Η έκθεση της Επιστημονικής Υπηρεσίας για το πολυνομοσχέδιο

ΒΟΥΛΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ
ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ

ΑΝΑΡΤΗΤΕΑ ΣΤΗΝ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΔΙΑΦΑΝΕΙΑ

ΕΚΘΕΣΗ ΕΠΙ ΤΟΥ ΝΟΜΟΣΧΕΔΙΟΥ «Ρυθμίσεις για την εφαρμογή των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων του Προγράμματος Οικονομικής Προσαρμογής και άλλες διατάξεις»

Ι. Γενικά

Το υπό συζήτηση και ψήφιση νομοσχέδιο, το οποίο κατατέθηκε στη Βουλή των Ελλήνων την 9.1.2018 και χαρακτηρίσθηκε από την Κυβέρνηση ως επείγον, αποτελείται, όπως διαμορφώθηκε κατά την επεξεργασία του από τις Διαρκείς Επιτροπές Οικονομικών Υποθέσεων,

Μορφωτικών Υποθέσεων, Κοινωνικών Υποθέσεων, Δημόσιας Διοίκησης, Δημόσιας Τάξης και Δικαιοσύνης, και Παραγωγής και Εμπορίου από 402 άρθρα, διαρθρώνεται δε σε δώδεκα (12) Τμήματα.

Με τις διατάξεις του Τμήματος Α' (άρθρα 1-99), το οποίο αποτελείται από τρία Μέρη, ρυθμίζονται ζητήματα αρμοδιότητας του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας.

Με τις διατάξεις του Μέρους Α' (άρθρα 1-42) συνιστάται ν.π.δ.δ. με την επωνυμία «ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ», υπό την εποπτεία του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, το οποίο θα είναι αρμόδιο για την ολοκλήρωση των έργων κτηματογράφησης και για την καταχώριση και δημοσιότητα των δικαιωμάτων των πολιτών επί της ακίνητης περιουσίας. Το Μέρος Α', που διέπει τη σύσταση και τη λειτουργία του ν.π.δ.δ.δ, αναλύεται σε έξι κεφάλαια, με τα οποία ορίζονται ο σκοπός, τα όργανα διοίκησης, οι πόροι του νέου ν.π.δ.δ και καταργούνται η ΕΚΧΑ Α.Ε. και τα υποθηκοφυλακεία (ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α' ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΟΥ Ν.Π.Δ.Δ «ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ» ΣΚΟΠΟΣ ΟΡΓΑΝΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΠΟΡΟΙ), όπως επίσης ο τρόπος πληρωμής των τελών Αποδόσεις του Φορέα στο Ταμείο Χρηματοδοτήσεως Δικαστικών Κτιρίων (ΤΑ.Χ.ΔΙ.Κ.), τα τέλη για την έκδοση και χορήγηση αντιγράφων, πιστοποιητικών και διαγραμμάτων κ.λπ. (ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β' ΕΣΟΔΑ ΤΟΥ ΦΟΡΕΑ). Επίσης, ρυθμίζεται η οργάνωση του ν.π.δ.δ σε κεντρική υπηρεσία και περιφερειακές (ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ' ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗ ΔΙΑΡΘΡΩΣΗ ΤΟΥ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ-ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣΚΑΤΑΝΟΜΗ ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΩΝ), θεσπίζονται διατάξεις ως προς το προσωπικό του (ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ' ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ ΤΟΥ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ) και την οικονομική του διαχείριση (ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ε' ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΟΥ ΦΟΡΕΑ), ενώ, τέλος, εισάγεται δυνατότητα άσκησης προσφυγών κατά των πράξεων των προϊσταμένων, και θεσπίζονται μεταβατικές διατάξεις (ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΣΤ' ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ ΚΑΤΑ ΠΡΑΞΕΩΝ ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΩΝΜΕΤΑΒΑΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΕΞΟΥΣΙΟΔΟΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΚΑΤΑΡΓΟΥΜΕΝΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΕΝΑΡΞΗ ΙΣΧΥΟΣ).

Με τις διατάξεις του Μέρους Β' (άρθρα 43-72), θεσπίζονται ρυθμίσεις που αφορούν το δικαίωμα έρευνας και εκμετάλλευσης των λατομικών ορυκτών, την παραχώρηση του δικαιώματος εκμετάλλευσης, τον καθορισμό και τη χωροθέτηση λατομικών περιοχών, την εκμετάλλευση και την εκμίσθωση λατομείων βιομηχανικών ορυκτών, μαρμάρων και φυσικών λίθων, και αδρανών υλικών, την προστασία και αποκατάσταση του περιβάλλοντος λατομείων, την απαλλοτρίωση εκτάσεων για την εκμετάλλευση λατομείων βιομηχανικών ορυκτών, μαρμάρων και φυσικών λίθων, και αδρανών υλικών. Επίσης εισάγονται διατάξεις για την εποπτεία και τον έλεγχο της εκμετάλλευσης και σχετικές κυρώσεις, συμπληρώνεται το πλαίσιο για τη διενέργεια δραστηριοτήτων έρευνας και εκμετάλλευσης λατομείων, και το πλαίσιο έρευνας και άσκησης δραστηριοτήτων εκμετάλλευσης μεταλλείων.

Το Μέρος Γ' (άρθρα 73-99) ρυθμίζει την αναδιοργάνωση της ελληνικής αγοράς ενέργειας με την ίδρυση Χρηματιστηρίου Ενέργειας, σε εναρμόνιση με τους κανόνες του δικαίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την ολοκλήρωση της ενιαίας ευρωπαϊκής αγοράς ενέργειας. Παραλλήλως, προβλέπεται η λειτουργία στο Χρηματιστήριο Ενέργειας και χρηματοπιστωτικών αγορών ενέργειας υπό την εποπτεία της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς. Οι κυριότερες ρυθμίσεις είναι οι ακόλουθες: Το άρθρο 73 αναδιατυπώνει τον σκοπό του οικείου κεφαλαίου του ν. 4425/2016, ώστε να περιλαμβάνεται το πλήρες εύρος της ελληνικής αγοράς ενέργειας (αγορά ενεργειακών προϊόντων χονδρικής και συναφών χρηματοπιστωτικών μέσων). Το άρθρο 75 καθορίζει τις εποπτικές αρμοδιότητες της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας και της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς. Τα άρθρα 80-82 ρυθμίζουν την οργάνωση του Χρηματιστηρίου Ενέργειας ως ανώνυμης εταιρείας και τη λειτουργία των αγορών του, οι οποίες τυποποιούνται ως Αγορά Επόμενης Ημέρας και ως Ενδοημερήσια Αγορά. Τα άρθρα 86 και 87 προβλέπουν και ρυθμίζουν τη διενέργεια συναλλαγών ενεργειακής χρηματοπιστωτικής αγοράς. Το άρθρο 96 ρυθμίζει τη σύσταση και λειτουργία ανώνυμης εταιρείας με την επωνυμία «Ελληνικό Χρηματιστήριο Ενέργειας Α.Ε.» διά της απόσχισης του κλάδου ηλεκτρικής ενέργειας της ΛΑΓΗΕ Α.Ε. («Λειτουργός της Αγοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας Α.Ε.»), το εργασιακό καθεστώς του προσωπικού που θα μεταφερθεί και το μεταβατικό στάδιο έως την έναρξη λειτουργίας της. Τέλος, τα άρθρα 96 και 97 ορίζουν εκ νέου τον σκοπό της ΛΑΓΗΕ Α.Ε. μετά την απόσχιση του κλάδου, η οποία θα μετονομαστεί «Διαχειριστής ΑΠΕ & Εγγυήσεων Προέλευσης Α.Ε.».

