(Αποκλειστικό) Λιβύη: Στο έλεος των παραστρατιωτικών ομάδων

Μια πλήρης καταγραφή των ομάδων και του …χάους στην Λιβύη οποία, δεν έχει ξαναγίνει στην Ελλάδα.

Τα τελευταία αιματηρά επεισόδια που συγκλόνισαν την πρωτεύουσα της Λιβύης, Τρίπολη, έφεραν στην επιφάνεια και πάλι τις απορίες που έχει ο Δυτικός κόσμος για το που πηγαίνει αυτή η χώρα. Παράλληλα, έδωσαν αφορμή στους καχύποπτους προς την «Αραβική Ανοιξη», μεταξύ των οποίων και αρκετοί

Βέβαια, ουδείς αμφισβητεί ότι στις αραβικές επαναστάσεις επένδυσαν εξ’ αρχής πάρα πολλά οι Δυτικοί. Μπορεί, όμως, να καπηλεύτηκαν και να βοήθησαν τις εξεγέρσεις, αλλά δεν ήταν η Δύση που τις δημιούργησε. Οι αιτίες που τις γέννησαν, είναι βαθύτερες, πολιτικές, κοινωνικές και ιστορικές μέσα στις ίδιες τις κοινωνίες της Μ.Ανατολής και της Β.Αφρικής. Ειδικά στην Λιβύη, η Δύση έριξε ιδιαίτερα μεγάλο βάρος. Γεγονός, άλλωστε, που επιβεβαιώνει η μεγάλη πολιτική και στρατιωτική υποστήριξη, που έλαβαν οι αντικαθεστωτικοί. Κι’ αυτό, σε αντίθεση με την Τυνησία και την Αίγυπτο, όπου η Δύση, αρχικά, μάλλον ήταν απλός θεατής των εξελίξεων. Και, ίσως, και σήμερα να συνεχίζεται το ίδιο.

Στην περίπτωση της Λιβύης, μετά την ανατροπή του Καντάφι, ξεφύτρωσαν, όπως ήταν αναμενόμενο, πολλοί πόλοι εξουσίας. Και σχεδόν όλοι διαθέτουν ένοπλες –συχνά με βαρέα όπλα- παραστρατιωτικές ομάδες. Ποιες είναι, λοιπόν, αυτές οι παραστρατιωτικές ομάδες που όλοι ακούμε, αλλά ελάχιστοι ξέρουν; Εχουν κάποιο πολιτικό ή θρησκευτικό υπόβαθρο, ή απλώς υπάρχουν για να ενισχύουν το παλιό ρητό, «διαίρει και βασίλευε»; Πολύ περισσότερο, θα οδηγήσουν τη χώρα σε πλήρες χάος και αναταραχή, προκειμένου να ανοίξει ο δρόμος στα «μπλε καπέλα» (κυανόκρανοι), να βάλουν πόδι στη Λιβύη;

Ιδού, αναλυτικά, η «γεωγραφία» των παραστρατιωτικών οργανώσεων, και πως «διαπλέκονται» με τα πολιτικά, επιχειρηματικά, και φυλετικά συμφέροντα, καθώς και με τις ξένες δυνάμεις:

Α) Ανατολική Λιβύη – Βεγγάζη

Η πρωτεύουσα της εξέγερσης, όπως την αποκαλούν οι ντόπιοι, είναι η Βεγγαζη, μαζί με της υπόλοιπες πόλεις που συνθέτουν την αρχαία Κυρηναϊκή. Ολες αυτές θεωρούνται ως οι πόλεις που ανέκαθεν το καθεστώς της Τζαμαχιρίαας («η χώρα των μαζών», όπως την ονόμασε ο Καντάφι) αντιμετώπιζε προβλήματα. Από εκεί ξεκίνησαν όλες οι εξεγέρσεις, όπως η μεγάλη του 2006, και εκεί έγιναν οι πρώτες μεγάλες ειρηνικές διαδηλώσεις, το 2011, που κατέληξαν σε ένοπλη σύγκρουση, μετά την άρνηση του Καντάφι να ακούσει τους πολίτες της χώρας του.

Στην φλεγόμενη Ανατολική Λιβύη, λοιπόν, οι ισλαμιστές έχουν εντονότατη παρουσία, σε αντίθεση με το κράτος που –και στρατιωτικά- έχει ελάχιστη. Το πάζλ εκεί συνθέτουν τουλάχιστον επτά παραστρατιωτικές ομάδες. Να σημειωθεί πάντως, ότι μετά την ανατροπή του Καντάφι (21-10-2011), έχουν δημιουργηθεί πολλές «υποομάδες», που βρίσκονται κάτω από την ομπρέλα των μεγαλύτερων ομάδων.

