Βrexit: Σε αναμονή 500 χιλ. αφίξεις Βρετανών τουριστών στην Ελλάδα

Της Στεφανίας Σούκη

Με τον ελληνικό τουρισμό να έχει εισέλθει το 2016 σε περίοδο κόπωσης, όπως δείχνουν τα μέχρι σήμερα επίσημα στοιχεία, τα αποτελέσματα υπέρ του Brexit έρχονται να προσθέσουν έναν ακόμη ''πονοκέφαλο'' για τους εγχώριους τουριστικούς φορείς, που βλέπουν πλέον αβέβαιο το μέλλον όπως προδιαγράφεται από τη δεύτερη μεγαλύτερη τουριστική αγορά για την Ελλάδα, συνιστούν ωστόσο ψυχραιμία μέχρι να καταλαγιάσει η πρώτη... σκόνη.

Το 2015 επισκέφθηκαν τη χώρα μας 2,4 εκατ. ταξιδιώτες από

το Ηνωμένο Βασίλειο, ενώ για τη σεζόν του 2016, η βρετανική αγορά συγκαταταλέγεται σε αυτές που, μέχρι στιγμής, δείχνουν ότι ...τραβάνε –σχετικά- για τον ελληνικό τουρισμό, σημειώνοντας μικρή, μονοψήφια αύξηση στις κρατήσεις, με μία από τις βασικές αιτίες της ανόδου να είναι αυτή της ευνοϊκής, μέχρι πρότινος, για τους Βρετανούς, ισοτιμίας ευρώ- στερλίνας. «Το Μάϊο είδαμε μικρή αύξηση στις κρατήσεις από τη Μεγάλη Βρετανία και ελπίζαμε φυσικά και στις κρατήσεις της τελευταίας στιγμής, ειδικά όπως έχει εξελιχθεί, συνολικά, η φετινή σεζόν για την Ελλάδα, όπου οι πωλήσεις πακέτων για ελληνικούς προορισμούς ήταν συγκρατημένες όλο το προηγούμενο διάστημα, λόγω της διαχείρισης του προσφυγικού», αναφέρει χαρακτηριστικά στο ''bs'' κορυφαίο στέλεχος του τουριστικού κλάδου.

Τώρα μετά το αποτέλεσμα της 24ης Ιουνίου κι εν μέσω τουριστικής σεζόν, το πρώτο, άμεσο ερώτημα που τίθεται είναι οι επιπτώσεις στην ψυχολογία των Βρετανών ταξιδιωτών από το ''σοκ'' της απόφασης του Brexit, πέραν φυσικά της μεγάλης πτώσης της στερλίνας. Επιπλέον, ένα ακόμη μεγάλο θέμα όχι μόνο για την Ελλάδα αλλά και για τους υπόλοιπους δημοφιλείς προορισμούς της Μεσογείου, είναι το πού θα σταθεροποιηθεί τελικά η ισοτιμία στερλίνας- ευρώ, με βασικό ζητούμενο η Νότια Ευρώπη να παραμείνει προσιτή για τους Βρετανούς τουρίστες. «Με ισοτιμία στερλίνας/ ευρώ στο 1,22, είναι ευνόητο ότι η πρώτη επίπτωση για τον ευρωπαϊκό τουρισμό είναι ότι τα ταξίδια των Βρετανών στο αμέσως προσεχές διάστημα θα μειωθούν και περιμένουμε να δούμε το τι θα γίνει στη συνέχεια», σχολιάζει σχετικά ο κ. Γιάννης Ρέτσος, πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ξενοδόχων.

Τι λέει ο ΣΕΤΕ

Από την πλευρά του, ο Σύνδεσμος Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων προβλέπει δραματικές εξελίξεις, σε ουσιαστικά αχαρτογράφητα νερά, δεδομένου ότι για τουλάχιστον δύο χρόνια Μεγάλη Βρετανία, Ευρώπη και διεθνής κοινότητα θα βρεθούν ενώπιον καινοφανών διαδικασιών.

