Αλεξάνδρα Τσόλκα: «Η ζωή μου στην Αμερική»!

Έριξε δυο φευγαλέες ματιές πίσω της. Η Αλεξάνδρα πήρε τη γενναία απόφαση να χωρέσει τη ζωή της σε δυο βαλίτσες και να φύγει χιλιάδες χιλιόμετρα μακριπά από αυτό που γνώρισε ως κανονικότητα. Στην πρώτη, υπερατλαντική, συνέντευξή της μιλάει γι΄ αυτό που θέλαμε να την ρωτήσουμε από την πρώτη στιγμή: πώς είναι να ζεις μόνιμα στην Αμερική!

Από τη Γεωργία Δρακάκη

Έριξε δυο φευγαλέες ματιές πίσω και ύστερα κάθισε αναπαυτικά στο αεροπορικό της κάθισμα. Η δημοσιογράφος – συγγραφέας Αλεξάνδρα Τσόλκα τόλμησε αυτό που άλλοι ακόμη φαντασιώνονται το βράδυ στο μαξιλάρι: Να

αλλάξει ζωή! Αν και κάποιες συνήθειες μέσα στα χρόνια παραμένουν ίδιες, ακόμη κι αν βρίσκεσαι στην άλλη όχθη του Ατλαντικού, όπως το να σηκωθεί σχεδόν αξημέρωτα για να ετοιμάσει τις δύο της κόρες, Ειρήνη και Μαρία, για το σχολείο, ύστερα να φτιάξει ελληνικό καφέ στο μπρίκι και να ανοίξει την οθόνη του υπολογιστή για να παραδώσει κείμενο! Σε λίγες εβδομάδες, κλείνει έναν χρόνο στην Αμερική! «Πόσο γρήγορα περνά ο καιρός, ε;» αναρωτιέται, καπνίζοντας το τελευταίο τσιγάρο του πακέτου.

ΜΟΝΙΜΗ ΚΑΤΟΙΚΟΣ ΑΜΕΡΙΚΗΣ

«Δεν ήταν μια απόφαση του τύπου “φεύγω όσο πιο γρήγορα κι όσο πιο μακριά μπορώ”. Άλλωστε, δεν με κυνηγούσε τίποτα και κανείς. Υπήρχαν όμως επαγγελματικές προοπτικές για τον άντρα μου, τον Γιάννη. Έτσι, ζυγίσαμε τα πράγματα, σκεφτήκαμε και πόσο καλά θα είναι εδώ, από εκπαιδευτικής άποψης, για τα κορίτσια και φύγαμε» λέει για την επιλογή της να εγκατασταθεί στην Αμερική, και συγκεκριμένα «στο Σπρίνγκφιλντ της Βοστώνης. Εδώ όπου συνέλαβαν την ιδέα του μπάσκετ, της μοτοσικλέτας, του αεροπλάνου και του αυτοκινήτου. Εδώ σπούδασε και ο άντρας μου. Εδώ η ζωή κυλά με τους δικούς της ρυθμούς. Λάτιν μουσικές, απίθανες Πορτορικάνες χορεύτριες, πινακίδες “Ο Χριστός Έρχεται”, Ινδοί ιδιοκτήτες ψιλικατζίδικων, μαύροι έφηβοι με χρυσές αλυσίδες, απίστευτοι καλλιτέχνες του δρόμου… Όλα αυτά με αφορούν με έναν τρόπο, μου κεντρίζουν το ενδιαφέρον. Όπως, επίσης, σπουδαία μυαλά, που απολαμβάνω τις συζητήσεις μαζί τους, με χαρακτηριστική την περίπτωση του σπουδαίου νομικού της Βοστώνης, του Δημήτρη Ιωαννίδη. Είχαμε ήδη κάποιους φίλους εδώ, την Julie, τον Tammy. Γνωρίσαμε κιόλας! Γονείς συμμαθητών των θυγατέρων μας, την κυρία Βιολέτα και την εγγονή της, την Brie, που ζουν απέναντί μας, και την Ελένη Βιδάλη, η οποία κάνει χρόνια τηλεοπτική εκπομπή εδώ για τους Έλληνες» αναφέρει χαρακτηριστικά. Για τον μικρό σκίουρο, πάλι, με το όνομα Λεοπόλδος, που κάθε πρωί τής χτυπά το παράθυρο για το κολατσιό του –μια χούφτα φιστίκια–, δεν της παίρνεις κουβέντα. Είναι το μυστικό τους.