Το Τμήμα Β' (άρθρα 100-175) περιλαμβάνει διατάξεις αρμοδιότητας του Υπουργείου Οικονομίας και Ανάπτυξης.

Στο Μέρος Α' (άρθρα 100-112) τροποποιούνται διατάξεις του ν. 2251/1994 για την προστασία των καταναλωτών, προστίθενται νέες και αποσαφηνίζονται ορισμένες ισχύουσες λαμβανομένης υπόψη της νομοθεσίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ειδικότερα των σχετικών προς τα ρυθμιζόμενα ζητήματα Οδηγιών, καθώς και ρυθμίσεις για την πώληση καταναλωτικών προϊόντων και την εμπορική εγγύηση. Με την παράγραφο 5 του άρθρου 100 προστίθεται στον ν. 2551/1994 άρθρο 1 α, στο οποίο περιλαμβάνονται ορισμοί και μεταξύ αυτών ως «καταναλωτές» δεν νοούνται πλέον νομικά πρόσωπα και ενώσεις προσώπων, και τούτο κατ' ακριβή αντιστοίχιση προς την Οδηγία 93/13/ΕΟΚ, η οποία είχε ενσωματωθεί στο ελληνικό δίκαιο με τον ν. 2551/1994.

Στο Μέρος Β' (άρθρα 113-117) εισάγονται, μεταξύ άλλων, ορισμοί της έννοιας εκθέτης, εμπορικός επισκέπτης, εκθεσιακός χώρος, εκθεσιακό κέντρο, εμπορική έκθεση και διεθνής εμπορική έκθεση, ενώ καθορίζονται και λεπτομέρειες για την ανακοίνωση λειτουργίας των εμπορικών εκθέσεων και για τη διαδικασία χορήγησης άδειας καταλληλότητας εκθεσιακών κέντρων και χώρων, και στο Μέρος Γ' (άρθρα 118-126) ρυθμίζονται, κυρίως, θέματα θεσμικού πλαισίου που αφορούν στη σύσταση των Επιτροπών Φιλικού Διακανονισμού (άρθρο 118) και ζητήματα στελέχωσης του Ταμείου Ανάπτυξης Νέας Οικονομίας με την τροποποίηση του άρθρου 28 του ν. 2843/2000 (Α'219) (άρθρο 119), τροποποιείται ο ν. 4412/2016 (Α' 147) και το νομοθετικό πλαίσιο της έκδοσης εγγυητικών επιστολών (άρθρο 120), μετεξελίσσεται το Συντονιστικό Κέντρο για την Αντιμετώπιση του Παραεμπορίου (ΣΥΚΑΠ) και τροποποιείται ο ν. 4497/2017 (Α' 171) (άρθρο 121), ενώ το άρθρο 122 αφορά στην τροποποίηση της σύνθεσης της Διυπουργικής Επιτροπής Στρατηγικών Επενδύσεων (Δ.Ε.Σ.Ε.) και του ν. 3894/2010 (Α'204). Τέλος, διά του άρθρου 123 ρυθμίζονται θέματα του Οργανισμού Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας.

Με το Μέρος Δ' (άρθρα 127-175), το οποίο αποτελείται από έξι Κεφάλαια, τίθεται το πλαίσιο εποπτείας των οικονομικών δραστηριοτήτων και της αγοράς προϊόντων και λοιπές διατάξεις. Έτσι, με το Κεφάλαιο Α' (άρθρα 127 129) καθορίζεται, μεταξύ άλλων, το πεδίο εφαρμογής των νέων διατάξεων, τίθενται ορισμοί για την εφαρμογή του νόμου, μεταξύ δε αυτών ορισμοί των όρων «οικονομική δραστηριότητα», «τομέας δραστηριότητας», «οικονομικός φορέας», «εποπτεία», «πεδίο εποπτείας», «κίνδυνος», καθώς και γενικές αρχές για την άσκηση της εποπτείας. Με το Κεφάλαιο Β' (άρθρα 131135) ορίζονται οι εποπτεύουσες αρχές και οι γενικές λειτουργίες των εποπτευουσών αρχών, καθώς και οι ανά κλάδο της διοίκησης υπηρεσίες που ασκούν εποπτεία. Στο Κεφάλαιο Γ' (άρθρα 136-145), μεταξύ άλλων, καθορίζονται ενδεικτικώς ενέργειες που συνιστούν εποπτεία και προβλέπεται ο τρόπος και τα κριτήρια διεξαγωγής αξιολόγησης κινδύνου, ιδρύεται αρμοδιότητα της κατά περίπτωση εποπτεύουσας αρχής να καταρτίζει πρόγραμμα ελέγχων και καθιερώνεται αυτοαξιολόγηση της απόδοσης της δράσης και των λειτουργιών της εποπτεύουσας αρχής. Στο Κεφάλαιο Δ' (άρθρα 146151) ορίζεται, ιδίως, το περιεχόμενο και οι διαδικασίες διεξαγωγής ελέγχου, συμφώνως προς τις περιγραφές των ορισμών του άρθρου 128 παρ. 914, και, για τον σκοπό αυτό, καθιερώνεται η διενέργεια ελέγχου υποχρεωτικώς με τη χρήση φύλλου ελέγχου, ενώ προβλέπονται κοινά μέτρα και κυρώσεις καθώς και, αντιστοίχως, κριτήρια λήψης και επιβολής του, τηρουμένης μεταξύ άλλων της αρχής της αναλογικότητας. Με το Κεφάλαιο Ε' (άρθρα 152-157) καθορίζονται τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις των ελεγκτών και των εποπτευομένων οικονομικών φορέων, ενώ με το Κεφάλαιο Στ' (άρθρα 158-175) ρυθμίζονται επιμέρους ζητήματα αρμοδιότητας Υπουργείου Οικονομίας και Ανάπτυξης, όπως, ιδίως, ρυθμίσεις για την εφοδιαστική, ρυθμίσεις που αφορούν στην εγκατάσταση μεταποιητικών και συναφών δραστηριοτήτων, ρυθμίσεις περί Γενικών Αποθηκών και περί Κέντρων Διανομής Τσιμέντου, ρυθμίσεις πυροπροστασίας και ασφαλείας, ρυθμίσεις για Επιχειρηματικά Πάρκα και Αρτοποιεία και ρυθμίσεις για τις αναγκαστικές απαλλοτριώσεις, κατά τροποποίηση του ισχύοντος Κώδικα Αναγκαστικών Απαλλοτριώσεων Ακινήτων (ν. 2882/2001).

