Ολυμπιακός: 5 λόγοι που η επίθεση του δεν λειτουργεί

Δεν χρειαζόταν η τελευταία κακή εμφάνιση του Ολυμπιακού κόντρα στη Βαλένθια για να συμπεράνει κανείς πως η επίθεση του δυσλειτουργεί. Ακόμα και αν δεν τη συγκρίνει κανείς με την περσινή, γοητευτική στο μάτι και αποτελεσματική στο παρκέ έκδοση τους, οι ερυθρόλευκοι συχνά έχουν βρεθεί να αγκομαχούν στο παρκέ. Όπως κάθε πρόβλημα, οι λόγοι είναι αρκετοί. Ας δούμε τους πιο ουσιαστικούς.

1) Ελλιπής προετοιμασία και καταπόνηση

διεθνών
Ήταν ένα από τα πρώτα πράγματα που ανέφερε ο Γιώργος Μπαρτζώκας σχετικά με την προετοιμασία της ομάδας του. Θα θυμάστε πως και πέρσι ο χρόνος που είχε στη διάθεση του ο Έλληνας προπονητής να μοντάρει την ομάδα του ήταν ελάχιστος ένεκα των υποχρεώσεων των διεθνών στο Ευρωμπάσκετ, όμως η ειδοποιός διαφορά ήταν πως ο κορμός του Ολυμπιακού είχε παραμείνει άθικτος. Αυτού του είδους η ομοιογένεια αποδείχτηκε τεράστιο πλεονέκτημα στο ξεκίνημα της Ευρωλίγκας, όταν απέναντι σε ομάδες που ψάχνονταν ακόμα στο παρκέ οι ερυθρόλευκοι ξεκίνησαν μαρσάροντας και έκαναν το 4/4 στην Ισπανία που έβαλε τις βάσεις για την υπόλοιπη σεζόν.

Τον φετινό Σεπτέμβρη το οικοδόμημα κλονίστηκε φυσιολογικά με την αποχώρηση δύο παικτών που αποτελούσαν κολώνες του οικοδομήματος (Βεζένκοφ, Σλούκας), τους οποίους οποιαδήποτε ομάδα θα είχε πρόβλημα στο να αντικαταστήσει επαρκώς. Η επιπλέον καταπόνηση για άλλο ένα καλοκαίρι παικτών όπως ο Παπανικολάου, ο Φαλ και ο Λαρεντζάκης δεν βοήθησε, ενώ παράλληλα ο κομβικός (ειδικά μετά την αποχώρηση Σλούκα) Γουόκαπ έπαιζε 30+ λεπτά με τη φανέλα της Εθνικής, όντας αναντικατάστατος.

Σαν να μην έφταναν όλα αυτά, το τεχνικό τιμ του Ολυμπιακού χρειάστηκε να αντιμετωπίσει με το καλημέρα σημαντικές απουσίες. Αυτή του Μακίσικ, που πρακτικά δεν έπαιξε το πρώτο δίμηνο, του Φαλ, που χρειάστηκε ένα μήνα για να πατήσει στα πόδια του και του Γουίλιαμς-Γκος, που είχε τον πρώτο μυικό τραυματισμό στην προετοιμασία.

2) Οι υπόλοιποι τραυματισμοί και η συνεπαγόμενη φθορά

«Είμαστε σε κατάσταση επιβίωσης». Αυτή ήταν μια κουβέντα που ο Γιώργος Μπαρτζώκας επανέλαβε 2-3 φορές κατά τη διάρκεια του πρώτου μήνα και αφού την ευδαιμονία του 2/2 επί του Παναθηναϊκού στο Super Cup και στην Ευρωλίγκα ακολούθησαν οι ήττες από το Μιλάνο και την Μπαρτσελόνα. Ο Μιλουτίνοφ έκανε υπερωρίες εν τη απουσία του Φαλ παίζοντας ως και με ένεση στην Πόλη κόντρα στη Φενέρ, ο Γουόκαπ…ξεχνούσε να βγει αφού ο Γουίλιαμς-Γκος έχασε τα δυο αυτά ματς και με δεδομένη την απουσία του Μακίσικ, το βάρος έπεφτε εξίσου και στον Κώστα Παπανικολάου που εκτός από το «3», έπρεπε να κάνει βάρδιες και στο «4». Ο Ολυμπιακός έδειξε το μέταλλο του στις νίκες επί των Παρτίζαν και Εφές, αλλά όλοι ήξεραν πως η καταπόνηση βασικών στελεχών δεν θα αργούσε να εμφανιστεί. Ο νέος τραυματισμός του Γκος στο νικηφόρο παιχνίδι με τη Μακάμπι περιέπλεξε κι άλλο τα πράγματα και στέρησε λύσεις και προσωπικότητα που η φετινή ερυθρόλευκη περιφέρεια δεν είχε την πολυτέλεια να χάσει.

