Σταθμοί στην Ιστορία του Λογιστικού Επαγγέλματος, στην Ελλάδα

Σταθμοί στην Ιστορία του Λογιστικού Επαγγέλματος, στην Ελλάδα

ΚωνσταντίνοςΙωαν. Νιφορόπουλος
Ορκωτός Ελεγκτής – Λογιστής

Πιστεύω ότι το μέλλον δεν είναι παρά ξανά το παρελθόν,που μπαίνει από άλλη πόρτα. ( Arthur WingPinero, 1855-1934, Άγγλος θεατρικός συγγραφέας )

[Πηγή : https://www.gnomikologikon.gr/catquotes.php?categ=0210 ]

Εισαγωγή

· « Μια Υπεράσπιση της Λογιστικής με βάσητη Νεότερη Ιστορία

Η διπλογραφία μας αποκαλύπτει το σύμπαν του
οικονομικού κόσμου σύμφωνα με την ίδια μέθοδο
όπως αργότερα οι μεγάλοι φυσικοί το σύμπαν του
κόσμου των ουρανίων σωμάτων… Η διπλογραφία
στηρίζεται στην εφαρμοζόμενη με συνέπεια
βασική ιδέα ότι όλα τα φαινόμενα μπορούν να
συλληφθούν ως ποσότητες.»
Werner Somdart Der Moderne Kapitalismus II (σελ. 119 )

Η «Λογιστική» στην Ελλάδα, δεν υπήρξε ποτέ μια προσβεβλημένη επιστήμη, πιστεύω κυρίως λόγω της αδυναμίας,όλων ημών που ασχολούμαστε με αυτήν, να δείξουμε στην πράξη την χρησιμότητατης, στην λήψη των σωστών /επωφελών αποφάσεων σε κάθε Επιχείρηση και σεκάθε επενδυτή και φυσικά ως επαγγελματίες, να αποφύγουμε κάθε είδους«κακοτοπιά».

« Η μελέτη της ιστορίας μιας επιστήμης δεν αποβλέπει μόνον εις τηνικανοποίησιν της απλής περιεργείας ή του απλού ιστορικού ενδιαφέροντος.Αποσκοπεί κυρίως εις την υποβοήθησιν της κατανοήσεως των συνθηκών του παρόντοςκαι ει δυνατόν, εις την πρόβλεψιν των προβλημάτων του μέλλοντος. …
Συγκεκριμένως, η μελέτη της ιστορίας της Λογιστικής, εν συναρτήσει προς ταςμεταβολάς εις το κοινωνικόν και οικονομικόν περιβάλλον και νομικόν πλαίσιον,παρουσιάζει ζωηρότατον ενδιαφέρον, διότι:
1. Διαφωτίζει τον τρόπο κατά τον οποίον ανεπτύχθη καιεξειλίχθη η λογιστική μεθοδολογία και σκέψις, ήτοι προσδιορίζει τους παράγονταςτου περιβάλλοντος τους προκαλούντας τας μεταβολάς και, ως εκ τούτου,αποκαλύπτει τον τρόπον πραγματοποιήσεως των μεταβολών αυτών.
2. Επιζητεί να καθορίση τας εκ των μεταβολών τηςλογιστικής μεθοδολογίας και σκέψεως επιδράσεις επί του περιβάλλοντος.
3. Συντελεί εις την πληρεστέραν κατανόησιν τηςεξελίξεως τω επιχειρηματικών και εν γένει οικονομικών μονάδων.
4. Διαφωτίζει την προέλευσιν και διαμόρφωσιν τωνεν χρήσει λογιστικών εννοιών, αρχών, μεθόδων και συστημάτων.
5. Ατυχώς, παρά την σημασίαν της, η ιστορία τηςΛογιστικής δεν είχε μέχρι των τελευταίων ετών τύχει της δεούσης προσοχής καιμελέτης.»
( Πηγή : «Εισαγωγή εις Την Χρηματοοικονομικήν Λογιστικήν- Τεύχος Α’ - Γενικαί Εισαγωγικαί Γνώσεις» - Έλλης Βασιλάτου- Θανοπούλου- Τακτικής Καθηγήτριας Ανώτατης Σχολής Οικονομικών & Εμπορικών Επιστημών.)

« Οι περισσότεροι από εμάς που διδάσκουμε λογιστική στα πανεπιστήμια,«υποφέρουμε» από μία εύσχημη περιφρόνηση συναδέλφων μας, οι οποίοι κοιτούν τηλογιστική ως έναν παρείσακτο, έναν Σαούλ ανάμεσα στους χρισμένους από το «γιοτου Θεού» προφήτες, έναν παρία (-απόβλητο) του οποίου η παρουσία αφαιρεί κάτιαπό την ιερότητα των ακαδημαϊκών αιθουσών. …

Η περιφρόνηση για τη λογιστική δεν περιορίζεται σε πανεπιστημιακούςκύκλους, αλλά είναι σχεδόν παγκόσμια. …Ας θυμηθούμε πώς η λογιστική έχειπαραμεληθεί στη λογοτεχνία. Το βλέμμα του κοινού έχει γενικώς, τόσο στηνπραγματική ιστορία όσο και στη μυθιστορία, στραφεί προς εκείνον ο οποίοςαποδίδεται ως ηρωική μορφή. Σε αριστουργήματα της παγκόσμιας λογοτεχνίας, οιγνωστοί συγγραφείς τους έχουν επικεντρώσει την πλοκή των έργων τους σε ένανλόγιο πολυμαθή όπως ο Φάουστ, σε έναν βιομήχανο όπως ο Γιάννης Αγιάννης στουςΑθλίους {Les Miserables) του Βίκτωρα Ουγκώ, σε έναν ναυτικό όπως τον ΡοβινσώναΚρούσω ή τον Γκιούλιβερ, σε εταίρες όπως στη Νανά του Εμίλ Ζολά, σε κλέφτες καιλωποδύτες όπως στις Μεγάλες Προσδοκίες ή σε ιστορίες του Καρόλου Ντίκενς καιάλλων, κ.ο.κ., με τις αφηγήσεις για ένα σωρό περίεργα κεντρικά πρό¬σωπα δίχωςτέλος. Ουδέποτε όμως, εξ όσων γνωρίζω, ένας καταστιχογράφος (παλαιότερα) ή έναςλογιστής (πιο πρόσφατα) έχει γίνει ο κεντρικός ήρωας μιας νουβέλας, ενόςθεατρικού έργου ή ενός ποιήματος. Ο καταστιχογράφος (-λογιστής) δεν έχειτιμηθεί ούτε με το να γίνει σε κάποια ιστορία ένας αξιοσημείωτος κακός. …
Σε ένα από τα καλύτερα ποιήματα του – ποιητική συλλογή «Μαραμπού», εκδόσειςΆγρα, Αθήνα 1991 -, ο Νίκος Καββαδίας, στο Mai Du Depart, έχει το εξής δεύτεροτετράστιχο:
«Για το Μαδράς, τη Σιγγαπούρ, τΆλγέρι και το Σφάξ
θ' αναχωρούν σαν πάντοτε περήφανα τα πλοία,
κι εγώ, σκυφτός σ' ένα γραφείο με χάρτες ναυτικούς
θα κάνω αθροίσεις σε χοντρά λογιστικά βιβλία.»

