«Πίσω από ένα αστέρι» της Αλίσα Βέλαϊ

μετάφραση: Νίκος Κατσαλίδας

ΜΟΝΟ Η ΤΟΥΛΙΠΑ

Πάντοτε το λυκόφως της τουλίπας
κι η σιωπή μιας πέτρας βαθιά στο δάσος
στο άγνωστο φως γίνανε φως μου.

Όσο περισσότερο έφεγγαν οι χαραυγές
τόσο πιο διαφανής της εποχής η θλίψη
μες στην ύπαρξη των λουλουδιών
σε ξαφνικούς ήχους μες στα δέντρα.

Ήταν

Η ύπαρξή μου βλασταίνει και μαργώνει.
Μόνο μια τουλίπα γνωρίζει την άλλη τουλίπα,
να ξέρει να μας πει το μυστικό της βλάστησης.

ΑΠΟΣΤΑΣΗ

Αυτός απέχει τρεις ώρες μακριά από τον Αυχένα του Κύκνου.
Η κραυγή του πτηνού αιωρείται παγωμένη σ’ αυτές τις ακτές
από τα μεσάνυχτα του τελευταίου άσματος. Αυτός είναι τρεις
νύχτες μακριά από το άσμα και μια ζωή μακριά από την κραυγή.

Η ΣΥΚΑΜΙΑ

(Στα Εβραιόπουλα της παιδικής μου ηλικίας)

Εγώ έφαγα συκάμινα
στο σπίτι του Ζαχαρία.
Γλυκά συκάμινα
και δύο ψάρια ψητά της σχάρας.
Ύστερα πείσμωσα με τη μάνα μου
που δε μαγείρευε ποτέ φαγητά
σαν της γιαγιάς Ρακέλας.
Πέρασαν πολλά χρόνια
αλλά εγώ το παιδάκι
διατηρώ ακόμα εκείνη τη γλυκιά γεύση
όσες φορές βλέπω τα ψάρια
να τρέφονται με ευσεβών ελεημοσύνη.
Κοντά σε έναν ναό, εκεί στο ποτάμι.

ΒΗΘΛΕΕΜ

Δεν βρέθηκα ποτέ
σ’ εκείνα τα μέρη.
Η μνήμη μου περιπλανήθηκε εκεί
και έλαμψε
πίσω από ένα αστέρι.

ΘΕΑ

Από τα χαράματα κλάδεψε.
τις κλάρες της νεραντζιάς.
Του πιάνανε τη θέα του γερο-Γιάννη
στα παράθυρα του εξοχικού του,
γι’ αυτό μ’ ένα πριονάκι στο χέρι
μια μια τις κλάδεψε με τη σειρά τους.
Πέρασα δίπλα από τους γκρεμισμένους ήλιους
αναπολώντας εκείνο το ηλιόγερμα της Γλυφάδας
που μια αγαπημένη σιλουέτα μού κλάδεψε το απόβραδο.

Αν και δεν έπιασα ποτέ τη θέα της Αφροδίτης.

ΝΟΜΑΣ

Ο άνθρωπος με τους μεγάλους ώμους αγνοεί το χιόνι.
Επιδιώκει να προκαλέσει την εγκατάλειψη μέσω ήχων.
Η γυναίκα στηριγμένη πάνω του απολαμβάνει το όργανο, ανοιγοκλείνει τα μάτια.
Νανουρίζουν το δάσος λιώνουν το χιόνι.
Φίλοι του κότσυφα, πριν και μετά αποδήμησης.
Περιπλανώμενοι νομάδες με διονυσιακό αίμα αυτοί είναι.

