Bloomberg: Η κατάρρευση του πετρελαίου προκαλεί γεωπολιτικό reset!

Η διεθνής πολιτική σκηνή είναι έτοιμη να αλλάξει για πάντα, πατώντας έτσι ένα γεωπολιτικό reset. Η παγκόσμια πανδημία θα μπορούσε να υπονομεύσει τους διεθνείς θεσμούς, να ενισχύσει τον εθνικισμό και να παρακινήσει την απο-παγκοσμιοποίηση. Η αξιοσημείωτη προσπάθεια αντιμετώπισης της αναταραχής στις αγορές πετρελαίου θα είναι κρίσιμη για την ενδεχόμενη ισορροπία του πετρελαίου - αν και οι τελευταίες δύο εβδομάδες έχουν δείξει ότι οι υποσχεθείσες περικοπές παραγωγής ήταν πολύ αργές και ανεπαρκείς ενόψει της πτώσης της ζήτησης πετρελαίου.Οι προκλήσεις και οι ευκαιρίες που η κατάρρευση στην αγορά πετρελαίου προωθεί στο προσκήνιο είναι ίσως η πρώτη γεύση των γεωπολιτικών κρίσεων που προκλήθηκαν από το Covid-19, τις οποίες θα πρέπει να αντιμετωπίσουν οι παγκόσμιοι ηγέτες και οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής τους επόμενους μήνες και χρόνια.Όπως έχει δείξει η ιστορία, μια μεγάλη αλλαγή στις αγορές ενέργειας προκαλεί συχνά μια μεγάλη αλλαγή στη γεωπολιτική. Για παράδειγμα, η μετάβαση από τον άνθρακα στο πετρέλαιο κατέστρεψε τις χώρες της Μέσης Ανατολής. Και η πρόσφατη ραγδαία τεχνολογική άνοδος του σχιστολιθικού πετρελαίου μετέτρεψε τις Ηνωμένες Πολιτείες σε κατάσταση εξαγωγέα πετρελαίου, αλλάζοντας τις προοπτικές της για τη σημασία του πετρελαίου στις παγκόσμιες υποθέσεις. Η κρίση που αντιμετωπίζουν αυτή τη στιγμή τα κράτη πρόκειται να φέρει αναδιάταξη στις σχέσεις εξουσίας με 4 κύρια χαρακτηριστικά:1) Προετοιμαστείτε για πιο ευάλωτα κράτη με όποια συνέπεια αυτό επιφέρειΦυσικά, οι τιμές του φορολογικού ισοζυγίου είναι μόνο ένας παράγοντας κατά την εκτίμηση των παραγωγών πετρελαίου που είναι οι πιο ευάλωτοι σε βαθιά οικονομική εξάρθρωση και τις συνακόλουθες κοινωνικές και πολιτικές αναταραχές. Όσοι έχουν (συγκριτικά) πιο διαφοροποιημένες οικονομίες - όπως τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, το Μεξικό και η Ρωσία - είναι προφανώς καλύτερα. Χώρες με σταθερές συναλλαγματικές ισοτιμίες - όπως η Νιγηρία και η Σαουδική Αραβία - βρίσκονται σε δύσκολη θέση, καθώς πρέπει να χρησιμοποιήσουν τα πολύτιμα συναλλαγματικά τους αποθέματα για να στηρίξουν τα νομίσματά τους.Ορισμένες χώρες έχουν τη δυνατότητα να μειώσουν τις δαπάνες και άλλες να δανείζονται. Και ορισμένες έχουν νόμιμα πολιτικά ιδρύματα για να διαχειριστούν τις αναπόφευκτες δυσκολίες καθώς περικόπτονται οι επιδοτήσεις, χάνονται θέσεις εργασίας και περνούν οι κεφαλαιουχικές δαπάνες. Αλλά πολλοί δεν το κάνουν.