Το σοκ της Κερασίνας για τους φόρους και οι ιδέες για φοροαποφυγή

Του Δημήτρη Παφίλα

Σε μια περίοδο, όπου οι Ελληνες φορολογούμενοι στενάζουν από τους φόρους και τον ΕΝΦΙΑ που θα πληρώνουν από τον Ιούλιο μέχρι τον Ιανουάριο, ενώ το Δημόσιο κατάσχει λογαριασμούς, οι «κομισάριοι» του ΣΥΡΙΖΑ παθαίνουν σοκ όταν βλέπουν ότι πρέπει να πληρώσουν στην Εφορία και αμαζητούν τρόπους φοροαποφυγής.

Οπως αποκαλύπτει το «business stories», η κυρία Κερασίνα Ραυτοπούλου,

στέλεχος της αντιπροεδρίας της κυβέρνησης, πρότεινε στο Δ.Σ. του Ταμείου Υγείας Προσωπικού Αγροτικής Τράπεζας Ελλάδος (ΤΥΠΑΤΕ) μια μέθοδο φοροαποφυγής για έκτακτο βοήθημα που κατέβαλε το Ταμείο ύστερα από συμβουλές παραγόντων του υπουργείου Οικονομικών. Οταν η προσπάθεια έπεσε στο κενό, επιστρατεύτηκε ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Γεράσιμος Μπαλαούρας, ο οποίος κατέθεσε τροπολογία προκειμένου να απαλειφθεί η φορολόγηση. Και η τροπολογία μπορεί να απορρίφθηκε, η υπόθεση όμως αναδεικνύει την προσπάθεια ψηφοθηρίας κομματικών στελεχών, καθώς ένα ταμείο αλληλοβοήθειας μοιράζει τα αποθεματικά του σε 7.000 άτομα την ώρα που η όλη υπόθεση ερευνάται δικαστικά.

Το έκτακτο βοήθημα

Ας πάρουμε, όμως, τα πράγματα από την αρχή. Το ΤΥΠΑΤΕ είναι ένα επικουρικό ταμείο ιδιωτικού δικαίου για τους ασφαλισμένους και συνταξιούχους της πρώην Αγροτικής Τράπεζας. Από το 2007 δεν είχε αποδώσει στα μέλη του καμία παροχή. Οταν το Δημόσιο ανέλαβε την επικούρηση, το Ταμείο θα έπρεπε να τροποποιήσει το καταστατικό για να αποδίδει συμπληρωματική επικούρηση. Αυτό όμως δεν πραγματοποιήθηκε ποτέ. Υστερα μάλιστα από αγωγές μελών του Ταμείου και δικαστικές αποφάσεις, απαγορεύτηκε η διανομή των αποθεματικών, τα οποία τότε ανέρχονταν σε 125 εκατ. ευρώ, προς τα μέλη. Προκειμένου να παρακαμφθεί η απαγόρευση διανομής και να μην περιέλθουν τα αποθεματικά στο Δημόσιο μετά τη διάλυση του Ταμείου, στο Δ.Σ. του φέρεται να κατατέθηκε ένας πίνακας δικαιούχων από την Prudential -ή μια περίληψη κατά άλλους- και έτσι επινοήθηκε η παροχή του έκτακτου βοηθήματος προς τα μέλη.

Με την απόφαση διαφώνησε ο πρόεδρος του Ταμείου Γεώργιος Βίκας, ο οποίος και κατέθεσε μηνυτήρια αναφορά στον εισαγγελέα κατά της Prudential καθώς δεν είχε προηγηθεί υπολογιστική και αναλογιστική μελέτη. Η μήνυση κατατέθηκε καθώς όλη η διαδικασία ήταν κυριολεκτικά στον αέρα δίχως καμία νομική κάλυψη και ο ίδιος θα κινδύνευε με φυλάκιση. Τελικώς, η πλειοψηφία του Δ.Σ. του Ταμείου αποφάσισε τη διανομή 50 εκατ. ευρώ σε 8.695 δικαιούχους, όπως προκύπτει από σχετικό πίνακα (Απρίλιος 2016). Η απόφαση ευνοεί την κυβερνητική παράταξη και φυσικά θα μπορούσε να τη βοηθήσει στη συλλογή ψήφων, καθώς το Ταμείο αριθμεί πάνω από 7.000 μέλη. Από την απόφαση δε, σύμφωνα με πληροφορίες, το σχετικό βοήθημα καταβλήθηκε σε 7.000 δικαιούχους, ενώ η σχετική διαδικασία ολοκληρώθηκε τον Μάιο του 2016.

Τα χρήματα καταβλήθηκαν και παρακρατήθηκε φόρος 20% στην πηγή, ήτοι 10 εκατ. ευρώ.

