Η Άγκαθα Κρίστι στην… προκρούστεια κλίνη

Μετά τον Ρόαλντ Νταλ και τον Ίαν Φλέμινγκ, άλλη μια εμβληματική συγγραφέας περνά από την αμφιλεγόμενη διαδικασία της διόρθωσης των έργων της, προκειμένου να κυκλοφορήσουν σε νέες εκδόσεις απαλλαγμένα από εκφράσεις που στο σημερινό αναγνωστικό κοινό μπορεί να φαίνονται προσβλητικές ή εν γένει προβληματικές. Ο λόγος για τη «βασίλισσα της αστυνομικής λογοτεχνίας», Άγκαθα Κρίστι.

Σύμφωνα με ρεπορτάζ της εφημερίδας Telegraph, ο εκδοτικός οίκος HarperCollins επιστράτευσε «αναγνώστες ευαισθησίας» (sensitivity readers),

ειδικούς δηλαδή που κλήθηκαν να εντοπίσουν προβληματικά σημεία στα έργα της Κρίστι από το 1920 έως το 1976, ώστε αυτά να αντικατασταθούν. Μεταξύ άλλων, αφαιρέθηκαν αναφορές σε χαρακτήρες που προσδιορίζονταν ως μαύροι, εβραίοι ή αθίγγανοι, αλλά και μία αναφορά στο «ινδικό ταμπεραμέντο» ενός δικαστή. Μία άλλη ενδιαφέρουσα τροποποίηση αφορά ένα απόσπασμα από το βιβλίο Έγκλημα στον Νείλο, όπου η κυρία Άλερτον διαμαρτύρεται ότι κάποια ξένα παιδιά την ενοχλούν: «Έρχονται και κοιτάνε, κοιτάνε, και τα μάτια τους είναι απλώς αηδιαστικά, το ίδιο και οι μύτες τους, και δε νομίζω ότι συμπαθώ πραγματικά τα παιδιά». Η πρόταση αυτή τροποποιήθηκε ως εξής: «Έρχονται και κοιτάνε, κοιτάνε. Και δε νομίζω ότι συμπαθώ πραγματικά τα παιδιά».

Οι διορθώσεις αυτές έχουν ήδη προκαλέσει αντιδράσεις, όπως άλλωστε συνέβη και στις περιπτώσεις του Ρόαλντ Νταλ και του Ίαν Φλέμινγκ, καθώς άνθρωποι του πνεύματος υποστηρίζουν πως πρόκειται για μια μορφή λογοκρισίας που δε σέβεται τα δεδομένα της εποχής κατά την οποία γράφτηκαν τα αυθεντικά έργα.