«Ξέραμε ότι ζούμε πάνω σε θησαυρούς»

Μεγάλωσαν ακούγοντας από τους παππούδες τους ιστορίες για θαμμένους αρχαιολογικούς θησαυρούς. Για στεφάνια, νομίσματα και το χρυσάφι της μακεδονικής γης, που θα μπορούσε να βρίσκεται κρυμμένο κάτω από τα πόδια τους, στα χωράφια και τις αυλές τους.Οι κάτοικοι στα χωριά της ανατολικής πλευράς του Νομού Θεσσαλονίκης και την ορεινή Χαλκιδική είναι φιλήσυχοι αγρότες, που προσπαθούν να συμπληρώσουν το εισόδημά τους σπέρνοντας ακόμη ξεπερασμένες καλλιέργειες, όπως σιτηρά και τριφύλλι. Δεν είναι βέβαια αρχαιοκάπηλοι κι εξάλλου γνωρίζουν από μικρά παιδιά ότι «δεν επιτρέπεται να σκάψουν ούτε φτυαριά χωρίς την επίβλεψη της αρχαιολογικής υπηρεσίας», όπως λένε.Σε ένα από αυτά τα χωριά, τη Γερακαρού δίπλα στη λίμνη Κορώνεια, η Αστυνομία τοποθετεί τη δράση των κεντρικών κατηγορουμένων στη μεγάλη υπόθεση αρχαιοκαπηλίας που εξιχνιάστηκε το Σαββατοκύριακο στη Βόρεια Ελλάδα.Τον περασμένο Οκτώβριο, σε ένα χωράφι με καλαμπόκια, επίσης έξω από τη Γερακαρού, συνελήφθησαν αρχαιοκάπηλοι την ώρα που προσπαθούσαν να πουλήσουν σε αγνώστους έναν αρχαιολογικό θησαυρό: χρυσά προσωπεία, επιστόμια, δύο σπάνια ασημένια αγγεία και άλλα ευρήματα, η αξία των οποίων εκτιμήθηκε από ειδική επιτροπή αρχαιολόγων ότι ξεπερνά τα 11 εκατ. ευρώ. Σε γειτονικά χωριά έχουν αποκαλυφθεί στο παρελθόν λιγότερο σημαντικές υποθέσεις αρχαιοκαπηλίας. Και οι Αρχές αναγκάζονται να ξεδιπλώσουν τον χάρτη της περιοχής προσπαθώντας να λύσουν το μυστήριο της Γερακαρούς.Η μικρή κοινωνία στο χωριό των 1.600 κατοίκων συζητά λεπτομέρειες και αναπαράγει ψιθύρους γύρω από τις συλλήψεις για την υπόθεση αρχαιοκαπηλίας. «Οι κάτοικοι εδώ είναι φιλότιμοι και νοικοκύρηδες. Δεν μπορεί να κατηγορηθεί ένα ολόκληρο χωριό επειδή κάποιοι κατηγορήθηκαν για υποθέσεις αρχαιοκαπηλίας», λέει ο Μιχάλης Τζανής, πρόεδρος στη Γερακαρού. Δεν πήραν είδηση, όπως λένε, ούτε καν την επιχείρηση της Αστυνομίας τα ξημερώματα του περασμένου Σαββάτου σε σπίτια και αποθήκες των βασικών κατηγορουμένων.Σύμφωνα με την Αστυνομία, κεντρικό ρόλο στη δράση του κυκλώματος είχε ένας συνταξιούχος εκτελωνιστής, 66 ετών. Σε αυτόν και σε συγγενικά του πρόσωπα στο χωριό (συνελήφθησαν δύο αδέλφια και ο κουνιάδος του) φέρεται να κατέληγαν νομίσματα που έβρισκαν σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας χωρικοί και αγρότες. Στη συνέχεια, ο ίδιος τα πουλούσε σε ιδιώτες και οίκους δημοπρασιών στο εξωτερικό. Ο Κώστας Σπανός είναι μανάβης στη Γερακαρού. Οπως λέει για τον κεντρικό κατηγορούμενο στην υπόθεση, «ζούσε απαρατήρητος στο χωριό, χωρίς να προκαλεί με ακριβά σπίτια και αυτοκίνητα. Η αναφορά τού ονόματος του χωριού μας στα μέσα ενημέρωσης μας στενοχωρεί».Σύμφωνα με τον συγχωριανό του Αγγελο Χατζηνικολάου, «οι συλληφθέντες ήταν καθημερινοί άνθρωποι. Η κοινωνία είναι πολύ μικρή, θα είχαμε ακούσει κάτι παραπάνω».Η κρίση δεν έχει αφήσει ανέγγιχτο το προσφυγοχώρι της Γερακαρούς. Οι χωρικοί αναγκάστηκαν, όπως χιλιάδες άνθρωποι στην ελληνική περιφέρεια, να ξεριζώσουν ξεπερασμένες και μη επιδοτούμενες φυτείες, όπως τα καπνά. Τα τελευταία χρόνια, οι αγρότες στο χωριό καλλιεργούν