Parallel Universe: Thom Yorke

Ο καλλιτεχνικός μικρόκοσμος του Thom Yorke βρίσκεται δίπλα μας επί 20 και πλέον συναπτά έτη, κι η απόπειρα συγκέντρωσης των στοιχείων που καταδεικνύουν τη σπουδαιότητα αυτού, μας οδηγεί και στην καταγραφή των εκτός Radiohead εγχειρημάτων του 45χρονου δημιουργού.

Λαμβάνοντας τη σκυτάλη από τον Κώστα Καραμιχάλη, στη στήλη Parallel Universe, παρακάμπτω, πέραν των Radioheadικών επιτευγμάτων, τις προσωπικές κυκλοφορίες του Yorke και εστιάζω στις συνεργασίες του με άλλους μουσικούς, που αναμφίβολα προσέδωσαν

+Andy Yorke

Τα αδέρφια Yorke εν τη ενώσει, ερμηνεύουν πάνω σε ονειρικές synth και κιθαριστικές γραμμές το “All For The Best” των Miracle Legion, η πρωτότυπη σύλληψη του οποίου οφείλεται στον Mark Mulcahy, τραγουδιστή, μεταξύ άλλων, των τελευταίων. Μάλιστα, για τη δεύτερη πλευρά του 7” single επιλέχθηκε το “Ciao My Shining Star” του ίδιου. Το “All For The Best”, επίσης, συμπεριλήφθηκε στη συλλογή προς τιμήν και οικονομική στήριξη του εν λόγω μουσικού, Ciao My Shining Star: The Songs of Mark Mulcahy.

+Atoms For Peace

Ο γαλουχημένος στην Οξφόρδη μουσικός, συγκεντρώνει παρέα ούτως ώστε να διαρθρώσει ένα φύσει και θέσει ηλεκτρονικό ψηφιδωτό, εντούτοις, με πανταχού παρόντα τα φυσικά όργανα. Κι εγένετο Atoms For Peace, με το όνομα αυτών να καταφθάνει από το Yorkeικό The Eraser και στη σύστασή τους να τοποθετούν εαυτούς, ο μπασοεγκέφαλος Flea (εκ των Red Hot Chili Peppers), ο σταθερός πλέον παραγωγός-καταλύτης των Radiohead Nigel Godrich, ο οποίος σηκώνει μανίκια σε πληκτροφόρα και παραγωγή, ο ντράμερ Joey Waronker με session συμβολή σε R.E.M. και Smashing Pumpkins και ο περκασιονίστας Mauro Refosco με τις εποικοδομητικές παραστάσεις από τις περιοδείες πλάι στον David Byrne.

Στο ντεμπούτο τους που κυκλοφόρησε προ ημερών, προεξέχει η τεχνοτροπία που προσπαθεί ο Yorke να εμφυσήσει στα σόλο δημιουργήματά του. Παρόλο που τα μέλη του γκρουπ μοιράζονται τη βούληση για κάτι πραγματικά συλλογικό, το ηχητικό αποτέλεσμα του AMOK προσεγγίζει εμφανώς οτιδήποτε οραματίστηκε να φέρει εις πέρας ο μειλίχιος frontman, από το The Eraser κι έπειτα. Σε κάθε περίπτωση, όμως, το άλμπουμ επικοινωνεί ρυθμικές και μελωδικές ικανότητες, μεθοδικότητα και σαφές στίγμα, φτάνοντας σε ορισμένες αξιομνημόνευτες κορυφώσεις. Αποτελεί, το δίχως άλλο, μια electronica παγκοσμιοποιημένης λογικής και πρακτικής, η οποία πιάνει το νήμα από τα γεννοφάσκια της και το ξετυλίγει έως τις έσχατες εξελίξεις της, σφύζουσας εγκεφαλικότητας. Από την πρώιμη ηλεκτρονική αντίληψη, μέχρι τις τεχνικές κόψε-ράψε του Flying Lotus, με φωνητικές και στιχουργικές παρεμβάσεις από τον Thom στο επίκεντρο. Ακούστε επιπλέον και το ψυχεδελικό remix των AFP στο “Tamer Animals” των Other Lives.

