«Τροχιοδεικτικό» Eurogroup

Συνέντευξη στον Αργύρη Παπαστάθη*

Με τον χρόνο να μετράει αντίστροφα ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος και ο αναπλ. Γιώργος Χουλιαράκης θα εκπροσωπήσουν στις 16.00 (ώρα Ελλάδας) την κυβέρνηση στο Eurogroup που γίνεται στις Βρυξέλλες.

Η Ελλάδα είναι το τρίτο θέμα στην ατζέντα και παρά τις προσδοκίες της ελληνικής πλευράς για πολιτική συμφωνία, όλα δείχνουν ότι το καλύτερο που μπορούν να αποσπάσουν οι δύο Υπουργοί

είναι ένα ανακοινωθέν το οποίο θα καταγράφει την πρόοδο που έχει συντελεστεί και ίσως την ημερομηνία επιστροφής των Θεσμών στη Αθήνα.

Σε συνέντευξή του στο "business stories" την Κυριακή, ο πρόεδρος του EuroWorking Group Τόμας Bίζερ τόνισε ότι οι δύο πλευρές θα πρέπει να τα βρουν σε ένα «σημείο εκκίνησης», το οποίο θα «περιλαμβάνει τη συμφωνία για ορισμένα μέτρα τα οποία θα νομοθετηθούν τώρα, αλλά θα τεθούν σε ισχύ μετά τη λήξη του προγράμματος». Μόνο έτσι θα επιστρέψουν οι Θεσμοί στην Αθήνα.

Πιο συγκεκριμένα στο καλάθι αυτών των μέτρων ενέταξε «το δημοσιονομικό πλαίσιο για την περίοδο μετά το 2018» (δηλαδή συντάξεις-αφορολόγητο) καθώς και τα εργασιακά.

Ο κορυφαίος παράγοντας της Ευρωζώνης τονίζει ότι η συμμετοχή του ΔΝΤ είναι η βάση της πολιτικής συμφωνίας πάνω στην οποία χτίστηκε το τρέχον πρόγραμμα και ανοίγει παράθυρο να αποφασιστεί το περίγραμμα των μεσοπρόθεσμων μέτρων για το χρέος αν μπει το Ταμείο με δική του χρηματοδότηση κατά το κλείσιμο της δεύτερης αξιολόγησης. Σε λίγες μέρες ο κ. Βίζερ θα είναι ομιλητής στο 2ο Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών (Delphi Economic Forum) το οποίο θα πραγματοποιηθεί στις 2-5 Μαρτίου στο Ευρωπαϊκό Πολιτιστικό Κέντρο Δελφών www.delphiforum.gr.

Ολόκληρη η συνέντευξη του Τόμας Βίζερ:

- Πιστεύετε ότι είναι εφικτή μια πολιτική συμφωνία στο Eurogroup της Δευτέρας;
Στη διάρκεια των τελευταίων ημερών έχουν γίνει καλές συζητήσεις μεταξύ των θεσμών, αλλά και ανάμεσα στους θεσμούς και τις ελληνικές αρχές, οι οποίες όμως μέχρι στιγμής δεν έχουν οδηγήσει σε μια κοινή συμφωνία σχετικά με τους όρους υπό τους οποίους θα μπορούσαν να επιστρέψουν οι θεσμοί στην Αθήνα. Αυτό αποτελεί προϋπόθεση για τη διεξαγωγή των διαπραγματεύσεων στην Αθήνα, οι οποίες θα μπορούσαν αργότερα να οδηγήσουν σε συμφωνία σε επίπεδο τεχνικών κλιμακίων (SLA) και μετά σε πολιτική συμφωνία στο Eurogroup. Ετσι, για να απαντήσω ευθέως στο ερώτημά σας, αυτό που μπορούμε να περιμένουμε από το Eurogroup της Δευτέρας είναι να καταγραφεί σημαντική πρόοδος στις συζητήσεις ανάμεσα στις ελληνικές αρχές και τους θεσμούς, η οποία θα τους επιτρέψει να γυρίσουν στην Αθήνα.