Σε αυτό το σημείο, όμως, ξεκίνησαν τα φορολογικά προβλήματα για τους δικαιούχους που εκ της θέσεώς τους (π.χ. διευθυντικά στελέχη) είχαν να λαμβάνουν πάνω από 10.000-15.000 ευρώ ως βοήθημα. Αυτά θα έπρεπε να δηλωθούν ως εισόδημα και με αυτόν τον τρόπο προέκυπταν μεγάλες επιβαρύνσεις για όσους πήραν μεγαλύτερο βοήθημα. Το ΤΥΠΑΤΕ προχώρησε σε ερώτημα προς το υπουργείο Οικονομικών σχετικά με το πώς πρέπει να αντιμετωπίσει φορολογικά το ζήτημα και τελικώς πήρε την απάντηση ότι πρέπει να δηλωθεί από κάθε δικαιούχο ξεχωριστά. Παράλληλα, από κάποια μέλη του Ταμείου πραγματοποιήθηκε και δεύτερο ανεπίσημο ερώτημα ώστε το βοήθημα να δηλωθεί ως «παροχή προς ευπαθείς ομάδες», αλλά και πάλι η απάντηση του υπουργείου ήταν αρνητική. Με δεύτερη επιστολή του, και για να αντιμετωπίσει το φορολογικό πρόβλημα των μεγαλοσυνταξιούχων, το Ταμείο απευθύνθηκε στο υπουργείο Οικονομικών αναφέροντας ότι το βοήθημα θα έπρεπε να χαρακτηριστεί «άτοκο δάνειο» έναντι μελλοντικών παροχών του Ταμείου. Μάλιστα, για τον χαρακτηρισμό του βοηθήματος ως «άτοκο» δόθηκαν και νομικές γνωμοδοτήσεις.

Φαεινή ιδέα

Η πρώην διευθύντρια της Αγροτικής Τράπεζας, στενή συνεργάτιδα του αντιπροέδρου της κυβέρνησης Γιάννη Δραγασάκη και υποψήφια σύμβουλος στην Εθνική Τράπεζα (δάνεια), απευθύνθηκε στο Ταμείο αφού είχε κάνει την έρευνά της και συνέλαβε τη φαεινή ιδέα να κατατμηθεί το βοήθημα από το 2010 και μετά, ώστε η φορολογική επιβάρυνση να είναι μικρότερη. Σε παρέμβασή της στο Δ.Σ. του ΤΥΠΑΤΕ, όπως φαίνεται και στα πρακτικά της συνεδρίασης, η κυρία Ραυτοπούλου ανέφερε χαρακτηριστικά για τη φορολόγηση του έκτακτου βοηθήματος: «Με το που μπήκα και έκανα τη φορολογική δήλωση δοκιμαστικά, έπαθα σοκ γιατί είδα τι γίνεται».

Στη συνέχεια της παρέμβασής της αναφέρει ότι επικοινώνησε με φοροτεχνικό αλλά και σύμβουλο της αναπληρώτριας υπουργού Οικονομικών Κατερίνας Παπανάτσιου και τελικώς η άποψη όλων ήταν ότι «το βοήθημα φορολογείται ως έσοδο». Η κυρία Ραυτοπούλου δεν κάμφθηκε και, όπως συμπληρώνει, «η πρόταση που συζητήθηκε με τους ανθρώπους του υπουργείου, χωρίς να είναι επίσημη φυσικά, ήταν ότι θα μπορούσε αυτό το έκτακτο βοήθημα να αφορά προηγούμενα χρόνια. Να κατανεμηθεί δηλαδή στα προηγούμενα χρόνια, ώστε η φορολόγηση να γίνει τμηματικά για κάθε χρόνο και όχι για ολόκληρο το ποσό». Οπως καταλήγει, θα χρειαζόταν μια επιστολή του Ταμείου με το παραπάνω αίτημα.

Η τροπολογία Μπαλαούρα

Πριν από δύο εβδομάδες, όμως, ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Γ. Μπαλαούρας κατέθεσε τροπολογία, ανάμεσα σε άλλες, η οποία ζητούσε την εξαίρεση από τη φορολόγηση χρημάτων που προέρχονται από τα αλληλοβοηθητικά ταμεία υποστήριξης. Τελικώς, η σχετική τροπολογία απορρίφθηκε. Ενόσω, όμως, εξελίσσεται η δικαστική διερεύνηση της απόφασης για το βοήθημα και σύμφωνα με πληροφορίες του «b.s.» έχουν ληφθεί ανωμοτί καταθέσεις μελών του Δ.Σ., το Ταμείο αποφάσισε και δεύτερη διανομή βοηθήματος ύψους 4-5 εκατ. ευρώ που αφορούσε περίπου 2.500 μέλη. Οπως φαίνεται, η Δικαιοσύνη, η οποία καταδιώκεται πολλαπλά από τη σημερινή κυβέρνηση, θα κληθεί να αποδώσει το δίκαιο για όλα όσα έπραξαν όσοι την αγνοούν.