Αιματοχυσία στην Αίγυπτο: οργή για την επανάσταση και ποδοσφαιρική βία

Οι οπαδοί τη ποδοσφαιρικής ομάδας Ahly, οι Ultras, συγκεντρώθηκαν στην έδρα της ομάδας για να γιορτάσουν το γεγονός ότι 21 οπαδοί της ποδοσφαιρικής ομάδας Masry, που συμμετείχαν σε μια ποδοσφαιρική σφαγή πέρυσι, καταδικάστηκαν σε θάνατο. Η δεύτερη επέτειος της αιγυπτιακής επανάστασης, την Παρασκευή, ήταν μια βίαιη επέτειος, αλλά στην ουσία ήταν μόνο ο πρόδρομος μιας μεγαλύτερης αιματοχυσίας το Σάββατο. Οι δύο αυτές ημέρες εξέθεσαν την επισφαλή κατάσταση της σύγχρονης Αιγύπτου.

«Ματς» για την πλατεία Ταχρίρ

Το Σάββατο το πρωί, ανακοινώθηκε η πρώτη ετυμηγορία για το χειρότερο περιστατικό ποδοσφαιρικής βίας στην ιστορία της Αιγύπτου. Αφού ανακοίνωσε την καταδίκη των 21 ατόμων, ο δικαστής το έσκασε κυριολεκτικά από την αίθουσα. Και ποιος θα μπορούσε να τον κατηγορήσει; Την 1η Φεβρουαρίου 2012, μόλις έληξε ο αγώνας ανάμεσα στην Ahly του Καΐρου και τη Masry του Πορτ Σάιντ, οπαδοί εισέβαλαν στο χώρο και επιτέθηκαν στους αντιπάλους τους. Η αστυνομία δεν παρενέβη αρκετά και ακολούθησε βία και πανικός. Εβδομήντα δύο άτομα –κυρίως οπαδοί της Ahly- σκοτώθηκαν. Συνολικά 73 άνθρωποι δικάστηκαν –από οπαδοί και παράγοντες της Masry ως ανώτεροι αστυνομικοί. Οι σκληροπυρηνικοί οπαδοί της Ahly, γνωστοί ως Ultras, έχουν ζητήσει επανειλημμένα δικαιοσύνη και έχουν απειλήσει με βία αν δεν ικανοποιηθούν.
Στην ετυμηγορία του Σαββάτου, εκατοντάδες οπαδοί της Ahly συγκεντρώθηκαν στο Κάιρο για να γιορτάσουν. Οι κάτοικοι του Πορτ Σάιντ, ωστόσο, εξεγέρθηκαν. Μέσα σε λίγα λεπτά από την ετυμηγορία, ντόπιοι του Πορτ Σάιντ προσπάθησαν να μπουν στις τοπικές φυλακές όπου κρατούνταν οι κατηγορούμενοι. Από το βράδυ του Σαββάτου, ο αριθμός των νεκρών στο Πορτ Σαιντ είχε ανέλθει σε τουλάχιστον 42 άτομα και ο στρατός έχει αναπτυχθεί στην πόλη.

Η υπόθεση του Πορτ Σάιντ έχει άμεση σχέση με την επανάσταση και τα επακόλουθά της. Οι Ultras συμμετείχαν ενεργά στην επανάσταση και αργότερα αναδείχθηκαν άσπονδοι εχθροί τόσο της αστυνομίας όσο και του Ανώτατου Συμβουλίου Ενόπλων Δυνάμεων. Κάποιοι σκληροπυρηνικοί Ultras επιμένουν ότι οι θάνατοι στο Πορτ Σάιντ δεν ήταν το αποτέλεσμα της επίσημης αμέλειας αλλά μάλλον ο στόχος μιας ενορχηστρωμένης από το κράτος επίθεσης για να τους τιμωρήσει για την αντίθεσή τους.

Οι οπαδοί του Πορτ Σάιντ, εν τω μεταξύ, υποστηρίζουν ότι η ετυμηγορία ήταν πολιτικοποιημένη και ότι οι άνθρωποί τους καταδικάστηκαν σε θάνατο χωρίς επαρκή στοιχεία, απλά για να κατευνάσουν τους Ultras. Όπως φαίνεται, καμία πλευρά δεν φαίνεται να έχει πολύ πίστη σε ένα αποπολιτικοποιημένο και αμερόληπτο δικαστικό σύστημα. Και παρά την αγαλλίασή τους το Σάββατο, οι Ultras θα μπορούσαν και πάλι να στραφούν ενάντια της κυβέρνησης. Κι ενώ το Πορτ Σάιντ φλέγεται, όλα τα μάτια στρέφονται πλέον στην 9η Μαρτίου, όταν ακόμα 52 κατηγορούμενοι –ανάμεσά τους και πολλοί ανώτεροι αξιωματικοί της αστυνομίας- ακούσουν την δική τους ετυμηγορία. Αν αυτοί οι αξιωματικοί της ασφάλειας απαλλαχθούν ή δεν λάβουν βαριές ποινές, οι Ultras έχουν ήδη υποσχεθεί ότι θα αντιδράσουν βίαια.

Όλη αυτή η κατάσταση συμπίπτει με την πολιτική αναταραχή των δύο τελευταίων χρόνων, μετά την πτώση του Μουμπάρακ. Το βράδυ της Παρασκευής, η πλατεία Ταχρίρ ήταν ένας χώρος οργής και χάους. Δεκάδες χιλιάδες διαδηλωτές φώναζαν επί ώρες οργισμένα συνθήματα εναντίον της κυβέρνησης, του προέδρου Μοχάμεντ Μόρσι και της Μουσουλμανικής Αδελφότητας που τον στηρίζει. Πολλά από αυτά τα συνθήματα («Δεν θα φύγουμε εμείς, αυτός να φύγει») ήταν ακριβώς τα ίδια με αυτά πριν από δύο χρόνια, όταν ο Μόρσι και η Αδελφότητα συνεργάστηκαν για λίγο με τις κοσμικές δυνάμεις, οι οποίες πλέον είναι ο κύριος αντίπαλός του.