Ο ποιητής στο ποίημα του αυτό αναφέρεται σε έναν λογιστή του οποίου τοόνειρο ήταν να κάνει μακρινά ταξίδια ως ναυτικός που όμως έμεινεαπραγματοποίητο πα-ραμένοντας λογιστής, δηλαδή σε ένα πεζό επάγγελμα….)
Η λογιστική έχει σχετικώς πρόσφατα αρχίσει να απαιτεί αναγνώριση ως έναεπάγγελμα με γνωσεολογικό υπόβαθρο επιστήμης. Εγώ προσωπικά έχω εκτιμήσειότι οι πρώτες αξιώσεις της λογιστικής να θεωρείται ως αυτόνομη επιστήμητίθενται στις αρχές της δεκαετίας του 1920 με τις εργασίες του Ρωσοελβετού LeonGomberg, του Γερμανού Eugen von Schmalenbach, κ.ά. ….
Για να καθιερωθεί ως αξιοσέβαστος ένας κλάδος, τρία στοιχεία οδηγούν στοσυμπέρασμα της επιστημοσύνης του, που όντως έχει ως προαπαιτούμενα. Αυτά είναι:

Ας εξετάσουμε τη λογιστική από αυτές τις όψεις της.
[ πρώτον, η καταγωγή και η «γενεολογία» ],
.. Ας υπενθυμίσουμε σε αυτούς οι οποίοι καυχώνται τις ανώτερες αρετές άλλωνεπιστημονικών κλάδων, ότι αυτή η πρώτη παρουσίαση που έκανε ο Πατσίολο δεν ήτανακατέργαστη και λανθασμένη αλλά περιέχει τα ουσιώδη της λογιστικής όπως τηγνωρίζουμε σήμερα, παρ' όλο το γεγονός ότι αυτή συνεγράφη σε καιρό που η χημείαμετείχε των φαντασιοπληξιών της αλχημείας η βιολογία ήταν μία εξωτική συλλογήεσφαλμένων εκτιμήσεων, και η ιατρική είχε περισσότερα κοινά με το μάγο ιατρόαπ' ότι έχει ακόμη και σήμερα.
Περίπου πριν από διακόσια χρόνια, η κατάσταση των άλλων -πλην της λογιστικής -επιστημών συνίστατο σε μία μάταιη και αστεία (αν όχι γελοία) έκθεση άγνοιας.Περισσότερο από πεντακόσια χρόνια, ακριβώς στο πρώτο βιβλίο που εκδόθηκε επίτου εν λόγω θέματος, η λογιστική περιγράφηκε με μία μορφή η οποία ακόμηκυριαρχεί στην πράξη σε ολόκληρο τον κόσμο. Πώς δεν μπορεί, επομένως, ηλογιστική να έχει την (εύλογη) απαίτηση να της αναγνωρίζεται μία ευυπόληπτη καιπολύ παλιά γενεαλογία;
[ δεύτερον, η «συντροφιά» ]
Η λογιστική καθιερώθηκε επιστημονικά από έναν θιασώτη του Αγίου Φραγκίσκου τηςΑσίζης, στο λίκνο των μαθηματικών με την άλγεβρα ως δίδυμη αδελφή της, κάτω απότην αιγίδα μεγάλων πανεπιστημίων της Αναγέννησης: Σίγουρα αυτή είναι μίααφετηρία επαρκούς ακαδημαϊκής οντότητας ώστε να της δίδεται ο απαιτούμενος απόκάθε πανεπιστημιακό ίδρυμα σεβασμός. …
[ τρίτον, οι «υπηρεσίες» τις οποίες αποδίδει στην κοινότητα ]
… Η λογιστική δικαιολογεί το κύρος της από το ότι ανέκυψε για να ικανοποιείκοινωνικές ανάγκες. Μεταξύ άλλων, οι λειτουργίες της είναι να εντοπίζονταιευθύνες (responsibility accounting), να προλαμβάνονται απάτες, να καθοδηγείταιη βιομηχανία προς καλύτερα αποτελέσματα, να προσδιορίζονται καθαρές θέσειςεπιχειρήσεων, να λύνεται το πιο δύσκολο πρόβλημα των οικονομικών μονάδων: «Ποιαείναι τα κέρδη μου;», να διευκολύνεται η κυβέρνηση στις δημοσιονομικέςλειτουργίες της, να καθοδηγούνται τα ανώτερα διοικητικά στελέχη στιςπροσπάθειες τους για περισσότερη αποδοτικότητα, κ.ο.κ. Δεν είναι αυτές οιλογιστικές εργασίες (και πολλές άλλες ακόμη) άξιες προσοχής και σεβασμού απόοποιονδήποτε καλοπροαίρετο άνθρωπο; Ο ρομαντικός Scott δήλωσε το επάγγελμα τουλογιστή ως "respectable". Ο Goethe, η παγκόσμια αυτή ιδιοφυΐα, ομιλείγια τη λογιστική ως «μία από τις ωραιότερες επινοήσεις του ανθρώπινου μυαλού».…

[ Πηγή : Απόσπασμα από το εξαίρετο βιβλίο « Η ΘΕΩΡΙΑ ΤΗΣ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ – ΗΛΟΓΙΣΤΙΚΗ ΩΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗ » [ Εκδόσεις Εταιρείας Αξιοποιήσεως και Διαχειρίσεως τηςΠεριουσίας του ΟΠΑ - Αθήνα 2017 ] , του Βασ. Φ. Φίλιου ( Καθηγητήτης Λογιστικής του Πανεπιστημίου Πατρών ) ].

· Το πρώτο βιβλίοΛογιστικής(καταστιχογραφίας ) πού εκδόθηκε, στην Ελληνική Γλώσσα

Η εξέλιξη της Λογιστικής συμβαδίζει με τηνανάπτυξη του Εμπορίου και το αυτό συνέβη και στο ευρύτερα Ελλαδικό χώρο. Σημειώνεται ότι η Λογιστική/Καταστιχογραφίατην περίοδο εκείνη αποτελούσε ένα τμήμα αυτού που ονομάζαμε «ΕμπορικέςΣπουδές». «Καταστιχογραφία καλείτο η τέχνη της εγγραφής (καταχώρησης) τωνδιαφόρων οικονομικών πράξεων του επιχειρηματία στα κατάστιχα ( εμπορικά βιβλία) του και αποτελεί μεταφορά στα ελληνικά του γαλλικού όρου tenue des livres. Οόρος αυτός άρχισε να αντικαθίσταται με τον όρο Λογιστική στις αρχές του 20ουαιώνα) ….

Ηκαταστιχογραφία πού εκδόθηκε στην Τεργέστη το 1793 έχει τίτλο: « Εμπορική οδηγία ήτοι ακριβής καισαφεστάτη διδασκαλία να κράτη τινάς τα κατάστιχα εις παρτίδαις διπλαίς. Κοινώςτήν σκριτούρα ντόπια. Και να κάμνη με εύκολίαν κάθε μπιλάντζιο, κατά τήνμέθοδον των Ολλανδέζων». Στο εξώφυλλο Έχουν τυπωθεί οι στίχοι: «Αμαθής έμποροςπλουτών ανόρθωτα ολισθαίνει, / Η πείρα δε, και η προκοπή άσυλος πλούτος μένει».….. Το βιβλίο με τη δοκιμασμένη, από τη διδασκαλία των Γραμματικών, μέθοδο τωνερωταποκρίσεων, δίνει τους ορισμούς των καταστίχων, που πρέπει να κρατά έναςέμπορος, με παραδείγματα και αξιοποιώντας το μεγάλο σχήμα του βιβλίουκαταστρώνει τα παραδείγματα έτσι, που οι σελίδες του να θυμίζουν πραγματικόεμπορικό κατάστιχο…..
«Ορολογία» της Εποχής.
«Scrittura Doppia» (= Διπλογραφική μέθοδος), «Να Δόσει» (Χρέωση).«Να λάβει» (Πίστωση) [Σημ.: Η λέξη «νταραβέρι» είναι σύνθετη καιπροέρχεται από τις ιταλικές λέξεις «dare» που σημαίνει «δούναι» (πίστωση) και«avere» που σημαίνει «λαβείν» (χρέωση)], «μπιλάντς(ι)ο»(=Ισολογισμός ), «Τζορνάλε Ή Γορνάλε» (= ημερολόγιο), «μαέστρο»(=Καθολικό) και «fattura» (= τιμολόγιο ).