Το Τμήμα Γ' (άρθρα 176-209), το οποίο αποτελείται από τρία Κεφάλαια, περιλαμβάνει διατάξεις αρμοδιότητας του Υπουργείου Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.

Με το Κεφάλαιο Α' (άρθρα 176-177) τροποποιείται, ιδίως, ο Κώδικας Πολιτικής Δικονομίας για την κατάταξη των πιστωτών.

Το Κεφάλαιο Β', με τίτλο «Ρυθμίσεις σχετικές με το θεσμό της διαμεσολάβησης», διαρθρώνεται σε τρία υποκεφάλαια. Το Υποκεφάλαιο Α' (άρθρα 178-187) αφενός ορίζει το πεδίο εφαρμογής του θεσμού και αφετέρου ρυθμίζει τη διαδικασία της διαμεσολάβησης, το Υποκεφάλαιο Β' (άρθρα 188197) προβλέπει τα απαραίτητα προσόντα των διαμεσολαβητών, όπως και τις γενικές αρχές που διέπουν την άσκηση των καθηκόντων τους, ενώ το Υποκεφάλαιο Γ' (άρθρα 198-206) αφορά τη σύσταση και λειτουργία των φορέων κατάρτισης των διαμεσολαβητών, καθώς και τη διαπίστευση των τελευταίων. Στο Υποκεφάλαιο Α' προσδιορίζεται κατ' αρχάς ο σκοπός του Κεφαλαίου Β' , ο οποίος συνίσταται στη ρύθμιση του θεσμού της διαμεσολάβησης τόσο επί αστικών και εμπορικών υποθέσεων, όσο και επί διασυνοριακών διαφορών. Στο άρθρο 179 ορίζεται το περιεχόμενο των εννοιών «ιδιωτική διαφορά», «διαμεσολάβηση», «διαμεσολαβητής» και «διασυνοριακή διαφορά». Το άρθρο 180 προβλέπει ότι στη διαδικασία της διαμεσολάβησης υπάγονται διαφορές όχι μόνο εκ του νόμου, αλλά και κατόπιν έγγραφης συμφωνίας των μερών, ενώ στο επόμενο άρθρο απαριθμούνται οι τέσσερις περιπτώσεις, οι οποίες καθιστούν είτε δυνητική είτε υποχρεωτική την προσφυγή στη διαμεσολάβηση. Ακολούθως, στο άρθρο 182 απαριθμούνται με περιοριστικό τρόπο εκείνες οι ιδιωτικές διαφορές, οι οποίες, πριν από την προσφυγή στο δικαστήριο και επί ποινή απαραδέκτου του σχετικού ένδικου βοηθήματος, πρέπει υποχρεωτικώς να αχθούν στη διαδικασία της διαμεσολάβησης. Το επόμενο άρθρο προβλέπει τον τρόπο ορισμού του διαμεσολαβητή, καθώς και το πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του. Στο άρθρο 184 αφενός μεν απαριθμούνται τα αναγκαία στοιχεία του πρακτικού, το οποίο συντάσσεται από τον διαμεσολαβητή μετά το πέρας της διαδικασίας, αφετέρου δε ορίζεται ρητώς ότι, εφόσον υπάρχει συμφωνία των μερών για ύπαρξη αξίωσης που επιδέχεται αναγκαστική εκτέλεση, το πρακτικό της διαμεσολάβησης αποτελεί εκτελεστό τίτλο. Το άρθρο 185 προβλέπει ότι τόσο η υποχρεωτική κλήση για προσφυγή στη διαμεσολάβηση όσο και η σχετική συμφωνία των μερών αναστέλλουν την παραγραφή, όπως, επίσης, και τις αποσβεστικές προθεσμίες άσκησης αξιώσεων και δικαιωμάτων. Τα άρθρα 186-187 ορίζουν τη σύνθεση και τις αρμοδιότητες της Κεντρικής Επιτροπής Διαμεσολάβησης. Στις πρώτες διατάξεις του Υποκεφαλαίου Β' προβλέπονται τα προσόντα που πρέπει σωρευτικώς να διαθέτουν οι διαμεσολαβητές. Στη συνέχεια, τα άρθρα 189190 ορίζουν ότι ο διαμεσολαβητής οφείλει να ασκεί τα καθήκοντά του με αμεροληψία, ενώ, σε περίπτωση που συντρέχει οποιαδήποτε σύγκρουση συμφερόντων, υποχρεούται να ενημερώσει σχετικώς τα δύο μέρη πριν από την έναρξη της διαδικασίας. Συμφώνως προς τα άρθρα 191-192, ο διαμεσολαβητής οφείλει αφενός μεν να διεξάγει τη διαμεσολάβηση με γνώμονα την αρχή της αυτονομίας των μερών, αφετέρου δε να τηρεί απόρρητες τις πληροφορίες που προκύπτουν κατά τη διαδικασία. Στο άρθρο 193 προβλέπονται διατάξεις πειθαρχικού δικαίου, οι οποίες εφαρμόζονται στην περίπτωση που ο διαμεσολαβητής τελέσει, διά πράξεως ή παραλείψεως, πειθαρχικό παράπτωμα κατά την άσκηση των καθηκόντων του. Ακολούθως, τα άρθρα 194195 ρυθμίζουν το θέμα της αμοιβής των διαμεσολαβητών, οι οποίοι υποχρεούνται να ασκούν το συγκεκριμένο επάγγελμα κατ' αποκλειστικότητα, ενώ στο άρθρο 196 προβλέπεται η δυνατότητα σύστασης ενώσεων προσώπων ή προσωπικών εταιρειών με σκοπό την παροχή υπηρεσιών διαμεσολάβησης. Συμφώνως προς το άρθρο 197, ο διαμεσολαβητής οφείλει να υποβάλλει ετησίως στην Κεντρική Επιτροπή Διαμεσολάβησης έκθεση των πεπραγμένων του. Στο Υποκεφάλαιο Γ' ορίζονται κατ' αρχάς τα νομικά πρόσωπα (δικηγορικοί σύλλογοι και άλλοι επιστημονικοί ή επαγγελματικοί φορείς), που διαθέτουν το δικαίωμα σύστασης «Φορέων κατάρτισης» των διαμεσολαβητών, ενώ, ακολούθως, ρυθμίζεται η διαδικασία αδειοδότησης και ελέγχου της λειτουργίας των ανωτέρω φορέων. Στα άρθρα 200-201, αφενός μεν προβλέπονται οι τίτλοι σπουδών που οφείλει να διαθέτει ένας υποψήφιος διαμεσολαβητής, αφετέρου δε ορίζεται το περιεχόμενο του διδακτέου εκπαιδευτικού προγράμματος στους φορείς κατάρτισης. Το επόμενο άρθρο ρυθμίζει τη διαδικασία διαπίστευσης των διαμεσολαβητών, υπό την προϋπόθεση, βεβαίως, ότι οι τελευταίοι θα έχουν επιτύχει τον αναγκαίο μέσο όρο (70%) στις γραπτές και προφορικές εξετάσεις. Στη συνέχεια, το άρθρο 203 προβλέπει την κατάρτιση και τήρηση Μητρώου Διαμεσολαβητών από την Κεντρική Επιτροπή Διαμεσολάβησης, ενώ το επόμενο άρθρο κατοχυρώνει το δικαίωμα κάθε διαμεσολαβητή να παραιτηθεί από την ιδιότητά του. Τέλος, στα άρθρα 205-206 ορίζεται ο χρόνος έναρξης της ισχύος καθενός από τα άρθρα του Κεφαλαίου Β' , ενώ, επίσης, προβλέπεται η κατάργηση κάθε αντίθετης διάταξης.

