Reuters: Αν η Κύπρος μπορεί να πουλήσει χρυσό για να βοηθήσει τη διάσωσή της, γιατί να μην το κάνουν και άλλοι;

Τα υπερχρεωμένα έθνη της ευρωζώνης, όπως η Ιταλία και η Πορτογαλία θα μπορούσαν να πιεστούν να ενεργοποιήσουν τα αποθέματα χρυσού τους, μετά τα σχέδια της Κύπρου να πουλήσει χρυσό για να καλυφθούν οι ανάγκες χρηματοδότησης της. Μια εκτίμηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το τι πρέπει να κάνει η Κύπρος για την διάσωση από την Ευρωπαϊκή Ένωση και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο

έδειξε ότι η Κύπρος αναμένεται να πουλήσει αποθέματα χρυσού για την συγκέντρωση περίπου 400 εκ. ευρώ. Άλλες χώρες της ευρωζώνης που βρίσκονται σε δύσκολη θέση μπορεί να πιεστούν να δώσουν σημασία. Μεταξύ αυτών, για παράδειγμα, η Πορτογαλία, η Ιρλανδία, η Ιταλία, η Ελλάδα και η Ισπανία, κατέχουν πάνω από 3.230 μετρικούς τόνους (3561 τόνοι) χρυσού, αξίας περίπου 125 δις ευρώ με σημερινές τιμές.

Η μερίδα του λέοντος σε αυτό – 2.451,8 μετρικοί τόνοι – ανήκει στην Ιταλία. Όμως, η Πορτογαλία και η Ισπανία κατέχουν επίσης εκατοντάδες τόνους και ο χρυσός διαπραγματεύεται σήμερα γύρω στα 1.558,95 δολάρια ανά ουγγιά ή 1.189 ευρώ.
Το μέταλλο αποτελεί πάνω από το 90 τοις εκατό των ξένων συμμετοχών συναλλάγματος της Πορτογαλίας, και 72,2 τοις εκατό της Ιταλίας. Η Ινδία, αντίθετα, κατέχει λιγότερο από το 10 τοις εκατό των αποθεμάτων της σε χρυσό.

Οι πωλήσεις χρυσού από μόνα τους δεν είναι μια μαγική συνταγή για την επίλυση των προβλημάτων χρηματοδότησης της ευρωζώνης: ολόκληρα τα αποθέματα χρυσού της Ιταλίας, για παράδειγμα, αξίζουν λιγότερο από 95 δις ευρώ, έναντι εκκρεμών χρεών της τάξης των 1.685 τρις ευρώ. Αλλά η κατάσταση στην Κύπρο δείχνει ότι ακόμη και μια σχετικά μικρή πώληση χρυσού μπορεί να βοηθήσει στην αντιμετώπιση σοβαρών προβλημάτων χρέους. Η πώληση του χρυσού της Κύπρου θα της επέτρεπε να καλύψει περίπου το 3 τοις εκατό από το ποσό που πρέπει να συμβάλει στο πακέτο διάσωσης.
Είναι κάτι που έχει δημιουργήσει κάποια ανησυχία στην αγορά, δεδομένου ότι μια μεγάλη πώληση θα έσπρωχνε προς τα κάτω την τιμή. H αγορά χρυσού από τις κεντρικές τράπεζες ήταν ένας από τους λίγους τομείς της ζήτησης που αυξήθηκαν πέρυσι, σε μια εποχή που η αγορά κοσμημάτων, νομισμάτων και μπαρών χρυσού ήταν σε πτώση. «Η Κύπρος μπορεί να είναι μια μοναδική περίπτωση, αλλά η ανησυχία της αγοράς θα είναι ότι και άλλες χώρες θα κληθούν να πουλήσουν τον χρυσό τους», ένας ανώτερος έμπορος χρυσού, δήλωσε. «Είναι ένας δυναμικός παράγοντας για την αγορά», πρόσθεσε. «Λαμβάνοντας υπόψη ότι η Πορτογαλία απέρριψε το πιο πρόσφατο σχέδιο λιτότητας και έχει πάνω από το 90 τοις εκατό των συναλλαγματικών αποθεμάτων της χώρας σε χρυσό, αυτό σημαίνει ίσως ότι θα της ζητήσουν να πουλήσει κάποια αποθέματα χρυσού;»

Απαγόρευση

Παρά το γεγονός αυτό, ενδεχομένως να υπάρχουν σημαντικά εμπόδια στο να πουλήσουν οι κεντρικές τράπεζες για την κάλυψη των αναγκών χρηματοδότησης. Το άρθρο 7 του πρωτοκόλλου του Ευρωπαϊκού Συστήματος Κεντρικών Τραπεζών, για παράδειγμα, εγγυάται την ανεξαρτησία της κεντρικής τράπεζας και την ελευθερία από την κυβερνητική επιρροή. Με άλλα λόγια, αν μια κεντρική τράπεζα δεν θέλει να πουλήσει χρυσό, θεωρητικά μπορεί να αντισταθεί.

Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα εξέδωσε γνώμη εναντίον μιας πρότασης της ιταλικής κυβέρνησης να επιβάλει 6 τοις εκατό φόρο υπεραξίας στον ισολογισμό της κεντρικής τράπεζας, προφανώς συμπεριλαμβανομένων και των αποθεμάτων χρυσού, το 2009. Η ΕΚΤ σημείωσε τότε ότι η απαγόρευση της νομισματικής χρηματοδότησης στο πλαίσιο της συνθήκης «είναι καίριας σημασίας για τη διασφάλιση του βασικού νομισματικού στόχου της πολιτικής για την σταθερότητα των τιμών, η οποία δεν πρέπει να παρεμποδίζεται», σχολιάζει η Rhona O’Connell, αναλύτρια της GFMS. «Δεν μπορούμε να αποκλείσουμε το ενδεχόμενο άλλες τράπεζες να προσπαθούν να βρουν έναν τρόπο κινητοποίησης του χρυσού, αλλά η ιστορία είναι εναντίον αυτού του ενδεχομένου» είπε. «Η Bundesbank είχε πολλές διαφωνίες με την Bundestag για το θέμα αυτό και η τράπεζα κέρδιζε πάντα. Έτσι υποψιάζομαι ότι θα υπάρξουν έντονες πολιτικές πιέσεις, καθώς και νομικές δυσκολίες, που θα απαγορεύουν τη δραστηριότητα αυτή».

Πλαφόν στις πωλήσεις

Υπάρχει επίσης το ζήτημα του κατά πόσο οι κεντρικές τράπεζες στην πραγματικότητα επιτρέπεται να πωλούν, ακόμη και εάν θέλουν. Η συμφωνία των κεντρικών τραπεζών για τον χρυσό υπογράφηκε αρχικά το 1999 και σήμερα, κατά την τρίτη διαφοροποίησή της, θέτει πλαφόν στα όρια πωλήσεων χρυσού από τους υπογράφοντες, στους 400 μετρικούς τόνους ετησίως. Η αποκομιδή από αυτό είναι πολύ μικρή τα τελευταία χρόνια, με μόλις 4,2 μετρικούς τόνους χρυσού να πωλούνται μέχρι στιγμής κατά το τρέχον έτος του συμφώνου, το οποίο λειτουργεί από τον περασμένο Σεπτέμβριο. Οι κεντρικές τράπεζες ήταν καθαροί αγοραστές χρυσού από το 2010.

Με την εξαίρεση κάποιων μικρών πωλήσεων, κυρίως για την κοπή νομισμάτων, δεν υπάρχουν μεγάλης κλίμακας πωλήσεις από τις τράπεζες της ευρωζώνης, από την εποχή που η Γαλλία πούλησε 17,4 μετρικούς τόνους χρυσού κατά το πρώτο εξάμηνο του 2009. Αλλά εάν οι κεντρικές τράπεζες στα προβληματικά κράτη της ευρωζώνης άρχιζαν να πωλούν, αυτό θα μπορούσε να αλλάξει γρήγορα. Η μόχλευση χρυσού δεν πρέπει αναγκαστικά να σημαίνει την πώλησή του, φυσικά.

Οι κεντρικές τράπεζες μπορούν επίσης να ανταλλάξουν χρυσό για μετρητά με άλλες κεντρικές τράπεζες ή άλλα ιδρύματα, μέσω μιας προθεσμιακής συναλλαγής ταυτόχρονης πώλησης στη spot αγορά, με στόχο να τον εξαργυρώσουν αργότερα.
Το World Gold Council λέει ότι άλλοι μέθοδοι εκτός από την πώληση μπορούν να προσφέρουν καλύτερες αποδόσεις για τους κατόχους χρυσού.

«Είναι σημαντικό ότι η Κύπρος διερευνά όλες τις διαθέσιμες επιλογές και οι άμεσες πωλήσεις δεν είναι η μόνη επιλογή» δήλωσε ένας εκπρόσωπος του WGC. «Πιστεύουμε ότι ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για να επωφεληθούν οι χώρες από την εκμετάλλευση χρυσού είναι η μόχλευση τους χρυσού τους ως εγγύηση για την έκδοση κρατικών ομολόγων. Ένα ομόλογο που στηρίζεται από τον χρυσό θα μπορούσε να αυξήσει τέσσερις ή πέντε φορές την αξία των σημερινών συνολικών αποθεμάτων χρυσού στην Κύπρο – πάνω από 2 δις ευρώ σε σημερινά χρήματα». Αυτό δεν σημαίνει, όμως, ότι οι προβληματικές χώρες δεν θα δουν στον χρυσό τους μια γρήγορη λύση.

reuters