Κατράντζου-Σάττι: Αρχαίο πνεύμα αθάνατο, του μεγάλου του ωραίου και του κιτς

Οι ήχοι του τραγουδιού της Μαρίνας Σάττι πλημυρίζουν την Πανδρόσου, εκεί που βγάζει στην πλατεία Αβησσυνίας με «όλα τα παλιά αγοράζω». Και τα μαγαζάκια με την πραμάτεια τους, φορεματάκια που ανεμίζουν έξω στο δρόμο με σταμπωτούς αρχαιοελληνικούς κίονες, ανεξαρτήτως ρυθμού και κοπιάροντας ασύστολα τις «στολές» της Μαίρης Κατράντζου για τις ιέρειες της τελετής αφής της Ολυμπιακής φλόγας προσκαλούν τους τουρίστες.

Συνδυασμός φανταστικός ακόμη, αλλά πολύ σύντομα υπαρκτός. Είναι η στιγμή, που τα μοντελάκια της Κατράντζου συναντούν το «Ζάρι» της Σάττι και της Γιουροβίζιον με κοινή συνισταμένη

το κιτς. Ή νεο-κιτς έστω… δεν έχει μεγάλη διαφορά. Και είναι η στιγμή, επίσης, που η Ελλάδα αποτυγχάνει δύο στα δύο!

Η Μαρίνα Σάττι στην παρουσίαση του τραγουδιού

Με έλλειμμα στοιχειώδους επίγνωσης του έργου, που ανέλαβε να διεκπεραιώσει, καταγράφεται η συμμετοχή της Κατράντζου στο ελληνικό μέρος της διοργάνωσης των Ολυμπιακών Αγώνων, που τιμούν πρώτα απ’ όλους την γενέτειρά τους την Ελλάδα, αποδίδοντάς της την ύψιστη τιμή. Άγνοια, έλλειψη ιστορικής γνώσης με χρονολογικές υπερβάσεις και στοιχειωδών αρχών της αρχαίας ελληνικής τέχνης καταλογίζονται στη σχεδιάστρια.

Εκπλήσσει η υπερφίαλη προσέγγιση με όρους ντεφιλέ μιας ιερής τελετής –ως είθισται να θεωρείται- και η μετατροπής της αρχαίας Ολυμπίας σε πασαρέλα. Και προκαλεί η απουσία σεβασμού και μέτρου –και αυτά οι αρχαίοι τα δίδαξαν- λιτότητας και καθαρότητας.

Γελοιογραφίες

Αντ’ αυτών τα ενδύματα των ιερειών –και όχι «στολές», όπως νομίζει ο πρόεδρος της Ελληνικής Ολυμπιακής Επιτροπής Σπύρος Καπράλος – υποβιβάζονται σε φορεματάκια τουριστικής, μαζικής παραγωγής, που παρά την υπογραφή μιας γνωστής διεθνώς σχεδιάστριας, όπως η Κατράντζου λειτουργούν ως γελοιογραφίες του σπουδαίου αθλητικού γεγονότος. Εξάλλου, δεν πρόκειται καν για κάποια αντισυμβατική προσέγγιση αλλά μια ανέμπνευστη φωτοκόπια όσων κυκλοφορούν δεκαετίες τώρα στο Μοναστηράκι.

Μαρμαροκολόνες και κιονόκρανα ιωνικού, δωρικού και κορινθιακού ρυθμού –αν και κατά προτίμηση έναν συνδυασμό όλων μαζί- έχουν δει ουκ ολίγα τα μαγαζιά της περιοχής από τις δεκαετίες του ΄50 και του ΄60 με την έναρξη του τουριστικού ρεύματος προς τη χώρα και την αναζήτηση πωλητέου προϊόντος. Με πηγή έμπνευσης φυσικά, την αρχαιότητα αλλά με εκτέλεση, που να αποδίδει τον ορισμό του κιτς, πριν καν επικρατήσει  η λέξη.

Εκατομμύρια τέτοια αναμνηστικά, μαζί με τον Παρθενώνα μπορεί να έχουν πουληθεί έτσι, ως σήμερα ενώ κάθε κατάστημα που σέβεται τον εαυτό του προβάλλει ακόμη και τώρα ως ατραξιόν το αρχαιοελληνικό παρελθόν.