Αν και δεν βρίσκεται για πρώτη φορά στην Αμερική, ακόμα την εντυπωσιάζει ο διαφορετικός τρόπος ζωής των Αμερικανών. «Υπάρχουν άνθρωποι που ξυπνούν χαράματα, πάνε γυμναστήριο, δουλεύουν όλη την ημέρα, γυρνούν για ύπνο και ύστερα ξανά το ίδιο. Αυτό κάπως με αγριεύει, αυτός ο δυτικός τρόπος ζωής είναι έξω από μένα, αν και μπορώ να τον κατανοήσω» εξηγεί και το αμέσως επόμενο λεπτό σηκώνεται από το τραπέζι της κουζίνας και δείχνει όλο καμάρι κάτι ξύλινες κατασκευές. «Τις έφτιαξα με τα χεράκια μου. Σκέφτομαι ότι θα μπορούσα να το κάνω και επάγγελμα: Να είμαι κηπουρός, επιπλοποιός, να κουράζω το σώμα και τα χέρια μου. Έφτασα στο σημείο να τις έχω ανάγκη όλες αυτές τις χειρωνακτικές εργασίες, ακούγοντας, παράλληλα, ορχηστρική μουσική». Ζώντας στην πολύβουη και πολυπολιτισμική Αμερική είδε στερεότυπα δεκαετιών να χάνονται μέσα σε μια στιγμή, όπως κάνει ο σκίουρος κάθε φορά που παίρνει τα φιστίκια του. «Στο high school, η μεγάλη μου κόρη και οι συμμαθητές της διδάχτηκαν Οδύσσεια με παράλληλη συγκριτική μελέτη της “Ιθάκης” του Καβάφη και της Οδύσσειας του Καζαντζάκη. Αμέ! Επίσης, εργαζόμενοι σε μεγάλη αλυσίδα σούπερ μάρκετ, που απειλήθηκαν με μαζική απόλυση, έκαναν συντονισμένη απεργία και κράτησαν τις θέσεις εργασίας τους, ενώ ο κόσμος τούς στήριξε, δεν πήγαινε, δηλαδή, να ψωνίσει από τα συγκεκριμένα καταστήματα» τονίζει και συνεχίζει να διηγείται μια σχετικά πρόσφατη ιστορία: «Εδώ, απολαμβάνω μια αξιοκρατία στην καθημερινότητα και μια ηρεμία επίσης, η οποία για μένα είναι πρωτόγνωρη. Πήγα στο δικαστήριο 10.50, 11.00 εκδικάστηκε η υπόθεση, 11.20 είχε βγει η απόφαση. Συνέβη το εξής: Μη γνωρίζοντας τις περιοχές και ως homo Αthineus, που δεν μασάει και οδηγεί και λίγο νευρικά, έκανα άθελά μου μια μικρή παράβαση, κι εδώ τα πράγματα είναι αυστηρά. Τρία περιπολικά με πλησίασαν, “Pull over” λέει ο αστυνομικός, φοράω του λέω εγώ και τα πράγματα πήραν τον δρόμο τους, αλλά τέλος καλό. Ας πούμε ότι απαλλάχτηκα… λόγω βλακείας! Αντίστοιχη περιπέτεια στην Ελλάδα δεν είχα. Όμως, διάφοροι και διάφορες έχουν ζητήσει, κατά καιρούς, την κεφαλή μου επί πίνακι ή την απόλυσή μου. Μου έχουν κάνει μηνύσεις και μου έχουν ζητήσει υπέρογκα λεφτά ως αποζημίωση. Ιλαροτραγωδίες, τα λέω εγώ»!

