Αντοχές

Την 1η Ιανουαρίου του 2001 η Ελλάδα εντάχθηκε στην Οικονομική και Νομισματική Ένωση, υιοθέτησε το ευρώ σαν λογιστική μονάδα και έναν χρόνο αργότερα κατάργησε την δραχμή.

Έκτοτε πέρασε εννέα όμορφα και χαρούμενα χρόνια, υψηλής κατανάλωσης και ικανοποιητικών εισοδημάτων για την πλειοψηφία του πληθυσμού. Με δανεικά όμως. Από το Μάιο του 2010 έχουν περάσει ακόμη έξι χρόνια, συνεχούς μείωσης των εισοδημάτων, πτώσης του βιοτικού επιπέδου, αυστηρής λιτότητας,

αλλά και ταπεινώσεων, απώλειας της κρατικής κυριαρχίας και εν τέλει εθνικής υποτέλειας. Και πολλών πολλών κατεστραμένων ζωών. Το κακό είναι ότι η κατάσταση αυτή ακόμη κι αν έχει επιμέρους βελτιώσεις δεν θα αλλάξει για τα επόμενα πολλά χρόνια. Το ακόμη χειρότερο είναι ότι κανείς -ούτε ο Γιάννης Στουρνάρας και οι νεοφιλελεύθεροι- δεν μπορούν να υποστηρίξουν σοβαρά ότι κάποτε, έστω στο απώτερο μέλλον η Ελλάδα θα ξαναγίνει κανονικό κράτος, με ισχυρή οικονομία για να συντηρεί τους πολίτες της, με κρατική κυριαρχία και εθνική ανεξαρτησία.

Για την κατάσταση έχουν λεχθεί πολλά. Ότι φταίει ο Σημίτης που μας έβαλε απροετοίμαστους κρύβοντας την πραγματική κατάσταση και μεταθέτοντας το κόστος στον επόμενο. Ότι φταίει ο Καραμανλής που αντί για επανίδρυση του κράτους έβαζε κατά χιλιάδες υπαλλήλους στο δημόσιο εκτοξεύοντας το έλλειμμα και το χρέος. Ότι φταίει ο Παπανδρέου που αντί να κρύψει το πρόβλημα και να προχωρήσει σε δημοσιονομικό εξορθολογισμό, έφερε το ΔΝΤ και έβαλε την χώρα στα μνημόνια. Ότι φταίει ο Σαμαράς που αντί να συναινέσει με σεμνότητα τα πρώτα χρόνια, καλλιέργησε τον αντιμνημονιακό λαϊκισμό και εν τέλει μετά από δύο χρόνια συνετής διαχείρισης παρέδωσε την χώρα με ανοικτή την πέμπτη αξιολόγηση, ελπίζοντας στην αριστερή παρένθεση. Ότι φταίει ο Τσίπρα που μέσα στις αυταπάτες του και τον πολιτικό του οπορτουνισμό οδήγησε την χώρα σε μία στρατηγική ήττα και εν τέλει σε χειρότερη θέση από εκείνη που παρέλαβε από τον Σαμαρά.

Όλα αυτά έχουν συζητηθεί από τις τηλεοπτικές εκπομπές και τα επιστημονικά φόρα μέχρι τα καφενεία. Και έχουν κομμάτι αλήθειας. Μόνο ένα πιθανό αίτιο δεν συζητιέται: μήπως τελικά αυτή η χώρα με αυτή την οικονομία και αυτή την κοινωνία με αυτές τις παραδόσεις και αυτές της συνθήκες ύπαρξης στο παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον δεν αντέχει το ευρώ. Ακολούθως μήπως ακόμη κι αν αποδώσει επιτέλους η μνημονιακή πολιτική, θα εξασφαλίσει μεν την διατήρηση της χώρας στο ευρώ αλλά με κόστος την μονιμοποίηση της φτώχειας για το 60-70% του πληθυσμού. Η συζήτηση αυτή εδώ και έξι χρόνια δεν έχει γίνει. Ούτε θα γίνει. Επιμελώς κάποιοι, όχι απλώς την αποφεύγουν αλλά και την δαιμονοποιούν. Είναι οι ίδιοι που στα χρόνια της ευμάριας με δανεικά έκαναν καριέρες και περιουσίες και στα επόμενα χρόνια ότι κι αν γίνει εκείνοι δεν θα υποφέρουν.

Αντίθετα η πλειοψηφία της κοινωνίας με την στάση της στο περυσινό δημοψήφισμα έδειξε ότι δεν έχει πρόβλημα να το εξετάσει. Στο ερώτημα γιατί μετά την περήφανη στάση της υποχώρησε η απάντηση είναι πολύ απλή: γιατί αντιλήφθηκε ότι δεν διακυβεύεται η πορεία της χώρα εκτός ευρώ, αλλά η συντριβή της από την ευρωπαϊκή γραφειοκρατία για λόγους παραδειγματισμού και εκφοβισμού των άλλων. Γιατί ο Γιούνκερ, ο Ντομπρόφσκις, ο Ντάισενμπλουμ κι όλη αυτή η απίστευτη, πολυπληθής πολυέξοδη και δαιδαλώδης γραφειοκρατία των Βρυξελλών δεν θα είναι τίποτε σε μία ΕΕ που καταρρέει.

Ματαιοπονούν όμως οι εντός και εκτός γιατί πολύ απλά όπως αποδείχθηκε με μαθηματικό τρόπο από τον Κουρτ Γκαίντελ, ακόμη και στα κλειστά συστήματα της αριθμητικής, ορισμένα προβλήματα δεν έχουν λύση. Το πρόβλημα της παραμονής της Ελλάδας στο ευρώ είναι απλά ένα πρόβλημα δίχως λύση. Και ως γνωστόν ότι δεν λύεται κόπτεται, έστω κι αν χρειαστεί χρόνος...