1-Κατιμπα (στρατιά) «Μάρτυρες 17 Φεβρουάριου»

Μια από τις πρώτες, και πιο δημοφιλείς στον κόσμο μονάδες. Ουσιαστικά είναι μια συνιστώσα ανταρτών, οι οποίοι συμμετείχαν στον πόλεμο κατά του δικτάτορα. Εκτιμάται ότι διαθέτει περίπου 12 «υποομάδες», και αριθμεί περίπου 2000 με 3000 στρατιώτες από τις πόλεις: Βεγγάζη, Αζτάμπεια, Μπέντα, Τομπρούκ, και άλλες μικρότερες. Εχει ταχθεί υπέρ της δημιουργίας μιας «νέας Λιβύης», της Δημοκρατίας, και της Νομιμότητας. Μετά τη λήξη του πολέμου, αρκετοί αντάρτες της κατατάχθηκαν στον υπό σχηματισμό, νέο τακτικό στρατό.

2-Ανσάαρ Αλ Σαράα («Υποστηρικτές της Σαρίας», του Νόμου του Ισλάμ)

Ουσαμ Μπεν Χμεντ

Θεωρείται ως το «παράρτημα» της Αλ Κάϊντα στη Λιβύη. Αριθμεί περίπου 500 μαχητές, κυρίως στη Βεγγάζη. Πυρήνας της ιδεολογίας τους είναι ο Τζιχάντ (ιερός πόλεμος), και σε αντίθεση με άλλες ισλαμικές τάσεις, όπως για παράδειγμα αυτή των «Αδελφών Μουσουλμάνων» στην Αίγυπτο, θεωρεί τον Τζιχάντ ως λύση κατά του κράτους και της κυβέρνησης, του στρατού, και της δημοκρατίας, που την αμφισβητούν ανοιχτά. Πολλοί την θεωρούν ως κίνδυνο, αλλά και πολλοί πολίτες, κυρίως από τα πιο φτωχά οικονομικά στρώματα, την βλέπουν ως «σωτήρα». Πόσο μάλλον, αφού οι «Ανσάαρ», όπως και πολλές άλλες ισλαμικές ομάδες στη Μέση Ανατολή, σπεύδουν να καλύψουν το κενό που αφήνουν οι κυβέρνησης που πέφτουν ή οι φιλοδυτικές πολιτικές δυνάμεις. Χωρίς να έχει αναλάβει επίσημα την ευθύνη, της χρεώνουν τη επίθεση στο αμερικανικό Προξενείο, στις 11-9-2012, οπότε δολοφονήθηκε ο αμερικανός πρόξενος και άλλοι δυο «μυστικοί διπλωμάτες». Από τότε μάλιστα, μπήκε στη λίστα των ΗΠΑ με τις τρομοκρατικές ομάδες διεθνώς.

3-Μάρτυρες Μπου Σλιμ

Πήρε το όνομά της από τους δολοφονημένους(«μάρτυρες») ισλαμιστές στις φυλακές, Μπου Σλιμ, το 1996. Αποτελείται απο 200-300 μαχητές, με έδρα τους την καθαρά ισλαμο-κρατούμενη πόλη, Ντάρνα, στην Ανατολική Λιβύη. Οι ρίζες της οργάνωσης, βρίσκονται στις πρώτες ισλαμικές ομάδες Λίβυων που γύρισαν από το Αφγανιστάν τη δεκαετία του 80, με σκοπό να ρίξουν τον Καντάφι και να ιδρύσουν ισλαμικό κράτος. Ο Καντάφι τότε, τους αντιμετώπισε με μεθόδους ακραίας καταστολής. Είναι καθαρά κατά της κυβέρνησης, και του στρατού.