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ

Ύστερα από τριάντα χρόνια στη δημοσιογραφία με τα αυστηρά deadlines, τα πλήκτρα να βαρούν νυχθημερόν και το «κυνήγι» της ουσιαστικής είδησης, θα σου πει πολύ ειλικρινά ότι «Τη λέξη “επιτυχία” δεν την πιστεύω. Ούτε πιστεύω σε νικητές και χαμένους. Η δουλειά που έκανα όλα αυτά τα χρόνια, η δημοσιογραφία, έχει εφήμερες επιτυχίες, είναι η ίδια εφήμερη. Ο κόσμος μια χαρά μπορεί χωρίς εμάς, εμείς δεν μπορούμε χωρίς τον κόσμο συνήθως. Είναι μια δουλειά που περιέχει το στοιχείο του ναρκισσισμού, της αυταρέσκειας –αυτοπορωνόμαστε και οι ίδιοι εμείς, κάνουμε τον εαυτό μας το κέντρο του σύμπαντος. Γι’ αυτό, λοιπόν, αν πρόκειται να επιμείνουμε στη λέξη “επιτυχία”, θα πω ότι την αισθάνομαι γύρω από την επαγγελματική μου ηθική. Θεωρώ επιτυχία μου ότι υπήρξα σε αυτή δουλειά ένας σοβαρός άνθρωπος, που δεν πάτησε επί πτωμάτων, που δεν έκανε διαδρόμους, ραδιουργίες και ίντριγκες, ούτε ερωτικές επιλογές με βάση την επαγγελματική ανέλιξη. Επίσης, συγκρούστηκα εκεί που υποτίθεται ότι δεν έπρεπε να συγκρουστώ, δεν τα πήρα ποτέ για να υπερασπίσω άποψη που δεν είναι δική μου, δεν υπήρξα κόλακας. Υπήρξα και λίγο τσαμπουκάς. Όσο κι αν αγαπώ τη σταθερότητα και τη ρουτίνα, αν κάτι μου τη δώσει σοβαρά, σηκώνομαι και φεύγω. Το έχω κάνει. Και επειδή το ήξερα πάντα, δεν άφηνα προσωπικά αντικείμενα στα γραφεία μου. Ανά πάσα στιγμή να μπορώ να την κάνω, αφήνοντας πίσω μου, άντε, δυο συνδετήρες, καμιά ξύστρα και κάνα μισοτελειωμένο λιπ γκλος. Σε αυτή τη δουλειά δεν βλέπω προοπτική πια, γενικώς. Κάθε δημοσιογράφος ελαφρώς συμπαθής και αναγνωρίσιμος στον χώρο έχει κάνει site. Σχεδόν κανένα τους δεν κάνει τη διαφορά και όλα ανακυκλώνουν την ίδια είδηση, συχνά και με τα ίδια ορθογραφικά λάθη. Αυτό μου θυμίζει όταν πριν από χρόνια άνοιγαν σε κάθε γειτονιά πέντε βιντεοκλάμπ. Πέφτω πάνω σε κακόγουστες ειδήσεις στα lifestyle sites και σε στρατευμένο, πληκτικά όμοιο και προβλέψιμο περιεχόμενο στα πολιτικά» εξηγεί και μου δείχνει τα χέρια της, γεμάτα μόνιμους κάλους από το «βάρα βάρα» στον υπολογιστή. «Αντιλαμβάνομαι ότι είμαι αναγνωρίσιμο πρόσωπο και ποτέ δεν είπα ότι δεν μου αρέσει. Σε όλες και σε όλους αρέσει να τους βλέπει, να τους ακούει και να τους διαβάζει η θεία τους από την Αυστραλία. Είναι κολακευτικό να σου δίνει ο χασάπης καλύτερο κρέας επειδή βγαίνεις στην τηλεόραση. Όμως, το τοπίο στη δική μας δουλειά είναι βομβαρδισμένο, αισθάνομαι και βλέπω τα πάντα καμένα: Θανατικά, εμφράγματα, νέοι οι περισσότεροι, δεν προλαβαίνουμε να αποχαιρετούμε συναδέλφους. Βλέπεις, επίσης, νέα παιδιά, ταλαντούχα και ικανά, να ζουν μέσα στον συμβιβασμό, να αναγκάζονται να ασχοληθούν με χίλια άλλα πράγματα για να καταφέρουν να κάνουν, έστω λειψά, κι αυτό που αγαπούν. Τα μεγάλα ονόματα μένουν απλήρωτα ή αμείβονται με χρήματα της πλάκας, μένουν εκβιαστικά ανασφάλιστοι. “Μαγαζιά” μεγάλα, αναγνωρίσιμα, με κάποιο κύρος ή ιστορία, έχουν αλλοιωθεί και έχουν καταρρακωθεί πια. Καλά για τα ραδιόφωνα, δεν συζητάμε καν! Για να κάνεις εκπομπή, πρέπει να πας με τον σπόνσορά σου, αλλά άμα διαφημίζω παριζάκι, μεσιέ μου, δεν είμαι δημοσιογράφος, μίνι μάρκετ χρεωμένο της συνοικίας είμαι…».