«Ένα θέμα τίθεται με τις κρατήσεις της τελευταίας στιγμής (σε περίοδο μάλιστα υψηλής ζήτησης) και τους Βρετανούς οι οποίοι έχουν κλείσει μέν ''πακέτα'' για ευρωπαϊκούς προορισμούς και δεν έχουν ακόμη πληρώσει», επισημαίνει ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων κ. Ανδρέας Ανδρεάδης. Για την κατηγορία αυτή λοιπόν ερώτημα είναι αν τελικά θα επιλέξουν να κάνουν ακριβότερες διακοπές φέτος λόγω της πτώσης της στερλίνας ή αν τελικά θα ακυρώσουν τις διακοπές τους. «Ειδικά για την Ελλάδα υπολείπεται ένα ποσοστό 20- 30% κρατήσεων, ήτοι περί τις 500 χιλ. κρατήσεις από τη Μεγάλη Βρετανία, τις οποίες αναμένουν οι Ελληνες ξενοδόχοι. Αρνητικό στοιχείο για τη χώρα μας είναι ότι, δυστυχώς, η υπερφορολόγηση των ελληνικών επιχειρήσεων δε δίνει πολλά περιθώρια για απορρόφηση μέρους του επιπλέον κόστους και την παροχή κινήτρων από την πλευρά τους, ιδιαίτερα για μία κατηγορία πελατών όπως οι Βρετανοί, οι οποίοι παραμένουν πιστοί στον ελληνικό τουρισμό τα τελευταία χρόνια, αποτελώντας σταθερά τη δεύτερη μεγαλύτερη αγορά». Σε κάθε περίπτωση, οι εγχώριοι τουριστικοί φορείς θα παραμείνουν σε εγρήγορση, μέχρι ουσιαστικά να... πέσει ο κουρνιαχτός και να καταρτίσουν σειρά προτάσεων - οδηγιών υιοθετώντας ενδεχομένως μία πιο ευνοϊκή πολιτική για Βρετανούς πελάτες.

Ένα ακόμη ζήτημα που θέτουν οι εγχώριοι τουριστικοί φορείς έχει να κάνει με τoυς Βρετανούς tour operators και τη δυνατότητά τους να ανταποκριθούν στον επιπλέον συναλλαγματικό κίνδυνο που προκύπτει λόγω BREXIT. Σημειωτέον ότι μεγάλο μέρος των συμβολαίων από πλευράς των Ελλήνων ξενοδόχων για τη σεζόν του 2017 με τα βρετανικά τουριστικά γραφεία έχουν ήδη υπογραφεί εδώ και καιρό.

Για φέτος, η μέχρι στιγμής εικόνα για τις κρατήσεις στη χώρα μας από το Ηνωμένο Βασίλειο δεν είναι ενιαία και παραπέμπει σε μία αύξηση στα πέριξ του 5%, ποσοστό το οποίο, ανάλογα με τον προορισμό, μπορεί να κινείται και σε υψηλότερα ακόμη επίπεδα. Κρήτη, Ρόδος και Επτάνησα φαίνεται να είναι οι κερδισμένοι από τη Μεγάλη Βρετανία.

Την τελευταία τριετία οι αφίξεις στην Ελλάδα από το Ηνωμένο Βασίλειο κινούνται σταθερά ανοδικά, σε διψήφιο ποσοστό, φθάνοντας τα 2,4 εκατ. επισκέπτες το 2015 (σ.σ. στα 2,8 εκατ. ταξιδιώτες ήταν οι περυσινές αφίξεις από Γερμανία- την πρώτη αγορά για την Ελλάδα), από 2,09 εκατ. επισκέπτες το 2014 και 1,85 εκατ. το αμέσως προηγούμενο έτος.

Αντίστοιχα έχουν κινηθεί και οι εισπράξεις, ξεπερνώντας το φράγμα των 2 δισ. ευρώ το 2015, από 1,56 δισ. ευρώ το 2014 και 1,35 δισ. ευρώ το 2013. Η ανοδική τάση ως προς τις αφίξεις -όχι όμως και στις εισπράξεις- συνεχίζεται και κατά τους πρώτους μήνες του 2016 και τους τουριστικούς φορείς να τηρούν στάση αναμονής για τις συνολικές επιδόσεις του φετινού καλοκαιριού. Με βάση λοιπόν τα επίσημα στοιχεία από την Τράπεζα της Ελλάδος, στο πρώτο τετράμηνο του 2016, οι αφίξεις από το Ηνωμένο Βασίλειο αυξήθηκαν κατά 9% και διαμορφώθηκαν στις 206 χιλ. ταξιδιώτες, ωστόσο οι εισπράξεις διαμορφώθηκαν στα 106 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας μείωση κατά 1,3%.

