Ραγάδα πρωκτικού δακτυλίου: Διάγνωση και θεραπεία

Γράφει ο Μιχαήλ Όθων, Γενικός Χειρουργός και συνεργάτης του doctoranytime.gr

Η ραγάδα του πρωκτικού δακτυλίου είναι μια σχετικά συχνή πάθηση που προκαλεί υπερβολικά ενοχλήματα ― κυρίως πόνο, σε σχέση με το μέγεθος της βλάβης. Η ραγάδα δακτυλίου προκαλείται από δυσκοιλιότητα και τοπικό τραυματισμό του πρωκτικού βλεννογόνου από κόπρανα, που οδηγεί σε σπασμό του εσωτερικού πρωκτικού σφιγκτήρα.
Ανάλογα με τη διάρκειά της διακρίνεται σε οξεία και χρόνια. Η οξεία ραγάδα είναι ρήξη – τραυματισμός – σχίσιμο υγιούς πρωκτοδέρματος, με σημεία πρόσφατης αιμορραγίας ή αιμορραγεί κατά την ψηλάφηση. Στην χρόνια ραγάδα είναι χαρακτηριστική η ελκωτική μορφή της βλάβης με επηρμένα, οιδηματώδη χείλη και ρυπαρό ελκωτικό κρατήρα ο οποίος συνήθως καταλαμβάνεται από κοκκιώδη ιστό.

Ακόμα και σήμερα θεωρείται οτι το γενεσιουργό αίτιο της ραγάδας είναι ο τραυματισμός του επιθηλίου (π.χ. από σκληρά κόπρανα σε δυσκοιλιότητα) που στη συνέχεια προκαλεί πόνο και σπασμό του έσω σφιγκτήρα και δημιουργεί ένα φαύλο κύκλο (δυσκοιλιότητα-τραυματισμός-πόνος-σπασμός) ο οποίος παρεμποδίζει την επούλωση. Η λύση της συνέχειας του βλεννογόνου από τραύμα, φλεγμονή ή λοίμωξη δεν επουλώνεται και μεταπίπτει σε χρόνια ραγάδα όταν υπάρχει υπερτονία του έσω σφιγκτήρα του πρωκτού. Σύγχρονες μελέτες απέδειξαν ότι η υπερτονία του έσω σφιγκτήρα σε συνδυασμό με μικροτραυματισμό του πρωκτικού σωλήνα αποτελεί τον βασικό αιτιολογικό παράγοντα της νόσου.

Η διάγνωση της ραγάδας συνήθως δεν είναι δύσκολη και τις περισσότερες φορές αρκεί το ιστορικό του ασθενούς και η κλινική εξέταση. Με την κλινική εξέταση επιβεβαιώνεται η πληγή και αποκλείονται άλλες συνοδές παθήσεις όπως φλεγμονώδεις νόσοι του εντέρου, η συνύπαρξη των οποίων θα πρέπει πάντοτε να αποτελεί στοιχείο της διαφορικής διάγνωσης.

Κατά την επισκόπηση του πρωκτού ανευρίσκεται η ραγάδα καθώς και η «συνοδός αιμορροΐδα» που είναι μια δερματική πτυχή λόγω σπασμού του έσω σφιγκτήρα. Ψηλαφητικά ανευρίσκεται τόσο η ραγάδα όσο και ο υπερτονικός έσω σφιγκτήρας. Τέλος η πρωκτοσκόπηση αποκαλύπτει τη χαρακτηριστική βλάβη

Η αιμορραγία αν και αρκετά συχνή, έχει τον χαρακτήρα ελάχιστης αποβολής ζωηρά ερυθρού αίματος στην κένωση (ανάμειξη με κόπρανα), στη λεκάνη ή στο χαρτί τουαλέτας.Επίσης μπορεί να υπάρχει κνησμός , βλεννώδης εκροή και μικρή απώλεια κοπράνων με διαρκή ερεθισμό του δακτυλίου. Η ορθοσκόπηση αλλά και η βιοψία της βλάβης θα πρέπει οπωσδήποτε να εκτελούνται σε κάθε περίπτωση που η ραγάδα δεν επουλώνεται.

Οι ασθενείς με ραγάδα που ανθίσταται στην επούλωση με συντηρητικό τρόπο θα πρέπει να υποβάλλονται σε συστηματικό έλεγχο για να αποκλεισθούν παθήσεις όπως: νόσος του Crohn, ελκώδης κολίτιδα, σύφιλη, φυματίωση, λευχαιμία, καρκίνος, HIV λοίμωξη, επειδή η εντόπιση της δευτεροπαθούς ραγάδας μπορεί να αφορά οποιοδήποτε σημείο του πρωκτικού σωλήνα. Επίσης στη διαφορική διάγνωση της ραγάδας περιλαμβάνονται και επώδυνες παθήσεις της περιοχής όπως: κοκκυγοδυνία, πρωκταλγία fugax, θρόμβωση αιμορροΐδων, περιεδρικό απόστημα.

Η διαγνωστική κλινική, εργαστηριακή και απεικονιστική προσπέλαση περιλαμβάνει τη μανομετρία του πρωκτού, την ορθοσκόπηση και το ενδοσκοπικό υπέρηχο. Η μανομετρία του πρωκτού είναι πολύ χρήσιμη στην προεγχειρητική αξιολόγηση του ασθενούς και θα μας δείξει συνήθως αυξημένη πίεση ηρεμίας του πρωκτικού σφιγκτήρα. Το ενδοσκοπικό υπερηχογράφημα του πρωκτού και του ορθού, είναι πολύ χρήσιμο για την διαπίστωση προβλημάτων του σφιγκτηριακού μηχανισμού.

The post Ραγάδα πρωκτικού δακτυλίου: Διάγνωση και θεραπεία appeared first on Doctoranytime Blog | Ενημέρωση για όλα τα θέματα υγείας.