Με τις διατάξεις του Κεφαλαίου Γ' (άρθρα 207-209) ρυθμίζονται ζητήματα ηλεκτρονικών πλειστηριασμών, που αφορούν, ιδίως,
τον εναλλακτικό ορισμό, ως υπαλλήλου ενώπιον του οποίου θα διεξαχθεί ο πλειστηριασμός, συμβολαιογράφου της περιφέρειας του Συμβολαιογραφικού Συλλόγου του τόπου διενέργειας της αναγκαστικής εκτέλεσης ή των Αθηνών, σε περίπτωση αδυναμίας ορισμού συμβολαιογράφου της περιφέρειας του Ειρηνοδικείου ή του Συμβολαιογραφικού Συλλόγου του τόπου διενέργειας, αντιστοίχως (άρθρα 207 και 209),
- την απαγόρευση πλειοδοσίας περισσοτέρων, από κοινού,
- τη διαδικαστική εναρμόνιση πλειστηριασμού ακινήτων προς τον πλειστηριασμό κινητών (άρθρα 964 και 1001 του ισχύοντος ΚΠολΔ, αντιστοίχως),
- το ακατάσχετο του πλειστηριάσματος το οποίο «δεν εμπίπτει στην πτωχευτική περιουσία και δεν υπόκειται στις δεσμεύσεις που επιβάλλει το Δημόσιο για τη διασφάλιση των συμφερόντων του» (άρθρο 207), καθώς και - πλειστηριασμούς που έχει ήδη ορισθεί να διεξαχθούν με μη ηλεκτρονικό τρόπο (άρθρο 208).

Με τις διατάξεις του Τμήματος Δ' (άρθρα 209-215) ρυθμίζονται ζητήματα αρμοδιότητας του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και, ιδίως, το ποσοστό απαρτίας για συζήτηση και λήψη απόφασης κήρυξης απεργίας στις γενικές συνελεύσεις πρωτοβάθμιων συνδικαλιστικών οργανώσεων, και το καθεστώς που διέπει τα υφιστάμενα οικογενειακά επιδόματα.

Το Τμήμα Ε' (άρθρα 216-219Β) περιλαμβάνει, κυρίως, ρυθμίσεις αρμοδιότητας του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών. Συγκεκριμένως, διά του άρθρου 216 τροποποιείται ο ν. 3651/2008 (Α'44), διά του άρθρου 217 συνιστάται στη Γενική Γραμματεία Υποδομών του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, Κεντρικό Ηλεκτρονικό Σύστημα Παρακολούθησης Τεχνικών Έργων (Κ.Η.Σ.ΠΑ.Τ.Ε.), διά του άρθρου 218, Σώμα Ειδικών Επιμετρητών δημοσίων και ιδιωτικών έργων, ενώ διά του άρθρου 219Β, τροποποιείται ο ν. 4388/2016 (Α'93).

Το Τμήμα ΣΤ' (άρθρα 220 έως 238) ρυθμίζει την αδειοδότηση ιδιωτικών ραδιοφωνικών σταθμών. Με το άρθρο 220 ορίζεται ότι η λειτουργία ιδιωτικών ραδιοφωνικών σταθμών που μεταδίδουν το πρόγραμμά τους σε ελεύθερη λήψη μέσω επίγειας ψηφιακής ευρυεκπομπής υπόκειται σε καθεστώς αδείας. Η άδεια χορηγείται κατόπιν διαγωνιστικής διαδικασίας, η οποία διενεργείται από το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης. Οι άδειες διακρίνονται σε εθνικής και περιφερειακής εμβέλειας, καθώς και σε ενημερωτικού ή μη προγράμματος. Το άρθρο 221 προβλέπει ότι ο αριθμός των δημοπρατούμενων αδειών και η τιμή εκκίνησης της διαγωνιστικής διαδικασίας καθορίζονται με απόφαση του Υπουργού Ψηφιακής Πολιτικής, Τηλεπικοινωνιών και Ενημέρωσης, κατόπιν σύμφωνης γνώμης του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης. Με το άρθρο 222 ορίζεται η νομική μορφή των υποψηφίων, στους οποίους περιλαμβάνονται και οι επιχειρήσεις ΟΤΑ με ειδικό σκοπό τη λειτουργία ιδιωτικού ραδιοφωνικού σταθμού. Με το άρθρο 223 προβλέπεται ελάχιστο εταιρικό κεφάλαιο των υποψηφίων. Σημειωτέον ότι, ενώ κατά το άρθρο 222 μπορεί να συμμετάσχει στο διαγωνισμό κοινοπραξία η οποία θα μετατραπεί σε εταιρεία σε περίπτωση χορήγησης αδείας, δεν αποσαφηνίζεται στο άρθρο 223 πώς θα πληρούται ο όρος της καταβολής του ελάχιστου «εταιρικού» κεφαλαίου κατά τον χρόνο υποβολής της αίτησης συμμετοχής. Το άρθρο 225 προβλέπει ασυμβίβαστες ιδιότητες, έλεγχο διαφάνειας ιδιοκτησιακού καθεστώτος και έλεγχο του τρόπου απόκτησης των οικονομικών μέσων. Το άρθρο 226 ρυθμίζει τον τεχνολογικό εξοπλισμό των υποψηφίων. Το άρθρο 227 καθορίζει ελάχιστες απαιτήσεις περιεχομένου του μεταδιδόμενου προγράμματος. Το άρθρο 228 θέτει ως όρο αδειοδότησης την οικονομική βιωσιμότητα και εξουσιοδοτεί το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης να εξειδικεύσει τα οικεία κριτήρια και να προβλέψει τα απαιτούμενα δικαιολογητικά. Τέλος, το άρθρο 229 προβλέπει λοιπούς όρους συμμετοχής. Το άρθρο 230 καθορίζει τους ελάχιστους όρους της προκήρυξης και το άρθρο 231 τη διαδικασία προεπιλογής των υποψηφίων. Το άρθρο 232 ρυθμίζει περαιτέρω τη διαγωνιστική διαδικασία, ιδίως ως προς τον έλεγχο του τρόπου απόκτησης των οικονομικών μέσων, την καταβολή του τιμήματος, τη διαδικασία ματαίωσης και τη δικαστική αμφισβήτηση, η οποία υπόκειται στην αρμοδιότητα του Συμβουλίου της Επικρατείας. Τα άρθρα 233 και 234 καθορίζουν τους όρους χορήγησης και, αντιστοίχως, ανάκλησης της άδειας. Το άρθρο 235 ρυθμίζει τη μετάβαση στην ψηφιακή ραδιοφωνική ευρυεκπομπή. Τέλος, τα άρθρα 236 και 237 ορίζουν καταργούμενες διατάξεις και το άρθρο 238 την έναρξη ισχύος του Τμήματος ΣΤ'.

