Η ιστορική «απόφαση Μπόσμαν» που άλλαξε για πάντα το ποδόσφαιρο

Είκοσι δύο χρόνια συμπληρώνονται σήμερα, από τη μεγαλύτερη «επανάσταση» που έγινε ποτέ στους κανόνες του ποδοσφαίρου. Πρόκειται για τη λεγόμενη «απόφαση Μπόσμαν» που ελήφθη στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο στις 15 Δεκεμβρίου του 1995, ύστερα από πενταετή δικαστική διαμάχη που ξεκίνησε ο βέλγος ποδοσφαιριστής Ζαν Μαρκ Μπόσμαν.

Η ιστορία ξεκινά το «μακρινό» 1990, όταν ο Μπόσμαν αποφάσισε να διεκδικήσει την «ελευθερία» του από την ομάδα της Λιέγης στην οποία αγωνιζόταν. Το συμβόλαιό του επρόκειτο να λήξει, αλλά σύμφωνα με τους νόμους που ίσχυαν τότε, δεν είχε το

νομικό δικαίωμα να μετεγγραφεί σε άλλη ομάδα, αν πριν δεν αποζημιωνόταν η ομάδα του.

Η Λιέγη του πρόσφερε μια νέα συμφωνία, ωστόσο, του μείωνε κατά τα 2/3 τις αποδοχές. Ο Μποσμάν αρνήθηκε καθώς ήθελε να παίξει στη γαλλική ομάδα της Δουνκέρκης. Ωστόσο η Λιέγη, ομάδα -τότε- της Β’ Εθνικής, ζήτησε 600.000 ευρώ για να τον «αφήσει» να φύγει, ποσό εξαιρετικά υψηλό για την εποχή. Με αυτά τα δεδομένα η μεταγραφή του Μπόσμαν στη Δουνκέρκη ματαιώθηκε.

Η απόφαση του 1995 και οι «εργαζόμενοι ποδοσφαιριστές»

Ο Μπόσμαν αποφάσισε να διεκδικήσει δικαστικά, με τη βοήθεια δύο νεαρών δικηγόρων, την ελευθερία του από τη Λιέγη, χωρίς βέβαια να μπορεί να φανταστεί ούτε τις επιπτώσεις που θα είχε αυτή του η επιλογή στο ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο, ούτε και τη χρονική διάρκεια που θα χρειαζόταν μέχρι να ληφθεί μια δικαστική απόφαση.

Σε κάθε περίπτωση, το ευρωπαϊκό δικαστήριο αποφάσισε να εφαρμοστεί για πρώτη φορά στο ποδόσφαιρο το άρθρο 48 της Συνθήκης της Ρώμης του 1957 και καθορίστηκε ότι, ένας ποδοσφαιριστής μπορεί να συγκριθεί με οποιονδήποτε άλλο εργαζόμενο, απολαμβάνοντας το δικαίωμα της ελεύθερης κυκλοφορίας στις ευρωπαϊκές χώρες, μετά την λήξη της σύμβασης που τον συνδέει με τους εργοδότες του.

Η συγκεκριμένη απόφαση οδήγησε σε ακύρωση όσων κανονισμών εθνικών ομοσπονδιών χωρών-μελών της Ε.Ε., επέβαλαν περιορισμούς σε τέτοιου είδους μεταγραφές. Η απόφαση αυτή, που έμεινε γνωστή ως «απόφαση Μπόσμαν», αρχικά αφορούσε μόνο σε ποδοσφαιριστές υπηκόους των χωρών-μελών της Ε.Ε., τους λεγόμενους «κοινοτικούς», για τους οποίους επετράπη η μεταγραφή.

Αντιθέτως οι μη «κοινοτικοί» παίκτες, δεν ευεργετήθηκαν από αυτή την απόφαση καθώς για εκείνους διατηρήθηκαν οι κανονισμοί κάθε ομοσπονδίας.