Ένας  Ρωμαίος Κούρος

Τι ακριβώς όμως, θέλησε να πετύχει η Κατράντζου, μιμούμενη όλους αυτούς είναι άγνωστο. Με προτίμηση στις στάμπες, που επιμένει να παρουσιάζει εδώ και χρόνια, με πραγματικά απίστευτη πολυχρωμία και πολυθεματική έμπνευση, συχνά από την Ελλάδα, έχει όντως  καθιερώσει ένα ιδιαίτερο στιλ, παρ΄ότι μερικές φορές αγγίζει μια αμφισβητούμενη υπερβολή.

Είναι βέβαιο ωστόσο, ότι τα ενδύματα που σχεδίασε για την τελετή αφής της Ολυμπιακής φλόγας δεν θα τα έβγαζε ποτέ στην αγορά, γιατί τέτοια προχειρότητα μόνο καλό δεν θα έκανε στη φήμη της.

Οι ενδυμασίες της Μαίρης Κατράντζου

Και είναι απορίας άξιον από την άλλη, πώς αυτά τα κιονόκρανα εκτυπωμένα στο μπούστο των ιερειών εγκρίθηκαν από την ΕΟΕ και πώς έγινε αποδεκτός ένας …Ρωμαίος ανάμεσά τους. Διότι παρά το γεγονός ότι η ανδρική ενδυμασία αποδίδεται σε Κούρο –ήταν γυμνοί αυτοί, ας μη το συζητούμε καν- ο ετεροχρονισμός είναι σαφής, καθώς το ρούχο του συγκεκριμένου προέρχεται από την ύστερη Ρωμαϊκή εποχή. Μια ιστορία μερικών …χιλιάδων ετών να μετατρέπεται σε κοροϊδία.

Ο τουρίστας με τα πέδιλα

Εν τέλει, δεν είδε κανείς τα σχέδια; Υπήρξε περίπτωση απόρριψής τους ή η έγκριση ήταν  προαποφασισμένη; Και πώς ένα τόσο σοβαρό γεγονός αντιμετωπίζεται με τέτοια ελαφρότητα; ΄Οσο κι αν πρόκειται για προσφορά της κυρίας Κατράντζου, όπως συμβαίνει  σ΄αυτές τις περιπτώσεις – η προηγούμενη, με έμπνευση από τις πτυχώσεις των αρχαίων ενδυμάτων ήταν της κύπριας σχεδιάστριας Ελένη Κυριάκου – μία δυνατότητα ελέγχου ήταν απαραίτητο να υπάρχει. Και υπ’ αυτήν την έννοια η ευθύνη δεν ανήκει μόνον στην Κατράντζου.

Όπως αντίστοιχα, η ιστορία με το «Ζάρι» της Μαρίνας Σάττι, που βλέπει την Ελλάδα μέσα από το φακό ενός παρωχημένου φολκλόρ, με τις διάφορες έθνικ και μη προσθήκες της να δημιουργούν την τέλεια σύγχυση. Σαν τα διαφημιστικά  σποτάκια του ΕΟΤ προ μισού αιώνα και πλέον, όταν η αναζήτηση του τουρίστα με τα πέδιλα και την κάλτσα ήταν αδιαφιλονίκητη προτεραιότητα.

Η Μαρίνα Σάττι στην παρουσίαση του τραγουδιού

Γιατί το θέμα δεν είναι μόνον, αν το συγκεκριμένο τραγούδι θα διακριθεί ή όχι στην Γιουροβίζιον, αλλά ότι βάλθηκε, λες και της το ζήτησε κανείς, να κάνει μία τουριστικό-μουσική προβολή της Ελλάδας ολόκληρης, περιορίζοντάς την στην ακτίνα μερικών εκατοντάδων μέτρων, από Μοναστηράκι ως Ακρόπολη και τούμπαλιν, με πολύ σουβλάκι, σαλέπι και Ανατολή. Και με έπαρση επιπλέον, εκδηλωμένη με απαξιωτικό τρόπο για όσους δεν δύνανται να αναγνωρίσουν τη μεγαλειώδη σύνθεση ενός μουσικό-ηχητικού συνονθυλεύματος

Εν τέλει…  αρχαίο πνεύμα αθάνατο, του ωραίου, του μεγάλου και του κιτς…

Διαβάστε επίσης:

Ο ροζ κόσμος της Μπάρμπι σε ένα άλμπουμ – Με την Μάργκοτ Ρόμπι

Σημαντικός ναυτικός σταθμός το Φισκάρδο στην αρχαιότητα – Μνημείο σε ανάδειξη

Ξεχάστε την γκάφα της Κέιτ Μίντλετον, οι βασιλιάδες επεξεργάζονται διαχρονικά τα πορτρέτα τους