Tι σημαίνει η απόσυρση των ΗΠΑ από τη συμφωνία του Παρισιού για το κλίμα

Τώρα που ο Πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ απέσυρε τις ΗΠΑ από τη Συμφωνία του Παρισιού για την αλλαγή του κλίματος, ιδού τι πρέπει να ξέρετε για τη διεθνή προσπάθεια και πώς η απόφαση θα μπορούσε να έχει αντίκτυπο στο περιβάλλον.

Τι είναι η Συμφωνία του Παρισιού;Η συμφωνία του Παρισιού είναι μια συμφωνία που έχει συναφθεί μεταξύ 195 χωρών για τη σταδιακή μείωση των εκπομπών που προκαλούν την κλιματική αλλαγή, προκειμένου να αποφευχθεί μια σημαντική αύξηση στις παγκόσμιες θερμοκρασίες που

Η συμφωνία, η οποία αποτέλεσε αντικείμενο διαπραγμάτευσης το 2015 και τέθηκε σε ισχύ τον Νοέμβριο του 2016, προκάλεσε τη συντριπτική παγκόσμια επιστημονική συναίνεση, ότι η αύξηση των παγκόσμιων θερμοκρασιών τις τελευταίες δεκαετίες οφείλεται σε ανθρωπογενείς δραστηριότητες. Η Διακυβερνητική Ομάδα των Ηνωμένων Εθνών για την Κλιματική Αλλαγή, η οποία συγκεντρώνει επιστημονικές έρευνες από όλο τον κόσμο, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου "ήταν εξαιρετικά πιθανό να ήταν η κυρίαρχη αιτία της παρατηρούμενης υπερθέρμανσης από τα μέσα του 20ου αιώνα" με περισσότερο από 95% .

Η αλλαγή του κλίματος έχει ήδη αντίκτυπο στον πλανήτη, αλλά ο συγκεκριμένος στόχος της Συμφωνίας του Παρισιού είναι να αποτρέψει τον κόσμο να υπερθερμανθεί κατά περισσότερο από 2 βαθμούς Κελσίου, κάτι που οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι θα μπορούσε να έχει ιδιαίτερα επιζήμιες συνέπειες.

Τι πρέπει να κάνουν οι ΗΠΑ;

Η συμφωνία, η οποία δεν αποτελεί δεσμευτική συνθήκη, καλεί τις χώρες να προβούν σε εθελοντικές εθνικές υποσχέσεις για τη μείωση των εκπομπών και να ενημερώνουν περιοδικά για την πρόοδό τους. Ο Πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα δεσμεύτηκε η Αμερική να επιτύχει το στόχο της μείωσης των εκπομπών σε 26 με 28 τοις εκατό κάτω από τα επίπεδα του 2005 μέχρι το 2025. Ωστόσο, οι στόχοι αυτοί δεν καθορίζονται για πάντα και ο γενικός στόχος είναι να αυξηθούν με την πάροδο του χρόνου.

Η συμφωνία εξαρτάται επίσης από τις ανεπτυγμένες χώρες όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες, οι οικονομίες των οποίων έχουν συμβάλει σε μεγαλύτερο βαθμό στις εκπομπές, συμβάλλοντας στη χρηματοδότηση της μετάβασης των αναπτυσσόμενων χωρών σε καθαρότερες μορφές ενέργειας. Το σχέδιο είναι να συγκεντρωθούν 100 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως μέσω ενός συνδυασμού δημόσιων και ιδιωτικών πηγών. Από την πλευρά των ΗΠΑ, ο Ομπάμα μεταβίβασε ένα δισεκατομμύριο δολάρια από μια αρχική δέσμευση ύψους 3 δισεκατομμυρίων δολαρίων προς το Πράσινο Κλιματικό Ταμείο των Ηνωμένων Εθνών πριν λήξει η θητεία του. Αλλά η πρόσφατη συμφωνία για τις δαπάνες στο Κογκρέσο, η οποία χρηματοδοτεί την κυβέρνηση μέχρι το Σεπτέμβριο, άφησε κάθε εισφορά στο ταμείο.

Γιατί αποσύρθηκε ο Τραμπ;

Υπάρχουν ορισμένες πτυχές της συμφωνίας για το κλίμα που έρχονται σε αντίθεση με την κοσμοθεωρία του προέδρου. Πρώτον, ο Τραμπ δεν δέχεται την κυρίαρχη επιστημονική συναίνεση για την αλλαγή του κλίματος και έχει μια τάση για θεωρίες συνωμοσίας που εκπέμπουν εμπειρογνώμονες όπως ερευνητές, γιατροί ή κυβερνητικές υπηρεσίες στο ρόλο του "κακού". Έχει επανειλημμένα γράψει στο Twitter και δηλώσει δημόσια ότι η αλλαγή του κλίματος είναι μια "φάρσα" και μάλιστα υποστήριξε ότι η Κίνα - ένας άλλος συχνός στόχος του Τραμπ- ήταν πίσω από τη συνωμοσία. Ο Τραμπ δήλωσε αργότερα ότι η κατηγορία είναι αστεία, αλλά έχει πει ότι δεν πιστεύει πως η Κίνα θα τηρήσει τις υποσχέσεις της για μείωση της χρήσης ορυκτών καυσίμων.