3) Μια συνεχής προετοιμασία
Το συνεχές μπες-βγες στη λίστα των τραυματιών είναι ο χειρότερος εφιάλτης κάθε προπονητή, αφού η ομάδα του είναι συνεχώς ετερογενής από πλευράς αγωνιστικής κατάστασης και σωματικής καταπόνησης, πράγμα που δεν του επιτρέπει να σταθεροποιήσει τα σχήματα προς αναζήτηση της πολυπόθητης ομοιογένειας και αποτελεσματικότητας. Το πράγμα μπερδεύτηκε ακόμα περισσότερο με τις τρεις μεταγραφές. Ο Ίγκνας Μπραζντέικις ανακοινώθηκε στις 24 Σεπτεμβρίου, δηλαδή 10 ημέρες πριν ξεκινήσει η σεζόν στην Ευρωλίγκα. Ο Ναζ Μήτρου-Λονγκ στις 21 Νοεμβρίου, σε μια κίνηση οχυρωματικού χαρακτήρα απέναντι στους τραυματισμούς (ο Γκος είχε ήδη 3 μυικούς) και ενίσχυσης του αριθμού των ελληνικών διαβατηρίων. Πέντε μέρες αργότερα, στις 26 Νοεμβρίου, αναρτήθηκε και η είδηση της απόκτησης του Φίλιπ Πετρούσεφ που ήρθε για να δώσει ποιότητα και ποσότητα σε μια ταλαντούχα, αλλά κάπως εύθραυστη, μονοδιάστατη και λειψή φροντ λάιν.

Το «μπαίνω και παίζω» είναι ουτοπία στον απαιτητικό και ξεχωριστό τρόπο παιχνιδιού του Ολυμπιακού. Η περσινή σεζόν του Αϊζέα Κάναν είναι η μεγαλύτερη απόδειξη επ΄ αυτού, με τον Αμερικανό να δυσκολεύεται χαρακτηριστικά να ενταχθεί στο πρώτο τρίμηνο και να περιορίζεται μόνο σε σποραδικές καλές εμφανίσεις ως τον Απρίλιο. Κάπως έτσι ήταν σε μεγάλο βαθμό αναμενόμενο πως ένας παίκτης με τα χαρακτηριστικά του Μπραζντέικις δεν θα ήταν μια «plug and play» λύση για τους ερυθρόλευκους, ειδικά από τη στιγμή που και αυτός ταλαιπωρήθηκε με τραυματισμό στο φινάλε του Παγκοσμίου Κυπέλλου. Το θέμα είναι πως ο Λιθουανός δείχνει να μην μπορεί να ξεκολλήσει από την learning curve: συχνά ανεπαρκής στην άμυνα και αβέβαιος στην επίθεση, αφού το σύστημα του Ολυμπιακού δεν αφήνει χρόνο για αυτές τις δύο, τρεις ντρίμπλες που λατρεύει να κάνει πριν επιτεθεί. Αποτέλεσμα είναι πως το τρίποντο του θυμίζει υπερβολικά πολύ αυτό του περσινού πρώτου γύρου στη Ζάλγκιρις, όταν σούταρε 6/36 στα πρώτα 17 παιχνίδια (17%). Φέτος μετράει 3/16 (19%) σε 12 παιχνίδια, αποδεικνύοντας αυτό που φάνηκε σε όσους τον παρακολούθησαν πέρσι: όταν τα πράγματα του πάνε καλά, θα σκοράρει και από μακριά (39.7% στο δεύτερο γύρο πέρσι, όταν πήρε το πρώτο βιολί από τον τραυματία Έβανς). Το ζήτημα είναι πως στον Ολυμπιακό δύσκολα θα πάρει έστω έναν από τους πρώτους ρόλους και θα πρέπει να γίνει ουσιαστικός σε λιγότερες προσπάθειες – εύκολο να το λες, δύσκολο να το κάνεις.

