Η Γεωπολιτική της Ορθοδοξίας

Η προαιώνια διαμάχη που υπέβοσκε ανάμεσα στη Μόσχα και στην Κωνσταντινούπολη σχετικά με την πρωτοκαθεδρία στον ορθόδοξο κόσμο, οδήγησε στο πρόσφατο “Ορθόδοξο Σχίσμα”. Με αφορμή την αναγνώριση από το Φανάρι της αυτοκεφαλίας της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, η Ιερά Σύνοδος του Πατριαρχείου Μόσχας και Πασών των Ρωσιών, που συνεδρίασε για πρώτη φορά στην ιστορία εκτός Ρωσίας στο Μινσκ της Λευκορωσίας, υπό την προεδρία του Πατριάρχη Κυρίλλου, αποφάσισε να διακόψει κάθε δεσμό και επικοινωνία με το Πατριαρχείο Κωνσταντινούπολης, απαγορεύοντας ρητά

στους Ρώσους ορθόδοξους να εκκλησιάζονται κλπ. σε ναούς και προσκυνήματα, που ανήκουν στην άμεση εκκλησιαστική δικαιοδοσία του Φαναρίου. Οι επιπτώσεις αυτού του “ορθόδοξου σχίσματος” είναι και θα είναι μεγάλες και θα φανούν σε όλη τους την έκταση στο κοντινό μέλλον.

Για όσους γνωρίζουν την ιστορία κατανοούν φυσικά πως το διακύβευμα αυτής της ενδο-ορθόδοξης διαμάχης δεν είναι μόνο τα εκκλησιαστικά πρωτεία στους κόλπους του ορθόδοξου κόσμου. Υποκρύπτουν αυτοκρατορικές -ή, αν προτιμάτε, μετα-αυτοκρατορικές- φιλοδοξίες για μια “παγκόσμια μεσσιανική αποστολή” της Ρωσίας, ως “αυθεντικής και μοναδικής” κοιτίδας μιας βυζαντινο-σλαβο-ορθόδοξης κληρονομιάς, απέναντι στην οποία το Οικουμενικό Πατριαρχείο θεωρείται βασικός ανταγωνιστής.

Με τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης (1991), του “κομμουνιστικού μπλοκ” και των αντίστοιχων καθεστώτων, μέσα σε μερικούς μήνες η Ρωσική Ομοσπονδία βρέθηκε κυριολεκτικά μόνη της και περιορισμένη στα σύνορα που είχε επί Μεγάλου Πέτρου, δηλαδή λίγο πάνω από 17.000.000 τ.χλμ. (αντί για τα 22.400.000 τ.χλμ. της ΕΣΣΔ). Μέσα σε τόσο λίγο χρόνο και χωρίς πόλεμο η Μόσχα έχασε τον έλεγχο που είχε σε όλες σχεδόν τις εδαφικές κατακτήσεις του 18ου, 19ου και 20ου αιώνα με αντίστοιχες πληθυσμιακές και οικονομικές απώλειες. Προσπαθώντας να ανασυνθέσει για άλλη μια φορά έναν συνεκτικό γεωπολιτικό χώρο και να αποκτήσει κάποιον έλεγχο στο “Εγγύς Εξωτερικό” της (δηλαδή στις χώρες της πρώην ΕΣΣΔ), όπου διαβιούσαν, ως μειονότητες πλέον, πολυάριθμοι Ρωσικοί πληθυσμοί, η Μόσχα στράφηκε και πάλι προς την Ρωσική Ορθοδοξία, που ήταν θεμελιωμένη σ' έναν αυτοπροσδιορισμό κληρονομημένο από τον Βυζαντινό μεσσιανισμό και οικουμενισμό.

Το Πατριαρχείο της Μόσχας, ως θεσμός που συνέδεε τη σημερινή Ρωσία με εκείνη των Τσάρων και κατ' επέκταση με τη Βυζαντινή κληρονομιά, επιφορτίστηκε και πάλι με την αναβάπτιση της Ρωσίας σ' αυτή τη παραδοσιακή “μεσσιανική αποστολή”, η οποία περιλαμβάνει και την προστασία και καθοδήγηση των απανταχού Ορθοδόξων, που από την πλευρά τους θα πρέπει να αναγνωρίσουν τη Μόσχα ως “Τρίτη Ρώμη” και κέντρο της παγκόσμιας Ορθοδοξίας. Και σε αυτή την αποστολή το Οικουμενικό Πατριαρχείο της Κωνσταντινούπολης θεωρείται ο βασικότερος αντίπαλος, διότι ιστορικά και παραδοσιακά έχει τα πρωτεία στον Ορθόδοξο κόσμο -κάτι που αμφισβητείται εδώ και αιώνες από τη Μόσχα.

Μόσχα: Η “Τρίτη Ρώμη”

Διαβάστε όλο το θέμα στο TVXS.gr