Δεύτερον, ο Τραμπ αντιμετωπίζει με σκεπτικισμό τις διεθνείς συμφωνίες και θεσμούς εν γένει και συχνά διαμαρτύρεται για τη δέσμευση της Αμερικής με υποχρεώσεις που δεν παρέχουν αρκετά συγκεκριμένα οφέλη ως αντάλλαγμα. Εκτός από τη Συμφωνία του Παρισιού, ο Τραμπ έχει εξοργίσει τους συμμάχους επικρίνοντας εμπορικές συμφωνίες και τις στρατιωτικές συμμαχίες.
Τρίτον, ο Τραμπ δεν είναι οπαδός των κανονισμών και των δαπανών που η προηγούμενη κυβέρνηση πρότεινε, κάτι που προειδοποιεί ότι θα μειώσει την οικονομική ανάπτυξη. Όρισε έναν επιφανή σκεπτικιστή της κλιματικής αλλαγής στη λειτουργία του Οργανισμού Προστασίας του Περιβάλλοντος, τον Σκοτ Προύιτ, και κατήργησε το Σχέδιο Καθαρής Ενέργειας της κυβέρνησης Ομπάμα, το οποίο είχε ως στόχο να μειώσει τη χρήση ενέργειας από εργοστάσια άνθρακα υπέρ καθαρότερων μορφών ενέργειας. Ο Τραμπ αγωνίστηκε για την αναζωογόνηση της βιομηχανίας άνθρακα και εξέφρασε δυσαρέσκεια για ορισμένες μορφές ανανεώσιμης ενέργειας, ειδικά για την αιολική.

Αυτές οι αντιρρήσεις δεν είναι μοναδικές για τον Τραμπ. Πολλοί συντηρητικοί αντιτάχθηκαν στη Συμφωνία των Παρισίων για παρόμοιους λόγους και τον ώθησαν να αποσυρθεί. Ο Τραμπ δήλωσε την Πέμπτη ότι παραμένει ανοικτός σε επαναδιαπραγμάτευση μιας καλύτερης συμφωνίας για τις ΗΠΑ, ώστε να επιστρέψουν στη συμφωνία του Παρισιού.

Τι θα συμβεί τώρα;

Η συμφωνία δεν θα καταρρεύσει εν μία νυκτί. Ήδη, οι εκθέσεις υποδεικνύουν ότι η Κίνα και η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι έτοιμες να δεσμευτούν εκ νέου δημόσια στη συμφωνία. Ορισμένοι εμπειρογνώμονες λένε ότι η Κίνα φαίνεται να μειώνει τις εκπομπές πριν από το χρονοδιάγραμμα, εν μέρει επειδή η χώρα σταδιακά εξαλείφει τον άνθρακα γρηγορότερα για να μειώσει τη μόλυνση στις μεγάλες πόλεις της.

Ο Τραμπ επίσης δεν μπορεί τεχνικά να ξεκινήσει την απόσυρση από τη συμφωνία μέχρι το Νοέμβριο του 2019 το νωρίτερο. Είναι ανοιχτό το ερώτημα εάν οι Ηνωμένες Πολιτείες θα επιτύχουν τον στόχο τους για τις εκπομπές στο Παρίσι με ή χωρίς τη συμφωνία. Η οικονομία απομακρύνεται ήδη από πηγές ενέργειας με άνθρακα, υπέρ του καθαρότερου φυσικού αερίου και των ολοένα και πιο προσιτών ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Οι ενέργειες του Τραμπ ενδέχεται να μην αρκούν για να αλλάξουν αυτή την τάση. Επιπλέον, πολιτείες όπως η Καλιφόρνια έχουν υποσχεθεί να ακολουθήσουν τον δικό τους δρόμο αν ο Τραμπ αποσυρθεί, θεσπίζοντας τους δικούς τους περιβαλλοντικούς περιορισμούς.

Είναι επίσης αξιοσημείωτο ότι ορισμένες από τις μεγαλύτερες εταιρείες σε βιομηχανίες που θα επηρεάζονταν περισσότερο από την ρύθμιση του κλίματος υποστηρίζουν τη συμφωνία του Παρισιού. Για παράδειγμα, η ExxonMobil, ο πετρελαϊκός κολοσσός, του οποίου ο πρώην διευθύνων σύμβουλος Ρεξ Τίλερσον είναι σήμερα υπουργός, έχει πιέσει στο Λευκό Οίκο υπέρ της παραμονής. "Πιστεύω πραγματικά ότι θα μπορούσαμε να πετύχουμε τον στόχο μας", δήλωσε στο NBC News ο Τίμονς Ρομπερτς, καθηγητής περιβαλλοντικών μελετών στο Brown University. "Η τεχνολογία κάνει τις επιλογές πιο εύκολες για τους ανθρώπους, πιο γρήγορα από το αναμενόμενο".

Όμως οι υποστηρικτές της συμφωνίας προειδοποιούν ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θα έβλαπταν τουλάχιστον τη σχέση τους με τους στενούς συμμάχους, παραχωρώντας μεγαλύτερη παγκόσμια επιρροή σε αντιπάλους όπως η Κίνα. Στο χειρότερο σενάριο, η κίνηση θα αποθάρρυνε τα αναπτυσσόμενα κράτη να λάβουν περαιτέρω μέτρα για τον περιορισμό των εκπομπών, ενδεχομένως παρεμποδίζοντας τις προσπάθειες για τη μείωση των εκπομπών προτού να επικρατήσει επικίνδυνη αύξηση της θερμοκρασίας.
Πολλά από αυτά εξαρτώνται από τις προσδοκίες. Εάν τα συμμετέχοντα έθνη και οι ηγέτες της βιομηχανίας υποθέσουν ότι η έξοδος των Ηνωμένων Πολιτειών είναι μόνο ένα προσωρινό πλήγμα και ότι οι μελλοντικοί πρόεδροι θα επιστρέψουν στο τραπέζι και θα ακολουθήσουν παρόμοιες πολιτικές όπως ο Ομπάμα, θα μπορούσαν να γίνουν απρόθυμοι να αναλάβουν δράση με βάση μόνο την απόφαση του Τραμπ.

nbcnews.com

Διαβάστε περισσότερα