Ασημίνα Ξηρογιάννη

Το νέο μου βιβλίο έχει τίτλο Μια απέραντη ματιά· ο τίτλος είναι παρμένος από ένα ποίημα της συλλογής. Πρόκειται για τη συνέχεια του πρώτου συγκεντρωτικού τόμου με ποιήματά μου, που κυκλοφόρησε το 2021 από τις Εκδόσεις Βακχικόν με τίτλο Ποιήματα 2009-2017, με εκτενή εισαγωγή της Άννας Αφεντουλίδου. Ο πρώτος τόμος λοιπόν περιέχει ποιήματα από όλες τις προηγούμενες συλλογές μου, έχω στην ουσία κάνει αυτοανθολόγηση, με αντιπροσωπευτικά μου κείμενα.

Το νέο βιβλίο αποτελείται από τρία μέρη. Στο πρώτο μέρος, που φέρει τον τίτλο «Τα θεατρικά», συναντά κανείς κυρίως ποιήματα εμπνευσμένα

από ή σε ανοιχτό διάλογο με θεατρικούς ήρωες, γνωστούς παγκοσμίως. Υπάρχει διακειμενικότητα με έργα κλασικά, σημαντικά, και έργα τα οποία έχω προσεγγίσει με την πολύχρονη και ποικιλότροπη ενασχόλησή μου με το θέατρο (ως θεατρολόγος, φοιτήτρια του θεάτρου-εργαστηρίου Εμπρός, εμψυχώτρια θεατρικού παιχνιδιού, σκηνοθέτις παραστάσεων με τα παιδιά στο σχολείο, μεταπτυχιακή φοιτήτρια στο Τμήμα Θεατρικών Σπουδών του ΕΚΠΑ αργότερα). Η δεύτερη ενότητα του βιβλίου φέρει τον τίτλο «Σημείο σύγκλισης» και περιέχει ποιήματα όχι μόνο ερωτικά, αλλά και ποιήματα που πραγματεύονται την απώλεια, τον θάνατο, τη μελαγχολία, την αγάπη, τον διάλογο, τη φιλία. Υπάρχουν και κάποια ποιήματα παιγνιώδη, όπως το «Σολωμού μονόλογος». Ακόμα, δεν θα μπορούσε να λείπει από τη συλλογή ένα ποίημα για την Αίγινα. Το τρίτο και τελευταίο μέρος τιτλοφορείται «Η κοιλιά» και περιέχει έναν μικρό δραματικό μονόλογο. Οπότε και στο τρίτο μέρος υπάρχει η εύγλωττη σύνδεση με το θέατρο.

Επίσης, είναι σημαντικό να αναφερθώ στο εξής: αποφάσισα και έβαλα μέσα στο βιβλίο κάποια ποιήματα –τέσσερα τον αριθμό– που ανήκουν σε μια εκτενή σύνθεση με τίτλο «Η μυστική ζωή της Μάγιας Μ.», η οποία γράφεται από το 2009 αλλά δεν ολοκληρώνεται ποτέ, ώστε να εκδοθεί. Είναι κάτι που μου αρέσει, μέσα στα βιβλία να υπάρχουν ενίοτε αναφορές και συνδέσεις με επόμενες ή προηγούμενες δουλειές. Άλλωστε, τα ποιήματά μας είναι σαν τα συγκοινωνούντα δοχεία, η τέχνη μας αποτελείται ξεκάθαρα από φάσεις, στάδια, ενότητες που βρίσκονται πολλάκις σε μεταξύ τους διάδραση.

Το εξώφυλλο που φιλοτέχνησε ο σκιτσογράφος-εικονογράφος Κυριάκος Γουνελάς περιέχει την εκφραστική φωτογραφία που τράβηξε η δεκατριάχρονη κόρη μου, η Αριάδνη, και επιλέχθηκε καθώς –όποιος διαβάσει το βιβλίο, θα καταλάβει– βρίσκεται σε ανταπόκριση με το περιεχόμενο.