Και καθώς τα δακρυγόνα έπνιγαν την πλατεία, ο Salah Anani, διακεκριμένος καλλιτέχνης και ακτιβιστής, με ένα κασκόλ πάνω από τα μάτια του συνέχισε να μιλάει με ένταση, καθιστώντας σαφές ότι η προ διετίας επανάσταση για να εκδιώξουν τον Χόσνι Μουμπάρακ έφερε απλώς έναν νέο εχθρό. Δεδομένης της πολωμένης κατάστασης της χώρας, δεν αποτελεί έκπληξη ότι η επέτειος για τα δύο χρόνια δεν εξελίχθηκε σε γιορτή. Η διάθεση ξεκίνησε οργισμένα και κλιμακώθηκε. Μια ένδειξη του πνεύματος της ημέρας: καμία από τις συμμετέχουσες ομάδες και κόμματα δεν έκαναν τον κόπο να φτιάξουν μια εξέδρα. Οι προηγούμενες μεγάλες διαμαρτυρίες στην Ταχρίρ είχαν περίτεχνες εξέδρες, ανακατεύοντας το πλήθος με τα επαναστατικά τραγούδια και τις ομιλίες. Αυτή τη φορά, το μόνο που έβλεπες ήταν μεμονωμένοι ομιλητές που φώναζαν σε μικρόφωνα.

Αιγύπτιοι κουκουλοφόροι

Μια άλλη ένδειξη της οργισμένης συγκρουσιακής διάθεσης ενάντια στην Αδελφότητα, ήταν ότι οι διαμαρτυρίες Παρασκευής σηματοδότησαν την έναρξη μιας νέας δημόσιας και ανοιχτά μαχητικής παράταξης της αντιπολίτευσης. Το «Μαύρο Μπλοκ» -μια αυτοαποκαλούμενη αναρχική παραστρατιωτική ομάδα στα ευρωπαϊκά πρότυπα- εμφανίστηκε με την πρόθεση να πολεμήσει την αστυνομία και να καταστρέψει κυβερνητικά κτίρια και γραφεία που συνδέονται με την Αδελφότητα.

Ντυμένοι στα μαύρα και κρύβοντας τα πρόσωπά τους με μπαντάνες, μπαλακλάβες και κουκούλες, η εμφάνιση του Μπλοκ αντιπροσωπεύει μία δυνητικά διχαστική στροφή για την επαναστατική αντιπολίτευση της Αιγύπτου. Η εμφάνισή τους κατά εκατοντάδες την Παρασκευή πυροδότησε μια άμεση διαμάχη για την σοβαρότητά τους και τις επιπτώσεις της απροκάλυπτα βίαιης στάσης τους.

Μερικοί από τους βετεράνους επαναστάτες της Αιγύπτου εκφράστηκαν ανοιχτά εναντίον του Μαύρου Μπλοκ, χαρακτηρίζοντάς τους ένα τσούρμο από παιδιά που παίζουν με την αμφίεσή τους και μάλλον έχουν παρακολουθήσει πολλές φορές του «V for Vendetta». Άλλοι θεωρούν ότι αυτή η τάση θα αποτύχει, καθιστώντας ακόμη πιο εύκολο για τον Μόρσι και την κυβέρνησή του να δαιμονοποιήσουν την αντιπολίτευση ως ριζοσπαστικούς σαμποτέρ. Ο βετεράνος επαναστάτης Tarek Shalaby εξέφρασε την περιφρόνησή του για την ομάδα στο Twitter, αποκαλώντας τα μέλη του Μαύρου Μπλοκ «ένα μάτσο ηλίθιους με κουκούλες».

Εκ των υστέρων, φαίνεται ότι τα μέλη του Μαύρου Μπλοκ δεν ακολούθησαν καμία μεγάλη διαφορά τακτικής την Παρασκευή. Όπως και οι άλλοι, συγκρούστηκαν με την αστυνομία και προσπάθησαν να επιτεθούν στα γραφεία μιας ισλαμικής ιστοσελίδας στο κέντρο της πόλης. Υπήρχε όμως ανέκαθεν κάτι απρόοπτο με τους αιγύπτιους ακτιβιστές που ήταν πάντα πρόθυμοι να συγκρουστούν με την αστυνομία και να επιτεθούν στα κυβερνητικά κτίρια. Εξάλλου, η «ειρηνική» επανάσταση της Αιγύπτου ποτέ δεν ήταν τόσο ειρηνική. Οι ειρηνικοί διαδηλωτές ποτέ δεν κατάφεραν να καταλάβουν την πλατεία Ταχρίρ πριν από δύο χρόνια χωρίς προηγουμένως να νικήσουν το αστυνομικό κράτος.
Ωστόσο, η δημιουργία του Μαύρου Μπλοκ δείχνει πολλά σχετικά με τη διάθεση των δυνάμεων ενάντια στην Αδελφότητα, οι οποίες βλέπουν τις ισλαμιστικές δυνάμεις να τις κερδίζουν κατ ‘επανάληψη, τόσο στην κάλπη όσο και μέσα από ένα σύνταγμα που τις βρίσκει αντίθετες. Στο μέλλον, η ομάδα πιθανόν να συσπειρώσει πολλούς αιγύπτιους επαναστάτες, οι οποίοι εγκατέλειψαν κάθε ελπίδα αλλαγής μέσω ειρηνικών διαπραγματεύσεων.

world.time

Πυθία