5 Σημαντικές Επανεκδόσεις Άλμπουμ Ηλεκτρονικής Μουσικής του 2013

Πέντε επανεκδόσεις διαχρονικών άλμπουμ από το χώρο της ηλεκτρονικής μουσικής που αξίζει και με το παραπάνω να θυμόμαστε από το 2013. Σε cd, βινύλιο και ψηφιακή μορφή.

VANGELIS – Blade Runner
[High Fidelity, πρώτη επανέκδοση σε βινύλιο / πρώτη έκδοση: 1994]

Επιτέλους, μετά από

χίλια μύρια κύματα τούτο το τοτέμ για ηλεκτρονικάριους και μη βρήκε το δρόμο προς τη βινυλιακή (με βάρος 180gr και κόκκινο χρώμα) του επανέκδοση, μετά από εκείνη που απλώθηκε σε τρία cd. Άξιζε τον κόπο η αναμονή, αφού ο ηλεκτρονικός λυρισμός του Βαγγέλη Παπαθανασίου (ή απλά Vangelis), που αγκάλιασε μουσικά τα κατηφή κινηματογραφικά καρέ επιστημονικής φαντασίας του Ridley Scott στο δεικτικό –και βασισμένο στο μυθιστόρημα Do Androids Dream Of Electric Sheep? του Philip K. Dick– Blade Runner του 1982, εξακολουθεί να ηχεί συγκλονιστικά ιδιαίτερος τριάντα και πλέον χρόνια μετά.

Η πηγαία φυσικότητα με την οποία ο Παπαθανασίου ψηλαφίζει μουσικά κάθε μεταβολή σε μια τεχνολογικά κι επιστημονικά ματαιόδοξη κοινωνία σε αποσύνθεση, όπου οι διακρίσεις πληθαίνουν, τα χάσματα διευρύνονται, η κρίση ηθικής και αξιών της καθημερινότητας υποκινείται μέσω απολυταρχικών πρακτικών, αφοπλίζει. Κι αρθρώνει μια συνθετική άποψη με διάχυτο ρομαντισμό, εγκλωβίζοντας ένα συμφωνικής χροιάς ηλεκτρονικό σύμπαν σε κομμάτια πολλαπλών αναγνώσεων και νοημάτων. Οι αναφορές του score απαντώνται και σε προηγούμενες δουλειές του Βολιώτη δημιουργού, οι οποίες ακουμπούσαν αφενός στην πρώιμη και 70s electronica των πάσης φύσεως συνθεσάιζερ και αφετέρου σε ένα μεταμοντέρνο περιβάλλον κλασικότροπης δομής. Η ενιαία αισθητική του άλμπουμ λειτουργεί ευφυώς και εκτός κινηματογραφικών συνθηκών, και σε κάθε περίσταση είναι κομμάτι δύσκολο να συγκρατήσεις τις neo-noir αναπαραστάσεις του Ridley δίχως τις γενναιόδωρες σε μελωδική ευφορία βινιέτες του Vangelis.
* Εκτενής Κριτική / Ακούστε

MIKE RATLEDGE – Riddles Of The Sphinx
[Mordant Music, πρώτη επίσημη έκδοση σε βινύλιο και ψηφιακή μορφή]