4-Ραφ αλλαχ Αλ Σχατι

Η οργάνωση πήρε το όνομα της από τον Ραφ αλλαχ Αλ Σχατι, ο οποίος ήταν από τους πιο γνωστούς ισλαμιστές-«Σαλάφι», αντιπάλους του Καντάφι. Ηταν φυλακισμένος στις φυλακές Μπου Σλίμ τη δεκαετία του 90, και ελευθερώθηκε λίγο πριν την επανάσταση. Σκοτώθηκε στης μάχη της Βεγγάζης, στις 19-3-2011.
Αποτελείται από περίπου 1000 στρατιώτες από την Ανατολική Λιβύη. Οι Σαλαφιστές αν και δεν δηλώνουν ότι είναι κατά της δημοκρατίας και του κράτους, θέλουν η κοινωνία να βασίζεται στην Σαρία («ισλαμικός νόμος»). Η οργάνωση είναι δημοφιλής σε όλη την Ανατολική Λιβύη. Μάλιστα, το 2012, όταν πολίτες της Βεγγάζης που έκαναν ειρηνική διαδήλωση ζητώντας τον αφοπλισμό όλων τον ομάδων που βρίσκονται στη πόλη τους, κατευθύνθηκαν προς την έδρα τους, τα μέλη της οργάνωσης, τους υποδέχτηκαν με αγκαλιές και όχι πυροβολισμούς, όπως αντίθετα έκανα άλλες παραστρατιωτικές ομάδες, όπως για παράδειγμα η Ντέρι Λίμπυα.

5-Ντέρι Λίμπια (Ασπίδα Λιβύης)

Πράκτορες, δολοφόνοι, ή ο στρατός του Κατάρ; Ετσι την περιγράφουν την οργάνωση αστειευόμενοι οι Λίβυοι. Μόνο που δεν είναι αστεία τα πράγματα, δεδομένου ότι πρόκειται για μια από τις μεγαλύτερες παρα-στρατιωτικές ομάδες που δρα σε όλη τη Λιβύη. Εκτιμάται ότι έχει πάνω από 5000 στρατιώτες. Αριθμός που αυξήθηκε «περιέργως» μετά το τέλος του πολέμου. Οι μαχητές της πληρώνονται τα διπλά χρήματα απ’ ότι προσφέρουν οι άλλες οργανώσεις ή ένοπλοι σχηματισμοί. Κάτι που αποδίδεται στην αδρή χρηματοδότησή της από το εξωτερικό.

Πάντως, το 2012, οι ένοπλοί της εκδιώχθηκαν από την Βεγγάζη, όταν άνοιξαν πυρ κατά της ειρηνικής διαδηλώσεις που ζητούσε τον αφοπλισμό των παραστρατιωτικών. Μάλιστα, σκότωσαν δεκάδες άοπλους πολίτες. Ο αρχηγός της, Ουσαμ Μπεν Χμεντ, βρήκε «άσυλο» στην πόλη, Μισράτα, η οποία θεωρείται ως το «μακρύ χέρι του Κατάρ στη Λιβύη». Να σημειωθεί πως, κατά κοινή πεποίθηση, οι δολοφονίες αξιωματικών του στρατού, που συγκλονίζουν τη Βεγγάζη τους τελευταίους έξι μήνες, είναι το πιθανότερο έργο της συγκεκριμένης οργάνωσης, και όχι ισλαμιστών τύπου Ανσααρ Αλ Σαραα.

6-Ανεξάρτητος στρατός Μπάρκας

Σανούσι ο Εμίρης της Μπάρκας

Ο «Στρατός Ανεξαρτησίας», όπως τον αποκαλούν οι υποστηρικτές του, ο «Στρατός του Διχασμού», όπως τον χαρακτηρίζουν οι αντίπαλοί του, αποτελείται από πρώην υποστηρικτές του Καντάφι, και ανθρώπους τον μυστικών υπηρεσιών, που μόνο στόχο τους έχουν να διαλυθεί η επανάσταση. Δεν υπάρχει ξεκάθαρη εικόνα για το πόσους ενόπλους έχει. Διακηρύσσουν τη δημιουργία κράτους της Μπάρκας (Κυρηναϊκή), την επιστροφή στο Σύνταγμα του 1948, και το ξαναμοίρασμα του ενεργειακού πλούτου της χώρας, που το μεγαλύτερο κομμάτι του φαίνεται πως μάλλον βρίσκεται στις ανατολικές περιοχές. Ουσιαστικά λοιπόν, ζητούν να πάρει η Ανατολική Λιβύη αυτόν τον πλούτο, και όχι, όπως λένε, να τον κλέβουν η Τρίπολη και η Μισράτα.

