Αλεξάνδρα Ευθυμιάδου, Synolic - nlpgreece: Πώς λέω τα πράγματα με το όνομά τους χωρίς να χάνω το δίκιο μου

Εξετάζοντας τις λεπτομέρειες στον τρόπο που κάποια άτομα στήνουν το σκεπτικό τους και επεξεργάζονται στο μυαλό τους πράγματα τα οποία καθορίζουν τις ιδιαίτερες ικανότητές τους.

Γράφει η Αλεξάνδρα Ευθυμιάδου, PhD, διευθύντρια Synolic - nlpgreece

Υπάρχουν άνθρωποι που πολλές φορές έχουν να πουν σημαντικά πράγματα, αλλά ο τρόπος με τον οποίο τα λένε, καταλήγει στο να χάνουν το δίκιο τους. Πολλές φορές δε αυτό τους κάνει να διστάζουν να εκφραστούν να πουν αυτό που θέλουν.

Από την άλλη, τώρα, παρατηρούμε ανθρώπους οι οποίοι μόλις

ανοίξουν το στόμα τους να πουν αυτό που έχουν στο μυαλό τους -που μπορεί να είναι: κάτι που τους απασχολεί, μια αντίθετη άποψη, ένα «όχι, δεν συμφωνώ»- το κάνουν με έναν τρόπο εύστοχο που, αν μη τι άλλο, ο άλλος θέλει να καθίσει να τους ακούσει.

Τι το διαφορετικό κάνουν;

Eδώ και χρόνια, το σύστημα NLP μελετά και αναδεικνύει διαφοροποιούς λεπτομέρειες στον τρόπο που κάποια άτομα στήνουν το σκεπτικό τους και επεξεργάζονται στο μυαλό τους πράγματα τα οποία καθορίζουν τις ιδιαίτερες ικανότητές τους.

Η συγκέντρωση και η σύνθεση αυτών των λεπτομερειών έχει καταλήξει να δομήσει τεχνικές και καινοτόμους προσεγγίσεις. Απώτερος σκοπός και όραμα της διεπιστημονικής ομάδας που ανέπτυξε το σύστημα NLP ήταν, αφού εντοπίσουν τις λεπτομέρειες που κάνουν τη διαφορά αναφορικά σε αυτό που θα αποκαλούσαμε «ταλαντούχες» συμπεριφορές, να τα συνθέσουν με τρόπο που να μπορεί να μεταδοθεί αυτή η μοναδική γνώση σε άλλους, ώστε να μπορέσουν να το αξιοποιήσουν και να διαμορφώσουν τις προϋποθέσεις, για να επηρεάσουν τη δημιουργία και εξέλιξη δικών τους εγχειρημάτων.

Πού εστιάζει ο φακός μας;

Φανταστείτε, όταν κρατάμε ένα φακό αναμμένο στο χέρι μας και εστιάζουμε ρίχνοντας φως σε ένα συγκεκριμένο σημείο. Εκείνη τη στιγμή βλέπουμε με μεγαλύτερη ευκολία ό,τι υπάρχει στο σημείο στο οποίο πέφτει το φως. Την ίδια όμως στιγμή, αυτόματα αποκλείουμε πράγματα που μπορεί να βρίσκονται τριγύρω, στην περίμετρο και έξω από το όριο της δέσμης του φωτός.

Η κλασική φράση «βλέπει το ποτήρι μισογεμάτο ή μισοάδειο» αποδίδει αυτήν τη διαδικασία του φακού. Σύμφωνα με επιστημονικές μελέτες ερευνητικών ομάδων στην Αμερική, στην Αγγλία και στη Γερμανία, ο εγκέφαλος είναι έτσι δομημένος ώστε όταν εστιάζουμε κάπου την προσοχή μας συστηματικά και επιλεκτικά, απορροφά κάποιες πληροφορίες, ενώ παράλληλα περιορίζει και αποκλείει από την αντίληψή μας κάποιες άλλες, ως μη απολύτως σχετικές με το πού βρίσκεται το ενδιαφέρον μας. Σε αυτό συμβάλλει ένα πλέγμα νευρικών κυττάρων και συνδέσμων, το Δικτυωτό Ενεργοποιητικό Σύστημα (Reticular Activation System).

Ενώ λοιπόν μέσα από τις πέντε αισθήσεις μας συγχρόνως περνά ένας μεγάλος όγκος πληροφοριών, ανάλογα με το τι μας ενδιαφέρει και τι θεωρούμε σημαντικό, το σύστημα δραστηριοποιείται, κατευθύνει και κρατά την προσοχή μας, το φακό μας δηλαδή, προς στοιχεία που σχετίζονται με αυτό που το ενδιαφέρουν.

Ένα άτομο το οποίο είναι αισιόδοξο, θα μπορούσαμε να πούμε ότι έχει εκπαιδεύσει το μυαλό του να ρίχνει το φως πρωτίστως σε θετικές όψεις των πραγμάτων ή ξεκινάει από τις θετικές όψεις παρ’ όλες τις αντιξοότητες που μπορεί να συντρέχουν στο περιβάλλον. Αντίστοιχα συμβαίνει και με ένα απαισιόδοξο άτομο. Ξεκινάει με τα αρνητικά. Όμως και στη μία και στην άλλη περίπτωση υπάρχουν και από τα δύο. Το πού εστιάζει κάποιος να ρίξει φως με το φακό του είναι διαφορετικό.

