ΔΝΤ: Ριζικές αλλαγές στο κράτος με «εργαλείο» τις προτάσεις του ΟΟΣΑ

«Δημιουργείστε ένα λειτουργικό και αποτελεσματικό κράτος, αλλάζοντας όλα τα κακώς κείμενα», η συμβουλή του Ταμείου προς την κυβέρνηση – Οι αλλαγές που ζητά σε φορολογία, αγορά εργασίας, ασφαλιστικό σύστημα – Η εργαλειοθήκη του ΟΟΣΑ «μπούσουλας» για την εφαρμογή ορθών και αποτελεσματικών μεταρρυθμίσεων

της Σοφίας Ζαφείρη

«Χωρίς βαθιές τομές, ισχυρές πολιτικές μεταρρυθμίσεων όλα θα πάνε χαμένα». Απλό και ξεκάθαρο το μήνυμα που αποστέλλουν οι οικονομολόγοι του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, στην έκθεσή τους

για την Ελλάδα, καλώντας, παράλληλα τόσο την τωρινή όσο και τις μελλοντικές κυβερνήσεις να προχωρήσουν στη λήψη γενναίων αποφάσεων, εάν επιθυμούν κάποια στιγμή στο μέλλον η χώρα να μπορέσει, εν νέου, να σταθεί μόνη στα πόδια της.

Ταυτόχρονα επαναφέρει στο προσκήνιο την ανάγκη να υπάρξει χρήση της περίφημης εργαλειοθήκης του ΟΟΣΑ, γεγονός που θα προσφέρει την απαραίτητη στήριξη στην ανταγωνιστικότητα αλλά και θα δημιουργήσει τις αναγκαίες συνθήκες προκειμένου να πάψουν να ισχύουν συγκεκριμένες αγκυλώσεις στις αγορές προϊόντων, υπηρεσιών αλλά και στην αγορά εργασίας.

Υπενθυμίζεται ότι τον περασμένο Νοέμβριο, είχε δοθεί στη δημοσιότητα η επικαιροποιημένη εργαλειοθήκη του ΟΟΣΑ, στην οποία ο διεθνής οργανισμός πρότεινε λύσεις ώστε να υπάρξει κατάργηση 577 (!!!) εμποδίων που πλήττουν κατάφωρα τον ανταγωνισμό και θα μπορούσαν να έχουν, αρχικό, κέρδος 414 εκατ. ευρώ για την ελληνική οικονομία. Οι παρεμβάσεις αφορούσαν έξι τομείς: α. Ηλεκτρονικό εμπόριο, β. ΜΜΕ, γ. Χονδρεμπόριο, δ. Φαρμακευτικά προϊόντα, ε. Κατασκευές και στ. Μεταποίηση και χονδρεμπόριο χημικών προϊόντων.

Όσο για το Ταμείο, από τις πρώτες σελίδες της έκθεσής του καθιστά απόλυτα σαφείς τις προθέσεις του: «υπάρχει άμεση ανάγκη περισσότερο φιλόδοξων πολιτικών-μεταρρυθμίσεων στην αγορά εργασίας, στην αγορά προϊόντων αλλά και στην αγορά υπηρεσιών, προκειμένου να στηριχθεί η ανταγωνιστικότητα και η ανάπτυξη να αποκτήσει γερές βάσεις. Επιστροφή στο παλαιό καθεστώς που ίσχυε στην αγορά εργασίας θα πρέπει να αποφευχθεί καθώς με αυτόν τον τρόπο θα τεθούν σε κίνδυνο τόσο τα πιθανά κέρδη από τις επενδύσεις όσο και η δημιουργία νέων θέσεων εργασίας».

Συνταξιοδοτικό σύστημα

Η εφαρμογή μη ορθών πολιτικών, αλλά και η αδυναμία των διαδοχικών ελληνικών κυβερνήσεων από το 2010 έως και σήμερα να κερδίσουν τη γενικότερη αποδοχή αλλά και να συγκρουστούν με «βαθιά κατεστημένα συμφέροντα», έχει δημιουργήσει ένα μη βιώσιμο συνταξιοδοτικό σύστημα, το βασικό χαρακτηριστικό του οποίου είναι η ανισορροπία (με το έλλειμμά του να είναι τετραπλάσιο σε σύγκριση με τον μέσο κοινοτικό όρο που φθάνει στο 2,5% του ΑΕΠ).

