H Ψηφιακή Ενεργειακή Εποχή που έρχεται...

του Βασίλη Νικολόπουλου*

Ζούμε στην «Δεκαετία της Ψηφιακής Ενέργειας», μία δεκαετία όπου μέχρι το 2030 θα έχει καταφέρει να αλλάξει εντελώς τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε έννοιες όπως η εξοικονόμηση, η κατανάλωση, η αποθήκευση, το ηλεκτρικό αυτοκίνητο αλλά και η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Μεγάλες ενεργειακές εταιρίες (Utilities) μετασχηματίζονται ολοκληρωτικά με την βοήθεια της τεχνολογίας, της πληροφορικής, της ανάλυσης δεδομένων και των ψηφιακών μέσων σε εταιρίες παροχής προσωποποιημένων ηλεκτρονικών

Ο Ψηφιακός Μετασχηματισμός αυτής της αγοράς είναι πια γεγονός και ο τελικός καταναλωτής μετατρέπεται από έναν παθητικό «πληρωτή λογαριασμών» σε έναν έξυπνο δέκτη ψηφιακών υπηρεσιών από τον πάροχο ενέργειας. Πολλές Ρυθμιστικές Αρχές στην Ευρώπη (πχ, Ofgem UK) έχουν ήδη νομοθετήσει και προτείνει στις Κυβερνήσεις πολλές καινοτομίες, ετσι ώστε ο τελικός καταναλωτής να απολαμβάνει υπηρεσίες προστιθέμενης αξίας και προσωποποιημένες.

Πρόσφατα η Ευρωπαική επιτροπή δημοσίευσε ένα πακέτο προτεινόμενων μέτρων (το γνωστό Winter Package τον Νοέμβριο του 2016) όπου μέσω πολλών σελίδων και προτάσεων θέτει τις βάσεις για μεγάλες αλλαγές και καινοτομίες στον Ευρωπαικό χώρο της Ενέργειας: Μετασχηματισμός αγορών, Ανάλυση δεδομένων, Ηλεκτρικά αυτοκίνητα και ο ρόλος τους στα ευφυή δίκτυα, mobility ενεργειακών καταναλωτών, αποθήκευση ενέργειας μικρής και μεγάλης κλίματας, αποκεντρωμένη παραγωγή και κατανάλωση ρεύματος, έξυπνοι μετρητές, διάφορες έξυπνες συσκευές (Internet of Things - IoT) και πολλά άλλα συνθέτουν ένα τεχνολογικό οικοσύστημα το οποίο τα επόμενα χρόνια θα πρωταγωνιστήσει.

Οι καταναλωτές ήδη σε κάποιες Ευρωπαικές χώρες (UK, Ολλανδία, Γερμανία) μπορούν να αποθηκεύουν σε οικιακού τύπου μπαταρίες φθηνή ενέργεια από ΑΠΕ ή από το δίκτυο σε χαμηλή τιμή (πχ. νυχτερινό ή φθηνές ζώνες τιμολόγησης) και να την εκμεταλλεύονται σε άλλες ώρες της ημέρας για να καλύψουν αιχμές φορτίου, όταν η τιμή αγοράς της KWh θα έχει ανέβει ή θα υπάρχει μεγάλη ζήτηση από το δίκτυο. Ο καταναλωτής μετασχηματίζεται σε εναν παραγωγό-καταναλωτή (Producer - Consumer ή Prosumer) ο οποίος βάσει καινοτόμων επιχειρηματικών μοντέλων αλλά και ενός σωστού θεσμικού πλαισίου, θα μπορεί να παράγει κέρδη για τον ίδιο, εκμεταλλευόμενος της περίσσεια αποθηκευμένης ενέργειας στις σωστές ώρες της ημέρας. Τα επιχειρηματικά μοντέλα που δημιουργούνται από αυτές τις συσχετίσεις και με την προσθήκη ψηφιακών πλατφορμών, είναι άκρως εντυπωσιακές: πχ. χρησιμοποιώντας το ηλεκτρικό μας αυτοκίνητο το οποίο φορτίζουμε στο σπίτι μας από το φωτοβολταικό μας, θα μπορούμε χρησιμοποιώντας μια ψηφιακή πλατφόρμα και mobile app (ie Intelen) να επιλέγουμε που θα το εκφορτίσουμε και πότε σε έναν δυναμικό χάρτη, λαμβάνοντας ανταποδοτικά ωφέλη και ειδοποιήσεις που θα υπολογίζονται αυτόματα από αλγόριθμους τεχνητής νοημοσύνης. Οι καταναλωτές θα μπορούν να δημιουργούν ενεργειακές κοινότητες και να ανταλλάσουν αποθηκευμένα φορτία που δεν χρειάζονται ή να τα εκμεταλλεύονται, σε καλύτερες τιμές (marketplace), μέσω των ηλεκτρικών αυτοκινήτων και των συστημάτων αποθήκευσης.

Μέσω τεχνολογίας blockchain, όλες οι ψηφιακές ενεργειακές συναλλαγές θα πιστοποιούνται και θα αναλύονται (ανταλλαγή φορτίων σε virtual επίπεδο, πληρωμή λογαριασμών μέσω virtual coin, ανταποδοτικά, κλπ), έτσι ώστε ο τελικός καταναλωτής να πιστώνεται τα οικονομικά ωφέλη αυτόματα στον τραπεζικό του λογαριασμό. Οι τεχνολογίες FinTech θα μπουν πολύ σύντομα και στον ενεργειακό χώρο, καθώς μέσω ψηφιακών συστημάτων (πχ. Intelen DiG) οι καταναλωτές θα δέχονται FinTech υπηρεσίες πληρωμής λογαριασμών και διαχείρισής τους (PSD2) και να έχουν εισόδημα από πώλησης ενέργειας και συμμετοχής σε διάφορες παράλληλες ενεργειακές αγορές (διαχείριση ζήτησης, aggregators).

Ο ρόλος της Τεχνητής Νοημοσύνης θα είναι πια εξαιρετικά σημαντικός, καθώς η πολυμορφία, η πολυπλοκότητα των δεδομένων και των μοντέλων θα χρειάζεται ευφυία για να οργανωθεί και να αυτοματοποιηθεί. Οι εταιρίες ενέργειας θα έχουν τεράστιες ευακαιρίες να μπούνε και σε Smart City (Έξυπνες Πόλεις) έργα και υπηρεσίες, όπου τα δεδομένα που έχουνε συνδυαζόμενα με άλλα δεδομένα μιας πόλης (parking, περιβάλλον, μεταφορές, νερό, κλπ) θα δημιουργήσουν πολύ καινοτόμες υπηρεσίες για τον τελικό ψηφιακό πολίτη.

Η ενεργειακή αγορά δεν θα είναι καθόλου η ίδια σε λίγα χρόνια από τώρα, θα είναι μία αγορά γεμάτη ψηφιακές υπηρεσίες, όπου η αξία της ενέργειας θα πέφτει συνεχώς καθώς η παραγωγή της θα γίνεται όλο και πιο φθηνή. Οι εταιρίες ενέργειας θα χρειαστεί να βρουν και να ανακαλύψουν νέες ροες δεδομένων (new revenue streams) και νέα καινοτόμα οικονομικά μοντέλα για να αυξήσουν τα κέρδη τους και να αντιμετωπίσουν τον ανταγωνισμό που θα έρθει από άλλες εταιρίες, όχι απαραίτητα ενεργειακές (Google, Walmart, Apple, etc).

*Ο Βασίλης Νικολόπουλος είναι CEO & Co-founder της εταιρείας Intelen με έδρα την Νέα Υόρκη.