Το μέλλον του συλλογικού συνεργατισμού

Του Κώστα Τσαούση

Μία από τις αγαπημένες ενασχολήσεις μου, συχνά πυκνά, στις λίστες των eshop είναι το ψάξιμο της ταυτότητας και της προέλευσης ενός προϊόντος. Το ίδιο έκανα πριν από λίγες ημέρες στο eshop του ΘΕΣγάλα.

Από το ψάξιμο αυτό συγκράτησα δύο προϊόντα και τις αντίστοιχες ταυτότητές τους, καθώς μας δίνουν το έναυσμα για τη σημερινή ιστορία - μια ιστορία από τον Κάμπο τα χρόνια της γενικευμένης πολιτικής, οικονομικής και κοινωνικής κρίσης.

Για πρώτο προϊόν-παράδειγμα

επέλεξα το τάπερ των 400 gr με την ένδειξη ΘΕΣ ΦΕΤΑ ΠΟΠ. Στη συνέχεια, διάβασα τις λεπτομέρειες: «Ενα προϊόν ΠΟΠ (Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης) που παράγεται από 100% φρέσκο ελληνικό παστεριωμένο αιγοπρόβειο γάλα του Συνεταιρισμού Αιγοπροβατοτρόφων Ελασσόνας Γάλα Ελάςς».

Πάμε στο δεύτερο προϊόν-παράδειγμα. Διάλεξα το πακετάκι του ενός κιλού με την ένδειξη ΘΕΣ ΨΩΜΙ ΣΙΚΑΛΗΣ (μείγμα αλεύρων αλεσμένων σε πετρόμυλο). Στη συνέχεια διαβάζω: «Μείγμα αλεύρων από πιστοποιημένα 100% ελληνικά σιτάρια της θεσσαλικής γης, παραγωγής του Συνεταιρισμού Αγροτών Θεσσαλίας ΘΕΣγη».

Δύο προϊόντα, δύο παραδείγματα που έχουν άμεση σχέση με τα αποτελέσματα του εγχειρήματος ενός συλλογικού συνεργατισμού στη Θεσσαλία, στον χώρο της ελληνικής περιφέρειας όπου η αγρο-διατροφή και η αγρο-επιχειρηματικότητα είναι τα πιο δυνατά όπλα στη φαρέτρα της.

Ας πάρουμε, όμως, τα πράγματα με τη σειρά. Η φέτα -από 100% παστεριωμένο αιγοπρόβειο γάλα- προέρχεται από την Ελασσόνα της Λάρισας και φέρει τη σφραγίδα του Συνεταιρισμού Αιγοπροβατοτρόφων Ελασσόνας Γάλα Ελάςς. Από την άλλη, το μείγμα των αλεύρων έχει τη σφραγίδα ενός άλλου συνεταιρισμού, του Συνεταιρισμού Αγροτών Θεσσαλίας ΘΕΣγη.

Δύο προϊόντα συνεταιρισμών -συσκευασμένα, με όλη την απαιτούμενη διπλοβελονιά του μάρκετινγκ, έτοιμα προς διάθεση στον τελικό καταναλωτή- στην πλατφόρμα εμπορικής διάθεσης στα ράφια -του ηλεκτρονικού αλλά και του φυσικού καταστήματος- του συνεταιρισμού ΘΕΣγάλα.

Ο Συνεταιρισμός Αιγοπροβατοτρόφων Ελασσόνας Γάλα Ελάςς, για παράδειγμα, ιδρύθηκε τον Ιούνιο του 2012 με έδρα την Ελασσόνα και δραστηριοποιείται στην επαρχία Ελασσόνας. Αποτελείται από 142 μέλη και 101 μονάδες, οι οποίες εδρεύουν κατά κύριο λόγο στην ανωτέρω επαρχία, ενώ η συνολική προσκόμιση αιγοπρόβειου γάλακτος φτάνει τους 7.000 τόνους ετησίως.

Ο Συνεταιρισμός Αγροτών Θεσσαλίας ΘΕΣγη ιδρύθηκε τον Φεβρουάριο του 2013 από μια ομάδα αγροτών οι οποίοι «αντιμετωπίζοντας καθημερινά τα προβλήματα και τα αδιέξοδα της γεωργίας με την παραδοσιακή της μορφή στη σημερινή εποχή, συνειδητοποίησαν ότι το μέλλον της γεωργίας βρίσκεται στη συνένωση των δυνάμεων».

Με 75 μέλη αγρότες-παραγωγούς, καλλιεργήσιμες εκτάσεις άνω των 28.000 στρεμμάτων και με μια μεγάλη ποικιλία καλλιεργούμενων ειδών φυτών, ο συνεταιρισμός έχει ως έδρα τη Λάρισα αλλά εκτείνεται γεωγραφικά σε όλη τη Θεσσαλία.