Μπόσμαν: Έχασα τα καλύτερα χρόνια της καριέρας μου

Από τις 15 Δεκεμβρίου του 1995 και μετά δεν είναι τίποτα ίδιο στο ποδόσφαιρο. Ο Μπόσμαν, 53 ετών πλέον, θεωρείται ο πιο διάσημος αγωνιστής της ελευθερίας του αθλητισμού.

Όμως, αν και άλλαξε για πάντα το ποδόσφαιρο, ο ίδιος δεν κατάφερε να σώσει την καριέρα του. «Νόμιζα ότι θα μπορούσα να βρω μια νέα ομάδα, αλλά και για τις ομάδες ήμουν ένας ταραχοποιός. Η απόφαση έφτασε όταν ήμουνα 31 ετών. Είχα χάσει τα καλύτερα χρόνια της καριέρας μου, και δεν είχα ποτέ μια αποζημίωση για αυτό. Μετά από όλα αυτά τα χρόνια υπάρχει η αίσθηση ότι η απόφαση που με αφορούσε, έσπασε τις αλυσίδες στο ποδόσφαιρο,» είχε πει ο Μπόσμαν σε συνέντευξή του στην Bild.

«Τώρα οι παίκτες έχουν την ελευθερία να πάνε όπου θέλουν, οι ομάδες μπορούν να πάρουν οποιονδήποτε παίκτη. Είμαι υπερήφανος για ό,τι έκανα», πρόσθεσε.

«Όμως σήμερα τα χρήματα είναι κυρίαρχα. Οι σύλλογοι έχουν βρει τρόπους να πλουτίσουν περαιτέρω, υπάρχει μεγάλη διαφορά μεταξύ των πλουσιότερων και των άλλων», εξηγεί ο ίδιος.

Πάντως οι ποδοσφαιρικοί αναλυτές υποστηρίζουν ότι η απόφαση Μπόσμαν είναι πιο καθοριστική και από εκείνη των Κρόιφ, Σάκι ή άλλων κορυφαίων, που διαμόρφωσαν τα δεδομένα στον χώρο της μπάλας. Μία υπόθεση, που καταγράφεται στα χρονικά ως μία από τις πληρέστερες και πλέον τεκμηριωμένες δικονομικά υποθέσεις, αναλυμένη σε 350 παραγράφους και άρθρα.

Οι ποδοσφαιρικές ανατροπές του… Brexit

Η επόμενη «επανάσταση» στους κανόνες μεταγραφών ποδόσφαιρο, όπως παρατηρούν αναλυτές, είναι πιθανό να έρθει μέσα από το «Brexit», αφού θα μπορούσε να προκληθεί η μεγαλύτερη ρυθμιστική αλλαγή στη σχέση των παικτών με τους συλλόγους, μετά την απόφαση «Μπόσμαν».

Πηγή: DIEDERIK VAN DER LAAN / DUTCH PHOTO AGENCY

Με τους ισχύοντες κανονισμούς για τη μετακίνηση των αθλητών, η Premier League, δεν θα μπορούσε να έχει περισσότερους από 100 παίκτες, που θα πληρούν τις προϋποθέσεις για άδεια εργασίας.

Πάντως, η απόφαση Μπόσμαν οδήγησε σε πολλές μεταγραφές μεταξύ ομάδων του Ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου, μεταξύ των οποίων και εκείνη του Στηβ Μακμανά, το 1999 από τη Λίβερπουλ στη Ρεάλ Μαδρίτης. Πρόκειται για μια από τις πρώτες σημαντικές μεταγραφές που έγιναν βασισμένες στην απόφαση Μπόσμαν και η οποία βοήθησε σημαντικά τη Ρεάλ να κερδίσει το Champions League του 2000, με έναν παίκτη για τον οποίο δε χρειάστηκε να πληρώσει επιπλέον ρήτρες.

Με πληροφορίες από: ΑΠΕ-ΜΠΕ, footyfair.com