Το βιβλίο είναι ένας διάλογος με τις διακειμενικές μου αγάπες, αλλά και με τον κόσμο γύρω μου, τον οποίο έχω μάθει να φιλτράρω μέσω της ποίησης για να τον αντέχω. Και αυτό που λέω δεν είναι μελό ή ξεπερασμένο ή υπερβολικό. Έχει καθαρά να κάνει με την ποιητική μου, αλλά και την ευεργετική λειτουργία κάθε τέχνης στη ζωή του καλλιτέχνη. Πορευόμαστε με αυτά που διαθέτουμε κι εμείς έχουμε τις λέξεις και τα νοήματα και τις εικόνες και τους συνειρμούς για να τα γκρεμίζουμε όλα και, ζητώντας τα αδύνατα, να προσπαθούμε να χτίσουμε Φως.

{jb_quote}Είναι ένας διάλογος με τις διακειμενικές μου αγάπες, αλλά και με τον κόσμο γύρω μου, τον οποίο έχω μάθει να φιλτράρω μέσω της ποίησης για να τον αντέχω.{/jb_quote}

Κλείνω τούτον τον μονόλογο με τρία ποιήματα από το βιβλίο:

ΣΟΛΩΜΟΥ ΜΟΝΟΛΟΓΟΣ

Αν ζούσα σήμερα στο δικό σας ’21
(όχι δεν θέλω να το πω «δειλό»)
Έχω την αίσθηση –χωρίς υπερβολή–
πως θα ’σκιζα τα γραπτά μου ένα ένα,
το νόημα δεν θα ’ταν πια ηρωικό.
Με ποιες λέξεις να συνθέσω τώρα ποίημα
Σε ποιον, αλήθεια, εγώ ν’ απευθυνθώ;
Πιο ευτυχής αισθάνομαι μέσα στο μνήμα
Από κει τη φήμη μου τουλάχιστον διατηρώ.
Αν ζούσα σήμερα, ίσως να ήμουν θύμα,
ελεύθερος πολιορκημένος απ’ τον ιό
Είν’ οι καιροί στεγνοί και είναι κρίμα
Χάνεται η διαύγεια μέσα στον πανικό.
Μοιάζουν άμουσοι να ’ναι οι άνθρωποι – τραγικό!
Δεν μπορούν να πλέξουν ούτε μια ρίμα
Ούτε κι έχουν πλούσια έμπνευση, θαρρώ!
(Άσε που είναι πρόβλημα τ’ ότι δεν έχουν διαβάσει Σολωμό)

ΔΕΝ ΣΥΝΑΔΕΙ

Απλά είναι δύσκολο
Οι μέρες που κυλούν χωρίς εμάς
Οι ηλιόλουστες
Με λουλούδια γιορτινά
Οι αγροί που πάλι κοκκινίζουν
Είναι δύσκολο να συνταιριαστούν με το τοπίο μέσα μου
Αν δεις στη θάλασσα, εκεί θα είμαι
Aν δεις στο βουνό, πάλι εκεί
Στην πλατεία δίπλα σου,
στον δρόμο λίγο πιο κάτω
τον χωμάτινο
Θα με βρεις, σε μιαν άκρη
Γιατί έτσι συμβαίνει σε κάθε έλλειψη
Σε κάθε ιερή στιγμή
Που μόνοι με τον εαυτό μας μένουμε
Και μετράμε – δεν το θέλουμε
Απλά ξεχειλίζει από μέσα μας
σαν τραγούδι
σαν προσευχή
Και μετράμε
πόσο αγαπάμε.

ΤΟ ΠΟΙΗΜΑ ΚΙ Ο ΧΡΟΝΟΣ

Η ομορφιά κάνει τον χρόνο να μην υφίσταται
– ως έννοια, ως αίσθηση.
Πάντα έχει τον τρόπο να τον καταργεί.
Έτσι και το ποίημα. Είναι μοιραίο.
Το ποίημα καταργεί τον χρόνο.

Μια απέραντη ματιά
Ποιήματα 2018-2023
Ασημίνα Ξηρογιάννη
Εκδόσεις Βακχικόν
σ. 108
ISBN: 978-618-5733-59-9
Τιμή: 12,72€