Το ίδιο, τελείως αναμενόμενα και δικαιολογημένα συμβαίνει και στην περίπτωση του Φίλιπ Πετρούσεφ, ο οποίος προέρχεται από μακρά περίοδο σχετικής αγωνιστικής απραξίας στο ΝΒΑ. Ο Σέρβος έχει ποιότητα και αντίληψη του παιχνιδιού, όμως ούτε πολύ χρόνο θα έχει στην αρχή με την χρονιά που κάνει ως τώρα ο Πίτερς (και σε σχέση με το πόσο σημαντικός είναι συνολικά για το οικοδόμημα), ούτε οι προπονήσεις είναι αρκετές προκειμένου να ενσωματωθεί με ομαλό τρόπο: οι σύγχρονες προπονήσεις είναι πια οι αγώνες. Το πιθανότερο είναι πως θα δούμε τον Πετρούσεφ να ενσωματώνεται στο ρόστερ της Basket League, αφού ένα επιπλέον παίχνίδι την εβδομάδα θα επιταχύνει τη διαδικασία.

EUROLEAGUE 2023-2024 / ΟΣΦΠ – ΒΑΛΕΝΘΙΑ / MEDIA DAY ΤΟΥ ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΥ (KLODIAN LATO / EUROKINISSI)

Η περίπτωση του Ναζ Μήτρου-Λονγκ αναμένεται ακόμα πιο περίπλοκη από του Πετρούσεφ. Ο Καναδός είναι δουλευταράς και καλός χαρακτήρας, όμως η τριγωνομετρία της επίθεσης του Ολυμπιακού και ο συνδυασμός ταχύτητας σκέψης και εκτέλεσης μπορεί να προβληματίσει παίκτες με πολλά περισσότερα χιλιόμετρα από ότι ο ίδιος. Με δεδομένο ότι ο χειριστής της μπάλας είναι πάντα αυτός που ορίζει το τέμπο, το πιθανότερο είναι πως θα τον δούμε σε ρόλο off-guard παρά σαν point-guard, εκεί που φυσιολογικά θα μείνει ακλόνητο το δίδυμο Γουόκαπ-Γκος. Κάπως έτσι ο Μπαρτζώκας θα κοιτάξει να εκμεταλλευτεί το καλό του σουτ χωρίς να κινδυνεύσει η ομάδα του να γίνει ακόμα περισσότερο στατική από ότι ήδη είναι. Αλλά αυτά μένει να τα δούμε και στην πορεία.

4) Ο ρυθμός που κατακρημνίστηκε
Η μνήμη πολλές φορές παίζει παιχνίδια. Ο συναρπαστικός περσινός Ολυμπιακός είχε βραδιές μπασκετικής μυσταγωγίας με τον τρόπο που μοιραζόταν τη μπάλα, έφτανε σε ισοπεδωτικά ημίχρονα με τα οποία καθάριζε τα παιχνίδια, αλλά δεν ήταν μια ομάδα που έγραφε 85-90 πόντους τρέχοντας συνεχώς στο ανοιχτό γήπεδο. Το μεγάλο όπλο των ερυθρόλευκων ήταν η διαπεραστική ταχύτητα τους στο σετ παιχνίδι που μετέτρεπε συχνά-πυκνά το παρκέ του Ειρήνης και Φιλίας σε καμβά. Φέτος οι ερυθρόλευκοι συνεχίζουν να μην τρέχουν, αλλά έχουν γίνει χαρακτηριστικά αργοί και στο μισό γήπεδο, με αποτέλεσμα να είναι εδώ και καιρό η ομάδα με το χαμηλότερο pace της διοργάνωσης. Η σύγκριση κάποιων εκ των βασικών επιθετικών στατιστικών στις πρώτες 14 αγωνιστικές της περσινής και της φετινής σεζόν είναι ενδεικτική.

