Τι γιορτάζουμε την Κυριακή του Πάσχα - Ήθη και έθιμα

Τα ήθη και τα έθιμα της Κυριακής του Πάσχα στην Ελλάδα. Τι γιορτάζουμε.Η Κυριακή του Πάσχα είναι μια από τις σπουδαιότερες γιορτές της ορθοδοξίας, με τους χριστιανούς σε ολόκληρη την υφήλιο να γιορτάζουν την Ανάσταση του Ιησού, μετά από μια μεγάλη περίοδο… Eurokinissi | ΚΟΝΤΑΡΙΝΗΣ ΓΙΩΡΓΟΣ

Το πλέον παραδοσιακό γλυκό της Λαμπρής δεν είναι άλλο από το τσουρέκι -συχνά γεμιστό με σοκολάτα-, ενώ κατά τόπους προτιμάται η λεγόμενη «λαμπροκουλούρα» ή «λαμπρόψωμο», μια πιο παραδοσιακή εκδοχή του αγαπημένου τσουρεκιού. Βεβαίως, τα γλυκά δεν τελειώνουν εδώ· από τα πιο κλασικά γαλακτομπούρεκα και ραβανί, μέχρι και τα πιο μοντέρνα σοκολατένια αβγά, η γκάμα είναι τεράστια.

Τα έθιμα

Τα έθιμα που έχουν καθιερωθεί για την πασχαλινή περίοδο είναι πολλά, με κάποια να γιορτάζονται σε ολόκληρη την Ελλάδα και άλλα κατά τόπους.

Χαρακτηριστικά παραδείγματα τοπικών πασχαλινών εθίμων είναι τα φωτεινά αερόστατα που υψώνονται το βράδυ της Ανάστασης στο χωριό Λεωνίδιο της Πελοποννήσου και ο σαϊτοπόλεμος στη Μεσσηνία, όπου οι κάτοικοι διαγωνίζονται σε «μπουλούκια» οπλισμένοι με σαΐτες (χαρτονένιους σωλήνες γεμάτους μπαρούτι).

Φυσικά, δεν θα μπορούσαμε να παραλείψουμε την αναφορά των «Μπότηδων» στην Κέρκυρα, όπου το πρωί του Μεγάλου Σαββάτου οι πιστοί χτυπούν οι καμπάνες των εκκλησιών και από τα παράθυρα των σπιτιών πέφτουν κατά χιλιάδες, πήλινα δοχεία γεμάτα νερό (Μπότηδες) στους δρόμους, με μεγάλο κρότο.

Ένα έθιμο, το οποίο συμβαίνει κατά τόπους σε πολλά νησιά (π.χ: Μήλος, Μύκονος, Σέριφος, Σίφνος) αλλά και διάφορες περιοχές της ηπειρωτικής Ελλάδας (π.χ: Αργολίδα, Άρτα, Αίγιο) είναι και το «Κάψιμο του Ιούδα», το οποίο έχει τις ρίζες του στους πρωτοχριστιανικούς χρόνους και καλεί τους χριστιανούς να περιφέρουν ένα μεγάλο ομοίωμα του προδότη μαθητή του Ιησού και στη συνέχεια να του βάλουν φωτιά, εν μέσω πανηγυρισμών.

Ο σαϊτοπόλεμος

EUROKINISSI | ΚΟΥΤΡΟΥΜΑΝΟΣ ΒΑΣΙΛΗΣ

Τα έθιμα που γιορτάζουμε σε όλη την Ελλάδα κατά την πασχαλινή περίοδο:

Η κυρά Σαρακοστή: Πρόκειται για ένα αυτοσχέδιο ημερολόγιο που μετρά τις εβδομάδες της Μεγάλης Σαρακοστής και απεικονίζει μια γυναίκα χωρίς στόμα (καθώς νηστεύει) και σταυρωμένα τα χέρια (καθώς προσεύχεται). Η κυρά Σαρακοστή έχει επτά πόδια, τα οποία και συμβολίζουν κάθε μια από τις επτά εβδομάδες της Σαρακοστής. Οι πιστοί κάθε Σάββατο κόβουν από ένα πόδι, μέχρι και την ημέρα του Μεγάλου Σαββάτου.

Τα βάγια: Προς τιμήν της θριαμβευτικής εισόδου του Χριστού στα Ιεροσόλυμα, την Κυριακή των Βαΐων όλοι οι ναοί στολίζονται με κλαδιά από βάγια, ενώ μετά τη λειτουργία ο παπάς ευλογεί και δίνει στους πιστούς σταυρούς από το φυτό.

Το Λαζαροσάββατο: Το Σάββατο πριν από την έναρξη της Ιησού Εβδομάδας ο λαός γιορτάζει την «Έγερση» του Λαζάρου, πιστού φίλου του Χριστού. Την παραμονή της γιορτής, τα παιδιά κρατώντας τον «Λάζαρο», παραδοσιακά γυριζαν στα σπίτια και τραγουδούσαν τα «λαζαρικά». Την ίδια μέρα, υπάρχει και το έθιμο με τα λαζαράκια, κουλουράκια που ζυμώνονταν «για την ψυχή του Λάζαρου».

Ο Επιτάφιος: Εξαιρετικά διαδεδομένο είναι φυσικά και το έθιμο της περιφοράς του Επιταφίου, με τους να στολίζουν τον «τάφο» του Ιησού το μεσημέρι της Μεγάλης Παρασκευής. Το βράδυ, οι κάτοικοι της ενορίας ακολουθούν την πένθιμη πομπή του επιταφίου.

EUROKINISSI | ΜΠΟΛΑΡΗ ΤΑΤΙΑΝΑ

Η Θεία Λειτουργία: Στο κέντρο των εορτασμών της Ανάστασης βρίσκεται φυσικά η θεία λειτουργία της Κυριακής του Πάσχα, που ξεκινά αργά το βράδυ του Μεγάλου Σαββάτου (περίπου στις 11 μ.μ.) και τελειώνει περίπου μέχρι τις 2 έως 3 π.μ. της Κυριακής. Στην Αναστάσιμη ακολουθία περιλαμβάνεται η τελετή της προσφοράς του Αγίου Φωτός στους πιστούς, η τελετή της Αναστάσεως, ο όρθρος της Κυριακής του Πάσχα και η Θεία Λειτουργία της Κυριακής του Πάσχα. Ακολουθούν τα βεγγαλικά και η μεταφορά του Αγίου Φωτός στα σπίτια των πιστών με λαμπάδες.