αμερικανική πολιτική και την αμερικανική κοινωνία αυτό το πλεονέκτημα; Και κάτι ανάλογο δεν αφορά και την Χίλαρι Κλίντον; Και αυτή έχει πετύχει πολλά, φυσικά. Αλλά ποιος πιστεύει ότι θα ήταν το φαβορί για το χρίσμα των Δημοκρατικών, αν ονομαζόταν ακόμα Χίλαρι Ρόνταμ;

Πολλοί Αμερικανοί αισθάνονται ότι η κοινωνία τους έχει γίνει λιγότερο ευέλικτη και πιο άδικη κατά τα τελευταία 20 ή 30 χρόνια. Τίποτα δεν θα συμβόλιζε περισσότερο τους περιορισμούς των ευκαιριών από μια «κόντρα» Μπους-Κλίντον. Η δυσφορία που αισθάνονται οι Αμερικανοί με αυτήν την εικόνα δεν θα επηρεάσει μόνο τον Τζεμπ Μπους. Και αν οι Ρεπουμπλικάνοι καταλήξουν να τον απορρίψουν υπέρ ενός πιο αυτοδημιούργητου υποψήφιου –όπως ο Σκοτ Γουόκερ - δεν θα βάλουν ιδέες στους Δημοκρατικούς, να επιλέξουν και αυτοί τον ηγέτη τους αντί να τον κληρονομήσουν;

Ζήτημα δεύτερο: το θέμα της προσωπικής περιουσίας. Ο Μιτ Ρόμνεϊ φέρεται να έχει πει ότι αν οι Αμερικανοί ταράχθηκαν από την περιουσία τους από την εταιρεία Bain, ας περιμένουν να δουν και τι έκανε ο Τζεμπ στην Barclays. Αλλά αν οι ψηφοφόροι κάτσουν να ελέγξουν ποιος έχει και πόσα, και γιατί, μάλλον θα δώσουν μεγαλύτερη σημασία στα οικονομικά της οικογένειας Κλίντον. Αφότου έληξε η θητεία του Μπιλ, το ζεύγος Κλίντον έχει λάβει πάνω από 100 εκατομμύρια δολάρια, κυρίως για ομιλίες σε κοινό στις Ηνωμένες Πολιτείες και στο εξωτερικό. Η Χίλαρι Κλίντον υποστηρίζει ότι αυτά τα κέρδη οφείλονται στη σκληρή δουλειά. Και ναι, θα πρέπει να είναι κουραστικό να ταξιδεύει για να δίνει ομιλίες. Αλλά ας μην είμαστε αφελείς. Αυτό που «πουλάνε» είναι το κύρος της προεδρίας και η πρόσβαση σε έναν πιθανό μελλοντικό πρόεδρο, σε μια πρωτοφανή κλίμακα.

Η όλη επιχείρηση Κλίντον είναι μια θεσμική σύγκρουση συμφερόντων. Ο Μπιλ Κλίντον εισέπραττε κέρδη, ενώ η σύζυγός του υπηρετούσε στη Γερουσία κι ενώ ήταν σε θέση να επηρεάσει τη νομοθεσία. Μάζευε κέρδη ενώ η σύζυγός του είχε πρόθεση να θέσει υποψηφιότητα για την προεδρία. Μάζευε αμοιβές -συχνά από διεθνή ακροατήρια- ενώ η σύζυγός του κατεύθυνε την εξωτερική πολιτική των Ηνωμένων Πολιτειών. Και οι δύο εισέπρατταν, με την προσδοκία να επιστρέψουν στο Λευκό Οίκο. Ενώ οι Δημοκρατικοί προετοιμάζουν την αντιπολιτευτική έρευνά τους για τις επιχειρηματικές συναλλαγές του Μπους, μπορούν να αρχίσουν να αναρωτιούνται: ίσως θα μπορούσαμε να χρησιμοποιήσουμε αυτά τα πράγματα πιο αποτελεσματικά εάν επιλέγαμε έναν υποψήφιο ο οποίος δεν έχει κάνει πολύ, πολύ, πολύ χειρότερα…

Ζήτημα τρίτο: το θέμα της χρηματοπιστωτικής κρίσης. Η χειρότερη οικονομική κρίση στην ιστορία των ΗΠΑ ξέσπασε υπό τον πρόεδρο Τζορτζ Μπους. Οι Δημοκρατικοί δεν θα αφήσουν τους ψηφοφόρους να το ξεχάσουν αυτό. Αλλά οι βασικές αποφάσεις που επέτρεψαν την κρίση έγιναν επί προεδρίας Κλίντον: η απόφαση να επιτραπεί στις ομοσπονδιακά ασφαλισμένες τράπεζες να εισέλθουν στην επενδυτική τραπεζική, η απόφαση να μην ρυθμίζουν τις εμπορικές συναλλαγές παραγώγων, η απόφασή τους να χαλαρώσουν τα στεγαστικά δάνεια στα πρότυπα της Fannie Mae, του οργανισμό διαχείρισης υποθηκών που υποστήριζε η ομοσπονδιακή κυβέρνηση. Η τράπεζα που έλαβε περισσότερα κεφάλαια διάσωσης από οποιοδήποτε άλλη, η Citigroup, ήταν υπό την προεδρία του πρώην υπουργού Οικονομικών του Κλίντον, Ρόμπερτ Ρούμπιν, κατά τη στιγμή της συντριβής. Ο Ρούμπιν κέρδισε περισσότερα από 115 εκατομμύρια δολάρια κατά τη διάρκεια της θητείας του εκεί, μια περίοδο κατά την οποία η Citigroup έλαβε περίπου 45 δισεκατομμύρια δολάρια για διάσωση.