7-Τακτικός στρατός Λιβύης

Εθνόσημο του Στρατού της Λιβύης

Την κατάσταση του διαλυμένου και ανοργάνωτου Λιβυκού στρατού, θα την καταλάβετε καλύτερα από ένα τοπικό ανέκδοτο, που δείχνει την κωμικοτραγική κατάσταση της χώρας: «Ο λιβυκός Στρατός, είναι ο πέμπτος πιο δυνατός στρατός στη … Λιβύη»! Κι’ όμως, αυτή είναι η αλήθεια. Ουσιαστικά, τα μέλη του προέρχονται από τις πρώτες στρατιωτικές δυνάμεις που πήραν το μέρος του κόσμου όταν ξέσπασαν οι αντικανταφικές διαδηλώσεις και η εξέγερση. Τότε, μονάδες του τακτικού στρατού αρνήθηκαν τις διαταγές του Καντάφι να πυροβολήσουν τους διαδηλωτές. Στη συνέχεια, και υπό την απειλή αντιποίνων εκ μέρους του συστήματος Καντάφι, πολέμησαν κατά του καθεστώτος, μαζί με τους απλούς πολίτες, τους αντάρτικους σχηματισμούς, τους ισλαμιστές, κ.ο.κ.. Τελευταία, πολλοί αξιωματικοί και στρατιώτες του, δολοφονήθηκαν, με στόχο να ματαιωθεί το σχέδιο για τη δημιουργία ενός νέου εθνικού στρατού. Ως υπαίτιοι θεωρούνται οι Ισλαμιστές, κύκλοι που πρόσκεινται στο Κατάρ, αλλά και το «φάντασμα» των κανταφικών, στο οποίο, συνήθως, τα ρίχνουν όλα, είτε έχουν εμπλοκή, είτε όχι.

8-Ασφάλεια πετρελαϊκών εγκαταστάσεων

Ιμπραχίμ Τζαδράν Φυλαξη Πετρελαϊκών Εγκαταστάσεων

Είναι ένοπλες ομάδες που δημιουργήθηκαν το 2012 για να προστατεύουν τις περιοχές εξόρυξης πετρελαίου και φυσικού αερίου, καθώς και τα Διϋλιστήρια. Ανήκουν στο υπουργείο Πετρελαίου, αλλά πληρώνονται από το υπουργείο Αμύνης. Ομως, ένα χρόνο αργότερα, τα πράγματα άρχισαν να αλλάζουν, όταν ο αρχηγός τους, ο μόλις 28 ετών, Ιμπραχίμ Τζαδράν, άρχισε να εμφανίζεται σε ρόλο Ζορο, να καταγγέλλει μέλη της κυβέρνησης για λαθρεμπόριο πετρελαίου, και κατόπιν, να πεί δημόσια ότι ο πρωθυπουργός της Λιβύης, Αλι Ζιντάν (πρόσφατα τον είχαν απαγάγει, αλλά τον άφησαν ελεύθερο), μέσω βουλευτή του, προσπάθησε να τον δωροδοκήσει με 30 εκ. δολάρια, προκειμένου να εγκαταλείψει τις πετρελαϊκές εγκαταστάσεις. Η υπόθεση μάλιστα, προκάλεσε μεγάλο θόρυβο στη Λιβύη. Τα πράγματα χειροτέρευσαν για την –ούτως ή άλλως ασταθή κυβέρνηση- όταν ο Ζιντάν, ο οποίος φημίζεται για τους άστοχους επικοινωνιακούς χειρισμούς του, δήλωσε πως τα χρήματα για την δωροδοκία δεν ήταν κρατικά, αλλά από την προσωπική περιουσία του βουλευτή του. Και βέβαια, εύλογα άπαντες αναρωτήθηκαν από που κι’ ως που ο βουλευτής είχε βγάλει 30 εκατομμύρια; Οσον αφορά τον Τζαδράν, στην πραγματικότητα προέβη σε αυτήν την καταγγελία, επειδή τα 30 εκατομμύρια του προσφέρθηκαν σε επιταγή, και όχι «cash»! Τόσο καλά είναι τα πράγματα στη χώρα.

Όλα αυτά βέβαια, μπορεί να προκαλούν γέλωτα, αλλά μάλλον για κλάματα είναι. Πόσο μάλλον, άκρως επικίνδυνα, αφού πριν από δυο μήνες, ο Τζαδράν και οι ένοπλοί του, προκειμένου να εναντιωθούν στην κυβέρνηση, εντάχθηκαν στρατιωτικά και πολιτικά, στους στρατιωτικούς σχηματισμούς της Μπάρκας, ενισχύοντας έτσι τη διαμάχη που υπάρχει στη χώρα ανάμεσα σε διάφορους πόλους εξουσίας για το ποιος θα ελέγξει τον ενεργειακό πλούτο της Λιβύης.

Είναι ολοφάνερο ότι πίσω από τις φαινομενικές πολιτικές ή φυλετικές διαφορές, βρίσκεται η διαμάχη για τον έλεγχο του «μαύρου χρυσού» της Λιβύης. Τόσο από εγχώρια όσο και από ξένα κέντρα.