Έπρεπε να παρέλθουν 36 ολόκληρα χρόνια, ουτώς ώστε να κυκλοφορήσει και επισήμως –εκτός σινεφίλ περιβάλλοντος– η ενδοσκοπική ηχητική πλαισίωση που επεφύλαξε o Mike Ratledge για το φεμινιστικού χαρακτήρα αβάν-γκαρντ φιλμ Riddles Of The Sphinx των Peter Wollen και Laura Malvey. Στην ουσία μια παράθεση επαναλαμβανόμενων μοτίβων από αναλογικά συνθεσάιζερ (Moog και ARP μεταξύ άλλων) που υπνωτίζουν και υποβάλλουν το δέκτη σε τριπαριστές διαθέσεις. Μέσα από την αληθινά πολυσχιδή ευφυΐα του εν λόγω βρετανού μουσικού, ο οποίος μεσουράνησε προηγουμένως όντας ένας εκ των σπουδαίων Soft Machine μέχρι το 1976. Ένα έτος, στο οποίο χρονολογείται η αφετηρία της εκτός γκρουπ πορείας του, στην οποία συγκαταλέγονται δύο ακόμη κινηματογραφικά scores όπως και αξιόλογα ηχογραφημένα εγχειρήματα που πραγματοποιήθηκαν σε σύμπραξη με τον Karl Jenkins, επίσης μέλος των Soft Machine, με το LP ιδιόμορφης ηλεκτρονικής/ντίσκο ποπ Push Button να ξεχωρίζει.

Οι δέκα συνθέσεις (“Sequence” 1-10) που απαρτίζουν αυτό το «άχαστο» δημιούργημα, ιχνηλατούν κατά αφοπλιστικό τρόπο το φάσμα του ήχου με τα πάσης φύσεως εφέ και τα φίλτρα να ξεπροβάλλουν από τα πληκτροφόρα όργανα. Στις εμπνεύσεις του Ratledge συναντά κανείς μια προοδευτική αντίληψη περί των ηλεκτρονικών μέσων, η οποία προσεγγίζει με ελεγχόμενο και ολίγον φειδωλό τρόπο το prog παρελθόν του. Εν μέσω των επίμονων αυτοσχεδιαστικών κινήσεών του μπροστά από τα πλήκτρα και τα controllers, εμφανίζεται μια γυναικεία παρουσία που αφηγείται αφαιρετικά εντείνοντας την θριλερική αίσθηση που εντυπώνει το OST. Πρώιμη ηλεκτρονική θεώρηση (Terry Riley κλπ), kraut και κοσμικές 70s καταστάσεις, και βρετανικές prog rock θύμησες συγκροτούν το προκείμενο διεισδυτικό αριστοτέχνημα, το οποίο θα μπορούσε κάλλιστα να αξιοποιείται για θεραπευτικούς σκοπούς.
* Ακούστε

STATUES IN MOTION – Statues In Motion
[Geheimnis Records, πρώτη επανέκδοση σε βινύλιο / πρώτη έκδοση: 1983]

Παρόλο που επικράτησε σύγχυση γύρω απ’ τα πρόσωπα που στελέχωσαν τούτο το μουσικό πλήρωμα, μιας και στα credits του δίσκου αυτά εμφανίζονται με τη μορφή ψευδωνύμων, οι ύστερες της κυκλοφορίας πληροφορίες αναφέρουν ως σύστασή του το τρίο Βασίλης Παλαιοκώστας (σύνθεση-όργανα-ενορχήστρωση), Ηλίας Μητσάκης (στίχοι-παραγωγή) και Γιώργος Δαλαμπίρας (σύνθεση-φωνή-όργανα-στίχοι-ενορχήστρωση). Ο Παλαιοκώστας επιλέγει να εκτεθεί με το προσωνύμιο Billy Knight μετά το Billy Lord που είχε στους ιστορικούς Παρθενογένεσις, ενώ οι Μητσάκης και Δαλαμπίρας καταγράφονται με τα παραπλανητικά Elli Kane και Alvin Dean αντίστοιχα.