Σύμφωνα με το Ταμείο «το τρέχον σύστημα των δημόσιων δαπανών είναι εκ των θεμελίων του ανεπαρκές, άδικο και μη κοινωνικά βιώσιμο, καθώς ευνοεί τους νυν συνταξιούχους έναντι των μελλοντικών αλλά και τη μεσαία τάξη, ενώ θέτει πλήρως στο περιθώριο τους πολίτες με χαμηλά εισοδήματα και τους ανέργους, στους οποίους αφαιρεί, πλήρως το δικαίωμα πρόσβασης σε ορθά δομημένα κοινωνικά επιδόματα αλλά και άλλες μορφές δημόσιων υπηρεσιών, κάτι το οποίο στις υπόλοιπες χώρες της Ευρωζώνης δεν ισχύει».

Φορολογικό σύστημα

Μείωση φορολογικών συντελεστών και διεύρυνση της φορολογικής βάσης (μέσω μείωσης του αφορολόγητου ορίου) είναι οι δύο βασικές συστάσεις του Ταμείου προκειμένου το φορολογικό σύστημα από τη μία πλευρά να καταστεί περισσότερο δίκαιο και από την άλλη αποτελεσματικό.

«Οι φορολογικοί συντελεστές που αυξήθηκαν τα τελευταία χρόνια είναι πολύ υψηλότεροι από τον μέσο όρο στην Ευρωζώνη. Όμως η απόδοση των φορολογικών εσόδων είναι χαμηλότερη εξαιτίας τόσο της φοροαποφυγής όσο και του γεγονότος ότι οι νέοι φόροι επιβάλλονται σε μία «στενή φορολογική βάση». Με τον τρόπο αυτό ευνοείται η φοροδιαφυγή, ενώ αποτελεί παράγοντα αποτροπής της εισόδου των εργαζομένων στην «κανονική» οικονομία και σπρώχνει τις εταιρείες να εγκαταλείψουν τη χώρα προκειμένου να μεταφέρουν την έδρα τους σε χώρες με περισσότερο ευνοϊκό φορολογικό καθεστώς. Την ίδια ώρα άνω του 50% των μισθωτών δεν πληρώνουν φόρο εισοδήματος». Αυτή είναι η εικόνα με την οποία το Ταμείο περιγράφει το υφιστάμενο φορολογικό σύστημα.

Ποιες είναι οι συστάσεις του; Μείωση ορισμένων φορολογικών συντελεστών, μείωση των γενναιόδωρων (όπως τις χαρακτηρίζει) ελαφρύνσεων για συγκεκριμένες κατηγορίες εισοδημάτων και περαιτέρω μείωση των εξαιρέσεων.

Αγορά εργασίας

Περαιτέρω μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας ζητά επιτακτικά το Ταμείο, με βασικότερη εξ αυτών την απελευθέρωση των ομαδικών απολύσεων, καθώς το υφιστάμενο πλαίσιο καθιστά «εξαιρετικά δαπανηρή την διαδικασία μείωσης προσωπικού, με αρκετές εταιρείες είτε να αναγκάζονται να μεταφέρουν την έδρα τους, είτε να κηρύττουν χρεοκοπία ή να θέτουν σε εφαρμογή υψηλού κόστους προγράμματα εθελουσίας εξόδου. Ως εκ τούτου οι αρχές θα πρέπει να προχωρήσουν στην εφαρμογή των υπαρχουσών ευρωπαϊκών οδηγιών αναφορικά με το θέμα, αλλά και να χρησιμοποιήσουν τα υποστηρικτικά προγράμματα που έχουν στη διάθεσή τους από την Ε.Ε., προκειμένου να υπάρξει επανένταξη των ανέργων στην αγορά εργασίας».