ΠΟΡΦΥΡΕΝΙΕΣ ΑΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΛΟΥΛΟΥΔΑΚΙ ΤΗΣ ΦΩΤΙΑΣ

...
Είμαι ολόκληρη λουλουδάκι φωτιάς
όταν ο δίσκος του ήλιου φλέγεται
πίσω από το νησί
κατά τη δύση.
...
Κάθε σκοτάδι μαραζώνεται
δίχως ένα λουλουδάκι φωτιάς.
....
Η ομίχλη πάνω από την κοιλάδα
αυτό δεν μπορεί να το κρύψει.
....
Σε περίμενα τόσο στα σκοτάδια,
να δούμε το λουλουδάκι της φωτιάς.
....
Τρία άνθη της φωτιάς
είναι τρεις υποσχέσεις
στο δάσος της μοναξιάς.
....
Δώρισέ μου ένα άνθος της φωτιάς
ν’ αποχαιρετήσω τις βόρειες νύχτες.
....
Ούτε το πιο πεισματάρικο κοράκι
δεν μπορεί να αντικρίσει
το λουλουδάκι της φωτιάς.
....
Μόνο ο Φοίνικας αναπαύτηκε
και απαθανατίστηκε
πάνω στο λουλουδάκι της φωτιάς.

ΠΡΟΣ ΕΝΑΝ ΑΝΤΡΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΤΟΝ ΓΝΩΡΙΖΩ

Για να ερωτευτείς πρώτα πρέπει να γνωρίζεις την ομίχλη.
Κάθε γυναίκα γενικώς είναι ένα δάσος, βυθισμένο
σε πολύμορφες σιωπές, που πρέπει ως σκηνές υπό την
ομίχλη να τις αποκρυπτογραφήσεις.
Να ξέρεις να διακρίνεις τα πρωινά σ’ αυτόν τον καπνό,
πώς το άγνωστο σιγά σιγά ξετυλίγεται μπροστά σου.
Μπορείς να χορεύεις όλο το βράδυ μ’ αυτή τη γυναίκα,
όλη τη νύχτα στο κρεβάτι της σαν ο καλύτερος εραστής,
αλλά με τίποτε δεν σου εγγυάται τη βαθιά της αγάπη,
αν δεν είσαι σε θέση να βλέπεις πέρα ​​από την ομίχλη.
Μόνο εκεί φυτρώνουν ταυτόχρονα
πεφταστέρια και ψηλοί ουρανοί,
έλατα απαλλαγμένα από ενέχυρα τύψεων,
δέντρα πυκνά αειθαλή ή φυλλοβόλα απομονωμένα,
πουλιά που τραγουδούν και σε δελεάζουν για αμαρτία.
Εκεί και μόνο εκεί εσύ βλέπεις
τα πάντα να διαλευκαίνονται αμέσως.
Δεν υπάρχει πουθενά αλλού καλύτερος συγχρονισμός.
Και αφού συμφιλιωθείς με τέτοια παρατηρητικότητα
και αφού ερωτευτείς με τέτοια γαλήνη
μόνο τότε αυτό το σιωπηλό δάσος θα είναι το σπίτι
που εσύ θα νιώσεις και αρρενοπρεπής και άντρας.

Η Alisa Velaj (Αλίσα Βέλαϊ) γεννήθηκε στην Αλβανία, το 1982. Είναι κάτοχος PhD στην Αλβανική Γλώσσα και Λογοτεχνία, την οποία διδάσκει σε πανεπιστημιακό επίπεδο, ενώ συγγράφει ποίηση, πεζογραφία, δοκίμια, άρθρα και ερευνητικές μελέτες. Προκρίθηκε για το ετήσιο διεθνές βραβείο Erbacce-Press Poetry στο Ηνωμένο Βασίλειο το 2014. Έργα της έχουν δημοσιευτεί σε περισσότερα από 100 διεθνή διαδικτυακά φόρουμ, έντυπα περιοδικά και ανθολογίες σε πολλές χώρες (ΗΠΑ, Ηνωμένο Βασίλειο, Σουηδία, Αυστραλία, Ισραήλ, Ινδία). Το 2019, με υποτροφία Artist-in-Residence, παρακολούθησε το Πρόγραμμα AIR Litteratur Västra Götaland στη Villa Martinson, Jonsered, Σουηδία. Το 2020 κέρδισε το Εθνικό Βραβείο Ποίησης, που απονέμεται από το Υπουργείο Πολιτισμού της Αλβανίας.