Για να αντιληφθεί κανείς την αξία αυτής της επανέκδοσης από την δραστήρια Geheimnis Records, πρέπει να εξετάσει το πόσο εντός κλίματος και συνθηκών στάθηκε το πρώτο και έσχατο δείγμα γραφής των Statues In Motion όταν είχε πρωτοκυκλοφορήσει σε μερικές εκατοντάδες αντίτυπα πριν από μια τριανταετία (πρέπει να σημειωθεί, ότι έκτοτε αποτέλεσε ένα από τα εξαφανισμένα LPs της εγχώριας δισκογραφίας). Προτού, λοιπόν, συμπληρωθεί το πρώτο μισό της δεκαετίας του ‘80 και το κατευθυνόμενο από τη βρετανική synth pop ορμή ρεύμα εκβάλει εκτεταμένα ανά την Ευρώπη, τούτο το μυστηριώδες σχήμα αποτύπωσε την καταχνιά του σε 39 λεπτά. Με στυλοβάτες τις έξοχες ρυθμικές εξάρσεις (με μπασοκίθαρα που εκλύουν μετά-πανκ αύρα), τις γεμάτες ποπ ευδαιμονία μελωδίες των synthesizers, τις λάγνες φωνητικές τοποθετήσεις. Όσο προχωράς στον πυρήνα των συνθέσεων σε περιβάλλει μια δραματική ένταση, η οποία ελλοχεύει απ’ τις πρώτες νότες. Μια χαρμολύπη εξοπλισμένη με μια σκοτεινή κι ευάλωτη πτυχή, υπό το πρίσμα εννιά ηλεκτρονικών ρέκβιεμ για την απεραντοσύνη της ανθρώπινης φύσης. Με θεματολογία που απορρέει απ’ το συνηθισμένο και το γκροτέσκο, το καθημερινό και το παράδοξο, και συνταρακτικές συνθέσεις όπως το “Future Myth”, το “Autumn In Paris”, το “Let’s Face The Heroes”…
* Εκτενής Κριτική / Ακούστε

ΤΗΕ SPACE LADY – The Space Lady’s Greatest Hits
[Night School, πρώτη έκδοση σε cd/βινύλιο/ψηφιακή μορφή]

Θα μπορούσε κάτω από τον τίτλο της συλλογής να κείτεται η εξής υποσημείωση: Αυτή, το keyboard της και οι απέραντες διαδρομές τους… Κι αυτό, διότι η Susan Dietrich με απαρχή τα τέλη της δεκαετίας του ’70 και έως εκείνη του ‘90 επεδίωξε να βγάζει τα προς το ζην, για να στηρίξει οικονομικά και την οικογένειά της, ερμηνεύοντας συνθέσεις άλλων δημιουργών σε δρόμους της Βοστώνης και του Σαν Φρανσίσκο, έχοντας ως άξιο συμπαραστάτη-συνταξιδιώτη της ένα Casiotone keyboard. Κυρίως με το διόλου τυχαία υιοθετημένο Space Lady προσωνύμιο –που παραμέρισε εύκολα το Suzy Soundz– γύριζε σοκάκια και πολυσύχναστες περιοχές αποσπώντας ως επί το πλείστον επιδοκιμασίες και έκπληξη.

Τριάντα και πλέον χρόνια μετά από εκείνες τις εμφανίσεις της με αμφίεση που προσιδιάζει αρκετά σε θεά της αρχαιότητας (Ελληνίδα και μη), συγκεντρώνονται ηχογραφήσεις της από τα ‘90s, ζωντανές και μη, ορισμένες από τις οποίες είχαν προηγουμένως καταγραφεί σε κασέτα, ψηφιακή μορφή, αλλά και πέρυσι σε 7” βινύλιο. Όλες τους, αντανακλούν τη διαστημική, διαγαλαξιακή χροιά που έφεραν οι αληθινά συγκινητικές επανεκτελέσεις κλασικών ποπ και ροκ τραγουδιών που επιχειρούσε, από το “Major Tom” του Peter Schilling και το “I Had To Much Too Dream (Last Night)” των Electric Prunes, μέχρι το “Born To Be Wild” των Steppenwolf. Εμπιστευόμενη τόσο μια φωνή που ηχεί γήινη και συγχρόνως απόκοσμη (με echo, delay ή χωρίς), οικεία και επουράνια, πάντοτε με αποθέματα γλυκύτητας, νοσταλγίας και μελαγχολίας, όσο και τα πλήκτρα του keyboard της που παρήγαγαν –με τη βοήθεια και των διάφορων controllers– φουτουριστικές συχνότητες. Σε lo-fi στιγμές, που θα ανασύρουν μνήμες από Silver Apples, Suicide, Laurie Anderson, ήρωες της κοσμικής γερμανικής electronica και ειδικότερα στους Έλληνες θα θυμίσουν κάτι από το άγγιγμα ανθρωπιάς και ευαισθησίας της Λένας Πλάτωνος… Όσο για την παρακαταθήκη της Space Lady, παρατηρούμε πως δύναται να εντοπιστεί και σε καλλιτέχνες των ημερών μας, όπως ο John Maus και οι Laika. Βουτήξτε άφοβα!
* Ακούστε

