Το μυστηριώδες νεοκλασικό της οδού Καπλανών άνοιξε τις πόρτες του μετά από 36 χρόνια. Υπήρξε κατοικία του πρώτου Προέδρου της Δημοκρατίας και επί Μεταξά έγινε παρθεναγωγείο. Σήμερα φιλοξενεί την έκθεση «A Puppet Sun»

Ο καλλιτέχνης Κωστής Βελώνης, στο πλαίσιο του προγράμματος «ΝΕΟΝ έργο στην πόλη» με την έκθεσή του «A Puppet Sun», περιπλέκει τις καλλιτεχνικές του δημιουργίες με τον ιστορικό χώρο του νεοκλασικού οικήματος στην Καπλανών 11, στο Κολωνάκι.

Η οικία συνδέθηκε με την ιστορική, πολιτική και κοινωνική πορεία της σύγχρονης Ελλάδας και ο Βελώνης, σεβόμενος τον χώρο, δημιούργησε μια ξεχωριστή έκθεση όπου η τέχνη συνδιαλέγεται με την εκατονταετή πορεία του κτηρίου, από το 1891 έως το 1980.

Το νεοκλασικό επί της οδού Καπλανών 11 φιλοξένησε σημαντικές προσωπικότητες της σύγχρονης Ελλάδας/NEON και Kalfayan Galleries

Το σπίτι του Παύλου Κουντουριώτη που έγινε Παρθεναγωγείο

Το νεοκλασικό κτίριο επί της οδού Καπλανών 11 αποτελεί ένα από τα ελάχιστα διατηρητέα οικήματα στο κέντρο της Αθήνας. Οι χώροι του φιλοξένησαν εξέχουσες προσωπικότητες της Ελλάδας του 20ου αιώνα και συνδέθηκε με την ιστορία της χώρας για περισσότερα από 100 χρόνια.
Οικοδομήθηκε το 1891 και ο πρώτος αγοραστής ήταν ο Παύλος Κουντουριώτης, τότε πλοίαρχος του Βασιλικού Ναυτικού. Ο μετέπειτα ναύαρχος και δύο φορές Πρόεδρος της B’ Ελληνικής Δημοκρατίας, είχε πλούσιο πολιτικό βίο και στα σαλόνια της οικίας του βρέθηκαν σημαντικές πολιτικές προσωπικότητες, μεταξύ των οποίων οι πρωθυπουργοί Δημήτριος Γούναρης και Παναγής Τσαλδάρης.
Ο Παναγιώτης Σπ. Ζούζουλας, γαιοκτήμονας και πολιτικός, αγόρασε το κτίριο το 1908, όπου ο γιος του, Απόστολος Ζούζουλας μαζί με τη σύζυγό του Ελένη Ζούζουλα-Κανελλοπούλου, έζησαν για περίπου τρεις δεκαετίες. Ακολουθώντας το παράδειγμα του Κουντουριώτη, ο Απόστολος Ζούζουλας στέγασε το γραφείο του στο ισόγειο του οικήματος. Ο τότε βουλευτής του Λαϊκού Κόμματος χρησιμοποιούσε το σπίτι του σαν χώρο πολιτικών συναντήσεων.

Το «βυζαντινό σαλόνι» (αριστερά) δημιουργήθηκε μετά από πρωτοβουλία της Ελένης Ζούζουλα-Κανελλοπούλου. Η περίτεχνη ξύλινη σκάλα (δεξιά) οδηγεί στους πάνω ορόφους.

Το βυζαντινό σαλόνι

Παράλληλα, η σύζυγός του πρόσθεσε μια καλλιτεχνική και πολιτιστική νότα στον χώρο του νεοκλασικού. Η Ελένη Ζούζουλα – Κανελλοπούλου ήταν η πρώτη γυναίκα συγγραφέας παιδικών λογοτεχνικών βιβλίων. Επακόλουθα, ο χώρος έγινε τόπος συναντήσεων και για τους διανοούμενους της πρώιμης ελληνικής αστικής τάξης.
Υπήρξε επίσης και ένθερμη συλλέκτρια έργων λαϊκής και βυζαντινής τέχνης με αποτέλεσμα δύο σαλόνια του κτιρίου να έχουν ελληνική και βυζαντινή θεματική.
Για τη μεταποίησή τους εργάστηκαν ο αρχιτέκτονας Άγγελος Κορυζής, ο ξυλογλύπτης Γιώργος Βλάχος και οι ζωγράφοι Δημήτρης Πελεκάσης και ο νεαρός, εκείνη την εποχή Γιάννης Τσαρούχης.
Το δικτατορικό καθεστώς του Ιωάννη Μεταξά, εκμίσθωσε το 1939 το νεοκλασικό.

