Πώς μπορούμε να ελαττώσουμε τις καισαρικές τομές στην Ελλάδα;

Ο κολπικός τοκετός είναι αναφαίρετο δικαίωμα κάθε γυναίκας. Συχνά όμως, και ενώ η διαδικασία του τοκετού έχει προχωρήσει, το καρδιοτοκογράφημα (CTG), που είναι η εξέταση που μας δείχνει αν το έμβρυο παίρνει αρκετό οξυγόνο, μας λέει ότι το έμβρυο παρουσιάζει δυσχέρεια και δεν παίρνει αρκετό οξυγόνο. Τότε γίνεται καισαρική τομή και η έγκυος χάνει την εμπειρία του φυσιολογικού τοκετού, που τόσο καιρό περίμενε.

Αυτή η απογοητευτική για την εγκυμοσύνη κατάληξη, μπορεί να αποφευχθεί σε ποσοστό μέχρι και 53%! Όταν το CTG είναι φυσιολογικό, τα πράγματα, σχεδόν πάντα, είναι φυσιολογικά. Όταν όμως δε φαίνεται φυσιολογικό, υπάρχει μεγάλη πιθανότητα, το CTG να δείχνει ότι υπάρχει δυσχέρεια χωρίς να υπάρχει. Να είναι δηλαδή, ψευδώς θετικό. Αν ακολουθήσουμε αυτή την ψευδώς θετική διάγνωση, θα καταλήξουμε σε καισαρική τομή χωρίς λόγο. Για να αποφύγουμε την έκβαση αυτή, υπάρχει μία εξέταση παλιά, ασφαλής και δοκιμασμένη χρόνια σε πολλές ευρωπαικές χώρες, που λέγεται έλεγχος αερίων αίματος του εμβρύου κατά τον τοκετό (Intrapartum Fetal Blood Sampling).

Με την εξέταση αυτή, μετράμε το επίπεδο οξυγόνου κατ' ευθείαν στο αίμα του εμβρύου. Τότε μόνο ξέρουμε αν το έμβρυο παίρνει αρκετό οξυγόνο και πόσο αντέχει στη δοκιμασία του τοκετού. Για τη λήψη του αίματος χρησιμοποιούμε κολποδιαστολέα, ακριβώς όπως όταν κάνουμε pap test. Γίνεται μια μικρή γρατσουνιά στο δέρμα του εμβρύου, ακριβώς όπως κάνουν οι διαβητικοί όταν μετράνε το ζάχαρό τους και παίρνουν μία σταγόνα αίμα από το δάχτυλό τους. Αυτή η γρατσουνιά δε φαίνεται καθόλου μετά τον τοκετό. Η εξεταση αυτή μας γλυτώνει από περιττές καισαρικές τομές, που γίνονται, χωρίς να χρειάζονται. Εάν τα αέρια αίματος είναι φυσιολογικά, ο τοκετός συνεχίζεται κανονικά. Αν το αποτέλεσμα είναι οριακό, περιμένουμε 20-30 λεπτά και το τέστ επαναλαμβάνεται. Αν το αποτέλεσμα είναι τελείως παθολογικό, προχωρούμε σε επίσπευση του τοκετού με καισαρική τομή ή βεντούζα, με τη βεβαιότητα ότι έχουμε πάρει τη σωστή απόφαση. Υπάρχει μία μικρή πιθανότητα να μη μπορέσουμε να πάρουμε δείγμα (ιδίως αν υπάρχει μικρή διαστολή), οπότε προχωρούμε σαν να είχαμε παθολογικό αποτέλεσμα. Αυτοί οι κανόνες είναι οδηγίες που δίνονται σε όλους τους γιατρούς στο Βρεττανικό Εθνικό Σύστημα Υγείας (British NHS) από τον οργανισμό NICE πού ελέγχει και καθορίζει τον τρόπο άσκησης της Ιατρικής επιστήμης στο Ηνωμένο Βασίλειο (NICE guideline CG190 for the Intrapartum Care-2014).

Με τη μέθοδο αυτή μετράμε το pH στο αίμα του εμβρύου. Συνήθως παίρνουμε 15-50μL (3-4 σταγόνες) και χρησιμοποιούμε ένα μηχάνημα αερίων αίματος, που υπάρχει σε όλες τις αίθουσες τοκετών κάθε νοσοκομείου. pH > 7.25 θεωρείται φυσιολογικό και δείχνει έμβρυο που δεν δυσχερεί και οξυγονώνεται σωστά. pH < 7.20 (η