Το Τμήμα Ζ' (άρθρα 239-243) περιλαμβάνει ρυθμίσεις αρμοδιότητας του Υπουργείου Διοικητικής Ανασυγκρότησης (τροποποίηση των ν. 3528/2007, 4270/2014 και 4369/2016), και το Τμήμα Η' (άρθρα 244-246) ρυθμίσεις αρμοδιότητας Υπουργείου Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων (ιδίως, τροποποίηση των ν. 1566/1985, 1966/1991 και 4281/2014).

Με τις διατάξεις του Τμήματος Θ' του νομοσχεδίου, το οποίο αποτελείται από τέσσερα Μέρη (άρθρα 247-342), ρυθμίζονται ζητήματα αρμοδιότητας του Υπουργείου Υγείας.

Ειδικότερα με το Μέρος Α' (άρθρα 247-256) θεσπίζεται, ιδίως, νέο νομικό πλαίσιο αξιολόγησης των φαρμάκων και ένταξής τους στον κατάλογο των Αποζημιούμενων Φαρμάκων. Έτσι, συνιστάται στο Υπουργείο Υγείας Επιτροπή Αξιολόγησης και Αποζημίωσης Φαρμάκων Ανθρώπινης Χρήσης (Επιτροπή Αξιολόγησης), η οποία παρέχει γνωμοδότηση στον Υπουργό Υγείας, κατόπιν αξιολόγησης των φαρμάκων που έχουν λάβει άδεια και κυκλοφορούν στην Ελλάδα, βάσει συγκεκριμένων κριτηρίων, προκειμένου να αποφασίσει την ένταξη ή απένταξη φαρμάκων από τον Θετικό Κατάλογο του άρθρου 12 του ν. 3816/2010 (Κατάλογος Αποζημιούμενων Φαρμάκων) ή την αναθεώρησή του, καθώς και Επιτροπή Διαπραγμάτευσης Τιμών Φαρμάκων (Επιτροπή Διαπραγμάτευσης), η οποία έχει έδρα στον ΕΟΠΥΥ και υπάγεται στον Υπουργό Υγείας, με αρμοδιότητα τη διαπραγμάτευση των τιμών ή των εκπτώσεων των φαρμάκων, τα οποία αποζημιώνονται από τον ΕΟΠΥΥ ή προμηθεύονται τα δημόσια νοσοκομεία, τη σύναψη συμφωνιών με τους ΚΑΚ που συμμετέχουν στην σχετική διαδικασία διαπραγμάτευσης και την εισήγηση προς την Επιτροπή Αξιολόγησης σχετικώς με την επίπτωση στον προϋπολογισμό της αποζημίωσης των φαρμάκων.

Με τις διατάξεις του Μέρους Β' (άρθρα 257-259) καθορίζεται, κυρίως, νέο ωράριο λειτουργίας των φαρμακείων, ενώ με τις διατάξεις του Μέρους Γ' (άρθρα 260-270) ρυθμίζονται επιμέρους ζητήματα αρμοδιότητας Υπουργείου Υγείας.

Το Μέρος Δ' (άρθρα 271-342) αποτελείται από τέσσερα Κεφάλαια. Με το Κεφάλαιο Α' (άρθρα 271-290) και το Κεφάλαιο Β' (άρθρα 291-318) αναμορφώνεται και εκσυγχρονίζεται το νομοθετικό πλαίσιο λειτουργίας του Πανελλήνιου Ιατρικού Συλλόγου και των λοιπών Ιατρικών Συλλόγων της Χώρας, αντιστοίχως, με το Κεφάλαιο Γ' (άρθρα 319-338) επαναπροσδιορίζεται το πειθαρχικό δίκαιο που διέπει την άσκηση του λειτουργήματος του ιατρού και με το Κεφάλαιο Δ' (άρθρα 339-341) καθιερώνεται, ιδίως, το αδίκημα της αντιποίησης του ιατρικού λειτουργήματος.

Με τα Τμήματα Ι' και ΙΑ' εισάγονται διατάξεις αρμοδιότητας των Υπουργείων Πολιτισμού (άρθρα 343-347) και Εσωτερικών (άρθρα 348-349), αντιστοίχως, διά των οποίων ρυθμίζονται, κυρίως, θέματα Μητρώου Προσωπικού Αρχαιολογικών Εργασιών (άρθρο 344), εκπόνησης της Έκθεσης Αναλυτικής Αρχαιολογικής Τεκμηρίωσης (άρθρο 345), καθώς και θέματα Δημοτικών Επιχειρήσεων Ύδρευσης Αποχέτευσης (άρθρο 348).