+Bjork

Συνδυάζοντας ιδιαιτερότητες, σε αντιλήψεις και προθέσεις κάτω από την κοινή τους φωνητική παράσταση στο “I’ve Seen It All”, o Thom Yorke και η Bjork διοχετεύουν λυρισμό με λιτότητα εκφραστικών μέσων, στην αυγή των 00s. Σε ένα συνθετικό κομψοτέχνημα, όπου το trip hop κείτεται στις εκτάσεις της κλασικότροπης τραγουδοποιίας και το οποίο ξεχώρισε μέσα στο περιβάλλον του άλμπουμ Selmasongs. To τελευταίο, αποτέλεσε τον μουσικό μανδύα της Bjork πάνω στα κινηματογραφικά τεκταινόμενα του Dancer In The Dark του Lars Von Trier, ο οποίος έγραψε και τους στίχους του τραγουδιού που ειπώθηκε προηγουμένως.

Ο προκείμενος χαρισματικός Βρετανός και η Ισλανδή “αλχημίστρια”, θα συμπράξουν ξανά, τόσο στην αναδιαμόρφωση του “Funeral March” του Chopin, όσο και στο single της τελευταίας με τίτλο “Náttúra”(2008), όπου ο Yorke συνδράμει με αφαιρετικά φωνητικά που έστειλε μέσω διαδικτύου στη συνθέτρια!

+Burial/Four Tet

Αγγλική συμμαχία, με δυο ηλεκτρονικάριους που προηγουμένως είχαν δώσει στις κατά μόνας περιηγήσεις τους νέα πνοή σε ιδιώματα. Oι Burial (κατά κόσμον William Bevan), Four Tet (ακούει και στο Kieran Hebden) και Thom Yorke, προετοιμάζουν βραδυφλεγή μοτίβα, επί των οποίων δρουν κοφτά επαναλαμβανόμενα beats, αποσυντεθειμένες μπασογραμμές, μελωδικές σταλαγματιές και μια περίσσιου “χασίματος” φωνή, ξέρετε ποιανού… Χορευτική μουσική… δωματίου, στυλωμένη στον dubstep απόηχο και ιδωμένη με house νοοτροπία, που τελικά εσωκλείστηκε στα δυο tracks του 12” Ego/Mirror.

+Drugstore

Πίσω στο 1998, κοινωνούμε την φολκ ποπ ευαισθησία και τη ράθυμη χαρμολύπη του “El President”, ως απόρροια της συμπόρευσης του Yorke με το λονδρέζικο σχήμα των Drugstore. Ιδού ένα τραγούδι που με τερτίπια τύπου reverb και feedback από την κιθάρα του Jonny Greenwood, θα μπορούσε να βρει θέση στο Pablo Honey (για να μην πω στο The Bends). Ανεξάρτητη ποπ τραγουδοποιία, με μελίρρυτα έγχορδα και ένα φωνητικό ντουέτο (με την Isabel Monteiro), που ρέει από την ανεξάντλητη πηγή του είδους στη Γηραιά Αλβιώνα.

+Flying Lotus

Στο σύμπαν συνεχούς αναδόμησης του Flying Lotus (προσωνύμιο του Αμερικανού μουσικού Steven Ellison), οι αινιγματικές ερμηνείες του Yorke λειτουργούν σαν συγκοινωνούντα δοχεία με τον εν γένει electro αναβρασμό. Είτε σε φανκίζουσα μοτίβα όπως αυτά του “…And The World Laughs With You” (από τον FlyLo δίσκο Cosmogramma του 2010), είτε στο βραδυφλεγές technούργημα του “Electric Candyman” (Until The Quiet Comes – 2012), στο οποίο ο Yorke ακούγεται εν μέσω “στοιχειωμένου” echo, καθώς επιδίδεται σε “υπεριπτάμενες” εκφορές των λέξεων.

