Ενοίκια, δάνεια, λογαριασμοί: Οι δαπάνες στέγασης αγχώνουν τους Έλληνες (έρευνα)

Ερευνητές της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας κατέληξαν στο συμπέρασμα πως το κόστος στέγασης στην Ελλάδα αναδεικνύεται σε μείζον πρόβλημα και "πονοκέφαλο" για την πλειοψηφία των Ελλήνων πολιτών.

Το κόστος στέγασης έχει αυξηθεί σημαντικά σε ολόκληρη τη ζώνη του ευρώ τα τελευταία δύο χρόνια, κυρίως ως αποτέλεσμα του υψηλότερου κόστους εξυπηρέτησης του χρέους. Η Ελλάδα όχι απλώς

δεν αποτελεί εξαίρεση, αλλά βρίσκεται στη δεύτερη χειρότερη θέση της σχετικής λίστας.

Το κόστος χρήσης στέγασης εκφράζεται συνήθως ως ποσοστό της αξίας της κατοικίας και περιέχει τόσο κόστος όσο και αντισταθμιστικά οφέλη.

Αυτά περιλαμβάνουν:

έξοδα τόκων στεγαστικών δανείων, τα οποία μετρούν το κόστος εξυπηρέτησης του χρέους για τη χρηματοδότηση της κατοικίας διαφυγόν εισόδημα, το οποίο μετράει τα μη πραγματοποιηθέντα κέρδη από επενδύσεις σε περιουσιακό στοιχείο το οποίο δεν κατοικείται αναμενόμενα κέρδη κεφαλαίου, που αντικατοπτρίζουν τη μείωση του κόστους λόγω της αναμενόμενης αύξησης της αξίας της κατοικίας λόγο δανείου προς αξία (LTV), ο οποίος καθορίζει τη σχετική στάθμιση του κόστους εξυπηρέτησης του χρέους έναντι του διαφυγόντος εισοδήματος καθαροί φόροι, συμπεριλαμβανομένων των φόρων ακίνητης περιουσίας, καθώς και των φορολογικών εκπτώσεων για την εξυπηρέτηση του χρέους και των φόρων για το διαφυγόν εισόδημα και άλλα στοιχεία, συμπεριλαμβανομένων των εξόδων συντήρησης και επισκευής, των αποσβέσεων και των ασφαλίστρων κινδύνου.

Όπως αναφέρει σε ανάλυσή της η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, oι επενδύσεις σε κατοικίες στη ζώνη του ευρώ μειώθηκαν σημαντικά από την κορύφωσή τους μετά την πανδημία.

Οι επενδύσεις σε κατοικίες στη ζώνη του ευρώ μειώθηκαν κατά περίπου 4% μεταξύ του πρώτου τριμήνου του 2022 και του τέταρτου τριμήνου του 2023, με ιδιαίτερα έντονη πτώση στη Γερμανία και τη Γαλλία, ελαφρά άνοδο στην Ισπανία και σημαντική άνοδο στην Ιταλία. Της πτώσης των επενδύσεων προηγήθηκε απότομη αύξηση του κόστους κατασκευής κατά τη διάρκεια της πανδημίας και σημαντική άνοδος των μακροπρόθεσμων επιτοκίων χωρίς κινδύνους από την έναρξη του πρόσφατου κύκλου σύσφιγξης της νομισματικής πολιτικής στα τέλη του 2021 και μετά.

Η εικόνα στην Ελλάδα

Ειδικότερα για την Ελλάδα, όπως προκύπτει από τους πίνακες που συνοδεύουν την ανάλυση, η χώρα μας βρίσκεται στην τελευταία θέση σε ό,τι αφορά το κόστος στέγασης, για τον Ιανουάριο του 2024.