Τέλος, το Τμήμα ΙΒ' (άρθρα 350-400) περιλαμβάνει διατάξεις αρμοδιότητας του Υπουργείου Οικονομικών. Συγκεκριμένως, με το κεφάλαιο Α' ρυθμίζονται ζητήματα που αφορούν στην «Ελληνική Εταιρεία Συμμετοχών και Περιουσίας Α.Ε.», στον τουριστικό λιμένα Αλίμου και στη δυνατότητα χορήγησης από το Ελληνικό Δημόσιο χρηματικών προκαταβολών σε προμηθευτές ηλεκτρικής ενέργειας, και επέρχονται τροποποιήσεις διατάξεων που αφορούν ζητήματα φορολογικών κινήτρων, καθώς και τροποποιήσεις του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας (ν. 4174/2013) και του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος (ν. 4172/2013). Το κεφάλαιο Β' περιλαμβάνει ρυθμίσεις για την αδειοδότηση και λειτουργία επιχειρήσεων καζίνο και, ειδικότερα, για τη χορήγηση άδειας λειτουργίας καζίνο, τη νομική μορφή λειτουργίας των επιχειρήσεων καζίνο και τους καταστατικούς τους όρους, τις κατηγορίες αδειών λειτουργίας καζίνο και τη χρονική διάρκειά τους, τους κανόνες εταιρικής οργάνωσης, κεφαλαιακής επάρκειας και εποπτείας των επιχειρήσεων καζίνο, τη διενέργεια πλειοδοτικού διαγωνισμού, τις προϋποθέσεις οργάνωσης των επιχειρήσεων καζίνο, την έγκριση της καταλληλότητας των μελών διοίκησης, των διευθυντικών στελεχών και των μετόχων τους, το περιεχόμενο και τη διαδικασία έκδοσης απόφασης έναρξης λειτουργίας επιχείρησης καζίνο και τις προϋποθέσεις έκδοσης και ανανέωσης της άδειας λειτουργίας, τις υποχρεώσεις των επιχειρήσεων καζίνο σε θέματα οργάνωσης, λειτουργίας και στελέχωσης, την εποπτεία και τον έλεγχό τους, τις οικονομικές τους υποχρεώσεις, την ανάκληση και αναστολή άδειας λειτουργίας επιχείρησης καζίνο, καθώς και τις κυρώσεις που επιβάλλονται για την παράβαση των διατάξεων των παρόντος κεφαλαίου. Το κεφάλαιο Γ' περιλαμβάνει τροποποιήσεις του ν. 3832/2010 για την Ελληνική Στατιστική Αρχή και του ν. 4389/2016 για την «Ελληνική Εταιρεία Συμμετοχών και Περιουσίας Α. Ε.». Με το κεφάλαιο Δ' συνιστάται στο Υπουργείο Οικονομικών υπηρεσία με τίτλο «Διεύθυνση Ερευνών Οικονομικού Εγκλήματος», υπαγόμενη απευθείας στον Υπουργό Οικονομικών, την καθοδήγηση και τον συντονισμό λειτουργίας της οποίας έχει ο Εισαγγελέας Οικονομικού Εγκλήματος και ορίζεται η αποστολή και οι αρμοδιότητές της (διενέργεια ερευνών, προκαταρκτικής ε-ξέτασης ή προανάκρισης για την εξακρίβωση τέλεσης μείζονος ποινικής απαξίας φορολογικών εγκλημάτων και άλλων συναφών οικονομικών εγκλημάτων), η διάρθρωση και η στελέχωσή της, θεσπίζονται δε ρυθμίσεις για την άσκηση των καθηκόντων του προσωπικού της, τη διαδικασία διενέργειας ερευνών, τον συντονισμό της νέας υπηρεσίας με την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων και συναφείς μεταβατικές και διαδικαστικές διατάξεις. Τέλος, με το κεφάλαιο Ε' ρυθμίζονται ζητήματα που αφορούν στον Ενιαίο Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης και την Επιτροπή αξιολόγησης επικίνδυνης και ανθυγιεινής εργασίας, τροποποιούνται διατάξεις του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας, επεκτείνεται και στα μέλη του Συμβουλίου Εμπειρογνωμόνων του Ταμείου Αξιοποίησης της Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου η ρύθμιση περί περιορισμού της αστικής και ποινικής ευθύνης που ισχύει για τα μέλη του Διοικητικού του Συμβουλίου, και ορίζεται η έναρξη ισχύος του παρόντος.

ΙΙ. Παρατηρήσεις επί των άρθρων

1. Επί των άρθρων 19 και 20

Με τις προτεινόμενες διατάξεις καταργείται το ν.π.ι.δ. «ΕΘΝΙΚΟ ΚΤΗΜΑ ΤΟΛΟΓΙΟ ΚΑΙ ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΗΣΗ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ» (Ε.Κ.Χ.Α. Α.Ε.) και όλες οι αρμοδιότητές του μεταφέρονται αυτοδικαίως κατά τον ορισμό της παρ. 4 του άρθρου 1 στο ιδρυόμενο νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου με την επωνυμία «ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ» (ο Φορέας), το οποίο εποπτεύεται από τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας και το οποίο υπεισέρχεται ως καθολικός διάδοχος στη θέση της καταργούμενης ΕΚΧΑ Α.Ε. Κατ' αποτέλεσμα, οι πάσης φύσεως έννομες σχέσεις, δικαιοπραξίες και εκκρεμείς κατά την έναρξη ισχύος του παρόντος δίκες συνεχίζονται στο όνομα του Φορέα. Επίσης, προβλέπεται η κατάργηση όλων των εμμίσθων και αμίσθων Υποθηκοφυλακείων, των Κτηματολογικών Γραφείων Ρόδου και Κω Λέρου, καθώς και των Κτηματολογικών Γραφείων Θεσσαλονίκης και Πειραιά, με ταυτόχρονη κατάργηση όλων των υφισταμένων οργανικών θέσεων προσωπικού των υπηρετούντων στις υπό κατάργηση υπηρεσίες. Αντιστοίχως, όλες οι αρμοδιότητες τους περιέρχονται αυτοδικαίως, χωρίς την τήρηση οποιουδήποτε τύπου, στον Φορέα.

Σχετικά με το ζήτημα της προτεινόμενης καταργήσεως όλων των αμίσθων και εμμίσθων Υποθηκοφυλακείων, σημειώνεται ότι όπως έχει κριθεί συναφώς (ΣτΕ 2573/2015) «(...)Μετά την αναθεώρηση του 2001 του άρθρου 92 παρ. 4 Συντάγματος, την ιδιότητα του δικαστικού υπαλλήλου έχουν [ενν. πλην των Υποθηκοφυλάκων] και οι υφιστάμενοι του έμμισθου υποθηκοφύλακα λοιποί υπάλληλοι του εμμίσθου υποθηκοφυλακείου.