· Το πρώτο βιβλίοΛογιστικής(καταστιχογραφίας ) πού εκδόθηκε, στο Νέο-Ελληνικό Κράτος .

ΟΚαποδίστριας είχε ορίσει ως υποχρεωτικό το μάθημα της διπλογραφίας στοΟρφανοτροφείο Αιγίνης . Το εγχειρίδιο διδασκαλίας που διδασκόταν ήταν το : « Εγχειρίδιον διπλογραφίας ή σύντομοςδιδασκαλία του πως να κρατούνται τα κατάστιχα της διπλογραφίας : ερανισθείσααπό το γαλλικόν, προς χρήσιν των εις το εμπόριον ασχολουμένων νέων Ελλήνων /υπό Στεφάνου Αποστ. Παππά - Εν Αιγίνη : εκ της Εθνικής Τυπογραφίας, 1831 ) .

· Οι «πρώτοι» Ισολογισμοί

[ 1877 ] Μετον Ν. ΧΚ’ 620 (ΦΕΚ A 42/1877 )επιβάλλεται φόρος 2% επί τωνδιανεμόμενων κερδών στους μετόχους των ανωνύμων εταιρειών. Παράλληλα κάθεΑνώνυμη Εταιρεία έπρεπε να συντάσσει ετήσιο Ισολογισμό και να τον δημοσιεύσειστον Τύπο.

[Πλατεία Ομονοίας (έτος 1858) ]

[Ο χώρος διαμορφώθηκε σε πλατεία το 1846 και αρχικά πήρε το όνομα πλατείαΑνακτόρων και στη συνέχεια πλατεία Όθωνος, προς τιμήν του βασιλιά.

Αποτελούσετο βορειότερο άκρο της πόλης και το τέρμα του εξοχικού περιπάτου των Αθηναίωντης εποχής. Το 1862 μετονομάσθηκε σε πλατεία Ομονοίας, όταν στο χώρο αυτόνσυγκεντρώθηκαν και έδωσαν όρκο «ομονοίας» οι αρχηγοί των αντίπαλων πολιτικώνμερίδων, οι οποίες είχαν προκαλέσει αιματηρές ταραχές στη χώρα……]

Οι Σταθμοί

1) [1894 – 1904 ] Εμπορική Εκπαίδευση

[Πλατεία Ομονοίας ( αρχές του 1900) ]

……………………

Από την Εφημερίδα (Έτος18970 :

α) Νέος τίμιος Λογιστής μεπιστοποιητικά και εγγυήσεις, έχοντας υπηρετήσει και στο Δημόσιο ( δεν ίσχυετότε η μονιμότητα ) ζητά εργασία – Ελάχιστες απαιτήσεις,

β) Νέος Λογιστής ζητάοποιαδήποτε εργασία.

γ) Νέος γνωρίζων τηνΛογιστική, ζητά οποιαδήποτε εργασία, με σκοπό να θρέψει την Οικογένειάτου.

Και πώληση κονδυλοφόρων απότο Χαρτοπωλείο Πάλλη και Κοτζια.

(Εφημερίδα «ΕΜΠΡΟΣ» , 22-2-1897)

…………………………..

Έτος 1901 : ΜαθαίνετεΛογιστική μέσα σε 10 ημέρες [ Τότε δεν υπήρχαν: Ε.Λ.Π, Κ.Β.Σ, Φόρος εισοδήματος( ναι σωστά διαβάζετε ), Φ.Π.Α, κ.λπ.]

(Εφημερίδα «ΕΜΠΡΟΣ», 6-2-1901)

…………………………………..

· [1894 – 1923 ] Η «Εμπορική και Βιομηχανική Ακαδημία - Σχολή Ρουσσόπουλου».

Το 1894 ιδρύεται από τον χημικό Όθωνα Ρουσσόπουλο (1855-1922 ) και τον φυσικό Ιωάννη Γεράκη, η «Βιομηχανική καιΕμπορική Ακαδημία» ως μέση τεχνική σχολή, με σκοπό την παροχή πρακτικήςμόρφωσης με στοιχεία θεωρητικών γνώσεων.

Σκοπός της ( Σχολής ) ήταν η θεωρητικήεκπαίδευση και η πρακτική άσκηση στελεχών παραγωγής και εργαζομένων και ηκατάρτιση εμπόρων και εμπορικών ή τραπεζιτικών υπαλλήλων….

Η Βιομηχανική Εμπορική Ακαδημία ιδρύεταισε μία εποχή κατά την οποία η οικονομία της Ελλάδας μόλις είχε αρχίσει να κάνειτα πρώτα της βήματα για να ξεφύγει από τη στενή μορφή της κλειστής αγροτικήςκαι βιοτεχνικής παραγωγής

«Τα μαθήματα του 1910/1911, της «Εμπορικής Σχολής» ήταν τα παρακάτω:

Εμποριολογία/ Εμπορική Αλληλογραφία / Λογιστική / Πρακτικόν Εμπορικόν Γραφείον / ΟικονομικήΓεωγραφία / Οικονομικά Μαθηματικά /Ιστορία του Εμπορίου / Στατιστική /Τελωνειακά και Δασμολογικά / Πολιτική Οικονομία / Εμπορικόν Δίκαιον /Βιομηχανική Χημεία / Εμπορευματολογία / Ηλεκτροτεχνία / Τηλεγραφική/ Γαλλικά /Αγγλικά / Στενογραφία / Καλλιγραφία / Γραφομηχαναί.

· [ 1903] Οι πρώτες δημόσιες Εμπορικές Σχόλεςστην Ελλάδα - Ο Στέφανος Κυπάρισσος

(Εμπορική Σχολή Βόλου )

Το1903 ( επί κυβερνήσεως Δ. Ράλλη),κατατίθεται ο ιδρυτικός νόμος με αριθμό 2991 «Περί συστάσεως εμπορικών σχολών».Στο άρθρο 1 ορίζεται μεταξύ άλλων ότι: «Συνιστώνται δαπάναις του Κράτους, ων ηέδρα ορίζεται δια Β. διατάγματος, εμπορικαί σχολαί, ανήκουσαι εις την τάξιν τωνεκπαιδευτηρίων της μέσης εκπαιδεύσεως, σκοπούσαι την δια καταλλήλου θεωρητικήςκαι πρακτικής διδασκαλίας προπαρασκευήν των εις αυτάς φοιτώντων εις τοεμπορικόν στάδιον. Διδάσκονται εν αυταίςυποχρεωτικώς∙