Β)Δυτική Λιβύη και Τρίπολη

Στη πρωτεύουσα της χώρας, Τρίπολη, αλλά και σε όλη τη Δυτική Λιβύη, τα πράγματα είναι τελείως διαφορετικά από ότι στην Ανατολική πλευρά. Αλλωστε, και στην εποχή του Καντάφι, τα πάντα διέφεραν. Εκεί, υπήρχαν οι πολλές δουλειές, οι μεγάλες ευκαιρίες, καλύτερες συνθήκες ζωής, και βέβαια το κυβερνητικό και οικονομικό κέντρο της χώρας. Να σημειωθεί ότι και στην περίπτωση της ανατροπής του Καντάφι, πρώτα εξεγέρθηκε η Ανατολική Λιβύη, και πολύ μετά η Δυτική. Ολες αυτές οι αντιθέσεις, εξακολουθούν να υπάρχουν και σήμερα. Θεωρείται δε, ότι μάλλον το ανατολικό κομμάτι επιδιώκει περισσότερο την «διαρκή επανάσταση», παρά το δυτικό.

Όπως και να’ χει, το «περίεργο» με τις μονάδες στη Δυτική Λιβύη, είναι ότι ο αριθμός των μελών τους αυξάνεται συνεχώς μετά το τέλος του πολέμου. Λογικό, αν ληφθεί υπόψιν ότι έτσι δίνονται δουλειές σε ανέργους, ενώ για τη στρατολόγηση σε αυτές τις μονάδες συχνά έχει ως δέλεαρ την παροχή ακόμα και στέγης. Το ενδιαφέρον είναι, ωστόσο, ότι σε αυτούς τους σχηματισμούς, έχουν καταταγεί ολόκληρες μονάδες του «πρασίνου στρατού», δηλαδή των κανταφικών. Αυτοί κατατάχθηκαν εκεί τόσο για τον μισθό, όσο και για την ασυλία που τους προσφέρουν οι πρώην αντίπαλοι τους.

Οι Δυτικές ομάδες είναι καλύτερα εξοπλισμένες και διαθέτουν πολύ περισσότερα χρήματα από αυτές της Ανατολής, οι οποίες τα μόνα που διαθέτουν, είναι τα όπλα που κατάσχεσαν την εποχή του πολέμου. Ο καλύτερος εξοπλισμός των Δυτικών οφείλεται κυρίως στη μεγάλη στρατιωτική βοήθεια που τους παρέχουν η Δύση και το Κατάρ, από τον Ιούνιο του 2011 και μετά.

Οι πιο μεγάλες ένοπλες οργανώσεις της Δυτικής Λιβύης, είναι οι εξής:

1-Επαναστάτες της Τρίπολης

Αμπντάλα Νάκερ

Αποτελείται μεν από κατοίκους της Τρίπολης, αλλά σχεδόν όλα τα μέλη της έχουν καταγωγή από τις ορεινές περιοχές της Δυτικής Λιβύης, η οποίες κατοικούνται κυρίως από νομάδες, την εθνότητα των Αμαζίγων, καθώς και φυλές Αράβων και Βεδουΐνων κοντά και γύρω από την πρωτεύουσα. Η οργάνωση αυτή διαθέτει βάσεις-στρατόπεδα και μέσα στην Τρίπολη, αφού τα μέλη της είναι καλοί γνώστες των συνοικιών της πόλης, στις οποίες ζούν πληθυσμοί από τις ορεινές περιοχές της Δύσης.

Αρχηγός τους είναι ο Αμπάτλα Νάκερ. Ενας πρώην ηλεκτρολόγος, και τώρα … στρατηγός! Είναι η πλέον γραφική -σχεδόν αστεία- φιγούρα, πίσω από την οποία τρέχουν συνεχώς τα τηλεοπτικά κανάλια, για να του «αποσπάσουν» κάποια ατάκα και να την παίζουν επί εβδομάδες. Μια τέτοια «πέταξε», όταν τον ρώτησε δημοσιογράφος: «Τι θες να ευχηθείς στους πολίτες για το Πάσχα;». Και ο Νάκερ απάντησε: «Να σουβλίσω, ή να βάλω πάλι τα ρούχα του κομάντο και να πάω στους κλέφτες στην εθνοσυνέλευση;» (κοινοβούλιο). Βέβαια, όλο αυτό το σκηνικό το απολαμβάνουν οι ντόπιοι, ενώ ο «κομάντο» τους, είναι από τους πιο αγαπητούς «μη πρωτευουσιάνους» που έχουν μεγάλη δύναμη στην πρώτη πόλη της Λιβύης.