Τι λένε οι έρευνες

Την ίδια στιγμή, σύμφωνα με τα συμπεράσματα έρευνας της Deloitte, η οποία πραγματοποιήθηκε για λογαριασμό των Βρετανών τουριστικών πρακτόρων, της βρετανικής ABTA για τις επιπτώσεις του BREXIT, οι τουριστικές ροές μεταξύ Μ. Βρετανίας και υπόλοιπης Ευρώπης είναι υψηλές: 76% των Βρετανών που ταξιδεύουν στο εξωτερικό κατευθύνονται στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης, ενώ κοντά στο 67% ήταν πέρυσι οι εισερχόμενοι τουρίστες από την Ε.Ε. στη χώρα. Επιπλέον, η ελεύθερη κίνηση αγαθών και υπηρεσιών, επενδύσεων και φυσικά πολιτών στην Ε.Ε. έχει ευνοήσει τη βρετανική τουριστική βιομηχανία, ενώ ένα ΒREXIT θα οδηγήσει σε μία περίοδο αβεβαιότητας έως ότου καθοριστούν νέοι κανόνες, για τις σχέσεις της χώρας με την υπόλοιπη Ευρώπη σε όλα τα επίπεδα. Οι τουρίστες από τους «4 μεγάλους» της Ε.Ε. Γερμανία- Γερμανία, Γαλλία, Ισπανία, Ιταλία- φέρνουν τα περισσότερα έσοδα και οι τέσσερις ευρωπαϊκές χώρες είναι οι μεγαλύτερες αγορές για τους Βρετανούς όσον αφορά τις εισπράξεις.

Έτερη έρευνα της γνωστής εταιρείας Travelzoο, αναφέρει ότι το 1/3 των ταξιδιωτών από Γερμανία, Ιταλία και Ισπανία και το ¼ των Γάλλων τουριστών δηλώνουν ότι θα ήταν λιγότερο πρόθυμοι να ταξιδέψουν στη Μεγάλη Βρετανία με ένα ΒREXIT. Ενδιαφέρον παρουσιάζει και η απάντηση σύμφωνα με την οποία οι διακοπές για τους Βρετανούς στην Ευρώπη μπορεί να ακριβύνουν, δεδομένου ότι υπάρχουν ήδη φωνές σε δημοφιλείς μεσογειακούς προορισμούς όπως η Γαλλία ή η Ισπανία οι οποίες ζητούν την επιβολή υψηλότερων τελών για τους Βρετανούς (π.χ. επιβολή δημοτικών τελών, τελών διαμονής).

Οι αντιδράσεις μετά τα προχθεσινά αποτελέσματα ήταν άμεσες και από τις αεροπορικές εταιρείες χαμηλού κόστους στις Μ. Βρετανία- οι ''ανοιχτοί'' ουρανοί της Ευρώπης άλλωστε ήταν ένας από τους βασικούς παράγοντες για την ανάπτυξη των low cost εταιρειών. Οι εκπρόσωποι των τελευταίων τώρα εκτιμούν ότι το BREXIT θα οδηγήσει σε μειωμένα δρομολόγια και υψηλότερες τιμές, ενώ σύσσωμος ο τουριστικός κόσμος ζητεί να ξεκαθαριστεί άμεσα από τη βρετανική κυβέρνηση με ποιο τρόπο ένα ανεξάρτητο Ηνωμένο Βασίλειο θα λειτουργεί στο πλαίσιο του Κοινού Ευρωπαϊκού Εναέριου Χώρου.

Aφίξεις και εισπράξεις από το Ηνωμένο Βασίλειο στην Ελλάδα την τριετία 2013- 2015

Αφίξεις επισκεπτών (σε χιλ. ταξιδιώτες)

Εισπράξεις (σε εκατ. ευρώ)

2015

1.846

2.026

2014

2.089

1.552

2013

1.846

1.354

Πηγή: Τράπεζα της Ελλάδας