Startups: Κλειστή η δίοδος για το ΕΣΠΑ

Ο Σταύρος Καρκάνης είναι καθηγητής στο Τμήμα Μηχανικών Πληροφορικής στο ΤΕΙ Στερεάς Ελλάδας. Αλλά, δεν το γνώρισα με αυτή την ιδιότητα του. Η γνωριμία μας έγινε μέσα από ομάδες νέων επιστημόνων και σπουδαστών που ξεκίνησαν από το εργαστήριο του Σταύρου για να ξεχυθούν στο κόσμο της νέας και νεανικής επιχειρηματικότητας με καινοτομικές ιδέες, σχέδια, προγράμματα. Ορισμένες από αυτές τις ιδέες δούλεψαν, δημιούργησαν προϊόντα και υπηρεσίες ενσωματώνοντας καινοτομία

και συγκρότησαν εταιρικά σχήματα για περπατήσουν στην ελληνική και διεθνή αγορά. Και όλα αυτά με βάση τη Λαμία, μια έτσι κι αλλιώς πόλη της περιφέρειας δίχως παράδοση σε τέτοιες δραστηριότητες.

Επικοινώνησα με τον Σταύρο και τον ρώτησα για τα νέα προγράμματα του ΕΣΠΑ και το πλαίσιο υποδοχής και ένταξης των startup εταιρειών. Είπαμε δύο κουβέντες από το τηλέφωνο και ο Σταύρος είχε την καλοσύνη να μου στείλει ένα μικρό κείμενο με τις θέσεις και τις απόψεις του. Το καταχωρώ εδώ: «Μετά από πολλές ανακοινώσεις στη διάρκεια των τελευταίων ετών, στα μέσα Φεβρουαρίου 2016 δημοσιεύθηκαν 4 νέα προγράμματα ΕΣΠΑ. Ανάμεσα σε αυτά και το πρόγραμμα: "Νεοφυής Επιχειρηματικότητα", με σκοπό την υποστήριξη της νεοφυούς επιχειρηματικότητας στη χώρα μας. Ήταν μια πρόσκληση πολυσυζητημένη από όλους τους Υπουργούς των τελευταίων κυβερνήσεων της χώρας και πολυδιαφημισμένη από όλους του πολιτικούς των τελευταίων ετών, μιας και η καινοτομία είχε αρχίσει εδώ και 10 χρόνια να γίνεται πόλος ανάπτυξης σε όλη την Ευρώπη αλλά και παγκοσμίως.

Τελευταία, όπως συνηθίζεται, άρχισε και η Ελληνική πολιτική σκηνή να "υποψιάζεται" ότι κάτι σημαντικό συμβαίνει με τις νεοφυείς επιχειρήσεις και βρέθηκε το ΕΣΠΑ για να υποστηρίξει την ανάπτυξή της στη χώρα μας. Το ΕΣΠΑ κλήθηκε να γίνει η επένδυση της χώρας στην καινοτομία.

Η πρόσκληση που είχε ανακοινωθεί τόσες πολλές φορές που, από ένα σημείο και μετά, όσοι με κάποιο τρόπο είχαν εμπλακεί σε ανάπτυξη και υποστήριξη καινοτομιών περίμεναν πως έστω και αυτόν τον τρόπο, μέσω του ΕΣΠΑ το οποίο σημαίνει «σκληρή» γραφειοκρατία, η πολιτεία επιτέλους θα έσκυβε να ακούσει τις πολλές φωνές νέων ανθρώπων με φρέσκες ιδέες.

Πολλοί είναι οι νέοι οι οποίοι στα χρόνια της μεγάλης κρίσης, επιμένουν με καινοτόμες ιδέες να θέλουν να στηρίξουν τη χώρα τους, αλλά κανείς δεν ξέρει για πόσο ακόμη. Είναι παιδιά με ανώτατες σπουδές και μεγάλη εξειδίκευση, πολλά από τα οποία έχουν ήδη αρνηθεί την μετακίνηση τους στο εξωτερικό, παρά τις προτάσεις που έχουν δεχθεί περιμένοντας την πολιτεία να "ακούσει".

Η πρόσκληση λοιπόν που δημοσιοποιήθηκε για τη στήριξη της κοινότητας των νεοφυών επιχειρήσεων ήταν μια μεγάλη έκπληξη για όλους!! Το αναμενόμενο ήταν να περιέχει δράσεις στήριξης για την ανάπτυξη καινοτομιών και αντί αυτού στο κείμενο των 334 σελίδων οι επιλέξιμες δαπάνες αφορούν κατηγορίες όπως ασφαλιστικές εισφορές, εξοπλισμός γραφείων, αναλώσιμα, νομικές συμβουλές και να ενοίκια ασφαλώς. Το πιο συγκλονιστικό είναι πως απαιτείται και εγγυητική επιστολή για την απορρόφηση της χρηματοδότησης.

Σκεπτόμενος απλά και με δεδομένο πως στην Ελλάδα, αλλά και σε όλες σχεδόν τις χώρες της Ευρώπης, η κοινότητα αυτή, των νεοφυών επιχειρήσεων, αποτελεί την αιχμή του δόρατος στην ανάπτυξη, δεν θα ήταν καλύτερο όσοι ανέλαβαν να συντάξουν την πρόσκληση αυτή να είχαν συμβουλευθεί την εμπειρία των εμπλεκομένων. Το αποτέλεσμα από το κείμενο φανερώνει πως για μια ακόμη φορά επικράτησε η σκληρότερη μορφή γραφειοκρατίας.

Αν στην χώρα αυτή, η καινοτομία και η ανάπτυξη φρέσκων ιδεών χρειάζονται εξοπλισμό γραφείων, καταβολή ασφαλιστικών εισφορών και ενοίκια, νομίζω πως δυστυχώς δεν έχει γίνει κατανοητό από τους ειδικούς του Υπουργείου τι σημαίνει καινοτομία και νεοφυής επιχείρηση.

Η πρόσκληση αυτή κατά τη γνώμη μου δεν στηρίζει της ανάπτυξη τέτοιων επιχειρήσεων και θα ήταν καλύτερα το Υπουργεία να "σκεφθεί" πολύ σοβαρά το ενδεχόμενο αναδιάρθρωσής της και επαναπροκήρυξής της μετά από πραγματική έρευνα στον τομέα της ανάπτυξης καινοτομιών. Δεν είναι δυνατόν χώρες με πολύ χαμηλότερα επίπεδα ανάπτυξης, εδώ στη γειτονιά μας στα Βαλκάνια, να δίνουν μια σειρά από κίνητρα για ανάπτυξη καινοτομιών από όπου κι αν προέρχονται. Αναφέρω γειτονικές χώρες διότι χώρες της κεντρικής Ευρώπης ή της Σκανδιναβίας αλλά και της Αμερικής όπως και της Ινδίας είναι πολύ, μα πάρα πολύ, μπροστά στο σχεδιασμό και στην υλοποίηση προγραμμάτων στήριξης νεοφυών επιχειρήσεων, πόσο μάλλον αν τα συγκρίνουμε με από αυτά που περιγράφει η πρόσκληση της "Νεοφυούς Επιχειρηματικότητας" του ΕΣΠΑ.

Είναι πολύ κρίμα για μια ακόμα φορά να απογοητεύονται τα φρέσκα μυαλά των παιδιών μας. Πρέπει να τους επιβραβεύσουμε και να μην τους διώξουμε. Κρίμα για μια ακόμη φορά».

Τα συμπεράσματα δικά σας.