α) τα θρησκευτικά, β)η ελληνική γλώσσα, γ) εκ των ξένων γλωσσών η γαλλική, η αγγλική και ηγερμανική, δ) εκ των μαθηματικών η αριθμητική, και ιδία η εμπορική, μετάτων στοιχείων της γεωμετρίας και της αλγέβρας, ε) στοιχεία φυσικής,χημείας και φυσικής ιστορίας, ζ) η γεωγραφία (γενική και εμπορική),η) γενικαί γνώσεις του εμπορίου (εμποριολογία), η λογιστική (καταστιχογραφίακαι εμπορική αλληλογραφία μετά πρακτικών ασκήσεων, θ) στοιχείαπολιτικής οικονομίας και στοιχεία του εμπορικού δικαίου, ι) η καλλιγραφία και ια)η γυμναστική». Οι σχολές αυτές αποτελούνταν εκ τεσσάρων τάξεων, καικατατάσσονται σε αυτές , μετά εισαγωγικές εξετάσεις, μαθητές οι οποίοι είχαναπολυτήριον ελληνικού σχολείου (« Σχολαρχείο ») . Στην Αθήνα (την διεύθυνση τηςοποίας ανέλαβε ο καθηγητής Μαθηματικών του Πανεπιστημίου Αθηνών ΚυπάρισσοςΣτεφάνου ) και στην Πάτρα ιδρύθηκαν οι δύο πρώτες Δημόσιες Εμπορικές Σχολές.

( Σημ. : Το δευτεροβάθμιο αυτό τριετέςσχολείο, που λεγόταν και « Σχολαρχείο » κι ήταν μια βαθμίδα μετά το ΔημοτικόΣχολείο ).

· [1904] Ο Κωνσταντίνος Παναγιωτόπουλος, η" Εμπορική και Λογιστική Σχολής Παναγιωτόπουλου " , τα λογιστικάεγχειρίδια και το περιοδικό « Εμπόριο»

………………………………..

Ο Κωνσταντίνος Παναγιωτόπουλος,γεννήθηκε στον Πλάτανο της Σάμου (το 1872 ή το 1876 ) .Μαθήτευσε στην « Πορφυριάδα Εμπορική Σχολή Καρλοβασίου » και υπηρέτησε για λίγοχρονικό διάστημα ως εμποροϋπάλληλος στηνΣμύρνη . Έπειτα ήρθε στον Πειραιά, όπου φοίτησε στην « Εμπορικήν και Βιομηχανικήν Ακαδημίαν Ρουσσοπούλου και Γεράκη » , από τηνοποίαν κατά την αποφοίτηση έλαβε βραβείο. Κατόπιν μετέβη στο Παρίσι και εκείσυμπλήρωσε την ανωτάτη εμπορική του μόρφωση στην εκεί « Ανωτάτη Εμπορική Σχολή » ,εκ της οποίας έλαβε το πτυχίο με άριστα. Αφού επέστρεψε, παρακολούθησε δι’ανταποκρίσεων τα μαθήματα της « Σχολής Pigier» και διορίστηκεΚαθηγητής της Πορφυριάδου Εμπορικής Σχολής Καρλοβασίου, όπου και παρέμεινε επίένα σχολικό έτος. Κατόπιν εκλήθη από του « ΕμπορικόΕπιμελητήριο Βόλου » , για να οργανώσει και διευθύνει την εκεί « Εμπορική Σχολή » . Μετά μετέβη πάλι στο Παρίσι και έλαβε το κρατικό πτυχίο της Λογιστικής –τίτλου πολύδυσκόλου και δι’ αυτούς τους Γάλλους -, ακόμη δε και διπλώματος, με μετάλλιο αριστεύσεωςτης Σχολής Pigier.Ήλθε ξανά στην Ελλάδα και διορίσθηκε καθηγητής της τότε «Δημοσίας Εμπορικής Σχολής Αθηνών», επί ένα έτος και μη δυνάμενος ν’αναπτύξη πρωτοβουλίαν δράσεως, ίδρυσε το 1904,δική του ιδιωτική Σχολή στον Πειραιά, μετην επωνυμία «Εμπορική Σχολή Πειραιώς».Το 1906 εξέδωσε την πρώτην βαθμίδατης «Εγκυκλοπαιδικής ΕμπορικήςΜορφώσεως», έκδοση η οποία ανύψωσε την Σχολή στην συνείδηση των παραγόντων εκείνων, οι οποίοι μετά έναέτος προτείνουν στο ΕπιμελητήριοΠειραιώς , όπως θέση υπό την επίσημηπροστασία του τη Σχολή. Το 1909 οτίτλος της Σχολής μετεβλήθη σε «ΑνωτέρανΠρακτικήν Εμπορικήν Σχολήν Πειραιώς» και σ΄ αυτή λειτούργησε το «ΠρακτικόνΓραφείον» , το οποίο συναλλασσότανεικονικώς μετά των εμπορικών καταστημάτων των «Πρακτικών Γραφείων» τωνκυριοτέρων Σχολών του κόσμου. Κατά το 1911ο Κ. Παναγιωτόπουλος εισάγει νέαν καινοτομίαν εις την Σχολή του : Καταργεί τιςτάξεις και τον χρόνον φοίτησης και εισάγει το σύστημα της εκμαθήσεως της ύληςδιά της μεθόδου των κύκλων στα εμπορικά μαθήματα. Αυτό διήρκεσε από το 1912μέχρι το 1918, οπότε μετεβλήθη και ο τίτλος της Σχολής εις «Εμπορικήν και Λογιστικήν Σχολήν Παναγιωτοπούλου» .

Ο Κ. Παναγιωτόπουλος, υπήρξε στην εποχή του, ο σημαντικότερος συγγραφέαςλογιστικών και εμπορικών θεμάτων .Μερικά από τα έργα του είναι :

· « Η Λογιστική προσιτή τοις πάσι.»(Σειρά 7 άρθρων δημοσιευθέντων στο περιοδικό «Εμπόριον»).

· «Παρερμηνείατης εννοίας και του έργου της Λογιστικής» (Α’ τόμος «Εμπορίου»).

· «Πρώτον συνέδριον ΛογιστικώνΕπιστημών» (Γ’ Τόμος «Εμπορίου»).

· «Η εξέλιξις της Λογιστικής »(Γ’ τόμος «Εμπορίου»)

· «Η Ελληνική Εμπορική Εκπαίδευσις ειςτην έκθεσιν Αθηνών» (βραβεύθηκε με αργυρό μετάλλιο) 1903.

· « Η παιδαγωγική αξία της νεωτέραςΛογιστικής » (Οικονομικός Ταχυδρόμος, Οδηγός τηςΠροόδου και γαλλιστί στο περιοδικό «La Comptabilite et les Affaires» (Mai 1928).

· « Α’ Βαθμίς Εγκυκλοπαιδείας ΕμπορικήςΜορφώσεως.»

· « Β’ Βαθμίς Εγκυκλοπαιδείας ΕμπορικήςΜορφώσεως,» (εκ τριών Τόμων).

· « Σύστημα μαθημάτων Λογιστικής» , Σειρά Α’ ( 1923 ) και Β’ ( 1927 ) .