Οι υπολογισμοί βασίζονται σε σταθμισμένες εκτιμήσεις. Το μέσο συνολικό κόστος στέγασης περιλαμβάνει το κόστος συντήρησης και κοινής ωφέλειας του σπιτιού, μαζί με το ενοίκιο για νοικοκυριά ενοικιαστών ή τις αποπληρωμές χρεών για τους ενυπόθηκους δανειστές.

Ωστόσο, σε ό,τι αφορά το κόστος στέγασης σε σχέση με το διαθέσιμο εισόδημα, η Ελλάδα φιγουράρει στην δεύτερη θέση, γεγονός που αποτυπώνει το τεράστιο στεγαστικό πρόβλημα με το οποίο είναι αντιμέτωπα τα ελληνικά νοικοκυριά.

Σύμφωνα με την έρευνα οι Έλληνες δυσκολεύονται περισσότερο από τους υπόλοιπους Ευρωπαίους στην κάλυψη των δαπανών στέγασης (ενοίκιο, δόση, λογαριασμοί ΔΕΚΟ).

Οι Έλληνες εμφανίζουν πολύ υψηλότερα ποσοστά συγκριτικά με τους υπόλοιπους Ευρωπαίους όσον αφορά την πιθανότητα να καθυστερήσουν την πληρωμή των λογαριασμών τους. Και αυτό ισχύει για όλες τις κατηγορίες της έρευνας: είτε πρόκειται για ιδιοκτήτες του ακινήτου, είτε για ενοικιαστές, είτε για δανειολήπτες στεγαστικού.

Ειδικότερα, σύμφωνα με την έρευνα, οι Έλληνες ιδιοκτήτες του ακινήτου τους εμφανίζουν 30% πιθανότητα να καθυστερήσουν την πληρωμή των πάγιων λογαριασμών της κατοικίας τους. Σε πολύ μεγάλη απόσταση, στη δεύτερη θέση βρίσκεται η Ιταλία με το συγκεκριμένο ποσοστό να ανέρχεται περίπου στο 11% ενώ ακολουθούν οι υπόλοιπες χώρες της ευρωζώνης με μονοψήφια ποσοστά. Όπως προκύπτει από την έρευνα στην Ελλάδα το μέσο κόστος των πάγιων λογαριασμών ( ενοίκιο, δόση, λογαριασμοί ΔΕΚΟ) ανέρχεται περίπου στο 25% του διαθέσιμου εισοδήματος για όσους είναι ιδιοκτήτες του ακινήτους τους.

Στην κατηγορία των ενοικιαστών, και πάλι οι Έλληνες - με βάση τις εκτιμήσεις τους - εμφανίζουν την υψηλότερη πιθανότητα καθυστέρησης στην πληρωμή των λογαριασμών με ποσοστό 35% ενώ ακολουθεί η Ιταλία γύρω στο 22% και με ποσοστό κάτω από 20% οι υπόλοιπες χώρες της ευρωζώνης. Στην Ελλάδα το μέσο κόστος των δαπανών για ενοίκιο, δόση, ΔΕΚΟ αντιστοιχεί στο 50% του διαθέσιμου εισοδήματος των ενοικιαστών. Πρόκειται και στο σημείο αυτό για το υψηλότερο κόστος σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Στην κατηγορία των κατόχων στεγαστικού δανείου, οι Ελληνες εμφανίζουν σε ποσοστό 46% πιθανότητα να καθυστερήσουν τις πληρωμές για τα πάγια του σπιτιού τους. Στη δεύτερη θέση βρίσκεται,επίσης, η Ιταλία με ποσοστό 20% και ακολουθούν στη συνέχεια οι άλλες χώρες της ευρωζώνης. Το μέσο κόστος των δαπανών για ενοίκιο, δόση, λογαριασμούς ΔΕΚΟ για τους δανειολήπτες στεγαστικών ανέρχεται στην Ελλάδα σε 45%.

#ΕΛΛΑΔΑ #EKT #ΕΚΤ #στέγαση #ΚΟΣΤΟΣ #εισόδημα