Γιαξεμπόρε

ΤΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ Λουκιανός Κηλαηδόνης - ΓΙΑΞΕΜΠΟΡΕ - Ο Θίασος Video of Λουκιανός Κηλαηδόνης - ΓΙΑΞΕΜΠΟΡΕ - Ο Θίασος 20.09.2017, 10:11

Μια σκηνή από τον «Θίασο» του Θόδωρου Αγγελόπουλου

που σίγουρα έχει θέση στην παγκόσμια κινηματογραφική ανθολογία. Κάθε φορά που τη βλέπω δεν μπορώ να ξεκολλήσω τα μάτια μου από την οθόνη, στη συνέχεια νιώθω και εγώ ότι είμαι μέλος του «μπουλουκιού» και τραγουδάω και χορεύω μαζί του και, τέλος, παγώνω κι εγώ μπροστά στη θέα των απαγχονισθέντων. Τι σημαίνει όμως αυτή η παράξενη λέξη και σε ποια γλώσσα απαντάται;

Αντιγράφω από το περιοδικό «Μετρονόμος»:

Χαρακτηριστικό ηχητικό μοτίβο της ταινίας είναι το τραγούδι «Γιαξεμπόρε». Η φράση «Γιαξεμπόρε» ήταν ένας χαιρετισμός-παραφθορά του «Γεια σου αμόρε» που φώναζαν οι Ιταλοί θεατρίνοι και τραγουδιστές –πρώτοι δάσκαλοι του βαριετέ στην Ελλάδα– προς τους θαμώνες των καφέ-σαντάν. Με αυτοσχέδιους στίχους και σχεδόν πάντα την ίδια μουσική, το «Γιαξεμπόρε» πέρασε στα ελληνικά μπουλούκια ως κάλεσμα, δηλαδή ως επιθεωρησιακός πρόλογος για την προσέλκυση θεατών πριν από την παράσταση. Ο Κηλαηδόνης εξηγεί: «Το τραγούδι σπονδυλώνεται στα διάφορα μοτίβα, που προσθέτονται ή αφαιρούνται, ανάλογα με τις ανάγκες του Θιάσου. Μας τραγούδησε κάποτε κάποιος παλιός μπουλουκτσής δύο μοτίβα του τραγουδιού που θυμότανε. Ξεκινώντας από τα μοτίβα αυτά, έγραψα 4-5 μοτίβα ακόμα, στο ύφος των άλλων, τα οποία υπήρξαν και καθοριστικά για το όλο ύφος του τραγουδιού. Προσπάθησα το τραγούδι να κρατήσει τον σλάβικο χαρακτήρα του (ο ρυθμός του είναι χασαποσέρβικος) και παράλληλα ν' απαντήσει μουσικά τις μνήμες από παλιούς ιταλικούς και γαλλικούς θιάσους που περιόδευαν την Ελλάδα στις αρχές του αιώνα και που υπήρξαν οι πρώτοι δάσκαλοι του είδους "μπουλούκι"».

Δώρα Σελλά