Παραδόσεις και λαϊκές δοξασίες των χριστουγεννιάτικων εορτών
Καλικάντζαροι, φωτιές, ζωόμορφες μεταμφιέσεις και κωδωνοφορίες. Από την παραμονή των Χριστουγέννων μέχρι την παραμονή των Φώτων καταγράφονται έθιμα, με αντοχή στον χρόνο. Τόσο στον δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό χώρο. Τόσο στην πλατεία και τις γειτονιές χωριών και πόλεων, όσο και στο ίδιο το σπίτι.
Οι συνήθειες ωστόσο έχουν αλλάξει. Το παραδοσιακό πιάτο των προγόνων μας κατά τη διάρκεια των γιορτών ήταν το χοιρινό
Η περίοδος των Χριστουγέννων, της Πρωτοχρονιάς και των Θεοφανείων αποκαλείται στη λαογραφική και εθνολογική ορολογία Δωδεκαήμερο. Τα περισσότερα έθιμα έχουν τις ρίζες τους στις αγροτοποιμενικές κοινωνίες και σχετίζονταν άμεσα με την καλλιέργεια της γης, την ευφορία και την καλοτυχία. «O Δεκέμβριος είναι ο πιο σκοτεινός μήνας του χρόνου, με τις μικρότερες σε χρονική διάρκεια ημέρες του έτους. Παραδοσιακά, το σκοτάδι και το κρύο ταυτίζονται με τον κίνδυνο», αναφέρει στο Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων η κ. Ανδριανοπούλου και συνεχίζει: «Σημαντικός σταθμός προετοιμασίας είναι τα χοιροσφάγια, κατάλοιπο της εθιμικής εξιλαστήριας σφαγής του χοίρου ως βλαστικού και γονιμικού δαίμονα. Εδώ η λαϊκή πίστη συναντά την οικιακή οικονομία, δεδομένου ότι από τον οικόσιτο χοίρο εξασφαλιζόταν τροφή και λίπος για όλη την οικογένεια τους δύσκολους χειμερινούς μήνες: από το ρύγχος του γουρουνιού που καρφωνόταν στο ανώφλι για να απωθεί τους Καλλικαντζάρους μέχρι το έθιμο της τζουμπρίνκας (ή τσιγαρίδας από χοιρινό λίπος) στην Έδεσσα, την παραμονή της Πρωτοχρονιάς».
Οι καλλικάντζαροι, σύμφωνα με τις δοξασίες με τον ερχομό τους στην επιφάνεια της γης φέρνουν τα πάνω -κάτω με τη δυσμορφία και την κακότητά τους. Με διαφορετικά ονόματα ανά περιοχή-«εντοπίζονται» από τα Τρίκαλα ως την Τρίπολη, από τη Χίο ως την Αράχωβα αλλά και μέχρι την Κύπρο. Στη Φλώρινα, μέχρι και σήμερα, τηρείται το έθιμο της φωτιάς. Το βράδυ της προπαραμονής των Χριστουγέννων στήνονται χοροί γύρω από τη φωτιά η οποία σύμφωνα με την παράδοση, ζεσταίνει και απομακρύνει το κακό με την εξαγνιστική της δύναμη.
«Στη Βόρεια Ελλάδα κρατάνε πολύ καλά τα έθιμα, κυρίως γιατί είναι πιο αγροτοποιμενικοί οι πληθυσμοί» επισημαίνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, η ενθολόγος- λαογράφος και προϊσταμένη Συλλογών, Έρευνας και Τεκμηρίωσης Λαϊκής Τέχνης του Μουσείου Νεότερου Ελληνικού Πολιτισμού, Π. Ανδριανοπούλου. Από τις παραμονές των Χριστουγέννων μέχρι του Αη Γιάννη και της Αγίας Δομινίκης μετά των Φώτων, στη Σιάτιστα και την Κλεισούρα Κοζάνης, την Αλεξάνδρεια Ημαθίας και μια σειρά από χωριά της Δράμας, οι ζωόμορφες μεταμφιέσεις κατέχουν ξεχωριστή θέση. Συχνότατα με τη συνοδεία κουδουνιών.
Σε όλο τον ελλαδικό χώρο, τα κάλαντα τραγουδιόνταν από ομάδες ενηλίκων και παιδιών, με συνοδεία πνευστών ή κρουστών οργάνων. Το βράδυ της παραμονής των Χριστουγέννων, της Πρωτοχρονιάς ή των Θεοφανείων, πήγαιναν από σπίτι σε σπίτι με σκοπό το φίλεμα, το κέρασμα, την ευχή και συχνά το πείραγμα λόγω της οικειότητας. Λόγω ώρας οι καλαντιστές κουβαλούσαν εν είδει φαναριού, ομοίωμα καραβιού στο νησιωτικό χώρο, είτε ομοίωμα εκκλησίας στον ηπειρωτικό χώρο. Στη Θράκη για τα κάλαντα της Πρωτοχρονιάς παιδιά έφεραν γυμνά κλαδιά αγριοκυδωνιάς, της λεγόμενης «σουβριάς», στολισμένα με κόκκινα κουρελάκια. Ο στολισμός του δέντρου αποτελεί μεταγενέστερο έθιμο, με γερμανοσκανδιναβικές ρίζες και έφτασε στην Ελλάδα επί Όθωνα.