Ο Κωστής Βελώνης, σεβόμενος την ιστορικότητα του χώρου, δημιουργεί νέες μορφές τέχνης/NEON και Kalfayan Galleries

Έως το 1981, στο ιστορικό κτίριο λειτούργησε το ίδρυμα θηλέων «Οίκος της Φοιτητρίας». Επρόκειτο για ένα οικοτροφείο της εποχής, όπου φιλοξένησε μαθήτριες από την επαρχία, οι οποίες δεν είχαν την οικονομική δυνατότητα να νοικιάσουν ένα διαμέρισμα στην Αθήνα. Το ίδρυμα παρέμεινε μισθωτής της οικίας μέχρι τη διάλυσή του το 1993. Κατά τη διάρκεια της κατοχής το κτίριο εκποιήθηκε και στις αρχές της δεκαετίας οι απόγονοι της οικογένειας Ζούζουλα, έλυσαν όποια προβλήματα συνιδιοκτησίας είχαν προκύψει. Μεταξύ 1995-2003 πραγματοποιήθηκαν εργασίες αποκατάστασης του κτιρίου, κυρίως στον εξωτερικό χώρο, από το αρχιτεκτονικό γραφείο Αλέξανδρου και Στέφανου Καλλιγά.

A Puppet Sun, η έκθεση που άνοιξε πάλι το αρχοντικό

Ο ιστορικός χώρος του νεοκλασικού οικήματος ζωντανεύει αυτή τη φορά μέσα από την έκθεση «A Puppet Sun» του Κωστή Βελώνη μαζί με τον Βασίλη Οικονομόπουλο, βοηθού επιμελητή της έκθεσης. Ο καλλιτέχνης ξεκίνησε την επαγγελματική του πορεία στις αρχές του 2000 και έκτοτε, μέσα από τα έργα του αμφισβητεί τους κανόνες της τέχνης και εφευρίσκει καινοτόμους τρόπους έκφρασης, πάντα σε συνδυασμό με τα ήδη υπάρχοντα αντικείμενα του χώρου που πειραματίζεται.
Το ίδιο συμβαίνει και με το οίκημα της οδού Καπλανών. Τα 25 γλυπτά που δημιούργησε στο πλαίσιο του «Έργο στην Πόλη 2017» καταλαμβάνουν όλα τα επίπεδα του κτιρίου. Με κύρια υλικά το ξύλο και το τσιμέντο, εμπνέεται από τα δωμάτια και τις προσωπικότητες που κατοίκησαν και φιλοξενήθηκαν στο κτίριο, προσδίδοντας στο έργο του πολλές προεκτάσεις.

Με κύρια υλικά το ξύλο και το τσιμέντο, εμπνέεται από τα δωμάτια και τις προσωπικότητες που κατοίκησαν και φιλοξενήθηκαν στο κτίριο/NEON και Kalfayan Galleries

Στο ισόγειο, τα γλυπτά και οι καινοτόμες εγκαταστάσεις του καλλιτέχνη εναρμονίζονται με τους ποικίλους ρόλους του καθιστικού, ως χώρου επίσημων εκδηλώσεων και πυρήνα οικιακού περιβάλλοντος. Τα δύο θεματικά σαλόνια και τα παράπλευρα δωμάτια αποπνέουν ένα θρησκευτικό χαρακτήρα που μεγεθύνονται μέσα από τις παρεμβάσεις από τσιμέντο και μέταλλο. Τέλος, τα δωμάτια των επάνω ορόφων αποπνέουν έναν περισσότερο προσωπικό και ιδιωτικό στοιχείο.

INFO: ΕΡΓΟ ΣΤΗΝ ΠΟΛΗ/ A PUPPET SUN / ΚΩΣΤΗΣ ΒΕΛΩΝΗΣ
Διάρκεια έκθεσης: 11/10/2017-14/01/2018
Ωράριο λειτουργίας: Τετάρτη – Κυριακή | 12.00-20.00
Είσοδος ελεύθερη

Το πρόγραμμα του ΝΕΟΝ έργο στην πόλη αναθέτει κάθε χρόνο σε έναν καλλιτέχνη τη δημιουργία έργου που εκτίθεται σε δημόσιο χώρο της πόλης της Αθήνας. Σκοπός του ΝΕΟΝ είναι η παρουσίαση της σύγχρονης Τέχνης σε δημόσιους και ιστορικούς χώρους, συμβάλλοντας στη διάδραση μεταξύ της τέχνης, της κοινωνίας και της πόλης.
Το πρόγραμμα υλοποιείται για τέταρτη χρονιά, μετά τις αναθέσεις από τον ΝΕΟΝ στους Ζάφο Ξαγοράρη το 2016, Μαρία Λοϊζίδου στον αρχαιολογικό χώρο και το μουσείο του Κεραμεικού το 2015 και Αιμιλία Παπαφιλίππου στην Αρχαία Αγορά το 2014.

Διαβάστε στη «ΜτΧ»: Το νεοκλασικό σπίτι του Βενιζέλου που πουλήθηκε στην τουρκική πρεσβεία (φωτογραφίες)…

Το άρθρο Το μυστηριώδες νεοκλασικό της οδού Καπλανών άνοιξε τις πόρτες του μετά από 36 χρόνια. Υπήρξε κατοικία του πρώτου Προέδρου της Δημοκρατίας και επί Μεταξά έγινε παρθεναγωγείο. Σήμερα φιλοξενεί την έκθεση «A Puppet Sun» δημοσιεύθηκε αρχικά στον δικτυακό τόπο ΜΗΧΑΝΗ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ.