Τραχανάς με γκότζι μπέρι!

του Κώστα Τσαούση

Τον Γιάννη και τον Βαγγέλη Μάλλιο τούς πρωτογνώρισα -τους ίδιους και τα προϊόντα τους- στη Διεθνή Εκθεση Τροφίμων & Ποτών Food Expo Greece 2016, στο ενιαίο περίπτερο των παραγωγών από τη Στερεά Ελλάδα, που οργάνωσε η Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας με τη συμμετοχή

65 παραγωγών της περιοχής. Ο καλός φίλος από τη Χαλκίδα Βασίλης Δαφνής (καλλιεργητής υπερτροφών) με κάλεσε να γνωρίσω δύο νέα παιδιά, δύο συμπατριώτες που συνεργάζονται μαζί του. Ο Βασίλης πήρε στα χέρια του ένα από τα αραδιασμένα στον πάγκο προϊόντα και με πολλή χαρά και περηφάνια για το τελικό αποτέλεσμα είπε: «Εγώ προμήθευσα το γκότζι μπέρι και τα παιδιά έφτιαξαν τον τραχανά». Το προϊόν μού κίνησε δίχως άλλο την περιέργεια.

Ο συνδυασμός ενός παραδοσιακού προϊόντος όπως ο τραχανάς με super foods όπως το γκότζι μπέρι είναι από μόνος του -ανεξαρτήτως αποτελέσματος- μια καινοτομία. Αλλά δεν είναι μόνο αυτό. Η σύμπραξη ανάμεσα σε παραγωγούς της ίδιας περιοχής διαμορφώνει προϊόντα προστιθέμενης αξίας ενισχύοντας την προσπάθεια των μικρών επιχειρήσεων (προσωπικές επιχειρήσεις, οικοτεχνίες κ.λπ.) και δίνει διέξοδο στον δρόμο της ανάπτυξης.

Ας πάρουμε, όμως, τα πράγματα με τη σειρά. Ο Γιάννης και ο Βαγγέλης Μάλλιος είναι αδέλφια και είναι περίπου στην ίδια ηλικία: ο Γιάννης είναι ο μεγαλύτερος -31 ετών σήμερα- και ο Βαγγέλης κατά δύο χρόνια μικρότερος. Και οι δύο τέλειωσαν τα ΤΕΙ. Ο Γιάννης το Τμήμα Ζωικής Παραγωγής στη Θεσσαλονίκη και ο Βαγγέλης Μηχανολογία στη Λάρισα.

Είναι παραγωγοί ζυμαρικών δεύτερης γενιάς.

Οι δυο τους μου είπαν και μια οικογενειακή ιστορία. Για την προγιαγιά τους, τη Μαρία με τ' όνομα. Μου είπαν ότι «ήταν καταπληκτική μαγείρισσα και πάντα φρόντιζε τα παιδιά, τα εγγόνια και τα δισέγγονά της να είναι γνώστες της τοπικής παραδοσιακής κουζίνας». Μάλιστα τα δισέγγονα μυήθηκαν από πολύ μικρά στην παραγωγή χειροποίητων ζυμαρικών, όπως χυλοπίτες, τραχανάς γλυκός και ξινός, τρίβοντάς τον στο κόσκινο όπως έκαναν παλιά.
Το 2008 η μητέρα του Γιάννη και του Βαγγέλη, η κυρία Μαρία Δαρδούμα, άνοιξε το δικό της εργαστήριο ζυμαρικών στο χωριό καταγωγής τους, το Βέλος κοντά στο Αλιβέρι (μόλις 121 χιλιόμετρα από την Αθήνα).

Το εργαστήριο, όπως με ενημερώνουν οι ίδιοι οι συνομιλητές μου, «είναι ανοιχτό όλο τον χρόνο και φτιάχνει ζυμαρικά, ενώ όσοι θέλουν μπορούν να φέρουν τα δικά τους υλικά (όπως αυγά, γάλα, αλεύρι) και να φτιάξουν τις δικές τους χυλοπίτες και τους τραχανάδες. Πολλά σχολεία και τουρίστες επισκέπτονται τον χώρο παραγωγής για να δουν πώς με λίγο αλεύρι και γάλα μπορούν να φτιάξουν ένα πλούσιο σε θρεπτική αξία προϊόν όπως ο τραχανάς».

Σήμερα το εργαστήριο βρίσκεται στα χέρια του Γιάννη και του Βαγγέλη, οι οποίοι συνεχίζουν την οικογενειακή παράδοση. Στη βιτρίνα τους, πλέον, βρίσκει κανείς μεγάλη ποικιλία ζυμαρικών, όπως χυλοπίτες, βίδες, κοραλλάκι, κριθαράκι, χυλοπιτάκι και άλλα πολλά που παράγονται από την οικογένεια όλο τον χρόνο.

Σε κάθε περίπτωση, όμως, οι τραχανάδες είναι αυτοί που έχουν την τιμητική τους. Σε δέκα ανέρχονται τα είδη που παρασκευάζονται από τα αδέρφια Μάλλιου και ο ένας είναι πιο ιδιαίτερος από τον άλλο. Τραχανάς ξινός, γλυκός, νηστίσιμος (λαχανικών), καυτερός, baby, τραχανάς ολικής, τραχανάς goji berry, τραχανάς με γιαούρτι, τραχανάς με προζύμι και τραχανάς ξινός μηχανής.

Οπως λένε οι ίδιοι, πρόκειται να προστεθούν και νέοι στο άμεσο μέλλον, όπως ο τραχανάς με συνταγή από την Πόλη, ο τραχανάς μανιταριών και άλλοι πολλοί. Τους ρώτησα για τους στόχους τους και μου μίλησαν πάλι για τους τραχανάδες τους. «Στόχος μας είναι να διασώσουμε και να διαδώσουμε τη γευστική αυτή κληρονομιά που μας άφησαν οι πρόγονοί μας.

Ο τραχανάς είναι ένα προϊόν εξ ολοκλήρου ελληνικό, το οποίο μεγάλωσε γενιές και γενιές. Μεγάλη επιθυμία μας είναι να μπορέσουμε να τον διαθέσουμε σε όλες τις ελληνικές οικογένειες, αλλά και σε χώρες του εξωτερικού. Σκοπός μας είναι ο τραχανάς να γίνει σήμα κατατεθέν του Ελληνισμού δίπλα στο λάδι και το κρασί! Σκοπεύουμε να μυήσουμε τους ξένους στη μαγειρική του τραχανά μέσα από συνταγές και πιάτα που θα τους θυμίζουν τις καλοκαιρινές διακοπές τους στην Ελλάδα».

Οι ίδιοι μου αποκάλυψαν και τα επόμενα βήματά τους. Κατά μια έννοια, τα συνήθη μιας επιχειρηματικής διαδρομής: προσθήκη νέων κωδικών σε ζυμαρικά και τραχανάδες, συνεργασίες με ντόπιους παραγωγούς το δίκτυο των συνεργατών σε Αττική αλλά και σε όλη τη χώρα, και εξαγωγές! Πράγματα κάθε άλλο παρά εύκολα σε μια δύσκολη οικονομική και κοινωνική συγκυρία. Αυτό που θα μετρήσει, πάντως, είναι η επιμονή τους στο προϊόν με ιδιαίτερη καταγωγή, κάτι που στις μέρες μας ξεχωρίζει και αξίζει να πληρώνεται και με το παραπάνω.

Στις 26 Μαρτίου, στο blog μου στο newmoney.gr, έγραφα με αφορμή την ενιαία εμφάνιση των 65 παραγωγών από τη Στερεά Ελλάδα, μια πρωτοβουλία που πιστώνεται στον περιφερειάρχη Κώστα Μπακογιάννη και τους συνεργάτες του: «Η στήριξη και η ενίσχυση της τοπικής παραγωγής -μικρής σε μέγεθος, αλλά με πλήθος καινοτομιών ως προς τη λειτουργία και τα προϊόντα της- έχει άμεση σχέση με την αποδοχή των σημερινών δεδομένων και υποδεικνύει τον μοναδικό (πλην των μεγάλων άμεσων επενδύσεων από το εξωτερικό και τις ιδιωτικοποιήσεις) δρόμο για ανάκαμψη και ανάπτυξη σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο.

Η ενιαία και δωρεάν εμφάνιση των παραγωγών θα πρέπει να έχει και συνέχεια, που δεν μπορεί να είναι άλλη από τη δημιουργία υποδομών και δικτύων για την περαιτέρω στήριξη και ενίσχυση της νέας τοπικής επιχειρηματικότητας αλλά και τη συστηματική αναζήτηση τρόπων εναλλακτικής χρηματοδότησης των φορέων της». Το γενικό αυτό σχόλιο αφορά και ενδιαφέρει και τη δουλειά των αδελφών Μάλλιου από το Βέλος της Εύβοιας.