Ως εκ της αποστολής των αμίσθων και εμμίσθων υποθηκοφυλακείων, η οποία συνδέεται άμεσα με την ασφάλεια των σχετικών συναλλαγών και την επίτευξη συναφών στόχων δημοσίου συμφέροντος, τα υποθηκοφυλακεία αυτά διέπονται από ειδικό νομοθετικό καθεστώς που προσδιορίζει τη φύση της αποστολής τους. Ειδικότερα (...) τα υποθηκοφυλακεία, τα οποία λειτουργούν ανά ειρηνοδικειακή έδρα με καθορισμένη περιφέρεια δικαιοδοσίας, διακρίνονται σε έμμισθα και άμισθα. Τα έμμισθα υποθηκοφυλακεία στελεχώνονται από προσωπικό που έχει την ιδιότητα του δικαστικού υπαλλήλου, αποτελούμενο από τον προϊστάμενο έμμισθο υποθηκοφύλακα, ο οποίος ασκεί τη διεύθυνση εκάστης των υπηρεσιών αυτών, και τους λοιπούς υπαλλήλους. Τα άμισθα υποθηκοφυλακεία διακρίνονται περαιτέρω σε ειδικά άμισθα, τα οποία διευθύνονται από ειδικό άμισθο υποθηκοφύλακα διοριζόμενο κατόπιν σχετικού διαγωνισμού και σε μη ειδικά άμισθα, διευθυνόμενα από συμβολαιογράφο, διορισμένο σε έδρα ειρηνοδικείου στην οποία δεν υφίσταται έμμισθο ή ειδικό άμισθο υποθηκοφυλακείο, και, μη υπάρχοντος συμβολαιογράφου, από συμβολαιογραφούντα ειρηνοδίκη. Τα ως άνω διακρινόμενα έμμισθα και άμισθα υποθηκοφυλακεία έχουν ταυτόσημο αντικείμενο αρμοδιοτήτων που συνίσταται στη διενέργεια, αποκλειστικώς σε αυτά, των σχετικών προς ακίνητα πράξεων που αναφέρονται στον νόμο. Ως εκ της αποστολής τους αυτής, η οποία συνδέεται άμεσα με την ασφάλεια των σχετικών συναλλαγών και την επίτευξη συναφών στόχων δημοσίου συμφέροντος, τα υποθηκοφυλακεία διέπονται από ειδικό νομοθετικό καθεστώς που προσιδιάζει στη φύση της αποστολής τους. Όσον αφορά τα ειδικά άμισθα υποθηκοφυλακεία (στο εξής: άμισθα υποθηκοφυλακεία), ρυθμίζονται λεπτομερώς η οργάνωση και η λειτουργία τους. Ο νομοθέτης καθορίζει τη σύσταση των άμισθων υποθηκοφυλακείων με προεδρικό διάταγμα κατόπιν γνωμοδότησης δικαστικής Αρχής, τη σύνθεση του προσωπικού τους, αποτελούμενου από έναν ειδικό άμισθο υποθηκοφύλακα (στο εξής: άμισθο υποθηκοφύλακα), υποβοηθούμενο στο έργο του από έναν ή περισσότερους υπαλλήλους, καθώς και τα προσδιοριστικά στοιχεία της με τη δόση όρκου ενώπιον δικαστηρίου, δεύτερον, το όριο ηλικίας των 70 ετών, με τη συμπλήρωση του οποίου καθίσταται υποχρεωτική η αποχώρηση από την υπηρεσία του άμισθου υποθηκοφύλακα (92 παρ. 5 του Συντάγματος).... [Ο] νομοθέτης ανέθεσε στα άμισθα υποθηκοφυλακεία έργο το οποίο, ως εκ της φύσεως της αποστολής τους (ταυτόσημης με εκείνη των έμμισθων υποθηκοφυλακείων που αποτελούν οργανικές μονάδες υπηρεσίες του Υπουργείου Δικαιοσύνης), συνάπτεται άμεσα με την εκτέλεση δημόσιας υπηρεσίας και την εξυπηρέτηση σκοπών δημοσίου συμφέροντος αναγομένων στη διασφάλιση των συναλλαγών. Συναφώς, τα άμισθα υποθηκοφυλακεία αποτελούν αυτοτελείς δημόσιες υπηρεσίες υπό λειτουργική έννοια (κατ' άλλη διατύπωση: δημόσιες υπηρεσίες σε περιορισμένο βαθμό κατά παραχώρηση, αυτοτελείς δημόσιες υπηρεσίες ή υπηρεσίες εξηρτημένες από τις δικαστικές αρχές, βλ. ΣτΕ 1991/1951 Ολ, γνμδ. Εισ. Α.Π. 2/1987) και υπάγονται στην αρμοδιότητα του Υπουργείου Δικαιοσύνης, η οποία ασκείται με σκοπό τη διασφάλιση της εύρυθμης και αποτελεσματικής λειτουργίας τους (....). Ενόψει δε της σπουδαιότητας των καθηκόντων του άμισθου υποθηκοφύλακα από απόψεως δημοσίου συμφέροντος, τα οποία είναι σύμφυτα με την κατά νόμον αποστολή του υποθηκοφυλακείου και δεν διαφέρουν από τα καθήκοντα του έμμισθου υποθηκοφύλακα (βλ. και το άρθρο 23 παρ. 5 εδ. α' του ν. 2664/1998, στα οποία ο άμισθος υποθηκοφύλακας χαρακτηρίζεται ως «άμισθος δημόσιος λειτουργός»), ο νομοθέτης ρύθμισε ειδικώς το υπηρεσιακό καθεστώς του και υπέβαλε σε έντονη κανονιστική ρύθμιση την οργάνωση των άμισθων υποθηκοφυλακείων και το εργασιακό καθεστώς του προσλαμβανόμενου προς υποβοήθηση του έργου του άμισθου υποθηκοφύλακα προσωπικού (...). Θεσπίζονται περιορισμοί της συμβατικής ελευθερίας του άμισθου υποθηκοφύλακα, ως προς την ίδρυση, λειτουργία και λύση της σχέσης εξηρτημένης εργασίας ιδιωτικού δικαίου που συνδέει αυτόν με το προς υποβοήθηση του έργου του προσωπικού, οι περιορισμοί δε αυτοί συνιστούν απόκλιση από τους κανόνες της κοινής εργατικής νομοθεσίας που αφορά την άσκηση δικαιωμάτων του ιδιώτη εργοδότη σχετικών με την επιλογή και την πρόσληψη των, κατά την κρίση του, κατάλληλων και ικανών υπαλλήλων και την απόλυση αυτών, καθώς και με τον καθορισμό της ειδικότερης μορφής απασχόλησής τους. Οι προαναφερόμενες ρυθμίσεις (...) υπαγορεύονται από λόγο δημοσίου συμφέροντος αναγόμενο στη διασφάλιση της εύρυθμης και αποτελεσματικής οργάνωσης και λειτουργίας των άμισθων υποθηκοφυλακείων, στην οποία συντελούν και οι εργαζόμενοι σε αυτά με σχέση εξηρτημένης εργασίας ιδιωτικού δικαίου υπάλληλοι, με τήρηση και των συνταγματικών αρχών της διαφάνειας, της αξιοκρατίας, της ισότητας ενώπιον του νόμου, της προστασίας των ατόμων με ειδικές ανάγκες και του δικαιώματος προς εργασία. Ο σκοπός δε αυτός, στον οποίο αποβλέπουν οι επίμαχες ρυθμίσεις, δικαιολογεί την επιβολή των προαναφερόμενων περιορισμών της συμβατικής ελευθερίας του άμισθου υποθηκοφύλακα, ενόψει και του ότι: α) η εκτέλεση του επιτελούμενου στα άμισθα υποθηκοφυλακεία έργου έχει αναχθεί από τον νομοθέτη σε αντικείμενο δημόσιας υπηρεσίας υπό λειτουργική έννοια και η άσκηση της δραστηριότητας αυτής, που ασκείται κατά κρατική παραχώρηση, τελεί υπό ειδικό καθεστώς προσιδιάζον στη φύση της αποστολής του άμισθου υποθηκοφυλακείου, β) ο άμισθος υποθηκοφύλακας, ο οποίος κατά νόμον διευθύνει το υποθηκοφυλακείο του οποίου προΐσταται υπό την ιδιότητα του άμισθου δημόσιου λειτουργού και έχει καθήκοντα νομοθετικώς καθοριζόμενα και ομοειδή με εκείνα του έμμισθου υποθηκοφύλακα δικαστικού υπαλλήλου, δεν ασκεί τα καθήκοντα αυτά υπό την ιδιότητα του ελεύθερου επαγγελματία, έστω και αν υπέχει ορισμένες επιμέρους υποχρεώσεις (όπως φορολογικές και εργοδοτικές υποχρεώσεις, αστική ευθύνη), που προσιδιάζουν σε τέτοιου είδους επαγγελματία, ούτε ως ασκών επιχειρηματική δραστηριότητα στο πλαίσιο της ιδιωτικής οικονομικής πρωτοβουλίας και γ) η εργασιακή σχέση ιδιωτικού δικαίου, που συνδέει τον άμισθο υποθηκοφύλακα με το προσλαμβανόμενο προς υποβοήθηση του έργου του προσωπικό στην οποία, όπως έχει εκτεθεί, η δημοσίου δικαίου ρυθμιστική επέμβαση του νομοθέτη ήταν έκδηλη και πριν από τη θέσπιση των επίμαχων ρυθμίσεων με την προσβαλλόμενη απόφαση δεν αποτελεί συνήθη εργασιακή συμβατική σχέση μεταξύ ιδιωτών, ώστε να τυγχάνουν πλήρους εφαρμογής οι κανόνες της κοινής εργατικής νομοθεσίας, όσον αφορά, ειδικότερα, την επιλογή, πρόσληψη και απόλυση του ως άνω προσωπικού καθώς και τη μορφή της εργασιακής απασχόλησής του. Εξάλλου, οι θεσπιζόμενοι με τις ως άνω διατάξεις περιορισμοί της συμβατικής ελευθερίας του άμισθου υποθηκοφύλακα συνιστούν πρόσφορο και αναγκαίο μέσο για την αποτελεσματική εξυπηρέτηση του ανωτέρω δημοσίου συμφέροντος σκοπού και τελούν σε συνάφεια προς το αντικείμενο και
τον δημόσιο χαρακτήρα της υπηρεσίας που παρέχεται από τα άμισθα υποθηκοφυλακεία..».