Ιράκ, Ομάν, Αλγερία, Νιγηρία, Ισημερινός, Αγκόλα, Σουρινάμ - για να αναφέρουμε δύο χώρες που βρίσκονται ήδη στο χείλος, το Ιράν και τη Βενεζουέλα - είναι ιδιαίτερα ευάλωτες. Μπορεί να μην αποτύχουν όλοι με την έννοια της κατάρρευσης του κράτους, αλλά πολλοί θα μπορούσαν να κάνουν στάση πληρωμών, χωρίς να πειράζει τις δαπάνες που σχετίζονται με την υγειονομική περίθαλψη, την εκπαίδευση και άλλες υπηρεσίες, συμπεριλαμβανομένης της ασφάλειας.2) Σωστός σχεδιασμός για περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης και ειδική προσοχή για το Ιράν και τη ΒενεζουέλαΤόσο το Ιράν όσο και η Βενεζουέλα είχαν ξεκινήσει να φθίνουν πριν εμφανιστεί ο κορωνοϊός. Κάτω από τις αυστηρές κυρώσεις των ΗΠΑ, οι εξαγωγές πετρελαίου - μια γραμμή ζωής και για τις δύο χώρες - μειώθηκαν δραματικά πριν από την πανδημία. Ο αντίκτυπος της μείωσης των τιμών του πετρελαίου θα είναι επομένως πολύ μικρότερος από ό, τι στο παρελθόν, αλλά καθένας θα εξακολουθήσει να υποφέρει καθώς το συνάλλαγμα μειώνεται περαιτέρω, περιορίζοντας ακόμη περισσότερο τις εισαγωγές.Η πτώση του Nicolas Maduro της Βενεζουέλας μπορεί να οδηγήσει όχι στη μεταβατική κυβέρνηση που πολλοί περιμένουν, αλλά στην ολοκλήρωση της κατάρρευσης του κράτους. Εναλλακτικά, με τη χώρα να έχει χτυπηθεί σκληρά από τον Covid-19, οι πιέσεις για πολιτική διευκόλυνση μεταξύ της αντιπολίτευσης της Βενεζουέλας και της κυβέρνησης θα μπορούσαν να παρατείνουν τη θητεία του Maduro.Η κυβέρνηση του Ιράν είναι πολύ πιο παγιωμένη και είναι δύσκολο για τους ξένους να εκτιμήσουν με ακρίβεια τι συμβαίνει εκεί τώρα. Εάν το καθεστώς βρίσκεται υπό άνευ προηγουμένου πίεση, το πιο πιθανό αποτέλεσμα δεν είναι να προκύψει μια δημοκρατική εναλλακτική λύση, αλλά για το Ισλαμικό Επαναστατικό Σώμα Φρουράς να αναλάβει περισσότερη εξουσία, αυξάνοντας τις εντάσεις ΗΠΑ-Ιράν και ακολούθως τις συγκρούσεις.Τώρα θα ήταν μια καλή στιγμή για τις ΗΠΑ όχι μόνο να εντείνουν τον προγραμματισμό έκτακτης ανάγκης για τέτοια αποτελέσματα, αλλά και να εξετάσουν εάν οι αλλαγές στην αμερικανική πολιτική έναντι οποιασδήποτε χώρας θα προωθήσουν καλύτερα τα συμφέροντά της και θα μετριάσουν τα ανθρώπινα δεινά. Συγκεκριμένα, οι Ηνωμένες Πολιτείες θα πρέπει να επανεξετάσουν την προηγούμενη απόφασή τους να μην καθιερώσουν την έκδοση ενός προγράμματος Oil for Food για τη Βενεζουέλα.3) Αποκλιμάκωση μιας επικείμενη κρίση των ΗΠΑ με τη Σαουδική Αραβία.