Φρανσουάζ Ζιλό: Η ζωγράφος και πρώην σύντροφος που ο Πικάσο ήθελε να καταστρέψει

Φρανσουάζ Ζιλό και Πικάσο, 1950, στο Vallauris, Γαλλία. (Photo by Michel MAKO/Gamma-Rapho via Getty Images)

Όταν η καλλιτέχνις Φρανσουάζ Ζιλό εγκατέλειψε τον Πάμπλο Πικάσο μετά από μία μακρά και ταραχώδη σχέση, εκείνος της είπε ότι δεν θα ήταν τίποτα χωρίς αυτόν και έβαλε σκοπό να καταστρέψει την καριέρα της.

Ανακαλώντας αργότερα τα λόγια του πρώην συντρόφου της θυμόταν ότι της είχε πει: «Φαντάζεσαι ότι οι άνθρωποι θα ενδιαφέρονται για σένα; Δεν

θα το κάνουν ποτέ πραγματικά μόνο για σένα… Θα είναι απλώς ένα είδος περιέργειας που θα έχουν για ένα άτομο του οποίου η ζωή άγγιξε τη δική μου τόσο στενά».

Μετά τον χωρισμό, ο Πικάσο και οι φίλοι του με επιρροή στους καλλιτεχνικούς και πνευματικούς κύκλους της Γαλλίας, ξεκίνησαν εναντίον της αυτό που η Ζιλό περιέγραφε ως «πόλεμο», αναγκάζοντάς την τελικά να εγκαταλείψει τη Γαλλία και να εγκατασταθεί στις ΗΠΑ, όπου ξαναέχτισε τη ζωή και την καριέρα της και συνέχισε να ζωγραφίζει μέχρι τον θάνατό της το 2023, σε ηλικία 101 ετών.

Άλλωστε, στη Γαλλία η επιτυχία της πάντα επισκιαζόταν από τον άνθρωπο που θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους καλλιτέχνες του 20ού αιώνα.

Το Μουσείο Πικάσο στο Παρίσι, το οποίο ανοίγει, σήμερα, Τρίτη 12 Μαρτίου, εγκαινιάζοντας την αναθεωρημένη, νέα, μόνιμη έκθεση έργων του ζωγράφου, η οποία εκτείνεται σε 22 αίθουσες με σχεδόν 400 πίνακες, γλυπτά, κεραμικά και σχέδια, αφιερώνει για πρώτη φορά -σε μία προσπάθεια εν μέρει επανόρθωσης- μία αίθουσα στο έργο της Ζιλό.

Όπως δήλωσε εκπρόσωπος του Μουσείου, το οποίο διαθέτει τη μεγαλύτερη συλλογή έργων Πικάσο στον κόσμο, η Φρανσουάζ Ζιλό «δεν παρουσιάζεται ως μούσα ή πηγή έμπνευσης του Πικάσο. Δεν υπάρχει κανένας από τους πίνακες που φιλοτέχνησε ο ζωγράφος στους οποίους απεικονίζεται η ίδια, ούτε φωτογραφίες. Αντίθετα, επικεντρώνεται στη Φρανσουάζ Ζιλό ως καλλιτέχνη».

Οκτώβριος 1951, στα 70ά γενέθλια του Πικάσο. Σε ένα καφέ στο Παρίσι το 1943

Η νεαρή Φρανσουάζ γνώρισε τον Πικάσο σε ένα παρισινό καφέ το 1943, στο απόγειο της ναζιστικής κατοχής. Εκείνη ήταν 21 και εκείνος 61 ετών. Η σχέση τους κράτησε δέκα χρόνια. 

Ανεξάρτητη φύση, η Ζιλό έκανε αυτό που καμία από τις πολλές γυναίκες του Πικάσο δεν τόλμησε: έφυγε μακριά του παίρνοντας τα δύο παιδιά τους, τον Κλοντ και την Παλόμα. 

Ο Πικάσο κατέστρεψε τα υπάρχοντά της, μεταξύ αυτών και τις επιστολές του Ματίς προς αυτήν, ζήτησε από την γκαλερί Louise Leiris να σταματήσει να την εκπροσωπεί και επέμεινε να μην καλείται πλέον να εκθέσει στο διάσημο Salon de Mai.

Από πολλές απόψεις η Γαλλία την αντιμετώπισε χειρότερα από τον Πικάσο. Κατατέθηκαν τρεις αγωγές προκειμένου να αποτραπεί η δημοσίευση της βιογραφίας της το 1964, Life with Picasso, ενώ 80 εξέχοντες διανοούμενοι και καλλιτέχνες υπέγραψαν επιστολή στην κομμουνιστική εφημερίδα Les Lettres Françaises ζητώντας την απαγόρευση του βιβλίου. Το βιβλίο πούλησε ένα εκατομμύριο αντίτυπα και μεταφράστηκε σε 16 γλώσσες, αλλά η ίδια περιέγραφε την απαγόρευση του έργου της στη Γαλλία ως «εμφύλιο θάνατο».

Η έκθεση Françoise Gilot στην αίθουσα 17, στον τρίτο όροφο του Μουσείου Πικάσο, είναι περιοδική, αλλά αναμένεται να διαρκέσει ένα χρόνο.

Η Cécile Debray, πρόεδρος του Μουσείου Πικάσο, σημείωσε ότι «Στη Γαλλία, η Françoise Gilot είναι γνωστή ως σύντροφος του Picasso, ενώ στις Ηνωμένες Πολιτείες όπου έζησε μετά το 1970, θεωρείται καλλιτέχνις και ζωγράφος, επομένως έχουμε μία αίθουσα στην οποία παρουσιάζονται οι πίνακές της».

Ενώ, η Joanne Snrech, επιμελήτρια στο Μουσείο Πικάσο, πρόσθεσε από την πλευρά της: «Είναι αλήθεια ότι μετά τη δημοσίευση του βιβλίου της για τον Πικάσο, πολλοί άνθρωποι στην καλλιτεχνική κοινότητα της Γαλλίας την απέφευγαν. Θεωρήσαμε ότι ήταν σημαντικό να δείξουμε όχι μόνο τη θέση της στη ζωή του Πικάσο, αλλά και ότι ήταν πολλά περισσότερα από απλά η σύντροφός του». 

Με πληροφορίες από Art news

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ

Κίλιαν Μέρφι: Ο ταλαντούχος «υπερήφανος Ιρλανδός»