- Υπάρχει περίπτωση να δούμε έναν οδικό χάρτη για το κλείσιμο της αξιολόγησης σε ένα EuroWorking Group στα μέσα του επόμενου μήνα ή στο επόμενο Eurogroup, αν δεν κάνω λάθος, στις 20 Μαρτίου;
Σωστά, το Eurogroup που ακολουθεί είναι στις 20 Μαρτίου. Αν οι θεσμοί και οι ελληνικές αρχές συμφωνούσαν τώρα, αυτό το Σαββατοκύριακο ή τη Δευτέρα, ότι πληρούνται οι όροι για την επιστροφή τους και την έναρξη των συζητήσεων για τη δεύτερη αξιολόγηση, τότε σε τεχνικό επίπεδο είναι απολύτως εφικτό να ολοκληρωθεί η αξιολόγηση εγκαίρως και να έχουμε πολιτική συμφωνία στο Eurogroup της 20ής Μαρτίου. Και γιατί λέω «τεχνικά εφικτό»; Διότι προφανώς η πολιτική πτυχή μπορεί να οδηγήσει σε επιταχύνσεις, αλλά θα μπορούσε επίσης να οδηγήσει και σε καθυστερήσεις.

- Τι λείπει για την επιστροφή των θεσμών στην Αθήνα στο σημείο που βρισκόμαστε;
Εχουν γίνει συζητήσεις σχετικά με το δημοσιονομικό πλαίσιο για την περίοδο μετά το 2018, αλλά δεν υπάρχει ακόμη συμφωνία μεταξύ των δύο πλευρών σχετικά με το τι πρέπει να γίνει. Διευκρινίζω: δεν χρειάζεται να επιτευχθεί συμφωνία για το ποιο θα είναι το τελικό αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων, αλλά θα πρέπει να υπάρχει συμφωνία πάνω σε ένα καλό σημείο εκκίνησης για τις συζητήσεις και τις διαπραγματεύσεις των αποστολών στην Αθήνα. H ανάγκη συμφωνίας για ένα καλό σημείο εκκίνησης οδηγεί ορισμένους ανθρώπους στο λάθος συμπέρασμα να πιστεύουν ότι πρέπει να συμφωνηθεί από τώρα η τελική λύση. Αυτό δεν έχει καμία σχέση με το ζήτημα που εξετάζουμε εδώ και αφορά μόνο το σημείο εκκίνησης. Επίσης υπάρχει ένα δεύτερο θέμα και αυτό αφορά στις μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας που πιστεύω ότι είναι λιγότερο δύσκολο. Επομένως αυτά είναι τα δύο θέματα στα οποία πιστεύω ότι θα ήταν απαραίτητο οι δύο πλευρές να φτάσουν σε συμφωνία προ της επιστροφής στην Αθήνα.

- Τι περιλαμβάνει αυτό το «σημείο εκκίνησης» σε επίπεδο δημοσιονομικών μέτρων και μεταρρυθμίσεων στην αγορά εργασίας, θα μπορούσατε να γίνετε λίγο πιο συγκεκριμένος; Αναφέρεστε σε μέτρα που θα πρέπει να γίνει δεκτό ότι θα νομοθετηθούν για να διευκολυνθεί η επιστροφή των θεσμών;
Πράγματι αυτό συμβαίνει, το σημείο εκκίνησης περιλαμβάνει τη συμφωνία για ορισμένα μέτρα τα οποία θα νομοθετηθούν τώρα, αλλά θα τεθούν σε ισχύ μετά τη λήξη του προγράμματος.

- Τις τελευταίες ημέρες έχει επανέλθει η κουβέντα γύρω από το Grexit. Πιστεύετε ότι υπάρχει πραγματικός κίνδυνος αν δεν έχουμε συμφωνία τους επόμενους μήνες έως τις αποπληρωμές των ομολόγων της ΕΚΤ τον Ιούλιο;
Οχι. Είμαι απόλυτος, όχι. Υποθέτω ότι αυτές οι συζητήσεις τροφοδοτούνται από κάποιους ανθρώπους οι οποίοι ίσως να έχουν οικονομικό συμφέρον για τη δημιουργία αυτών των φημών, αλλά δεν βλέπω την παραμικρή βάση και ποτέ δεν έχει συζητηθεί κάτι τέτοιο ούτε καν στο παρασκήνιο. Δεν έχει καμία βάση αυτό το σενάριο.

