Αντίο Μνημόνιο με τις καλύτερες επιδόσεις

Η αξιολόγηση που θα πραγματοποιηθεί στο τέλος του καλοκαιριού από την τρόικα, όπως όλα δείχνουν, θα είναι η τελευταία και η λιγότερο επώδυνη. Έπειτα από τρία και πλέον χρόνια, στη διάρκεια των οποίων τα είδαμε… όλα γιατί ήμασταν όμηροι της δόσης που ακολουθούσε κάθε αξιολόγηση, η χώρα μας ετοιμάζεται να πετάξει με τα δικά της φτερά και όλη αυτή η περίοδος θα αποτελεί μια κακή ανάμνηση.

Οι εταίροι μας διέσωσαν δύο φορές βάζοντας στο τραπέζι 240 δισ. ευρώ, αγοράζοντας ουσιαστικά κοντά στο 90% του δημόσιου χρέους, κάτι

πρωτοφανές στην Ιστορία της Ε.Ε. Το παραπάνω ποσό αντιστοιχεί δύο φορές, περίπου, στον ετήσιο κοινοτικό προϋπολογισμό, ενώ, όταν μας το έδωσαν, δεν είχαν καμία εγγύηση ότι θα πάρουν τα χρήματά τους πίσω. Το έκαναν πρωτίστως για να αποφύγουν ένα ντόμινο, που στην ουσία θα οδηγούσε αρχικά στην κατάρρευση της ευρωζώνης και στη συνέχεια της Ε.Ε. και ενδεχομένως της παγκόσμιας οικονομίας.

Η ελληνική επίδοση

Αυτή η τριετία ήταν οδυνηρή και την έκαναν περισσότερο, εξαιτίας της σφοδρής λιτότητας που επέβαλαν σε ένα εξαιρετικά μικρό χρονικό διάστημα. Ενδεικτικό είναι, άλλωστε, το γεγονός ότι με την Ισπανία και την Πορτογαλία ξεκινήσαμε περίπου μαζί τη δημοσιονομική προσαρμογή, αυτές με λιγότερο σκληρό τρόπο και ενώ η Ελλάδα μείωσε το έλλειμμα κατά 13 ποσοστιαίες μονάδες την περίοδο 2010-2013, οι δύο χώρες της Ιβηρικής το μείωσαν 6 μονάδες. Εμείς θα κλείσουμε το 2013 με έλλειμμα κοντά στο 2% μαζί με τα τοκοχρεολύσια κι αυτοί κινούνται ακόμη στο 5% του ΑΕΠ. Ωστόσο, εμείς τελειώσαμε, αυτοί έχουν ακόμη δρόμο για το έλλειμμα, έστω κι αν η Πορτογαλία βγαίνει ταχύτερα από την Ελλάδα από το Μνημόνιο, γιατί το χρέος της είναι μικρότερο και βγήκε νωρίτερα στις αγορές.

Αναφορικά με την επόμενη μέρα, που είναι και το ζητούμενο -γιατί δεν ωφελεί πλέον να εγκλωβιζόμαστε στο παρελθόν-, το βέβαιο είναι ότι η επικείμενη δοκιμαστική έξοδος στις χρηματαγορές, που θα είναι πετυχημένη, επιταχύνει και τη διαδικασία εξόδου της χώρας από το Μνημόνιο. Οι εταίροι το θέλουν. Ποιος δεν θέλει, άλλωστε, να μην του ζητούν δανεικά; Και θα μας στηρίξουν στην προσπάθεια αυτή, τόσο με την επιρροή τους στις αγορές όσο και μέσω της ελάφρυνσης του δημόσιου χρέους που θα διευθετήσουν κοντά στο τέλος του φθινοπώρου.

Επιτήρηση για όλους

Πολλοί, από την πλευρά της αντιπολίτευσης κυρίως, ισχυρίζονται ότι η έξοδος από το Μνημόνιο δεν αλλάζει τίποτα, γιατί η χώρα θα συνεχίζει να βρίσκεται σε επιτήρηση. Αυτό είναι αλήθεια, αλλά λένε τη μισή αλήθεια, γιατί η άλλη μισή είναι ότι από το 2012 και μετά όλες οι χώρες της ευρωζώνης βρίσκονται σε επιτήρηση, ακόμη και η Γερμανία. Όταν υποχρεώνεσαι να καταθέτεις μέχρι τις 15 Οκτωβρίου κάθε έτους τον προϋπολογισμό του επόμενου έτους στην Κομισιόν, είτε λέγεσαι Γερμανία είτε Μάλτα, για να πάρεις έγκριση, αυτό δεν είναι επιτήρηση; Όταν σου τον στέλνουν πίσω για διόρθωση δεν είναι επιτήρηση;