Στις ομιλίες της για την οικονομική κρίση, η γερουσιαστής Ελίζαμπεθ Γουόρεν θυμίζει ευγενικά στο Δημοκρατικό κοινό της ότι η καταστροφή οφείλεται τόσο στον Κλίντον, όσο και στον Μπους. «Τρεις από τους τέσσερις τελευταίους υπουργούς Οικονομικών υπό Δημοκρατικούς προέδρους είχαν στενές σχέσεις με την Citigroup. Σε έναν τέταρτο προσφέρθηκε η θέση του Διευθύνοντος Συμβούλου της Citigroup, αλλά την απέρριψε». Ίσως η Γουόρεν να μην είναι η μόνη Δημοκρατική που το θυμάται. Καθώς η συζήτηση για την εποχή Μπους εντείνεται, το ίδιο συμβαίνει και με την προσοχή στις ευπαθείς κοινωνικές ομάδες της εποχής Κλίντον. Όσο πιο πολύ οι Δημοκρατικοί βλέπουν ότι ο προεκλογικός αγώνας του 2016 συγκρίνεται με του 1992, τόσο περισσότερο μπορεί να αναρωτιούνται: δεν θα έπρεπε το κόμμα να μπορεί να προσφέρει κάτι λίγο πιο φρέσκο;

Ζήτημα τέταρτο: το θέμα «αλλάζω σελίδα». Οι Δημοκρατικοί συχνά χλευάζουν τους Ρεπουμπλικάνους ως παλιό και ξεπερασμένο κόμμα. Οι Ρεπουμπλικάνοι προτείνουν εβδομηντάρηδες, όπως ο Ρόναλντ Ρέιγκαν, ο Μπομπ Ντόουλ και ο Τζον ΜακΚέιν. Οι Δημοκρατικοί προτείνουν «φρέσκους» σαραντάρηδες, όπως ο Τζον Φ. Κένεντι, ο Μπιλ Κλίντον και ο Μπαράκ Ομπάμα. Η προεκλογική εκστρατεία ενός ακόμη Μπους αποτελεί την επιτομή της Ρεπουμπλικανικής τάσης να κοιτάζει προς τα πίσω. Ωστόσο, η Χίλαρι Κλίντον, η οποία το 2016 θα είναι σχεδόν όσο ήταν ο Ρέιγκαν στις εκλογές του 1980, αποτελεί την επιτομή μιας ισοδύναμης Δημοκρατικής τάσης –και με το παραπάνω. «Σε όσους λένε ότι ποτέ δεν ήταν έτσι, ότι η Αμερική ποτέ δεν ήταν καλύτερη, λέω ότι κάνουν λάθος. Και το ξέρω γιατί ήμουν εκεί. Και το έχω δει. Και το θυμάμαι» δήλωσε ο Μπομπ Ντόουλ στην ομιλία αποδοχής του στο συνέδριο των Ρεπουμπλικάνων το 1996.

Η Χίλαρι Κλίντον στηρίζει επίσης την πολιτική της υπόσταση στην νοσταλγία για τις ημέρες που πέρασαν, στην δεκαετία του ‘90. Οι Ρεπουμπλικάνοι δικαιολογημένα απευθύνονται στους ηλικιωμένους: αυτοί είναι οι ψηφοφόροι τους. Οι Δημοκρατικοί θα πρέπει να κινητοποιήσουν τους νέους. Όσο πιο συχνά οι Δημοκρατικοί ακούνε ότι οι εκλογές του 2016 συγκρίνονται με τις άλλες εκλογές Μπους εναντίον Κλίντον πριν από 25 χρόνια, τόσο περισσότερο αναρωτιούνται: δεν θα έπρεπε το κόμμα που μιλάει περισσότερο για «αλλαγή» να είναι σε θέση να προσφέρει κάτι λίγο πιο φρέσκο;

Οι απόψεις του Τζεμπ Μπους για τη μετανάστευση και η άμεση δυσφορία του με τη βάση του Tea Party μπορεί να του κοστίσουν τελικά το χρίσμα των Ρεπουμπλικάνων. Αλλά μην έχετε αμφιβολία: δεν είναι ο μόνος ευάλωτος υποψήφιος. Μετά από λίγους μήνες «εκδίκασης» της υπόθεσης κατά της άλλης πολιτικής δυναστείας, θα ξεσηκωθούν οι υποτακτικοί Δημοκρατικοί επιτέλους εναντίον του δικού τους υποψήφιου;

http://www.theatlantic.com/politics/archive/2014/12/jeb-bushs-presidential-hopes-are-bad-news-for-hillary-clinton/383853/?single_page=true

Διαβάστε περισσότερα