+Jonny Greenwood/MF Doom

Με τον συνοδοιπόρο του από το σχολείο κιόλας, Jonny Greenwood, συναντώνται και για εξωΡαδιοκεφαλικά πλάνα. Προσκαλούν τον MF Doom (Daniel Doomile στα πεζά επίγεια) να καταθέσει τις ρίμες και την βαριά, αγχωτική προφορά, σε ένα βιομηχανικής υφής χιπ χοπ κομμάτι ονόματι “Retarded Fren”. Η επίγευση, ιδιοσυγκρασιακή…

+Modeselektor

Αλληλοεκτίμηση και κατά περίσταση παράλληλοι ηχητικοί βίοι, τον έφεραν κοντά με το βερολινέζικο electro δίδυμο των Modeselektor. Η σύμπραξή τους, θα ευδοκιμήσει παραδίδοντας τέσσερα κομμάτια, εσωκλειόμενα σε ισάριθμες κυκλοφορίες των τελευταίων. Ο Yorke της μετά Eraser περιόδου, στιγματίζει με τους μυστηριώδεις φωνητικούς του ελιγμούς τα κλειστοφοβικά “White Flash” και “This”, ενώ ο λόγος του στο “Shipwreck” ακούγεται ιδιαιτέρως καταπραϋντικός. Στο δε “Dull Hull”, επιφορτίζεται με την παραγωγή.

+PJ Harvey

Στο δίσκο Stories From The City, Stories From The Sea του 2000, με τον οποίο η PJ Harvey επιτυγχάνει μια απολαυστική ισορροπία καλλιτεχνικής ελευθερίας και εμπορικότητας, ο Yorke χρίζεται ιδανικός παρτενέρ για ένα τραγούδι. Το “This Mess We’re In”, ηχεί ως ένας ψίθυρος διαμαρτυρίας για την αστική αποξένωση. Για 13 χρόνια ολάκερα …

+Sparklehorse

Χωρίς προνόηση για ρηξικέλευθες επεμβάσεις, ο πρόσφατα εκλιπών και καθοδηγητής του οράματος των Sparklehorse Mark Linkous, καλεί στο στούντιο έναν αξιότιμο θαυμαστή των Pink Floyd, κι αυτός προσέρχεται μαζί με τα φαλτσέτα του. Συντονίζουν διαθέσεις και παραδίδουν ένα γαλήνιο “Wish You Where Here”.

+UNKLE

Για πολλούς μια από τις περισσότερο σημαίνουσες στιγμές, γνήσιας έντασης των UNKLE αποτυπώθηκε στο “Rabbit In Your Headlights”. Η φωνή του Thom Yorke αντηχεί εύθραυστη μελαγχολία, καθώς η υποβόσκουσα δραματικότητα απ’ τις τζαζ νότες των πλήκτρων και η downtempo ρυθμολογία, συγκροτούν ένα γκριζωπό φόντο.

+Venus In Furs

Σχήμα που εύκολα αναγορεύεται σε σούπεργκρουπ, αλλά σε μια προσεκτική ανάγνωση γίνεται αντιληπτό πως στήθηκε αποκλειστικά για «την περίσταση», κι έκτοτε μετά βίας θυμόμαστε την ύπαρξη αυτού. Πιο συγκεκριμένα, για να πλαισιωθούν μουσικά τα καρέ της ταινίας-ωδής στο λουσάτο ροκ των 70s, Velvet Goldmine, η οποία βγήκε στις αίθουσες το 1998 υπό τη σκηνοθετική επιμέλεια του Todd Haynes. Στους Venus In Furs, o Yorke αναλαμβάνει το μικρόφωνο, οι Jonny Greenwood και Bernard Butler(Suede) επωμίζονται τις κιθαριστικές ευθύνες, καθώς ο Andy Mackay(Roxy Music) αξιοποιεί εκστατικά το σαξόφωνό του και ο David Gray συμμετέχει στα δεύτερα φωνητικά. Στα τρία απ’ τα πέντε κομμάτια με τα οποία συμβάλλουν στο OST, εκτελούν ισάριθμες συνθέσεις των Roxy Music χωρίς, όμως, διάθεση για ανάπλαση αυτών. Στα τραγούδια “2HB”, “Ladytron” και “Bitter-Sweet”, λοιπόν, επιστρατεύεται η χροιά του Yorke, η οποία θα ανασύρει Pablo Honey και The Bends μνήμες, μα κι εκείνη θα μείνει φανερά προσκολλημένη στις πρωτότυπες ερμηνείες του Brian Ferry.