Eurobank: Η μείωση των αποταμιεύσεων πλήττει και τις δυνητικές επενδυτικές δαπάνες

Την αρνητική επίδραση που έχει η μείωση των αποταμιεύσεων των νοικοκυριών τόσο στην οικονομία όσο και δυνητικά στις μελλοντικές επενδύσεις τονίζει σε ανάλυσή της η Eurobank .

Αναφέρει παράλληλα, στο προοίμιο της έκθεσης ότι: «Το ακαθάριστο διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών (και των μη κερδοσκοπικών ιδρυμάτων που εξυπηρετούν τα νοικοκυριά, ΜΚΙΕΝ) διαμορφώθηκε στα €29,42 δις το 4ο τρίμηνο 2015 σημειώνοντας οριακή ετήσια αύξηση 0,21%.

Το ίδιο διάστημα η καταναλωτική

δαπάνη ανήλθε στα €31,08 δις παρουσιάζοντας πτώση -1,52%. Με βάση αυτά τα στοιχεία, ο ακαθάριστος ρυθμός αποταμίευσης των νοικοκυριών ήταν -5,65% το 4ο τρίμηνο 2015 από -7,50% το 4ο τρίμηνο 2014.

Εξομαλύνοντας τη χρονολογική σειρά του ακαθάριστου ρυθμού αποταμίευσης των νοικοκυριών – μέσω του υπολογισμού ενός κινητού μέσου 4 τριμήνων – παρατηρούμε τα εξής: 1ον από το 4ο τρίμηνο 2006 μέχρι το 4ο τρίμηνο 2015 ο ακαθάριστος ρυθμός αποταμίευσης παρουσιάζει καθοδική τάση. Αυτή μεταφράζεται σε σωρευτική πτώση της τάξης των -13,33 ποσοστιαίων μονάδων (ΠΜ) και 2ον από το 2ο τρίμηνο 2012 ο ακαθάριστος ρυθμός αποταμίευσης των νοικοκυριών βρίσκεται συνεχώς σε αρνητικό έδαφος, ήτοι η καταναλωτική δαπάνη υπερβαίνει το ακαθάριστο διαθέσιμο εισόδημά.

Σύμφωνα με την οικονομική θεωρία οι βασικοί προσδιοριστικοί παράγοντες της αποταμιευτικής συμπεριφοράς των νοικοκυριών – η οποία αποτελεί την άλλη όψη του νομίσματος της καταναλωτικής συμπεριφοράς - συνοψίζονται στο τρέχον και στο προσδοκώμενο διαθέσιμο εισόδημα (π.χ. εισόδημα εξαρτημένης εργασίας), στον πλούτο (π.χ. μετοχές, κατοικίες κ.α.) και στο πραγματικό επιτόκιο. Στην περίπτωση της ελληνικής οικονομίας η μείωση της αποταμίευσης των νοικοκυριών – ειδικά από το τέλος του 2009 και έπειτα - συνδέεται με την πτώση του διαθέσιμου εισοδήματος. Η μείωση της εν λόγω μεταβλητής διοχετεύτηκε τόσο στην κατανάλωση όσο και στην αποταμίευση. Εν παραδείγματι, το ακαθάριστο διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυρών το 1ο τρίμηνο 2010 ήταν €43,35 δις (ιστορικά υψηλό σε όρους κινητού μέσου 4 τριμήνων) ενώ το 4ο τρίμηνο 2015 διαμορφώθηκε στα €29,17 δις. Η εν λόγω μεταβολή, ήτοι -€14,18 δις ή -32,72%, διοχετεύτηκε κατά 71,30% (-€10,11 δις) στην κατανάλωση και κατά 28,70% (-€4,07 δις) στην αποταμίευση.

Το γεγονός ότι ο ρυθμός αποταμίευσης των νοικοκυριών βρίσκεται σε αρνητικά επίπεδα αποτελεί τροχοπέδη για την αύξηση των επενδύσεων. Επιπρόσθετα, φαινόμενα όπως η γήρανση του πληθυσμού και η αύξηση του ποσοστού των ατόμων που ζουν σε συνθήκες ανέχειας αποτελούν ανασταλτικούς παράγοντες για την αύξηση των αποταμιεύσεων».