Η « ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΙ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗ ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΙΔΕΙΑ » , στο λήμμα «ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ,Κωνσταντίνος », αναφέρει μεταξύ των άλλων : « Ο Κ. Παναγιωτόπουλος υπήρξεν ο θεμελιωτής εν Ελλάδι τωνεπιστημονικών αρχών της συγχρόνου Λογιστικής, καταπολεμήσας διά τωνσυγγραμμάτων του, διά του Τύπου, διά δημοσίων διαλέξεων και δι’ όλων του τωνδυνάμεων την εμπειρικήν λογιστικήν, την στηριζομένην εις τον μηχανικόν κανόνατης χρεωπιστώσεως «ο λαμβάνων χρεούται και ο δίδων πιστούται». Δύο είναι τακυριώτερα έργα του Κ.Π. :

α) Η ίδρυσις εν Πειραιεί της ομωνύμουΕμπορικής και Λογιστικής Σχολής (1904), ήτις επί ολόκληρον τριακονταετίανπαρέδιδε αξιόλογα στελέχη εις το εμπόριον, βιομηχανίαν, τραπέζας κ.λ.π. και

β) τα πολυσέλιδα λογιστικά τουσυγγράμματα, βάσει των οποίων εμορφώθησαν λογιστικώς οι πρώτοι σπουδασταί τηςΑ.Σ.Ο.Ε.Ε., οίτινες από του σχολικού έτους 1925-1926, ως καθηγηταί των μέσωνεμπορικών σχολών, ήρχισαν να μεταλαμπαδεύουν το νέον φως της επιστημονικήςλογιστικής ανά την χώραν μας. Μεταξύ των σπουδαιοτέρων έργων του Κ.Π.συγκαταλέγεται και η ίδρυσις της ΠανελληνίουΕπιστημονικής Λογιστικής Εταιρείας, ήτις …. ήρχισε να εκδίδη αξιόλογονμηνιαίον περιοδικόν υπό τον τίτλον «ΛογιστικήΕπιθεώρησις», από του Ιανουαρίου 1930. Η Π.Ε.Λ.Ε αφ’ ενός και τοδημοσιογραφικόν όργανόν της αφ’ ετέρου συνετέλεσαν εις την ανύψωσιν τηςλογιστικής στάθμης παρ’ ημίν. ……»

Κατωτέρω,παραθέτουμε ορισμένα αποσπάσματα από τοέργο αυτό, σχετικά με την Ιστορία τηςΛογιστικής :

« Η ιστορία των όρων «Δούναι» καιΛαβείν». Εν τη Λογιστική γίνεται δυστυχώςχρήσις τεχνικών όρων, των οποίων η κυριολεκτική έννοια δεν ανταποκρίνεταιακριβώς εις τον σκοπόν, όν ούτοι εξυπηρετούσι. Τοιούτοι είνει οι όροι:«Δούναι», «Λαβείν», «Χρέωσις», «Πίστωσις», «Χρεώνειν», «Πιστώνειν» κ.λ.π. Οιόροι «Δούναι», «Χρέωσις» σημαίνουσιν, ως γνωστόν, εν τη νεωτέρα Λογιστική,απλώς και μόνον το αριστερόν μέρος του λογαριασμού και οι όροι «Λαβείν»,«Πίστωσις» το δεξιόν αυτού μέρος. Μόνον δε υπό την τεχνικήν και συμβολικήνσημασίαν του αριστερού και του δεξιού μέρους του λογαριασμού θα μεταχειριζώμεθατους όρους τούτους, εάν παρίσταται ανάγκη…… Οι όροι ούτοι είνε λείψανα τηςαπλογραφικής λεγομένης Λογιστικής, ήτις ησχολείτο αποκλειστικώς εις την τήρησιντων λογαριασμών των πελατών και των προμηθευτών. Επί κεφαλής δε των λογαριασμώντούτων εγράφετο εις μεν το αριστερόν μέρος ο όρος «Να δώση», εις δε το δεξιόν οόρος «Να λάβη». Τελευταίως οι όροι ούτοι μετετράπησαν εις «Δούναι» και«Λαβείν». ……

…………………………

Έτος 1903 - « ΕμπορικόνΛογιστήριο » ( Γ. Υ Γεωργιάδης – Δ. Κολώκας ), στην Ομόνοια ( Αγ. Κωνσταντίνου1 )- [ Τήρησις βιβλίων αντί μικράς αμοιβής …. ] ( Εφημερίδα «ΕΜΠΡΟΣ» , 3-7-1903 )

⥢⥤

2) [1918-1926 ] : Φορολογική μεταρρύθμιση –Νέος Νόμος για τις Α.Ε - ΊδρυσηΑ.Σ.Ο.Ε.Ε. – Οικονομικός τύπος.

[Πλατεία Ομονοίας (έτος 1928) ]

· [1919 ] Η μεγάλη Φορολογική μεταρρύθμισητου Βενιζέλου ( Ο Φόρος Καθαρών Προσόδων ) [ Από τον «Τεκμαρτό » στον «Λογιστικό»υπολογισμό, του Φόρου Εισοδήματος] .

( Ελευθέριος Βενιζέλος (Μουρνιές Χανίων, 11 Αυγούστου/23Αυγούστου 1864 – Παρίσι, 18 Μαρτίου 1936) )

………………………………

……………………………

…………………………………..

Η ιστορία της σύγχρονης ελληνικήςφορολογικής πολιτικής αρχίζει ουσιαστικά το 1919 και βασίστηκε σε τρεις νόμους:

α) περί φορολογίας των καθαρών εισοδημάτων, (νόμος 1640 - ΕτΚ αρ. 4 – 9/1/1919 ) .

β) περί φορολογίας των κληρονομιών, δωρεών προικών καικερδών λαχείων (νόμος 1641 - ΕτΚ αρ. 4 –9/1/1919).

γ) περί φορολογίας της αυτομάτου υπερτιμήσεως τηςακίνητου ιδιοκτησίας, (νόμος 1642- ΕτΚ αρ. 12 –19/1/1919 ).

Tα εισοδήματα κατατάσσονταν σε επτά φορολογητέεςκατηγορίες : Α΄ εξ οικοδομών, Β΄ εκ γαιών, Γ΄ εκ κινητών αξίων, Δ΄εξ εμπορικών και βιομηχανικών επιχειρήσεων, Ε΄ εκ γεωργικών επιχειρήσεων, ΣΤ΄εκ μισθωτών υπηρεσιών , Ζ΄ εκυπηρεσιών ελευθέριων επαγγελματιών .

· [1918-1920] Ο νόμος «περί ΑνωνύμωνΕταιρειών» (Κ. Ν. 2190/1920) – Οι πρώτοι κανόνες αποτίμησης/επιμέτρησηςΙσολογισμού.

Ηπρώτη κρατική επέμβαση στο θεσμό των Α.Ε, ήταν με το νόμο 1348/1918 «περί εποπτείαςανωνύμων εταιρειών». Καθώς επικρατούσαν συνθήκες πλήρους αναρχίας στηδιαχείριση των Α.Ε. (μη διενέργεια αποσβέσεων και απογραφής, διανομή ανύπαρκτωνκερδών, παραπλανητικές χρηματοοικονομικές καταστάσεις κ.λπ.), ο νόμος αυτός είχε σαν βασικό στόχο τηνπροστασία από την κερδοσκοπία και την απάτη. Έτσι, προσπάθησε να ρυθμίσειβασικά λογιστικά θέματα, όπως ο υπολογισμός των λογιστικών κερδών. Το πλέονίσως σημαντικό, έφερε όλες τις Α.Ε. κάτω από στενή κρατική εποπτεία.

Θεσπίστηκαν,για πρώτη φορά, διατάξεις περί της καταρτίσεως και του περιεχομένου τουισολογισμού των ανωνύμων εταιρειών, οι οποίες το έτος 1920 περιλήφθηκαν σχεδόναυτούσιες στο γνωστό νόμο 2190/20.