Ο συνεταιρισμός ΘΕΣγάλα το 2013 φέρνει έναν νέο τρόπο διάθεσης γάλακτος στην αγορά αλλάζοντας τα δεδομένα, καθώς επιλέγει να δημιουργήσει ένα δίκτυο καταστημάτων με αυτόματους πωλητές γάλακτος ΘΕΣγάλα στη Λάρισα, που σήμερα έχει 17 σημεία πώλησης. Το 2015 το δίκτυο καταστημάτων αυτόματων πωλητών γάλακτος επεκτείνεται στη Θεσσαλονίκη έχοντας δημιουργήσει μέχρι σήμερα 13 σημεία πώλησης.

Το 2016 οι αυτόματοι πωλητές ΘΕΣγάλα κατεβαίνουν Αθήνα και στη διαδρομή του χρόνου φτιάχνεται ένα δίκτυο με 32 σημεία πώλησης. Το 2017 τα υπάρχοντα καταστήματα εξελίσσονται σε συνεταιριστικές γωνιές ελληνικών προϊόντων καθημερινής διατροφής με την επωνυμία «ΘΕΣγάλα συν».

Σε αυτό το έδαφος ο συνεταιρισμός ΘΕΣγάλα αναπτύσσει συνεργασίες μέσω franchise, ενώ ξεκινά η υπηρεσία διανομής όλων των προϊόντων κατ’ οίκον, «Το θες σπίτι σου», με παραγγελίες είτε τηλεφωνικές στον πενταψήφιο αριθμό 18140 είτε ηλεκτρονικές στο νέο ΘΕΣγάλα e-shop.

Σήμερα, τα «ΘΕΣγάλα συν» διαθέτουν στους καταναλωτές αλλαντικά από βόεια κρέατα των μελών του ΘΕΣγάλα, τυροκομικά προϊόντα και τυριά ΠΟΠ παρασκευασμένα με γάλα του Συνεταιρισμού Αιγοπροβατοτρόφων Ελασσόνας Γάλα Ελάςς, προϊόντα αρτοποιίας, πίτες και διαφορετικούς τύπους αλεύρων και ζυμαρικά, με πρώτες ύλες του Συνεταιρισμού Αγροτών Θεσσαλίας ΘΕΣγη, μαρμελάδες και σάλτσες από Ελληνες παραγωγούς, παρθένο ελαιόλαδο από την ομάδα παραγωγών Μολών Λαβέ της Λακωνίας και πολλά ακόμα προϊόντα από εγχώριους παραγωγούς.

Και όπως λέει χαρακτηριστικά ο πρόεδρος του Δ.Σ. του ΘΕΣγάλα, Θανάσης Βακάλης, «γινόμαστε ουσιαστικά μια ομπρέλα διεξόδου στη λιανική πώληση για Ελληνες παραγωγούς και συνεταιρισμούς, οι οποίοι μέσω του δικτύου των καταστημάτων μας μπορούν πια να διαθέσουν τα προϊόντα τους απευθείας στους καταναλωτές.

Το μοντέλο ανάπτυξης των αυτόματων πωλητών γάλακτος, οι οποίοι θα συνεχίσουν να λειτουργούν, μας έδειξε τον δρόμο και σήμερα έχουμε τη χαρά να βρισκόμαστε συνοδοιπόροι με συνεταιρισμούς και τοπικούς παραγωγούς ανά την Ελλάδα που συμμερίζονται τα οράματα και τις αξίες μας».

Από την πλευρά του, ο Ανδρέας Χαρδαλούπας (από τη Διεύθυνση Επικοινωνίας, Μάρκετινγκ και Ανάπτυξης του ΘΕΣγάλα) μιλώντας στη Λάρισα το μεσημέρι της περασμένης Τρίτης στην εκδήλωση της πρωτοβουλίας «Ολη η Ελλάδα σε ένα τραπέζι» (μια σύμπραξη του IdeasLab και της Εθνικής Τράπεζας) τόνισε ότι «στις αρχές της δεκαετίας αναζητούσαμε τον συνεργατισμό των προσώπων ενώ σήμερα βρισκόμαστε στη φάση του συλλογικού συνεργατισμού».

Με άλλα λόγια, οι νέοι συνεταιρισμοί στάθηκαν στα πόδια τους και σήμερα συνεργάζονται μεταξύ τους αποκτώντας μια διαφορετική σχέση με τους τελικούς καταναλωτές των αστικών κέντρων.