Ερντογάν: Σουλτάνος και με τη… βούλα

της Σοφίας Ζαφείρη

Η Τουρκία επιστρέφει στο παρελθόν. Ένα παρελθόν όχι και τόσο δημοκρατικό, τουλάχιστον εάν «μετρηθεί» με αυτό που χαρακτηρίζεται ως «δημοκρατία δυτικού τύπου».

Ο μεγαλοϊδεατισμός του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν βρήκε απέναντί του ένα «Ναι». Όχι, όμως, συντριπτικό όπως πιθανώς ευελπιστούσε. Ένα «Ναι» που αφήνει την Τουρκία διαιρεμένη, όπως ήταν σχεδόν πάντα.

Για μία ακόμη φορά –όπως συνέβη και στις βουλευτικές εκλογές – ο νέος Σουλτάνος, έχασε τα αστικά κέντρα,

την περισσότερο ευρωπαϊκή Τουρκία, που αντιπροσωπεύουν τα παράλια της Μικράς Ασίας και φυσικά η Κωνσταντινούπολη, η Σμύρνη και σε λιγότερο ποσοστό η Άγκυρα.

Όμως, όπως αποδεικνύει ο χάρτης του δημοψηφίσματος, η πραγματική Τουρκία (φτωχότερη, θρησκόληπτη, φοβισμένη, ενίοτε και αγράμματη) βρίσκεται στην ενδοχώρα, έτοιμη να πιστέψει ότι πει ο νέος Σουλτάνος και έτοιμη να τον ακολουθήσει σε οποιαδήποτε κίνηση κρύβει –λεκτικά και ουσιαστικά – αμετροεπή εθνικισμό και ενίοτε μεγαλοστομίες.

Άλλωστε η πρώτη κίνηση του Ερντογάν δεν ήταν άλλη από το να ανακοινώσει ότι θα επαναφέρει τη θανατική ποινή. Ως εκ τούτου ο φόβος που θα προκληθεί σε οποιονδήποτε έχει έστω και οριακά αντιρρήσεις με το νέο καθεστώς θα είναι συντριπτικός. Πιθανώς εντός των επόμενων μηνών να στηθούν και δικαστήρια-παρωδία, προκειμένου οι «εχθροί του έθνους» που βρίσκονται στοιβαγμένοι στις φυλακές-κολαστήρια της χώρας να αρχίσουν να εκτελούνται.

Ο αφέντης Ερντογάν θα λαμβάνει, πλέον, τις αποφάσεις και τα πειθήνια όργανα του καθεστώτος –όπως συμβαίνει σε όλες τις δικτατορίες, γιατί αυτό είναι η Τουρκία ακόμη και εάν κρύβεται σε εκλογικές διαδικασίες, τυπικά νόμιμες, όπως το δημοψήφισμα της Κυριακής – θα εκτελούν.

Όλα φυσικά τα παραπάνω θα μπορεί να τα κάνει ανενόχλητος στο εσωτερικό της χώρας του. Το μεγάλο ερωτηματικό παραμένει ποια στάση θα επιλέξει έναντι Ε.Ε., ΗΠΑ και Ρωσίας. Στην πρώτη περίπτωση, μάλλον, θα είναι πιο επιθετικός, στις άλλες δύο θα κινηθεί ανάλογα με αυτό που τον συμφέρει, εκτός, φυσικά, εάν όντως πιστεύει ότι κάποια στιγμή θα κατορθώσει να αναβιώσει την... οθωμανική αυτοκρατορία.

Ο Σουλτάνος Ρετζέπ κέρδισε το δημοψήφισμα. Ένα δημοψήφισμα, όμως, που αφήνει, ένα βαθύ στίγμα σε μία χώρα, ήδη, απίστευτα ταλαιπωρημένη από την τρομοκρατία, σε μία οικονομία πληγωμένη από την πολιτική αβεβαιότητα και σε μία περίοδο που εκ νέου η πάλαι ποτέ όμορφη Ανατολή βρίσκεται σε απόλυτο αναβρασμό.