· [ 1920 ] Τα πρώτα «Λογιστικά Γραφεία» στηνΕλλάδα .

(«Οικονομικός Ταχυδρόμος» ( 10-6-1928 ) )

Πρώτη φορά αναγνωρίζονται επίσημαιδιωτικά «Λογιστικά Γραφεία», ως «γραφεία συντάξεως φορολογικών δηλώσεων», μετο Ν. 1944/1920 .

Κατηγορίες γραφείων και δικαιούχοι «εξασκήσεως του επαγγέλματος»

Πρώτη κατηγορία :
Άσκηση της δραστηριότητας, σε πόλεις πρωτεύουσες Νομών ή πόλεις με πληθυσμό άνωτων 10.000 κατοίκων, στις οποίες εδρεύει Οικονομική Εφορεία.
Προσόντα δικαιούχων, για σύσταση γραφείων με έδρα μέσα στην Εφορεία, μεδωρεάν παραχώρηση χώρου:
α) Εξάμηνη προϋπηρεσία σε Οικονομική Εφορεία (2) και απολυτήριοΓυμνασίου (3) ή διπλώματος δημόσιας ή αναγνωρισμένης ΕμπορικήςΣχολής (4) ή
β) Προϋπηρεσία ενός έτους, σε οργανική θέση του Οικονομικού κλάδου (2)ή
γ) Απολυτήριο Γυμνασίου και έγγραφη πιστοποίηση του Οικονομικού Επιτρόπου ή ΟικονομικούΕφόρου, ότι κατέχει στις λεπτομέρειες τους φορολογικούς νόμους ή
δ) Διετή πρακτική άσκηση σε Ανώνυμη Εταιρεία ή εμπορικό ή γεωργικό ή ναυτιλιακόγραφείο και απολυτήριο «Σχολαρχείου» (3)
Προσόντα δικαιούχων, για σύσταση γραφείων με έδρα εκτός Εφορείας (ανεξάρτηταγραφεία):
α) Άδεια Δικηγόρου ή
β) Πρώην Οικονομικοί υπάλληλοι, με βαθμό και απολυτήριο Γυμνασίου (3)ή
γ) Πανεπιστημιακό δίπλωμα [Σημειώνεται ότι τότε δεν υπήρχε καμία ΟικονομικήΣχολή (ανώτερη ή ανώτατη)] ή
δ) Πρώην υπάλληλοι Εφορείας (2) με πενταετή προϋπηρεσία καιαπολυτήριο «Σχολαρχείου» (3) ή
ε) «Εμπειροτέχνης» [«Δόκιμος» ημερομίσθιος υπάλληλος Οικονομικών Εφορειών] μεπροϋπηρεσία τουλάχιστον ένα έτος και διπλώματος δημόσιας ή αναγνωρισμένηςΕμπορικής Σχολής.
Δεύτερη κατηγορία:
Άσκηση της δραστηριότητας, σε Κωμοπόλεις και Χωριά, που δεν εδρεύειΟικονομική Εφορεία.
Δικαιούχοι (άνευ ειδικής αδείας)
α) Συμβολαιογράφοι
β) Γραμματείς Ειρηνοδικείων.
Δικαιούχοι (με ειδική άδεια του αρμόδιου Εφόρου)
α) Δημόσιος, Δημοτικός ή Κοινοτικός Υπάλληλος ή
β) Δικολάβος η Δικαστικός κλητήρας ή
γ) Ιερεύς.
Αμοιβές
Σύνταξη φορολογικής δήλωσης: Αμοιβή 1 δραχμή και εφόσον το φορολογητέο εισόδηματου φορολογούμενου υπερβαίνει τις 10.000 δραχμές, η αμοιβή θα αυξάνεται κατά 1δραχμή ανά 10.000, μη δυνάμενη να υπερβεί τις 50 δραχμές.
[Σημειώνεται ότι η εφημερίδα την εποχή εκείνη, ετιμάτο 10 ή 15 λεπτά. Άραχρησιμοποιώντας την αναλογία της αξίας της εφημερίδας (1,5 ευρώ σήμερα),μπορούμε να πούμε ότι η αξία της 1 δραχμής τότε, σήμερα είναι: 10-15 ευρώ(περίπου)].

· [1920] Η ίδρυση της «Ανωτάτης ΣχολήΕμπορικών Σπουδών ( Α.Σ.Ο.Ε.Ε ) » ( νυν «Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών» )

ΤοΟικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών είναι κατά σειρά αρχαιότητας, το τρίτο ΑνώτατοΕκπαιδευτικό Ίδρυμα της χώρας και το πρώτο στον χώρο των οικονομικών επιστημώνκαι της διοίκησης των επιχειρήσεων, τόσο σε προπτυχιακό όσο και σε μεταπτυχιακόεπίπεδο .

Ο ΕλευθέριοςΒενιζέλος καλεί στην Ελλάδα τον καθηγητή του Πανεπιστημίου της Λωζάνης ΓεώργιοΠαγιάρ, με αποστολή τη σύσταση Οργανισμού για την ίδρυση και λειτουργίαΑνώτατης Εμπορικής Σχολής, κατά το πρότυπο της αντίστοιχης Σχολής τουΠανεπιστημίου της Λωζάνης. Με βάση την πρόταση Παγιάρ δημοσιεύεται ο νόμος 2191/18-6-1920, με τον οποίο ιδρύεται ηΑνωτάτη Σχολή Εμπορικών Επιστημών. «Η ιδρυόμενη Σχολή παρέχει την ανωτάτηνεμπορικήν εκπαίδευσιν και σκοπεί τον καταρτισμόν επιστημόνων ανωτέρας εμπορικήςμορφώσεως διά τε τας δημοσίας και ιδιωτικάς ανάγκας», η οποία υπάγεται στοΥπουργείο Εθνικής Οικονομίας. «Διδασκόμενα εν τη Σχολή μαθήματα είναι τα εξής:

α) Λογιστική θεωρητική καιεφαρμοσμένη, β) Εμπορική Οικονομία, γ) Πολιτική Οικονομία, δ) Στατιστική, ε) Οικονομική Γεωγραφία, στ)Ξέναι Γλώσσαι (Γαλλική, Αγγλική, Γερμανική και Ιταλική), ζ) Στοιχεία του Δημοσίου και Ιδιωτικού Δικαίου, η) Εμπορικόν, Βιομηχανικόν και ΝαυτικόνΔίκαιον, θ) Διεθνές Δίκαιον, ι) Οικονομικά Μαθηματικά, ια) Δημοσιονομία, ιβ) Εμπορευματολογία, ιγ)Μέθοδοι και Ιστορία της Εμπορικής Εκπαιδεύσεως μετά πρακτικών ασκήσεων, ιδ) Μεταφοραί και τιμολόγια, ιε) Ιστορία του Εμπορίου, ιστ) Εμπορική, Πολιτική και ΤελωνειακήΝομοθεσία, ιη) Στενογραφία»

Ακολούθησαν:

· 1938. Ίδρυση της «Σχολής Βιομηχανικών Σπουδών» (το σημερινόΠανεπιστήμιο Πειραιά).

ΤοΠανεπιστήμιο Πειραιώς ιδρύθηκε ως «Σχολή Βιομηχανικών Σπουδών» το 1938 από τοΣύνδεσμο Βιομηχάνων και Βιοτεχνών, και σε συνεργασία με το Σύνδεσμο ΑνωνύμωνΕταιριών της Ελλάδας, με έδρα την Αθήνα. Το 1958 μετονομάσθηκε σε «ΑνωτάτηΒιομηχανική Σχολή Πειραιά» και ορίζεται ως έδρα της ο Πειραιάς.