CRAIG LEON – Nommos
[Superior Viaduct, πρώτη επανέκδοση σε βινύλιο / πρώτη έκδοση: 1981]

Σε περίπτωση που κάποιος θέλει να βάλει τα πράγματα σχετικά με την καλλιτεχνική αξία και το εκτόπισμα του Craig Leon στη σωστή τους διάσταση, δεν οφείλει να αναφερθεί μονάχα στην συνεισφορά αυτού σε σπουδαία άλμπουμ όπως αυτά των Suicide, Ramones, The Go-Betweens, Blondie, Chameleons, The Fall, Richard Hell και Jeffrey Lee Pierce από το πόστο του παραγωγού. Οφείλει και να επισημάνει πως τουλάχιστον τα δύο πρώτα του προσωπικά άλμπουμ (από τη σκοπιά του δημιουργού), δηλαδή τα Nommos και Visiting, αποτελούν υποδειγματικές περιπτώσεις industrial ηχογραφημάτων, φανερώνοντας και στοιχεία μιας ambient φυσιογνωμίας που επιτυχώς αποπειράται να τους «εμφυσήσει» ο εμπνευστή τους. Το πρώτο εξ αυτών έχουμε την τύχη να το απολαμβάνουμε και πάλι σε φυσική μορφή, μέσα από το φορμά του βινυλίου.

Το Nommos, λοιπόν, συνιστά ένα μουσικό ντοκουμέντο συναρπαστικό και ορθάνοιχτο σε ερμηνείες, στο οποίο αποτυπώνονται διαμέσου μιας λιτής συνθετικής οδού αιθέριες μελωδίες, διαπεραστικοί βόμβοι και drones, «πλαστικοί» ρυθμοί… Στη διάρκεια των πέντε οργανικών μερών που σχηματοποιούν το σύνολο και προέρχονται από αναλογικά synths, ο Leon μοιράζεται μαζί μας την αγάπη του για τον μεταλλικό, τραχύ και αιχμηρό ήχο που παραπέμπει σε εκείνον των Suicide και τον οποίο αφουγκραστήκαμε εν μέρει στη μετά-πανκ περίοδο (βλέπε λ.χ. τις «αποστειρωμένες», «ξέρες» και «νοσηρές» παραγωγές του Martin Hannett για τους Joy Division). Εντούτοις, δεν ξεχνά στιγμή το κοσμικό «νέφος» των 60s και 70s ηλεκτρονικών παραγωγών (συμπεριλαμβανομένων κι εκείνων που κατάγονται από τη Γερμανία, όπως αυτές των Cluster), καθώς και την τελετουργική αύρα της αφρικανικής ρυθμολογίας, η οποία προσέδωσε από τα 70s ένα tribal στίγμα σε electronica, new age κλπ έργα της δυτικής μουσικής. Καταθέτοντας, εν τέλει, ένα πόνημα που «συμπεριφέρεται» σαν ζωντανός οργανισμός, αφού δείχνει διαρκώς να αναπνέει, να κινείται και να αλληλεπιδρά με το χώρο γύρω του…
* Ακούστε