Η συγγραφή βιβλίων μοιάζει να είναι μονόδρομος στην περίπτωση ανθρώπων που απογοητεύτηκαν λίγο ή πολύ από την πορεία που έχουν πάρει τα πράγματα στα ελληνικά media σήμερα. «Γι’ αυτό και συνεχίζω να γράφω βιβλία. Η λογοτεχνία, όμως, απαιτεί ασκητισμό και προσήλωση, όπως η υποκριτική την οποία σπούδασα. Δεν της αφοσιώθηκα ποτέ σοβαρά, νομίζω. Την είδα περισσότερο ως ψυχοθεραπεία και διαφυγή από τη δουλειά που την κάνεις για βιοπορισμό. Παιδεύω διάφορα γραπτά αυτή την εποχή. Το μεγάλο μου μυθιστόρημα Ω! Τι ωραίο Λευκό Χωριό, που το γράφω δέκα χρόνια, έχει φτάσει στις 100.000 λέξεις και σαν να θέλει κι άλλο. Στη βιογραφία της Δούκισσας από τον γιο της, τον Κυριάκο Παπαδάκο, κόλλησα στις λεζάντες. Ερωτεύτηκα μια ιστορία αγάπης μεταξύ μιας πολύ πολύ Αμερικανίδας και ενός σαν Οδυσσέα Έλληνα και την κάνω βιβλίο σε συνεργασία με την Julie Makris. Τελειώνει όπου να ’ναι. Έχω αφήσει, όμως, στα μισά ένα εφηβικό μυθιστόρημα, Το Κορίτσι Που Θα Γινόταν Ιππότης. Νιώθω πως έχω πολλές ιστορίες να πω και δεν μου φτάνει πια ο χρόνος» θα πει περασμένα μεσάνυχτα καθισμένη στη μικρή κουζίνα του σπιτιού.