Με αυτό τον τρόπο προσηλωνόμαστε σε στόχους, παθιαζόμαστε με πρόσωπα και πράγματα, κολλάμε σε καταστάσεις, ο νους κυριεύεται από σκέψεις και συναισθήματα, και είναι σαν να βάζουμε παρωπίδες και να μην αφήνουμε περιθώρια να εξετάσουμε κι άλλα δεδομένα. Έτσι προδιαγράφουμε τις ενέργειές μας και επηρεάζουμε τον τρόπο που σκεφτόμαστε και αντιμετωπίζουμε καταστάσεις. Φανταστείτε τώρα ότι ο καθένας από εμάς, ανάλογα με τις δικές του εμπειρίες, είναι σαν να κουβαλά έναν εσωτερικό φακό.

Λεπτομέρεια 1

Παρατηρήθηκε λοιπόν ότι τα άτομα που δεν μπορούσαν να περάσουν το μήνυμά τους, έχαναν το δίκιο τους ή δεν κατάφερναν να ακουστούν, αν μη τι άλλο, ξεκινούσαν στρέφοντας το φακό τους μέσα τους, στον τρόπο που αισθάνονταν για αυτό που γίνεται ή λέγεται τη συγκεκριμένη στιγμή. Η σκέψη τους επικεντρωνόταν, για παράδειγμα, στο θυμό, επειδή μπορεί να τους πνίγει το δίκιο· στο άγχος, για το τι μπορεί να συμβεί· στην ανασφάλεια του τι μπορεί να πάει στραβά. Ξεκινούν επομένως και εισάγουν αυτό που θέλουν να πουν με την ορμή και την επήρεια της συναισθηματικής φόρτισης.

Για παράδειγμα, πόσες φορές έχουμε δει ανθρώπους να ξεκινούν με ένταση, θυμό ή και δόση ειρωνείας, να πουν «μην το κάνεις αυτό» ή «όχι, δεν συμφωνώ» ή «τι είναι αυτά τα πράγματα που γίνονται εδώ;», «είμαστε με τα καλά μας, έτσι δουλεύουμε;» ή υποδείξεις του τύπου «για σύνελθε, ακούς τι λες;». Η αντίδραση της άλλης πλευράς μπορεί να είναι να ρωτήσει «γιατί» κάπως επιθετικά, μπαίνοντας σε κατάσταση να αμυνθεί ή να προβάλει δικαιολογίες ή να τα στυλώσει, του τύπου «τι είναι αυτά που λες» με ό,τι μπορεί να σημαίνει αυτό για την κλιμάκωση της κουβέντας ή τη μη ολοκλήρωσή της.

Ο λαός μας χρησιμοποιεί διάφορες εκφράσεις που προσπαθούν να λειτουργήσουν σαν φρένο στη φόρα της συναισθηματικής φόρτισης: «πριν ανοίξεις το στόμα σου, μέτρα έως το 10» ή «πάρε βαθιά ανάσα» ή «βούτα τη γλώσσα στο μυαλό».

Λεπτομέρεια 2

Σε αντιδιαστολή, οι άνθρωποι που διακρίνονταν για την αποτελεσματικότητά τους στο πώς έστρωναν τα μηνύματά τους, δεν εστίαζαν να «την πουν» στην άλλη πλευρά όσο στο να σκεφτούν με βάση δεδομένα και να επισημάνουν σημαντικά σημεία για την άλλη πλευρά.

Αυτό που παρατηρήθηκε λοιπόν ότι κάνουν οι άνθρωποι οι οποίοι όταν άνοιγαν το στόμα τους ήξεραν πώς να τοποθετηθούν, τι να πουν και πώς, ήταν το εξής:

uΕστίαζαν το φακό στο να συγκεντρώσουν και να παραθέσουν πληροφορίες και δεδομένα που παρατηρούνται… Αυτό σήμαινε ότι δεν προέβαιναν σε υποκειμενικές κρίσεις, όπως για παράδειγμα «αυτό που κάνεις είναι λάθος». Επίσης δεν απευθύνονταν σε δεύτερο ενικό η πληθυντικό ( εσύ, εσείς) με στόχο να μην βάλουν σε άμυνα την άλλη πλευρά.

uΣτόχος τους ήταν να αναφερθούν στο τι συμβαίνει, τι διαπιστώνεται, χωρίς κρίσεις και χωρίς ευθεία αναφορά στο πρόσωπο. Ο λόγος είναι ότι εκτός κι αν ξέρουμε το άτομο ότι θέλει σταράτες και γρήγορες κουβέντες χωρίς περιστροφές, πολλές φορές έχουμε να κάνουμε με ανθρώπους με διαφορετικό επίπεδο ωριμότητας και ετοιμότητας στο να δεχθούν να ακούσουν κάποια πληροφορία.

Η επισήμανση συνεπειών ή χαμένων ευκαιριών ήταν ένα κομβικό σημείο, διότι παίζει ρόλο αφύπνισης ή υπενθύμισης. Αφυπνίζει σε ανησυχίες, σε στόχους και ενδιαφέροντα που δεν θα εκπληρωθούν.

Το συγκεκριμένο σημείο χρειάζεται μελέτη της άλλης πλευράς ως προς το ποιες είναι οι ανησυχίες της και τα ενδιαφέροντά της.

Για να έρθουμε και στην αρχική ιδέα του φακού, ο φακός με λίγα λόγια απεστίαζε από τη συναισθηματική φόρτιση, επειδή ακριβώς έστρεφαν τη σκέψη τους στη συλλογή, επεξεργασία και παράθεση των δεδομένων που διαμορφώνουν μια κατάσταση και στις συνέπειες ή χαμένες ευκαιρίες που μπορεί να επιφέρουν για την άλλη πλευρά.