Προσχέδιο της Κομισιόν για συμφωνία Ε.Ε.και Τουρκίας - Οι παραχωρήσεις και οι απαιτήσεις

του Ιωάννη Αντύπα

Στη σύνταξη ενός προσχεδίου προκειμένου να υπάρξει συμφωνία για την προσφυγική κρίση προχώρησε η Κομισιόν, μετά και την κατάθεση της νέας πρότασης από πλευράς της Τουρκίας.

Η Κομισιόν προσφέρει ως αντάλλαγμα για την εφαρμογή επανεισδοχής των μεταναστών και των Σύρων προσφύγων από τα ελληνικά νησιά στη Τουρκία, τη γρηγορότερη απελευθέρωση των θεωρήσεων βίζας, το άνοιγμα νέων κεφαλαίων και την χρηματική υποστήριξη τους.

Οι Ευρωπαίοι ηγέτες χαρακτηρίζουν το προσχέδιο ως «σοβαρό» και το εξετάζουν αυτή τη στιγμή,

με κάποιους ηγέτες να εκφράζουν την ανησυχία τους για ορισμένα σημεία ιδιαίτερα ως προς τη διατύπωση τους και αντιδράσεις από τα κοινοβούλια τους.

Σύμφωνα με το προσχέδιο της Τουρκικής πρότασης η Τουρκία δεσμεύεται να εφαρμόσει επανεισδοχή όλων των παράτυπων μεταναστών που πέρασαν από τη χώρα στα ελληνικά νησιά για περιορισμένο χρονικό διάστημα. Παράλληλα το προσχέδιο στοχεύει σε συμφωνία μεταξύ της τουρκικής και της ελληνικής κυβέρνησης στην εγκατάσταση ενός «ικανού αριθμού» Τούρκων υπαλλήλων σε «μονάδες παρακολούθηση παράτυπης μετανάστευσης» κυρίως τη Λέσβο, τη Χίο, τη Σάμο, τη Λέρο και τη Κώ για την «επίσπευση των περιπτώσεων επανεισδοχής».

Σημειώνουμε πως η πρόταση για Τούρκους υπαλλήλους δεν είναι κάτι νέο καθώς είχε τεθεί ξανά από τη Τουρκία τον Δεκέμβριο.

Στη συνέχεια η Τουρκία δεσμεύεται να εφαρμόσει όλα τα «διοικητικά και νομικά εργαλεία για την εκπλήρωση της επανεισδοχής» έπειτα από συμφωνία με την ελληνική κυβέρνηση.

Όπως αναφέρει το κείμενο του προσχεδίου της συμφωνίας, η Τουρκία θα βοηθήσει στην επανεγκατάσταση των Σύρων προσφύγων από την Ελλάδα στα κράτη μέλη της ΕΕ με τη λογική της φόρμουλας «ένας προς έναν» δηλαδή για κάθε Σύρο πρόσφυγα που δέχεται πίσω η Τουρκία, τα κράτη μέλη της ΕΕ θα δέχονται έναν πρόσφυγα από την Τουρκία.

Τέλος, η Τουρκία δεσμεύεται να υλοποιήσει τα έργα υποστήριξης προσφύγων που πρότεινε η Τουρκική κυβέρνηση σε συνεργασία με το αρμόδιο όργανο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Τι θέλει η Τουρκία από την Ευρώπη

Σύμφωνα με τη τουρκική πρόταση η Άγκυρα αναμένει η Ευρωπαϊκή Ένωση «να εκκενώσει πλήρως τα ελληνικά νησιά από πρόσφυγες και να εφαρμόσει επανεισδοχή μόνο σε όσους πέρασαν στα νησιά έπειτα από τον καθορισμό ημερομηνίας έναρξης», καθώς και η ΕΕ να καλύψει το κόστος της επανεισδοχής.