ΕΙΚΟΝΕΣ ΚΑΙ ΜΝΗΜΕΣ

Τα χιλιόμετρα δεν την εμποδίζουν να συνεχίσει να κάνει αυτό που ξέρει καλύτερα από κάθε άλλο, δηλαδή να γράφει. Έβαλε το χεράκι της, βέβαια, και η τεχνολογία! «Παρακολουθώ τις εξελίξεις στην Ελλάδα και παίρνω θέση, κυρίως μέσω Facebook, το Instagram και το Twitter τα βαριέμαι κάπως. Ακούω ειδήσεις, μπαίνω σε προφίλ ανθρώπων των οποίων η άποψη με αφορά, όπως της Έλενας Ακρίτα, του Γιώργου Χρονά, του Πέτρου Τατσόπουλου, του Θάνου Αλεξανδρή, του Αντώνη Μποσκοΐτη, του Άρη Δημοκίδη, της Ζέτας Καραγιάννη. Γράφω σε δύο ελληνικά sites που εκτιμώ και με εκτιμούν, όπως επίσης και στο Down Town. Μου αρέσει που κρατώ με αυτό τον τρόπο επαφή με τη δουλειά μου. Στην Αθήνα, άλλωστε, βρίσκεται η ζωή που έχω ζήσει και έχω συνηθίσει. Με πονάει και με πειράζει κάπου που έχασα την καθημερινότητα την οποία ζούσα για πολλά χρόνια. Μου λείπουν οι συνεργάτες, οι άνθρωποι της δουλειάς, από τα παιδιά της εισόδου, τους τεχνικούς, τις καθαρίστριες, τα κορίτσια στο μακιγιάζ μέχρι καλούς συναδέλφους… Αυτό δεν σημαίνει ότι σκέφτομαι να επιστρέφω και να ξαναπιαστώ σε όλα αυτά, ειδικά όπως είναι σήμερα. Είμαι χορτασμένη, δεν θέλω να το χαλάσω μέσα μου όλο αυτό που έχω πάρει από αυτό το επάγγελμα.

Μου λείπουν, πάντως, η μάνα μου και ο αδελφός μου. Πεθαίνω γι’ αυτούς. Μου λείπουν οι φίλοι μου με τους οποίους συζητούσαμε και γελούσαμε με τις ώρες. Ευτυχώς που ο κόσμος, πια, χωρά στην παλάμη μας και μπορούμε να βλέπουμε και να ακούμε τα αγαπημένα μας πρόσωπα, ακόμα και καθημερινά αν θέλουμε. Η χώρα δεν ξέρω αν μου λείπει. Τα πολύ καλά που έχουμε στην Ελλάδα δεν προέρχονται από προσωπικές μας κατακτήσεις, τα βρήκαμε έτοιμα: Ο ήλιος, ο ουρανός, οι θάλασσες, η ιστορία που δεν γνωρίζουμε και δεν κάνουμε τίποτα για να τη μάθουμε. Το χιούμορ είναι ένας τρόπος να αντιμετωπίσεις τη θλίψη, τη θλίψη που βιώνεις ως άνθρωπος, ως πολίτης, ως επαγγελματίας. Μόνο ως αστείο αντέχεται το πράγμα! Οι Έλληνες έχουν αυτό το θλιμμένο χιούμορ, κάτι που δεν έχω καταφέρει να αποκωδικοποιήσω στους Αμερικανούς. Από την άλλη, η σοβαροφάνεια και η νοοτροπία της ζήλιας στον νεότερο, τον ομορφότερο, τον ταλαντούχο με ενοχλούν και δεν τις κατανοώ κιόλας. Κάτι που με παρηγορεί είναι ότι στην πατρίδα μας γνωριζόμαστε καλά μεταξύ μας και οι άνθρωποι ενός χώρου ξέρουμε ποιος είναι ποιος. Δυστυχώς, όμως, καμιά φορά οι άνθρωποι βολεύονται σε εύκολους στόχους και επιλέγουν να μην ασχολούνται με τις πραγματικά “βλαβερές” περιπτώσεις» αναφέρει και κάπως έτσι αποχαιρετιζόμαστε.

Εγκάρδια, όπως κάνουν δύο Έλληνες που βρέθηκαν σε ξένη χώρα. Ξέρουμε, άλλωστε, ότι θα κάνουμε καιρό να ξαναβρεθούμε. Αύριο είναι η τελευταία μέρα του ταξιδιού μου στην Αμερική. Για την Αλεξάνδρα, πάλι, είναι ακόμη μια μέρα με πολύ πρωινό ξύπνημα, ελληνικό καφέ στο μπρίκι, να ετοιμάσει τα παιδιά για το σχολείο και τον κύριο σκίουρο να ζητά τα φιστίκια του!