Μπαταχτσήδες με φράκο

Έχεις μια επιχείρηση. Τζιράρεις € 1 εκατ. Σύνολο δαπανών € 1,2 εκατ. Έχεις κέρδος ή ζημία; Μη βιαστείς να απαντήσεις. Ας υποθέσουμε ότι όλο τον τζίρο τον εισέπραξες, μπήκε στο ταμείο, από το σύνολο όμως των € 1,2 εκατ. για δαπάνες, πλήρωσες μόνο τις € 600 χιλ. Αυτό σημαίνει ότι μέσα σε ένα χρόνο βρέθηκες με € 400 χιλ. περισσότερα χρήματα στο ταμείο σου. Άρα είχες κέρδος η ζημία; Ζημία λες...επιμένεις....καλά κάνεις. Γιατί είσαι επιχειρηματίας δεν είσαι κράτος. Και ξέρεις ότι το «πλεόνασμα» των € 400 χιλ. είναι προσωρινό,

κάποια στιγμή θα πρέπει να πληρώσεις για τις δαπάνες που έκανες και θα καταλήξεις με το άνοιγμα της ζημίας των € 200 χιλ. που κάπως πρέπει να βρεις να το καλύψεις.

Για το Ελληνικό κράτος, και για όλα τα κράτη για να είμαστε δίκαιοι, η απλή αυτή λογική δεν έχει πεδίο εφαρμογής. Ότι θεωρείται δεδομένο στην οικονομική ζωή των ιδιωτών, δεν θεωρείται καθόλου δεδομένο στα δημόσια οικονομικά. Ας πάρουμε ένα άλλο παράδειγμα. Πας φίλε επιχειρηματία σε μια τράπεζα να ζητήσεις δάνειο για να καλύψεις τη ζημία των € 200 χιλ. Ας ξεχάσουμε για λίγο τις εγγυήσεις που θα σου ζητήσουν. Θα ζητήσουν σίγουρα να δουν τα οικονομικά σου στοιχεία. Είσαι ζημιογόνος....πολύ κακό αυτό. Έχεις ήδη δάνεια, επίσης κακό. Για να αποφασίσουν να σε δανείσουν, θα σου ζητήσουν, αιτιολογημένο επιχειρηματικό σχέδιο που να αποδεικνύει με σοβαρές υποθέσεις ότι θα καταφέρεις να φανείς συνεπής στις υποχρεώσεις σου. Για να λάβουν δε την τελική τους απόφαση, θα συγκρίνουν το δανεισμό σου εν μέρει με το συνολικό σου τζίρο, κυρίως όμως με τα EBITDA, τα κέρδη δηλαδή που έχεις πριν να εξυπηρετήσεις το δανεισμό σου και το κράτος.

Πάει ένα κράτος να δανειστεί. Του ζητάει κανείς ένα πλάνο εσόδων – εξόδων 5ετίας; Προφανώς και όχι. Πρέπει να είναι κερδοφόρο; Όχι βέβαια, αρκεί να μην είναι πολύ ζημιογόνο!!!! Και με τι συγκρίνουμε το συνολικό του δανεισμό; Mε τα κέρδη του, με τα αντίστοιχα EBITDA του, δηλαδή σε όρους δημοσίων οικονομικών με τα πρωτογενή του πλεονάσματα; Τα κράτη είναι υπεράνω όλων αυτών. Συγκρίνουμε το δανεισμό με το ΑΕΠ!!! Ούτε καν με τον τζίρο του, δηλαδή τα ετήσια έσοδά του, αλλά με το συνολικό τζίρο που γίνεται στην οικονομία και μέσω του οποίου το κράτος ως ιδιοκτήτης χαρτοπαικτικής λέσχης θα εισπράξει την γκανιότα του. Σίγουρα το ΑΕΠ, καθορίζει σε μεγάλο βαθμό το επίπεδο των δημοσίων εσόδων, την γκανιότα. Αλλά γιατί δεν κοιτάμε απ ευθείας τα έσοδα και ούτε καν αυτά, τα πλεονάσματά του μέσω των οποίων θα ξοφλήσει τα βερεσέδια του;
Τα κράτη λένε, δεν είναι επιχειρήσεις, τα δημόσια οικονομικά διέπονται από άλλους κανόνες. Φίλε επιχειρηματία, με μια λέξη...τρίχες.

Αυτός είναι ο λόγος που το παγκόσμιο χρέος υπερβαίνει το 325% του παγκόσμιου ΑΕΠ (βλ. Institute for International Finance). Και κανείς δεν μας λέει πόσο υπερβαίνει το σύνολο των δημοσίων εσόδων και το σύνολο των πρωτογενών πλεονασμάτων. Ίσως για να μην λιποθυμήσουμε.

Η συνεχής τροφοδότηση της παγκόσμια οικονομίας με φρέσκο τυπωμένο χρήμα, για να συντηρηθεί ένα βιοτικό επίπεδο που δεν ανταποκρίνεται στα μεγέθη της ανάπτυξης, έκανε λάστιχο τα κριτήρια δανεισμού και μας οδήγησε στο μη παρέκει. Tο πως θα επανέλθει η ισορροπία, μέσω ταυτόχρονης διαγραφής ιδιωτικού πλούτου και δημόσιου χρέους είναι μια μεγάλη συζήτηση που ακόμα δεν έχει οδηγηθεί σε συμπεράσματα. Και προφανώς δεν είναι μια δημόσια συζήτηση.

Η συνολική παγκόσμια αναρχία, προφανώς δεν επιτρέπεται να μας καθησυχάζει. Εμείς σε αντίθεση με πολλούς άλλους, είμαστε υποχρεωμένοι να βάλουμε μια τάξη στο νοικοκυριό μας. Η χρεοκοπία μας, έκοψε τις κάνουλες του εύκολου δανεισμού και πλέον η προσφυγή μας σε δανεικό χρήμα συνδέεται με την ικανοποίηση κριτηρίων. Όχι τόσο σοβαρών όσο ζητούνται από εσένα φίλε επιχειρηματία, αλλά σοβαρότερων από όσα διεθνώς ισχύουν. Αυτό μέχρι σήμερα εκλαμβάνεται ως χτύπημα της μοίρας. Αν όμως αποδειχθούμε στοιχειωδώς σοβαροί, μπορεί να αποδειχθεί και η μεγάλη μας ευκαιρία απέναντι στην καταιγίδα που έρχεται. Και τα σύννεφα έχουν ήδη συγκεντρωθεί.