Θα κάνει τη στροφή η Γερμανία ή πρόκειται για λάθος συναγερμό;

Είναι εντυπωσιακός ο βαθμός στον οποίο η τύχη της Ελλάδας, όπως και άλλων ευρωπαϊκών κρατών, εξαρτάται από τις πολιτικές ισορροπίες στις μεγάλες χώρες. Ενδεικτικό παράδειγμα, η τροπή που παίρνουν οι συζητήσεις για σχηματισμό κυβέρνησης στη Γερμανία, όπου ο Μάρτιν Σουλτς έβαλε ως προαπαιτούμενο για τη συμμετοχή των Σοσιαλδημοκρατών την υιοθέτηση μιας ευρωπαϊκής ατζέντας, για Ηνωμένες Πολιτείες της Ευρώπης, μακριά από τις πολιτικές

λιτότητας, με επενδύσεις μέσα από κοινό προϋπολογισμό και με Ευρωπαίο υπουργό Οικονομικών.

Υιοθέτησε δηλαδή τις θέσεις του Γάλλου προέδρου Εμανουέλ Μακρόν, τις οποίες στήριξε και ο πρόεδρος της Κομισιόν Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, με τις αντίστοιχες προτάσεις της Κομισιόν που είχε ανακοινώσει μια ημέρα νωρίτερα. Οι κινήσεις των τελευταίων καθιστούν εμφανές ότι κινείται ένα διευρωπαϊκό πολιτικό μέτωπο το οποίο στοχεύει να αλλάξει τις ισορροπίες στην Ευρωζώνη. Το μέτωπο αυτό βρήκε ένα άνοιγμα μετά την είσοδο των Σοσιαλδημοκρατών στις συζητήσεις. Για τον Μάρτιν Σουλτς η ευρωπαϊκή ατζέντα φαίνεται ότι είναι η μόνη πολιτική διέξοδος για να δικαιολογήσει τη συμμετοχή του στην κυβέρνηση, αλλά και για να διασωθεί το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα από την πολιτική απαξίωση. Θα το πάει, όμως, μέχρι τέλους;

Η στροφή της γερμανικής πολιτική αναμένεται εδώ και χρόνια, με το σκεπτικό ότι η ακαμψία και οι ηγεμονικές τάσεις του Βερολίνου στα χρόνια της κρίσης έχουν προκαλέσει προβλήματα σε άλλες χώρες, όπου τροφοδοτήθηκαν η κοινωνική δυσαρέσκεια και η άνοδος ακραίων πολιτικών δυνάμεων.

Ακόμα και στο εσωτερικό της χώρας, πολλοί εξέφραζαν την εκτίμηση ότι οι πολιτικές του Βερολίνου διαταράσσουν τη συνοχή της Ευρωζώνης, απειλώντας έτσι και τα στρατηγικά συμφέροντα της ίδιας της Γερμανίας, η οικονομική επιτυχία της οποίας εδράζεται στην ύπαρξη του ευρώ.

Η λογική αλλά και το κοινό ευρωπαϊκό συμφέρον οδήγησαν αρκετούς να προαναγγείλουν την πολυθρύλητη μεταβολή της γερμανικής πολιτικής αρκετές φορές τα τελευταία χρόνια. Αλλωστε πολλοί πολιτικοί και οικονομικοί σχεδιασμοί στην Ελλάδα -ήδη από το 2010- είχαν βασιστεί σε τέτοιες προβλέψεις, οι οποίες τελικά δεν επιβεβαιώθηκαν.

Το κρίσιμο ερώτημα, λοιπόν, είναι εάν ζούμε την υλοποίηση, έστω και με μεγάλη καθυστέρηση, μιας αναπόφευκτης αναπροσαρμογής της γερμανικής στάσης και των ευρωπαϊκών ισορροπιών ή αν, αντιθέτως, πρόκειται και πάλι για λάθος συναγερμό. Στο κάτω-κάτω το γερμανικό κατεστημένο είναι συμπαγές, διαχρονικό και σταθερό και οι Σοσιαλδημοκράτες δεν βρίσκονται έξω από αυτό.

Το πιο κρίσιμο ζήτημα, όμως, ίσως είναι η συμπεριφορά του εκλογικού σώματος, καθώς ακόμα και αν οι γερμανικές ελίτ είναι έτοιμες για μια προσαρμογή, δεν είναι δεδομένο ότι ο μέσος Γερμανός, που έχει γαλουχηθεί τα τελευταία χρόνια με τη λογική των «τεμπέληδων του Νότου», είναι έτοιμος για κάτι τέτοιο. Μπορεί επομένως η ενδεχόμενη στροφή της γερμανικής ηγεσίας να ενισχύσει τις ακραίες πολιτικές δυνάμεις.

Αλλωστε τόσο οι Σοσιαλδημοκράτες όσο και οι Χριστιανοδημοκράτες και οι Χριστιανοκοινωνιστές, που συζητούν για τον νέο μεγάλο συνασπισμό, έχασαν έδαφος στις τελευταίες εκλογές και οι μόνοι που κέρδισαν ήταν οι ακροδεξιοί και οι φιλελεύθεροι.