Παίζοντας στις 5 κατοχές λιγότερες σε σχέση με πέρσι, ο Ολυμπιακός είναι πολύ χειρότερος στον επιθετικό του δείκτη αλλά και οριακά χειρότερος αμυντικά, δηλαδή στον τομέα που προοριζόταν πως θα κάλυπτε σε ένα βαθμό την απώλεια του ταλέντου στην εμπροσθοφυλακή. Το πράγμα είναι φυσικά εξηγήσιμο: κανείς δεν μπορεί να τρέξει ή να δημιουργήσει με ένα υγιή χειριστή. Επιπλέον, η επίθεση και η άμυνα δεν είναι αυθύπαρκτα στατιστικά, αλλά συγκοινωνούντα δοχεία. Έτσι, είναι πολύ διαφορετικό πράγμα να αμύνεται κανείς μετά από εύστοχο σουτ, τόσο σε επίπεδο επιστροφών και οργάνωσης, όσο και σε πνευματικό επίπεδο – όλοι είναι πιο χαρούμενοι όταν βάζουν καλάθι.

5) Τρίποντο, αποστάσεις και οι αντίπαλοι που προσαρμόζονται
Βασισμένο πάνω στο flow, την αδιάκοπη κίνηση με ή χωρίς τη μπάλα και τις καλές αποστάσεις, το μπάσκετ του Γιώργου Μπαρτζώκα και ως εκ τούτου του Ολυμπιακού τα τελευταία 3 χρόνια βασίζεται σε κάποιες σταθερές. Την διάθεση να παίξει κανείς ομαδικά και να είναι καλός συμπαίκτης, την ποιότητα να είναι σε θέση να αναγνωρίσει την καλύτερη επιλογή (read and react) και προφανώς την ικανότητα του γκρουπ να απειλήσει από μακρινή απόσταση, πράγμα που θα δημιουργήσει τις αποστάσεις που θα ευνοήσουν την γρήγορη κυκλοφορία της μπάλας. Σε όλα αυτά προφανώς προστίθενται τα πράγματα που είναι βασικά για όλες τις ομάδες: τη μαχητικότητα (hustle), την ένταση, την υγεία.

Το πρόβλημα της φετινής στελέχωσης είναι πως είτε δεν αναγνωρίστηκε, είτε δεν εκτιμήθηκε αρκούντως η βαρύτητα των Βεζένκοφ – Σλούκα και οι ευκαιρίες που αυτή εξασφάλιζε στο υπόλοιπο γκρουπ να παίζει σε επίπεδο παραπάνω από αυτό που η θεωρητική ποιότητα του επέτρεπε. Η επιλογή του Σίκμα αποδεικνύεται καθημερινά ατυχής ως 4ου ψηλού και θα γίνει χρήσιμη όταν μετακομίσει στο τέλος της επετηρίδας, ως ευκαιριακή λύση του 5ου στο rotation του front court. Η χρονιά καριέρας του Πίτερς και η αποτελεσματικότητα του Κάναν δικαιώνουν τον κόουτς για την ψήφο εμπιστοσύνης, όμως την ίδια στιγμή η χρησιμότητα του Μπραζντέικις παραμένει ερωτηματικό: το πιθανότερο είναι πως ο Μακίσικ θα καταπιεί αμάσητα τα λεπτά του Λιθουανού, ειδικά από τη στιγμή που ο Ολυμπιακός δεν έχει λίπος να κάψει μετά τις 4 εντός έδρας ήττες που έχει ήδη υποστεί. Στην περίπτωση του Γουίλιαμς-Γκος οι ένορκοι δεν έχουν ακόμη βγάλει απόφαση: ο Αμερικανός είναι συμπαγής, θέλει την ευθύνη του πρωταγωνιστή, όμως έχει αποδειχτεί ήδη εύθραυστος και η ικανότητα του να οδηγήσει το γκρουπ όταν τα πράγματα δυσκολέψουν αμφισβητείται. Μη αποκτώντας έναν παίκτη που μπορεί να δώσει λύσεις σε καταστάσεις ένας εναντίον ενός, ο Μπαρτζώκας κάνει φέτος all in στην φιλοσοφία του, ελπίζοντας πως ο τρόπος παιχνιδιού που διδάσκει θα φτιάξει τόσο καλά σουτ που ακόμα και μέτριοι ή/και ευκαιριακοί σουτέρ (Γουόκαπ, Μακίσικ, Μπραζντέικις, Γκος) θα δώσουν λύσεις.