- Δημοφιλέστερες Ειδήσεις Κατηγορίας Οικονομία
- Θοδωρής Κυριακού: Όλα για την… αρβύλα μου
- Τουλάχιστον 16 νεκροί μετανάστες στο ναυάγιο ιστιοφόρου ανοιχτά της Πάρου
- Πειραιώς και Εθνική διεκδικούν την HSBC Ελλάδος
- Ο Τούρκος πρόεδρος Ερντογάν ευχήθηκε ταχεία ανάρρωση στον Οικουμενικό Πατριάρχη
- Ολλανδία: Φυλάκιση 4 ετών σε άνδρα που πυροβόλησε εναντίον της πρεσβείας της Σαουδικής Αραβίας
- Ο Ντάνιελ Κρεγκ θεωρεί ότι οι ταινίες Τζέιμς Μποντ δεν είναι για προβολή σε κινητά τηλέφωνα
- Ρωσία: Ο Πούτιν ανακοίνωσε την επιτυχή δοκιμαστική εκτόξευση του υπερηχητικού πυραύλου Tsirkon
- Το TikTok ξεπέρασε τη Google - Εχει πλέον τη μεγαλύτερη επισκεψιμότητα
- Alpha Bank: Πού βρίσκεται η κυκλική οικονομία στην Ελλάδα - Ποιες είναι οι εφαρμογές της
- Υπουργείο Τουρισμού: Επιτυχής η πορεία υλοποίησης του Έργου “BEST MED”
- Δημοφιλέστερες Ειδήσεις Businessnews
- Τελευταία Νέα Businessnews
- Παραδόσεις και λαϊκές δοξασίες των χριστουγεννιάτικων εορτών
- Ο κόσμος ετοιμάζεται να γιορτάσει τα δεύτερα Χριστούγεννα με πανδημία
- ΚΠΙΣΝ: Ακυρώνονται όλες οι εκδηλώσεις, παρουσία κοινού, την Παραμονή Πρωτοχρονιάς
- Ρωσία: Επέβαλε πρόστιμο 23.9 εκατ. ευρώ στη Meta Platforms
- ΟΚΑΑ: Ανανέωση παραχώρησης χρήσης καταστήματος στο «Χαμόγελο του Παιδιού»
- Κορονοϊός: Πού εντοπίζονται τα κρούσματα -Έκρηξη στην Αττική με 3.433
- Το TikTok ο πιο δημοφιλής διαδικτυακός προορισμός στον κόσμο
- Οι ταινίες του Μποντ είναι για τον κινηματογράφο και όχι για κινητά, λέει ο Ντ. Κρεγκ
- Βρετανία: Ένας στους 10 κατοίκους του Λονδίνου είναι πιθανό να έχει μολυνθεί από κορονοϊό
- Τελευταία Νέα Κατηγορίας Οικονομία
- Καιρός: Χριστούγεννα με ηλιοφάνεια και τοπικές βροχές
- Τσάρλι Τσάπλιν: Πώς γίνεσαι θρύλος του κινηματογράφου; Μία ολόκληρη ζωή στο χώρο του θεάματος
- Greece confirms 7,665 new coronavirus cases on Xmas Eve, 94 deaths; 624 on ventilators
- ΗΠΑ: Ο Τζο Μπάιντεν υπέστη ''κωδικοποιημένη'' εξύβριση από πολίτη σε χριστουγεννιάτικο τηλεφώνημα
- Tι αλλάζει στους πληστηριασμούς για χρέη στα Ταμεία
- Προσέβαλαν τον Αμερικανό Πρόεδρο Μπάιντεν σε ζωντανή μετάδοση
- Έρευνα ακινήτων: Που υπάρχουν τα περισσότερα διαθέσιμα νεόδμητα στην Αττική
- Μαλί: Η κυβέρνηση διαψεύδει την ανάπτυξη μισθοφόρων του ρωσικού ομίλου Βάγκνερ
- Στο -15% η παραγωγή ελαιολάδου, στο -28% η επιτραπέζια ελιά – Σύγκριση τιμών στην ΕΕ
- Μπορούμε επιτέλους να είμαστε αισιόδοξοι με την Όμικρον;