Παρίσι: Μεγαλείο, πίσω από τον τρόμο

Χαμός, πάλι, στο Παρίσι, η διασημότερη λεωφόρος της Ευρώπης (για τα Ηλύσια Πεδία μιλάμε) μέσα στον πανικό.

Έτσι, δηλαδή, για να πάμε κόντρα σε αυτό το κλίμα, να μην πτοηθούμε και να αρθούμε πάνω από τις περιστάσεις, σας καλώ για μία βόλτα – ακριβώς πάνω σ’ αυτή τη λεωφόρο, στη μέση της περίπου, στο Grand Palais – στα μυστικά θησαυροφυλάκια, τις κρύπτες, τα σεντούκια, τις θυρίδες, τις μπιζουτιέρες της δυναστείας των Μογγόλων. Μιλάμε για τη δυναστεία των Μογγόλων στην Ινδία, κάτι αιώνες παλιότερα. Και μιλάμε, βεβαίως, για αληθινά κοσμήματα, όχι bling bling. Τίτλος της

Αφού έχεις περάσει αυστηρό σεκιούριτι – το οποίο, όπως αποδεικνύεται, σε προφυλάσσει από τον εκάστοτε τρομοκράτη μέσα στο κτίριο, αλλά όχι ακριβώς απ’ έξω, στο δρόμο – φτάνεις στην είσοδο της έκθεσης. Προχωράς. Μαύρα σκοτάδια. Ένας τεράστιος χώρος, σκοτεινός, και στη μέση πέφτει απαλά ένας καταρράκτης από χρυσή βροχή. Κοιτάζεις λίγο καλύτερα και βλέπεις ότι η όλη έκθεση διαρθρώνεται γύρω από έξι επτά κατασκευές από χρυσό σύρμα, ή χρυσές ίνες, ας πούμε σαν τεράστια κλουβιά, που ανεβαίνουν ως το ταβάνι. Ο φωτισμός χαμηλός, δίνει στο χώρο τη λάμψη που έχει το μαύρο βελούδο.

Μέσα σε κάθε τέτοια κατασκευή εκτίθενται τα κοσμήματα. Τα περισσότερα προορίζονταν για την επίσημη στολή που φορούσαν στις διάφορες περιστάσεις οι πρίγκηπες, οι μαχαραγιάδες. Αχ, αυτοί οι άντρες! Στολισμένοι όπως τα αρσενικά του ζωικού βασιλείου (παγόνια, λιοντάρια, κλπ). Δύναμη και εξουσία. Ποταμοί από μαργαριτάρια, για τη λαβή του σπαθιού, για το λαιμό, για το σαρίκι, δαχτυλίδια, περικάρπια, περιβραχιόνια, μέχρι και για τους αστραγάλους. Χρυσός, πλατίνα, σμαράγδια, ρουμπίνια, διαμάντια, στο προσκήνιο. Και πολύ σμάλτο για τα γεμίσματα. Οι πέτρες δεν είναι πάντοτε αψεγάδιαστης ποιότητας (είναι άπειρες άλλωστε σε κάθε κόσμημα), αλλά είναι ωραιότατα ταιριασμένες και δεμένες.

Διαβάζω μικρή λεζάντα που με πληροφορεί – μήπως και ξεστραβωθώ να μάθω και τίποτε – ότι το δέσιμο γίνεται με τη μέθοδο kundan, δηλαδή η πέτρα δεν στερεώνεται στο κόσμημα με δοντάκια (όπως ξέρουμε εμείς εδώ στην άξεστη Ευρώπη), αλλά με μία ταινία χρυσού η οποία περιβάλλει την πέτρα. Πλεονέκτημα είναι ότι, με την τεχνική αυτή, δεν χρειάζεται να λιώσει το μέταλλο, γίνεται σε θερμοκρασία περιβάλλοντος και ότι δεν χρειάζεται να κοπεί η πέτρα, κρατάει η καθεμιά το φυσικό της σχήμα. Μειονέκτημα, βέβαια, ότι η πέτρα είναι κλεισμένη από κάτω και κάθεται πάνω στη βάση, οπότε δεν έχει τη λάμψη που έχουν συνήθως οι πέτρες που είναι ελεύθερες και περίτεχνα κομμένες. Επειδή, βλέπω πολλές απορίες στα μάτια και νομίζω ότι κάπου σας έμπλεξα, παραθέτω διαφωτιστικότατο βιντεάκι, και επίσης συντομότατο (για όσους βαριούνται τα βίντεο).

Και εδώ, κάπου, μπαίνει ο Cartier, ο οποίος είναι και χορηγός της έκθεσης. Εμπνευσμένος από το ύφος και την αισθητική αυτών των κοσμημάτων, φτιάχνει τα δικά του, αλλά και παίρνει παραγγελίες από του μαχαραγιάδες. Και, βέβαια, φέρνει και έναν ευρωπαϊκό αέρα από αρ ντεκό.

Όσο κοιτάζω αυτό το παραλήρημα πλούτου, επίδειξης, αλλά και μαστοριάς, επίσης, σκέπτομαι ότι οι άνθρωποι (εννοώ, οι ελάχιστοι έχοντες) τους προηγούμενους αιώνες έχουν εξαντλήσει το θέμα «κόσμημα» της ανδρικής εμφάνισης. Όλα έχουν ήδη γίνει. Σκεφτείτε τους άντρες στους πίνακες του 17ου αιώνα: βαρύτιμα υφάσματα, βελούδο, μαργαριτάρια στα αυτιά, χρυσές περόνες, πολύτιμοι λίθοι σε δαχτυλίδια και εγχειρίδια. Δηλαδή, το να πατήσει ένα αγόρι σήμερα ένα σκουλαρίκι στο αυτί ή διαμαντάκι στη μύτη, μόνο ασήμαντο και αλυσιτελές (λεξικό) φαίνεται.