Υπό το φως των ανωτέρω, γεννάται προβληματισμός ως προς τη συνταγματικότητα της ρύθμισης διά της οποίας οι ως άνω υπάγονται στην εποπτεία του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, διά της ένταξής τους στον ιδρυόμενο Φορέα.

Ως προς το ζήτημα της καταργήσεως υφισταμένων οργανικών θέσεων, έχει ήδη επανειλημμένως κριθεί (ΣτΕ 3226/2011 ΣτΕ 2934/1993, 1722/1983 Ολομ.) ότι «.δεν κωλύεται ο κοινός νομοθέτης να καταργεί οργανικές θέσεις ή να τροποποιεί τις αρμοδιότητές τους, καθώς επίσης να επεκτείνει ή να συμπτύσσει τη βαθμολογική κλίμακα, εφόσον με τις ρυθμίσεις αυτές δεν παραβιάζεται ο κανόνας της οργανώσεως και στελεχώσεως της Διοικήσεως με μονίμους υπαλλήλους (...), σύμφωνα με το άρθρο 103 παρ. 4 του Συντάγματος, σε περίπτωση καταργήσεως της κατεχομένης από τον υπάλληλο θέσεως, είτε μεμονωμένως είτε δια της καταργήσεως ολοκλήρου της δημοσίας υπηρεσίας στην οποία ανήκει η θέση, μπορεί ο υπάλληλος να απολυθεί ή να τοποθετηθεί σε άλλη υπηρεσία (...) επί απολύσεως δε δημοσίου υπαλλήλου συνεπεία καταργήσεως όλων των ομοιοβάθμων θέσεων μιας υπηρεσίας δεν απαιτείται προηγούμενη απόφαση υπηρεσιακού συμβουλίου». Εξάλλου, ο κοινός νομοθέτης, κατά την επιλογή των διαφόρων τρόπων ρύθμισης, πρέπει να κινείται μέσα στα όρια που διαγράφονται από την αρχή της ισότητας, δηλαδή να διασφαλίζει την ίση μεταχείριση των υπαλλήλων και να θεσπίζει κανόνες με αντικειμενικά κριτήρια (ΣτΕ 4237/2005, πρβλ. ΣτΕ 2307, 2841/1988). Πέραν αυτού, στο άρθρο 103 Συντ θεσπίζεται ένα σύνολο εγγυήσεων κατά τυχόν αυθαιρέτων υπηρεσιακών μεταβολών των δημοσίων υπαλλήλων και ειδικότερα στο δεύτερο εδάφιο της της παρ. 7 του ιδίου άρθρου κατοχυρώνεται η αρχή της διαφάνειας, η οποία διέπει την εν γένει εξέλιξη των δημοσίων υπαλλήλων σύμφωνα πάντοτε με τις αρχές της ίσης μεταχείρισης, της αξιοκρατίας και της αμεροληψίας. Εν προκειμένω, κατά τα εκτεθέντα, η μεταβολή της υπηρεσιακής καταστάσεως των υπηρετούντων δικηγόρων με έμμισθη εντολή κατ' εξαίρεση των οριζομένων στις μεταβατικές διατάξεις του άρθρου 19 παρ. 1 και 2, συμφώνως προς τις οποίες προβλέπεται η κατάταξη του μη εντασσομένου στις συνιστώμενες θέσεις προσωπικού σε προσωποπαγείς, θα μπορούσε να κριθεί ότι δεν εναρμονίζεται με τον κανόνα του άρθρου 4 παρ. 1 Συντ (πρβλ. ΣτΕ Ολ 1286/2012, 2396/2010).

2. Επί του άρθρου 49

Στην προτεινόμενη παράγραφο 1 πρέπει να συμπληρωθεί, για λόγους νοηματικής αρτιότητας, η φράση «Απαιτείται η συνδρομή, σωρευτικά, των εξής προϋποθέσεων».

3. Επί των άρθρων 44 παρ. 5 και 64

Με τις προτεινόμενες διατάξεις ρυθμίζεται το καθεστώς εκμετάλλευσης λατομείων σε δάση και δασικές περιοχές.

Με το μεν άρθρο 44 τίθεται ο γενικός κανόνας ότι το δικαίωμα έρευνας και εκμετάλλευσης των λατομικών ορυκτών που βρίσκονται σε δημόσιες δασικού εν γένει χαρακτήρα εκτάσεις ή δημόσιες χορτολιβαδικές ανήκει στο Δημόσιο, η αμφισβήτηση, δε, του δικαιώματος κυριότητας του Δημοσίου επί των εκτάσεων αυτών δεν εμποδίζει την εκμετάλλευση των λατομείων, αναγνωριζομένου συνεπώς τεκμηρίου υπέρ της κυριότητας του Δημοσίου (πρβλ. άρθρο 62 του ν. 998/1979: «Επί των πάσης φύσεως αμφισβητήσεων ή διενέξεων ή δικών μεταξύ του Δημοσίου, είτε ως ενάγοντος είτε ως εναγομένου είτε ως αιτούντος είτε ως καθ' ου ή αίτηση, και φυσικού ή νομικού προσώπου, το οποίο προβάλλει ή αξιώνει οποιοδήποτε δικαίωμα, εμπράγματο ή μη, επί των δασών, των δασικών εκτάσεων το ως άνω φυσικό ή νομικό πρόσωπο οφείλει να αποδείξει την παρ' αυτώ ύπαρξη του δικαιώματος του»).

Η διάταξη του άρθρου 64 είναι ειδικότερη σε σχέση με το άρθρο 44, και αφορά συγκεκριμένες περιοχές (περιοχές του δεύτερου εδαφίου της πρώτης παραγράφου του άρθρου 62 του ν. 998/1979: «Κατ' εξαίρεση η δι