2-Στρατιωτική Επιτροπή Επαναστατών Τρίπολης

Μπελ Χαζ

Αρχηγός και ιδρυτής της, είναι ο Αμτούλ Χακίμ Μπελ Χαζ. Ηταν κρατούμενος από τον Μάρτιο 2004 στη φυλακές του Καντάφι. Τον είχαν συλλάβει και παραδώσει στον Καντάφι, αμερικανοί πράκτορες στη Μαλαισία, στο πλαίσιο αντιτρομοκρατικών συμφωνιών ανάμεσα στις δύο χώρες για την καταπολέμηση των ισλαμιστών. Ο ίδιος, από τη πρώτη ημέρα που εισήλθαν οι αντικαθεστωτικοί στην Τρίπολη, διέρρεε δεξιά και αριστερά, με έγγραφα τα οποία βρήκε στα γραφεία των μυστικών υπηρεσιών, τα «φλερτ» των διεθνών μυστικών υπηρεσιών με τον Καντάφι.

Χαρακτηρίζεται ως ένα από τα «μακριά χέρια του Κατάρ στη Λιβύη». Να σημειωθεί πως η «Στρατιωτική Επιτροπή» δεν συμμετείχε ουσιαστικά σε καμιά μάχη κατά του Καντάφι. Αλλά, ακόμα και στις μάχες για την κατάληψη της Τρίπολης, που μετείχε, δεν πήρε καθοριστικό μέρος στις συγκρούσεις, αλλά απλά τα μέλη της κατελάμβαναν στρατηγικά σημεία και κρατικές υπηρεσίες. Δηλαδή, έπαιζαν ρόλο φύλακα. Τότε λοιπόν, ο Μπελ Χαζ, έκανε και τις πρώτες του «επαναστατικές εμφανίσεις» και δηλώσεις, με την σημαία του Κατάρ να κυματίζει πίσω του, και τους Λίβυους, βέβαια, να εξοργίζονται. Η «Στρατιωτική Επιτροπή» δεν ήταν ποτέ ξεκάθαρο, ούτε πόσους μαχητές είχε και έχει, ούτε και πως δημιουργήθηκε στην Τυνησία, για να μπει στη συνέχεια, στη Λιβύη. Τυπικώς, τα μέλη της ανήκουν σήμερα σε μια μονάδα του Λιβυκού Στρατού, υπό την ηγεσία του Λίβυου –με ιρλανδικό διαβατήριο- Μάχντι Αλ Χαράτι, ενω ο Μπελ Χαζ ειναι πρόεδρος του κόμματος, Αλ Ουαταν («Η πατρίδα»).

3-Ναοάσι

Πρόκειται για την πιο ακραία ισλαμική ομάδα που υπάρχει στην Τρίπολη. Αποτελείται από φανατικούς θρησκόληπτους και πρώην κρατούμενους στις φυλακές του Καντάφι. Είναι περίπου 200-300 ένοπλοι, που ανήκουν, όχι στον Λιβυκό Στρατό όπως οι «Επαναστάτες της Τρίπολης», αλλά στο υπουργείο Αμυνας (!). Βέβαια, όπως κανείς στη Λιβύη δεν καταλαβαίνει αυτή τη διαφορά, έτσι –πολύ περισσότερο- δεν μπορεί να γίνει κατανοητό και στο υπόλοιπο κόσμο. Εως τώρα, η συγκεκριμένη οργάνωση δεν έχει μετάσχει σε κάποια πολιτική η στρατιωτική σύρραξη. Περιορίζονται, απλά, να «κυνηγούν» τα ζευγαράκια που δεν είναι παντρεμένα στις παραλίες, το λαθρεμπόριο αλκοόλ, και τους εμπόρους χασίς. Στην αρχή του 2013, άνοιξαν κανονικό «μέτωπο» στη περιοχή Γκαργκάρες της Τρίπολης, όπου πωλείται ελεύθερα αλκοόλ και χασίς, κυνηγώντας τους «αμαρτωλούς» εμπόρους.