Προς το παρόν πάντως οι αντίπαλοι του Ολυμπιακού έχουν επιλέξει έναν ξεκάθαρο τρόπο να χάσουν. Το πιο ενδεικτικό στατιστικό είναι τα τρίποντα που έχει σουτάρει φέτος ο Τόμας Γουόκαπ, ο οποίος μετρά το συμπαγές 31.7% από μακριά. Το θέμα είναι πως ο Αμερικανός έχει σουτάρει 5 ή περισσότερα τρίποντα σε 11 από τα 14 φετινά παιχνίδια της ομάδας του, με τον μέσο όρο του να είναι 5.9 τρίποντα ανά παιχνίδι, επίδοση που τον κατατάσσει στην 9η θέση της σχετικής λίστας στην Ευρωλίγκα. Την ίδια στιγμή, για να βρει κανείς περσινό παιχνίδι του με 5 εκτελεσμένα τρίποντα, πρέπει να φτάσει στην 20η αγωνιστική! Ο τρομερός Τεξανός ανταποκρίνεται όσο καλύτερα μπορεί, αλλά το να μετατραπεί σε σκόρερ είναι αυτό που θέλει κάθε αντίπαλος προπονητής. Ούτως ή άλλως είναι αυτονόητο πως το παιχνίδι των Πειραιωτών έχει αναλυθεί διεξοδικά, όπως κάθε τι που συνδυάζει πρωτοπορία και επιτυχία. Ο κόουτς πάντως δεν προβλέπεται να αλλάξει, τουλάχιστον μέχρι να έχει την ομάδα του σε ικανό βαθμό υγιή προκειμένου να είναι σε θέση να βγάλει συμπεράσματα με κάποια σχετική ασφάλεια.

Πέρα πάντως από τις οποίες ανορθογραφίες, το σημαντικότερο στοιχείο που αφήνει περιθώρια αισιοδοξίας για τον φετινό Ολυμπιακό έχει να κάνει με δύο πράγματα. Πρώτον, η Ευρωλίγκα δεν έχει κανένα φόβητρο πέρα από τη Ρεάλ Μαδρίτης: η Μονακό είναι η ίδια και μάλλον χειρότερη από πέρσι, η Φενέρ και η Εφές ψάχνονται για διάφορους λόγους, η Αρμάνι κατρακυλά στην εσωστρέφεια, η Μπάρσα είναι συμπαγής αλλά επ΄ ουδενί αχτύπητη, η Μακάμπι έχει ορμή αλλά όχι σπίτι, η Βίρτους είναι αξιοθαύμαστη αλλά λειψή και γερασμένη, η Παρτίζαν πετάει φωτιές στην επίθεση αλλά πίσω δεν μαρκάρει κανείς.

Δεύτερον, το recruitment του Ολυμπιακού, το πολύ βασισμένο (και) στον ανθρώπινο παράγοντα, έχει εξασφαλίσει αποδυτήρια με τις λιγότερες δυνατές αναταράξεις. Ομάδα που νιώθει τους συνεκτικούς της δεσμούς στη θέση τους είναι εξ ορισμού σε θέση να ξεπεράσει τα άσχημα διαστήματα με μεγαλύτερη ψυχραιμία, ομοθυμία και επιμονή σε σχέση με κάποια που ο καθένας δείχνει τον εαυτό του με το δάχτυλο – και αυτό δεν είναι μικρό πράγμα σε βάθος μίας σεζόν.