· 1957. Λειτουργεί η «Ανωτέρα Σχολή Βιομηχανικών Σπουδών» (τοσημερινό «Πανεπιστήμιο Μακεδονίας» (ΠΑ.ΜΑΚ))

Η «EνΘεσσαλονίκη Ανωτέρα Σχολή Βιομηχανικών Σπουδών» ιδρύθηκε το 1948 αλλά δέχθηκετους πρώτους φοιτητές της το ακαδημαϊκό έτος 1957-58. Το 1966 μετονομάσθηκε σεΑνώτατη Βιομηχανική Σχολή Θεσσαλονίκης. Το 1990 η ΑΒΣΘ μετεξελίχθηκε σε«Πανεπιστήμιο Μακεδονίας Οικονομικών και Κοινωνικών Επιστημών».

⥢⥤

3) [ 1920 – 1930 ] Η δημιουργία της τάξης των Λογιστών - Η «ΠανελλήνιαΕπιστημονική Λογιστική Εταιρεία» (Π.Ε.Λ.Ε) και το πρώτο αμιγές λογιστικόπεριοδικό «Λογιστική Επιθεώρησις »

[Πλατεία Ομονοίας (έτος 1935) ]

«Μεταξύ τωνετών 1920-1939 δημιουργήθηκε η τάξη των λογιστών, η οποία μάλιστα, κατάδιάφορες εποχές, ίδρυσε διάφορα σωματεία, όπως
«Πανελλήνιος Επιστημονική Λογιστική Εταιρεία»,
«Σύλλογος Ανεγνωρισμένων Αρχιλογιστών Αθηνών-Πειραιώς»,
«Σύνδεσμος Λογιστών της Ελλάδος»,
«Πανελλήνιος Ένωσις Λογιστών» κ.ο.κ.
Επίσης, την περίοδο αυτή ο αριθμός των μεγάλων επιχειρήσεων άρχισε ν’ αυξάνειμε σταθερούς ρυθμούς, ενώ συγχρόνως αυξανόταν ο κίνδυνος από τις διακυμάνσειςτου συναλλάγματος και ο κίνδυνος από τον ανταγωνισμό, οπότε η ανάγκη λογιστικήςυπηρεσίας κατέστη επιτακτική.» (Β.Φίλιος σελ. 201 ) .

Η «τάξη» τωνΛογιστών στην Ελλάδα άρχισε να δημιουργείται από την δεκαετία του ’20. Σε αυτόμεταξύ άλλων, συνέτεινε και η φορολογική μεταρρύθμιση του Ελευθέριου Βενιζέλου(1909 - 1919).

(«Οικονομικός Ταχυδρόμος», 24-6-1928 )

« Σημαντικήυπήρξε η συμβολή της «Πανελλήνιας Επιστημονικής Λογιστικής Εταιρείας» (Π.Ε.Λ.Ε)( Σημ : Στο Διοικητικό Συμβούλιο, της Π.Ε.Λ.Ε, χρημάτισαν Πρόεδροι, οι Ιωάν.Δροσόπουλος, Δημ. Μάξιμος ( Διοικητές της Εθνικής Τράπεζας) και Εμμ. Τσουδερός( Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος)) και του αξιόλογου οργάνου της, της«Λογιστικής Επιθεωρήσεως».

➜ Λογιστική επιθεώρησις (1930). Μηνιαίον επίσημον όργανον τηςΠανελληνίου Επιστημονικής Λογιστικής Εταιρείας (ΠΕΛΕ), 1930-1973. ΕκδότηςΦώτιος Κονιδάρης. Το πρώτο αμιγές λογιστικό περιοδικό που κυκλοφόρησε στηνΕλλάδα. Συντακτική επιτροπή του περιοδικού αυτού ήταν μεταξύ των άλλων, οι Κ.Παναγιωτόπουλος, Κ. Παπαζαχαρίου, Σ. Συρμόπουλος, Α. Νεζος (γεν. 1889),, Μ.Τσιμάρας, Ι. Χρυσοχού, Σ. Βαρδάκος (γεν. 1907) κ.ά., οι οποίοι μέσα από τιςσελίδες του περιοδικού προσπάθησαν για την ανύψωση και διάδοση της λογιστικήςεπιστήμης.

Κατωτέρωπαραθέτουμε αποσπάσματα από την ΈκθεσηΠεπραγμένων της Π.Ε.Λ.Ε, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Λογιστική Επιθεώρησις », τεύχος 63 /Μάρτιος 1935:

«ΕΚΘΕΣΙΣ ΤΩΝ ΠΕΠΡΑΓΜΕΝΩΝ ΤΟΥ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟΥΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΤΗΣ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΥ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗΣ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΙΑΣ ΚΑΤΑ ΤΟ 1934ΑΝΑΓΝΩΣΘΕΙΣΑ ΥΠΟ ΤΟΥ ΠΡΟΕΔΡΟΥ κ. Κ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΥ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΓΕΝΙΚΗΝ ΣΥΝΕΛΕΥΣΙΝΤΗΣ 28 ΜΑΡΤΙΟΥ 1935.

Αγαπητοίεταίροι,

Επτάολόκληρα έτη συμπληρούνται από της ιδρύσεως της Πανελληνίου ΕπιστημονικήςΛογιστικής Εταιρείας. Κατά το διάστημα τούτο …. εγένοντο διαλέξεις εν τω Εμπορικώκαι Βιομηχανικώ Επιμελητηρίω και μαθητικαί τοιαύται εν τοις γραφείοις τηςΕταιρείας, επραγματοποιήθησαν εξετάσεις προς απονομήν πτυχίου βοηθού –λογιστούκαι λογιστού, …. και εκδίδεται από εξαετίας η Λογιστική Επιθεώρησις διά τηςοποίας η Π.Ε.Λ.Ε. διασαλπίζει προς τον λογιστικόν και οικονομικόν εν γένεικόσμον της Ελλάδος την λογιστικήν αλήθειαν………………… Η συμμετοχή του Κράτους ειςτο έργον της Λογιστικής Εταιρείας επιβάλλεται προς κύρωσιν και γενίκευσιν τουέργου αυτής δοθέντος, ότι η λογιστική τάξις εν τη εθνική οικονομία αποτελείζήτημα δημοσίας τάξεως. Λέγοντες δε λογιστικήν τάξιν υπό την γενικήν αυτήςέννοιαν δεν εννοούμεν απλώς την ύπαρξιν των λογιστικών βιβλίων του ιστορικούμας πλέον εμπορικού νόμου αλλά συγχρονισμένην λογικήν οργάνωσιν, εγγραφήν, εξέλεγξινκαι ανάλυσιν των λογαριασμών παντός οικονομικού οργανισμού ιδιωτικού καιδημοσίου. Η ύλη και η έκτασις όμως του περιεχομένου της λογιστικής τάξεως και ηοικονομική και κοινωνική σημασία αυτής δεν αποτελούσι ζήτημα περιφρονητέον εκμέρους του Κράτους, όπως συμβαίνει μέχρι τούδε…………. Δεν εισερχόμεθα ειςλεπτομερείας αφορώσας την κοινωνικήν και οικονομικήν χρησιμότητα και σημασίαντης Λογιστικής. Απλώς διαπιστούμεν, ότι η Λογιστική χρησιμεύει εν τε τηιδιωτική και τη δημοσία οικονομία: α) ως μέσον αποτελεσματικής διοικήσεως καιδιευθύνσεως των οικονομιών. β) ως μέσον ελέγχου της διαχειρίσεως των υπευθύνωνκαι της αποδοτικότητος των επιχειρήσεων προς δικαιοτέραν κατανομήν κερδών. γ)ως μέσον μετρήσεως της δράσεως των υπαλλήλων και διευθυντών. δ) ως μέσονπρολήψεως των σφαλμάτων και των καταχρήσεων. ε) ως μέσον προβλέψεως τωνκινδύνων προς λήψιν των απαιτούμενων μέτρων και αποφυγήν των καταστροφών. στ)ως μέσον διερμηνεύσεως της οικονομικής καταστάσεως των επιχειρήσεων προςκατάστρωσιν της μελλοντικής αυτών πορείας. ζ) ως μέσον προστασίας τωντοποθετουμένων κεφαλαίων. θ) ως μέσον παρακολουθήσεως και συγκρίσεως τωνεπιχειρήσεων κοινωνικής ωφελείας προς το συμφέρον του τε Κράτους και τηςκοινωνίαςκαι ι) ως μέσον επιβολής δικαίας φορολογίας…………………… Μεταξύ δε τωνμέτρων τούτων προτείνομεν ….. Την επιστημονικήν λογιστικήν οργάνωσιν τουΚράτους, των αυτονόμων οικονομικών οργανισμών, των οργανώσεων κοινωνικήςωφελείας, των δήμων και κοινοτήτων, ενοριακών ναών και μονών, των συνεταιρισμώνκαι των συλλόγων και λοιπών κοινωνικών οργανώσεων. Την άμεσον οργάνωσιν καιλειτουργίαν ανεξαρτήτου σώματος πραγματογνωμόνων λογιστών. Την επιβολήνομοιομόρφου λογιστικής οργανώσεως εις τας εμπορικάς και βιομηχανικάςεπιχειρήσεις. ………………»