4-Τακτικός Στρατός Λιβύης

Μπου Χαμαντα αρχηγός Εθνικού Στρατού Λιβύης

Οι διαφορές του Τακτικού Στρατού στη Δυτική Λιβύη, με αυτόν στην Ανατολική, είναι τεράστιες. Κατ’ αρχήν, πολλοί στρατιώτες που πολεμούσαν με το μέρος του Καντάφι, και ιδιαίτερα οι αξιωματικοί, μετά την ανατροπή του δικτάτορα, στρατολογήθηκαν, με στόχο να στελεχώσουν τον νέο Εθνικό Στρατό που γίνεται προσπάθεια να δημιουργηθεί. Ο Στρατός αυτός άλλωστε, σε πρώτη φάση θα φύλαγε την κυβέρνηση, τη Βουλή, κ.ο.κ., από τους «άγριους αντάρτες». Επίσης, οι μονάδες του Τακτικού Στρατού είναι καλύτερα εξοπλισμένες, ενώ κινούνται σε πιο ασφαλές περιβάλλον από τους συνάδελφους τους στην Ανατολική Λιβύη, που έχουν ανοιχτό πόλεμο με τους ισλαμιστές. Ωστόσο, οι συγκεκριμένες μονάδες δεν έχουν την αγάπη του κόσμου, ο οποίος δεν ξεχνά ποιοι ήταν μαζί του στη διάρκεια της εξέγερσης, και ποιοι όχι.

Γ)Ομάδες με βάση την προέλευσή τους από φυλές και πόλεις

Η πρωτεύουσα, Τρίπολη, καταλήφθηκε στις 20-8-2011, όχι τόσο με τις τοπικές μονάδες της πόλης, που άλλωστε διέθεταν μικρές δυνάμεις και δεν μπορούσαν να ανατρέψουν τον Καντάφι, αλλά από τους εξεγερμένους της πόλης Μισράτα και του Ζεντάν

1-Κάκαα – Ζεντάν

Μλεκτα αρχηγός του Kακαα πρωην άνθρωπος του Καντάφι

Προέρχονται αποκλειστικά από την πόλη Ζεντάν και τη γύρω περιοχή. Θεωρείται από τους λίγους σχηματισμούς στη Λιβύη που έχει αμιγώς φυλετική ταυτότητα. Αριθμούν περί τους 2000 μαχητές. Αριθμός που αυξήθηκε κατά πολύ, όταν του 2012, στις τάξεις τους κατατάχθηκαν η «μονάδα 52» του Λιβυκού Στρατού, αλλά και η μονάδα που διοικούσε ο γιος του Καντάφι, Χαμίς.

Η κοινή γνώμη στη χώρα, τους αντιμετωπίζει με το όνομα και τη χάρη του κλεφταρματωλού. Αλλωστε, έχουν πάρει πολλά λάφυρα από τα σπίτια του Καντάφι και από κτίρια δημοσίων υπηρεσιών, ενώ είναι σίγουρο ότι –με διάφορους τρόπους- έχουν καταφέρει να βάλουν στο χέρι μεγάλα χρηματικά ποσά που ανήκαν στο προηγούμενο καθεστώς. Το «μεγάλο όπλο» τους είναι ότι στις φυλακές του Ζεντάν, κρατούν τον μεγάλο γιό του Καντάφι, Σαΐφ Αλ Ισλάμ, τον οποίο αρνούνται να παραδώσουν στην κυβέρνηση, που ανοικτά πως δεν εμπιστεύονται σε αυτό το θέμα.

2-Μισράτα

Ο γιός του Καντάφι Σαϊφ που κρατείται στο Ζινταν

Άλλος ένας σχηματισμός με χαρακτηριστικά φυλής-πόλης, είναι της πόλης, Μισράτα. Οι κάτοικοι της πόλης την θεωρούν ανώτερη από όλες της άλλες στη Λιβύη. Αποτελείται από διάφορες «υποομάδες», που όμως όλες βρίσκονται υπό την ομπρέλα της Ένωσης Επαναστατών Μισράτας. Αυτή, όπως λέγεται, όπως και η οργάνωση «17 Φεβρουαρίου», είναι οι μεγαλύτερες σε αριθμό μαχητών. Θεωρείται πάντως, ως η καλύτερα εξοπλισμένη στη Λιβύη, αφού στηρίζεται με κάθε τρόπο από το Κατάρ.

Να σημειωθεί πως η Μισράτα, κατά τον πόλεμο καταστράφηκε σε μεγάλο βαθμό, με τις μάχες να διαρκούν περισσότερο απ’ ότι σε οποιαδήποτε άλλη πόλη ή περιοχή της Λιβύης. Αυτό όμως, την έκανε να οργανωθεί πολύ καλά διοικητικά και στρατιωτικά, και έτσι η μεταπολεμική φάση την βρήκε ισχυρή. Ενα πραγματικό κράτος εν κράτει μέσα στη χώρα, ακόμα και στον οικονομικό τομέα. Εκεί μάλιστα, έγινε σειρά δικών σε βάρος στελεχών και υποστηρικτών του καθεστώτος Καντάφι. Ενδεικτικό της ανεξάρτητης πορείας της πόλης, είναι ότι ακόμα και στις ιδιωτικές κλινικές της Ελλάδας, όπου νοσηλεύονται Λίβυοι τραυματίες, οι τραυματίες από τη Μισράτα έχουν ξεχωριστές συμβάσεις από τους υπολοίπους.