Οκτώ κανονισμοί εγκρίθηκαν στη διάρκεια της κρίσης με στόχο το συντονισμό των οικονομικών πολιτικών και τον έλεγχο των δημοσιονομικών αποκλίσεων με την επιβολή προστίμων στις χώρες που εμφανίζουν υπερβολικό έλλειμμα και χρέος ή δημοσιονομικές ανισορροπίες και δεν συμμορφώνονται.

Οι δύο από τους οκτώ κανονισμούς που αφορούν στην έγκαιρη διάγνωση δημοσιονομικών εκτροχιασμών προβλέπουν ότι οι χώρες που αντιμετωπίζουν σοβαρές δυσκολίες όσον αφορά στη χρηματοπιστωτική σταθερότητα ή λαμβάνουν χρηματοδοτική βοήθεια (Μνημόνιο) σε προληπτική βάση, θα παρακολουθούνται ακόμη στενότερα από τα κράτη-μέλη που υπόκεινται σε διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος.

Η νέα νομοθεσία, όντως, προβλέπει ότι μέχρι να αποπληρώσει μια πρώην μνημονιακή χώρα το 75% των δανείων που έχει λάβει από την ευρωζώνη θα βρίσκεται σε καθεστώς αυξημένης εποπτείας. Ωστόσο, δεν έχουμε τίποτα να φοβηθούμε από αυτό για τους λόγους που προαναφέρθηκαν, δηλαδή το γεγονός ότι έχουμε κάνει αυτά που έπρεπε για τη δημοσιονομική εξυγίανση και ολοκληρώνουμε τις μεταρρυθμίσεις. Σε τελική ανάλυση, καλό είναι να είσαι υπό εποπτεία γιατί προλαβαίνεις εκτροχιασμούς. Εάν το φθινόπωρο του 2009 που κέρδισε το ΠΑΣΟΚ τις εκλογές υπήρχε εποπτεία δεν θα χάναμε 8 μήνες μέχρι τον Μάιο του 2010, που συμφωνήθηκε το πρώτο Μνημόνιο, ενώ τα μέτρα που θα ακολουθούσαν θα ήταν πολύ πιο ήπια.

Η έξοδος από το Μνημόνιο

Η Ελλάδα βγαίνει από το Μνημόνιο χωρίς κανένα δημοσιονομικό πρόβλημα. Μάλιστα, αν διευθετηθεί και η βιωσιμότητα του χρέους, όπως περιμένουμε, τότε το έλλειμμα μαζί με την εξυπηρέτηση του χρέους θα είναι μηδενικό, ενώ το ίδιο το χρέος θα μπει σε φθίνουσα πορεία. Αυτό σημαίνει ότι δημοσιονομικά θα είμαστε μέσα στις τρεις καλύτερες επιδόσεις της ευρωζώνης, άρα η επιτήρηση για τη χώρα μας και εφόσον δεν υπάρξει κάποιος απρόβλεπτος εκτροχιασμός θα είναι μια διαδικασία ρουτίνας.

Ολοκληρώνοντας και τις μεταρρυθμίσεις δεν θα εμφανίζει ούτε διαρθρωτικές ανισορροπίες, μάλιστα μεταρρυθμίσεις όπως η ηλεκτρονική συνταγογράφηση φαρμάκων που ξεκίνησε από τη χώρα μας αποτελεί πλέον «πιλότο» που θα επεκταθεί σε όλες τις χώρες της ευρωζώνης.

Συνεπώς, δεν είναι αλήθεια ότι η έξοδος από το Μνημόνιο είναι εικονική. Πραγματική θα είναι και αυτό είναι σε θέση να το καταλάβει ο καθένας γιατί ζήσαμε στη χειρότερη μορφή επιτήρησης με ένα συνεχές ψυχόδραμα ανά τρίμηνο και με το δίλημμα «πάρτε μέτρα ή δεν παίρνετε την επόμενη δόση».

Νίκος Μπέλλος, στον «Τύπο της Κυριακής»

Διαβάστε περισσότερα