Παράλληλα ζητά την απελευθέρωση των θεωρήσεων βίζας για τους Τούρκους πολίτες, νωρίτερα από τη προηγούμενη συμφωνία, μέχρι το τέλος του Ιουνίου του 2016, συνδέοντας τη πρόοδο που κάνει η ΕΕ στις θεωρήσεις με τη πρόοδο της επανεισδοχής προσφύγων και μεταναστών από τη Τουρκία.

Στη συνέχεια η Τουρκία ζητά να τηρήσει η ΕΕ τη μετεγκατάσταση των Σύρων προσφύγων σύμφωνα με τη φόρμουλα που προτείνει η Τουρκία (ένας προς έναν) και συνεργασία για από κοινού δημιουργία «ανθρωπιστικών ζωνών ασφάλειας» εντός Τουρκικού εδάφους.

Τέλος η Τουρκία ζητάει την απελευθέρωση νέων ενταξιακών κεφαλαίων, τρία επιπλέον δισεκατομμύρια σε βοήθεια ως το 2018 και τη καταγραφή προόδου σε μηνιαία βάση.

Η ελληνική θέση

Ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας είπε στους εταίρους πως το άνοιγμα κεφαλαίων δεν μπορεί να τεθεί αν δεν υπάρξουν πρώτα βήματα για το πρωτόκολλο της Άγκυρας που αφορά την αναγνώριση της Κυπριακής Δημοκρατίας από τη Τουρκία και για το ζήτημα του Τουρκικού casus belli σε περίπτωση επέκτασης των ελληνικών χωρικών υδάτων.

Ομάδα Βίζεγκραντ: Η Τουρκία δεν είναι ασφαλής για μετανάστες

Εμπλοκή από τα κράτη της ομάδας του Βίζεγκραντ στις διαβουλεύσεις που συνεχίζονται πυρετωδώς στη Σύνοδο Κορυφής για το μεταναστευτικό, με τους αρχηγούς να καθυστερούν την έναρξη του δείπνου εργασίας με τη Τουρκία για να γίνουν συναντήσεις συντονισμού με σκοπό την επίτευξη μιας συμφωνίας συμφωνίας.

Οι ισχυρές αντιστάσεις που έχουν τα κράτη της ομάδας Βίζεγκραντ αφορούν το σχέδιο της ΕΕ για επανεισδοχή προσφύγων και παράτυπων μεταναστών από την Ελλάδα στη Τουρκία και την επανεγκατάσταση τους σε κράτη μέλη της ΕΕ. Κυβερνητικές πηγές σημειώνουν πως αντιτίθενται στην απόφαση αυτή επιχειρηματολογώντας πως κάτι τέτοιο δεν είναι συμβατό με τα ανθρώπινα δικαιώματα διότι η Τουρκία δεν θεωρείται ασφαλής χώρα προορισμού.

Από τη πλευρά των κρατών του Βίζεγκραντ η ίδια πηγή αναφέρει πως θεωρούν πως δεν υπάρχει προσφυγικό ζήτημα από την ώρα που έχουν κλείσει τα σύνορα τους. Ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας δήλωσε πως η επίτευξη μιας συμφωνίας σήμερα είναι πολύ σημαντική από την Ελλάδα και χαρακτήρισε υποκριτική τη στάση τους να μην δέχονται Σύρους, Ιρακινούς και Αφγανούς πρόσφυγες και έπειτα να απορρίπτουν την επιστροφή τους στη Τουρκία.

Παράλληλα ο πρωθυπουργός παρέθεσε ένα εναλλακτικό σχέδιο σε αυτά τα κράτη μελή στη περίπτωση που δεν δέχονται την επανεισδοχή των παράτυπων μεταναστών και των προσφύγων από την Ελλάδα στη Τουρκία, να ανοίξουν τα σύνορα τους συμβαδίζοντας με τις δηλώσεις της προηγούμενης Συνόδου για διατήρηση του status quo των ανοιχτών συνόρων.