Σουεχλί το μεγάλο αφεντικό της Μισράτα. Φιλοκαταριανός

Στη Μισρατα, αναφερόμενοι στις πολύ δύσκολες στιγμές που πέρασαν κατά τις ένοπλες συγκρούσεις το 2011, συνεχώς και κουραστικά επαναλαμβάνουν: «Αυτά που περάσαμε εμείς, δεν τα ζήσατε εσείς». Κάτι, που, κατά την άποψή τους, τους δίδει το «δικαίωμα» να αυτοπροσδιοριστούν ως οι «ηγέτες της επανάστασης».

Βέβαια για να βλέπουμε της δυο οψης του νομίσματος.

Προ εβδομάδων όμως, στην Τρίπολη, ξέσπασαν συγκρούσεις ανάμεσα σε δυνάμεις της Μισράτα και της Τρίπολης. Μάλιστα, οι πρώτοι έφτασαν στο σημείο να πυροβολήσουν εναντίον διαδηλωτών από την Τρίπολη. Το αποτέλεσμα των αιματηρών επεισοδίων, ήταν τουλάχιστον 45 νεκροί και πάρα πολλοί τραυματίες. Οι κάτοικοι της Τρίπολης, απλά ξεσηκώθηκαν για να διώξουν από την πόλη τις παραστρατιωτικές ομάδες που ακόμα και τώρα βρίσκονται στη πρωτεύουσα. Βέβαια, εστράφησαν μόνον εναντίον των μονάδων της Μισράτας, αν και στην πόλη βρίσκονται κάθε λογής άλλες μονάδες.

Εκείνες τις ημέρες, ο στρατιωτικός εκπρόσωπος της Μισράτα μίλησε για παρακράτος, προβοκάτορες, και κανταφικούς, θυμίζοντας πως όταν τον Ιούλιο του 2011, η Μισράτα πολεμούσε σε ένα από τα πιο σκληρά μέτωπα του πολέμου, αυτό της Διάφνια, πολλοί Τριπολιτάνοι ή την «κοπανούσαν» στην Τυνησία, ή συμμετείχαν σε διαδηλώσεις υποστήριξης του Καντάφι. Ξαναείπε επίσης, την γνωστή φράση που ακούγεται στη Μισράτα για τους «πρωτευουσιάνους» ότι «εμείς σας ελευθερώσαμε». Κάτι, που σε συνδυασμό με τον καθοριστικό ρόλο του ΝΑΤΟ, ισχύει σε μεγάλο βαθμό. Τελικώς, οι στρατιωτικές δυνάμεις της Μισράτα, μετά τηνν αιματηρή κατάληξη, αποχωρούν από τη πρωτεύουσα, υπογραμμίζοντας όμως ότι η Τρίπολη θα μετανιώσει όταν καταλάβει πως κανείς πια δεν θα την φυλάει από τον «Δυτικόφιλο εθνικό στρατό», και την «διεφθαρμένη κυβέρνηση».

Σημειώνεται ότι πολλές ομάδες που ανήκουν στις δυνάμεις της Μισράτα, έχουν καταγγελθεί από τη Διεθνή Αμνηστία και άλλες ΜΚΟ, για καταπάτηση ανθρωπίνων δικαιωμάτων, καθώς υπάρχουν σοβαρές καταγγέλλεις για βασανιστήρια, για δολοφονίες χωρίς δικές, αλλά και για τις σφαγές που έγιναν στο χωριό της Ταούργα, που το αφάνισαν κυριολεκτικά από το χάρτη, κάνοντας τα γυναικόπαιδά του μετανάστες μέσα στην ίδια τη χώρα τους.

Καθίσταται σαφές ότι η νέα κυβέρνηση της Λιβύης και γενικότερα το «νέο κράτος», έχει σοβαρό έλλειμμα εμπιστοσύνης. Πόσο μάλλον, αφού οι δομές του αποτελούνται σε μεγάλο βαθμό από πρώην ανθρώπους του Καντάφι, που κατάφεραν να ανεβούν στο «χαρούμενο» τρένο της Αραβικής Ανοιξης. Ενδεικτικές προς αυτή την κατεύθυνση, είναι οι ενέργειες της Μισράτα, η οποία διαφωνεί ανοικτά την κυβέρνηση, με πιο χαρακτηριστική κίνησή της, την αποχώρηση των βουλευτών της από την Εθνοσυνέλευση.

Μωχάμεντ Μπενγκούζι