Η Σαουδική Αραβία και άλλα μέλη του ΟΠΕΚ + είχαν πολλά κίνητρα για να συμφωνήσουν στις 12 Απριλίου να περιορίσουν την παραγωγή πετρελαίου. Στην περίπτωση της Σαουδικής Αραβίας, ωστόσο, μεταξύ αυτών των λόγων ήταν μια απότομη αύξηση της εχθρότητας από τα μέλη των ΗΠΑ. Εάν οι τιμές του πετρελαίου συνεχίσουν να πέφτουν, τα μέλη του Κογκρέσου μπορεί κάλλιστα να προσπαθήσουν να τιμωρήσουν το Ριάντ για μια κατάσταση που σε μεγάλο βαθμό δεν είναι δική της.Θα ήταν ένα οδυνηρό σημείο πίεσης για το βασίλειο σε μια εποχή που ούτε οι Ηνωμένες Πολιτείες ούτε η περιοχή μπορούν να αντέξουν μεγαλύτερη αποσταθεροποίηση. Για να αποφευχθεί αυτό το ενδεχόμενο, η διοίκηση πρέπει να συνεργαστεί στενά με τα μέλη του Κογκρέσου. Δεν πρέπει να παραχωρήσει τη διαχείριση των διμερών σχέσεων με στο νομοθετικό σκέλος της εξουσίας.4) Προσπάθειες συνεργασίας μεταξύ των χωρών που ελέγχουν την αγορά πετρελαίουΟι πρόσφατες προσπάθειες για απομάκρυνση της παγκόσμιας αγοράς πετρελαίου από το χείλος του γκρεμού εξέθεσαν ορισμένα νέα κοινά συμφέροντα και πυροδότησαν έντονες επαφές μεταξύ ηγετών. Παρά την επιμονή του Τραμπ ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες χρειάζονται και θέλουν μια καλύτερη σχέση με τη Ρωσία, αυτή η δυσλειτουργική δυάδα μέχρι στιγμής ήταν αδιαπέραστη από την επαναβαθμονόμηση.Η Μόσχα και η Ουάσιγκτον είναι απίθανο να συμφωνήσουν, δεδομένης της ανάγκης του Προέδρου Πούτιν να δαιμονοποιήσει τις Ηνωμένες Πολιτείες και τη βεβαιότητα ότι η Ρωσία βρίσκεται σε δύσκολους οικονομικούς καιρούς. Ωστόσο, υπάρχει ένα μικρό άνοιγμα για την εξειδίκευση ενός τμήματος διμερών δεσμών ΗΠΑ-Ρωσίας.Ομοίως, παρόλο που η Κίνα δεν ήταν κεντρικός παράγοντας στην προσπάθεια να σταματήσει η κατάρρευση της αγοράς πετρελαίου, οι Ηνωμένες Πολιτείες και άλλοι θα έπρεπε να φέρουν Κινέζους αξιωματούχους σε τακτικές διαβουλεύσεις για το θέμα. Ως ο μεγαλύτερος εισαγωγέας πετρελαίου στον κόσμο και ο έκτος μεγαλύτερος παραγωγός, τα συμφέροντα της Κίνας είναι μικτά. Και πάλι, δεν είναι τρελό να πιστεύουμε ότι τέτοιοι διάλογοι, εάν ενταθούν, θα μπορούσαν να είναι καθαρά θετικοί σε μια κρίσιμη αλλά ταχέως επιδεινούμενη διμερή σχέση.Τέλος, δίνοντας στο Μεξικό, τη Σαουδική Αραβία και τη Ρωσία την συμφωνία για την μείωση των τιμών πετρελαίου ο Τραμπ θα έπρεπε να είχε εξασφαλίσει ενός είδους καλή συνεργασία με τον πρόεδρο του Μεξικού. Αυτό θα μπορούσε να είναι χρήσιμο όταν έρθει η ώρα.Bloomberg: Oil's Collapse Is a Geopolitical Reset In DisguiseΑπόδοση: Γιάννης Κουτρουμπής