…………………..

(«Οικονομικός Ταχυδρόμος», 26-1-1930 )

………………………………..

( «Οικονομικός Ταχυδρόμος», 19-10-1930 )

……………………………………………

· Η Εφημερίδα «Ναυτεμπορική».

Στις 8 Μαρτίου 1924 κυκλοφορεί το πρώτοδαχτυλογραφημένο φύλλο με τίτλο «ΝΑΥΤΙΚΟΝ ΚΑΙ ΕΜΠΟΡΙΚΟΝ ΔΕΛΤΙΟΝ ΠΕΙΡΑΙΩΣ», τοοποίο διένειμε αρχικά ο ίδιος ο εκδότης Πάνος Αθανασιάδης στα ναυτιλιακά καιεμπορικά γραφεία, μέχρις ότου ανέλαβε το μερίδιο ευθύνης και ο αδελφός τουΤζώρτζης. Μετά τις δονήσεις της Μικρασιατικής Καταστροφής και πριν από το Κραχτου 1929, άρχισε το ταξίδι της η εφημερίδα που πήρε αργότερα - στις 2 Αυγούστου1948 - το όνομα «Η ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ», «η αρχαιότερη εξ όλων των εκδοθεισών εις τοείδος της εις ολόκληρον τον κόσμο, οικονομική, εμπορική βιομηχανική και ναυτικήεφημερίς».

(Πηγή : https://www.naftemporiki.gr/story/1451881/95-xronia-nautemporiki)

……………………………………

« Προπολεμικά, μεγάλες επιχειρήσεις στηνΕλλάδα ήταν ελάχιστες, ανάλογος επομένως ήταν και ο αριθμός των απασχολούμενωνλογιστών, οι οποίοι κατά το πλείστον προέρχονταν από την ΑΣΟ&ΕΕ ή τιςδύο-τρεις ιδιωτικές σχολές που υπήρχαν τότε ή από σχολές του εξωτερικού. Οιμεσαίες και οι μικρές επιχειρήσεις περιορίζονταν στην απλή καταστιχογραφία ήεστερούντο παντελώς λογιστικής υπηρεσίας, των επιχειρηματιών περιοριζομένων στα«δευτέρια» των προς αναγραφή των «βερεσεδιών». (Β. Φίλιος σελ. 200-201)

⥢⥤

4) [ 1948-1952] Η καθιέρωση των « Λογιστικών Βιβλίων », ο έλεγχος τωνΤιμολογίων και οι αντιδράσεις των επιχειρηματιών .

[Πλατεία Ομονοίας (έτος 1950) ]

Στο Ν.Δ. 1211 ( ΦΕΚ 279 - 27.10.1949 )«ΠΕΡΙ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΕΩΣ ΚΑΙ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΕΩΣ ΤΩΝ ΔΙΑΤΑΞΕΩΝ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΩΝ ΤΙΝΩΝ ΝΟΜΩΝ»αναφέρονται μεταξύ άλλων «.. προτείνεται η έκδοσις Νομοθετικού Διατάγματος … ως αναγόμενου εις την εφαρμογήν τουπρογράμματος Αμερικανικής Βοηθείας … » .

Μετά τον β’ παγκόσμιο πόλεμο καθιερώθηκε για πρώτη φορά στηχώρα μας, σύστημα τηρήσεως λογιστικών – φορολογικών βιβλίων και εκδόσεωςφορολογικών στοιχείων από τους επιτηδευματίες. Τα αρχικά νομοθετήματα πουεπέβαλαν είναι: το Ν.Δ. 578 έτους 1948 [ «περί τηρήσεως βιβλίων υπό επιτηδευματιών» - προέβλεπε τέσσερις κατηγορίες βιβλίων ( πρώτη έως τέταρτη ] και ο Α.Ν.810/1948 [ «περί συγκεντρώσεως φορολογικών στοιχείων » - υποχρέωνε την αποστολήαντιγράφων τιμολογίων στην Εφορία ] που συμπληρώθηκαν και αυτοί αργότερα …...Στη συνέχεια με το Β. Διάταγμα της 7-7-1952 κωδικοποιήθηκαν όλες οιπρογενέστερες διατάξεις σε ενιαίο κείμενο που πήρε τον τίτλο «Κώδιξ ΦορολογικώνΣτοιχείων».
Τα τηρούμενα έως τότε «Εμπορικά Βιβλία » ( δηλ.τα βιβλία τα προβλεπόμενα από τον Εμπορικό Νόμο,), εφόσον τηρούνταν σύμφωνα μετις διατάξεις της φορολογικής νομοθεσίας επείχαν θέση « Ημερολόγιου » και «Βιβλίου Απογραφών». Η προσπάθεια αυτή συνάντησε αρκετές αντιδράσεις, εκ μέρουςτων επιχειρήσεων και καταστηματαρχών. Οι εφημερίδες της εποχής, συχνά αναφέρουν,απεργίες και άλλες εκδηλώσεις διαμαρτυρίας, για το θέμα αυτό.

Πηγή: Taxheaven © Δείτε περισσότερα https://www.taxheaven.gr/news/news/view/id/41423

⥢⥤

5) Ο «Πρύτανης της Λογιστικής» Μάριος Τσιμάραςκαι το Α΄ Πανελλαδικό Συνέδριο Λογιστικής [1956 ].

[Πλατεία Ομονοίας (Δεκαετία ΄60) ]

………………………………………..

Ο Μάριο