- Τι θα μπορούσε να γίνει αν το ΔΝΤ δεν συμμετάσχει στο πρόγραμμα με τη δική του χρηματοδότηση;
Επί του παρόντος παραμένει ουσιώδες να συμμετάσχει το ΔΝΤ με ένα ξεχωριστό πρόγραμμα και αυτό συμβαίνει, μεταξύ άλλων, επειδή το πρόγραμμα του ESM έχει οικοδομηθεί πάνω στην πολιτική συμφωνία των αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων ότι το ΔΝΤ θα συμμετάσχει στο πρόγραμμα. Εάν το ΔΝΤ δεν αποκτήσει ένα ξεχωριστό, δικό του πρόγραμμα, η πολιτική βάση για το πρόγραμμα ESM παύει να υφίσταται. Και αυτό θα ήταν και πολιτικά και οικονομικά πολύ δύσκολο, διότι εάν θέτει υπό αμφισβήτηση το δικό μας πρόγραμμα, αυτό είναι κάτι που δεν θα θέλαμε να το σκεφτούμε με δεδομένες, όπως αναφέρατε, τις αποπληρωμές που πρέπει να γίνουν, ιδίως στα μέσα Ιουλίου (σ.σ.: εννοεί τα ομόλογα της ΕΚΤ). Και, επίσης, εν όψει των επερχόμενων εκλογών σε αρκετά ευρωπαϊκά κράτη-μέλη.

- Αρα θα βλέπατε ένα νέο, ξεχωριστό, τέταρτο ίσως πρόγραμμα μόνο από την ευρωπαϊκή πλευρά, αν δεν υπάρχει συμφωνία για την ένταξη του ΔΝΤ στο τρέχον πρόγραμμα;
Προς το παρόν θα έβλεπα απλά το τρίτο ευρωπαϊκό πρόγραμμα να συνεχίζεται και να συνοδεύεται από ένα πρόγραμμα του ΔΝΤ στο εγγύς μέλλον. Αυτή είναι η βασική μας υπόθεση και πρέπει να παραμείνει η βασική μας υπόθεση για το θέμα αυτό.

- Πιστεύετε ότι η καθυστέρηση στην ολοκλήρωση της αξιολόγησης θα μπορούσε να βλάψει τους στόχους της Ελλάδας για την ανάπτυξη;
Μια συμφωνία που αποτελεί το αντικείμενο μακράς διαπραγμάτευσης δεν καταλήγει πάντα μια καλύτερη συμφωνία. Κάποιες φορές είναι χειρότερη. Πιστεύω ότι μια αρκετά γρήγορη ολοκλήρωση της αξιολόγησης είναι προτιμότερη από οικονομικής άποψης για την Ελλάδα απ' ό,τι αν περιμένει κανείς για άλλον έναν μήνα, δύο μήνες, τρεις μήνες ή τέσσερις μήνες... Η ταχεία ολοκλήρωση θα είναι καλύτερη για την καταναλωτική εμπιστοσύνη, για την εμπιστοσύνη των επενδυτών, για την ανάπτυξη και την απασχόληση. Με το κλείσιμο της αξιολόγησης πιστεύω ότι οι όποιες τελευταίες αμφιβολίες για την επιτυχία του προγράμματος που ίσως παραμένουν στις διεθνείς αγορές θα πάψουν να υπάρχουν.

- Αν κλείσει η αξιολόγηση με συμμετοχή του ΔΝΤ μπορούμε να περιμένουμε μεγαλύτερη σαφήνεια σχετικά με τα μεσοπρόθεσμα μέτρα για το χρέος;
Επιτρέψτε μου να πω απλώς ότι όσον αφορά το ζήτημα του χρέους και των μέτρων που σχετίζονται με το χρέος, το ΔΝΤ είναι ένας πολύ καλός φίλος της χώρας σας, κάτι που μερικές φορές δεν εκτιμάται πλήρως στην Ελλάδα. Αναμένω ότι αν υπάρξει κλείσιμο της δεύτερης αξιολόγησης με κοινούς όρους και προϋποθέσεις με το ΔΝΤ και με μια κοινή Ανάλυση Βιωσιμότητας Χρέους (DSA), τότε όντως θα περίμενα διαύγεια και σαφήνεια για τα μέτρα που σχετίζονται με το χρέος.

*Η συνέντευξη δημοσιεύτηκε στο Business Stories της εφημερίδας ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ (19-2-2017)