Ενας καλοντυμένος επαναστάτης
Σε μια εποχή όπου η έννοια του πολιτικού περιορίζεται σε όσους εμπλέκονται στις παραλλαγές της επαγγελματικής πολιτικής, εντός κομμάτων, εντός επίσημων συνδικάτων, εντός «οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών» και ΜΚΟ, εντός διεθνών οργανισμών και εντός κρατικών μορφών, δεν είναι εύκολη η περιγραφή όσων θέτουν στόχο όχι την αναπαραγωγή αλλά την ανατροπή των σημερινών κοινωνικών σχέσεων. Δεν είναι τυχαίο πόσο εύκολα αποδίδεται σε όσους διαλέγουν μια συγκρουσιακή τοποθέτηση και στρατεύονται ολόψυχα σε αυτήν ο χαρακτηρισμός του εξτρεμιστή
Ομως ξεχνάμε ότι στον 20ό αιώνα αναδείχτηκε μια φιγούρα ανθρώπου που θεωρούσε ότι ο χαρακτηρισμός «επαγγελματίας επαναστάτης» περιποιούσε τιμή σε όποιον ήταν αποδέκτης του, ιδίως όταν δεν δρούσε μόνο για την ανατροπή στο εθνικό πεδίο. Ανθρώπων που θεώρησαν ότι η στράτευση στην υπόθεση της παγκόσμιας επανάστασης αποτελούσε χρέος, τρόπο ζωής και πηγή αξιοπρέπειας. Ανθρώπων που δεν είχαν πρόβλημα να μετακινούνται από τη μία χώρα στην άλλη, να ζουν υπό τον διαρκή κίνδυνο της σύλληψης (ενίοτε και με την επιβαρυντική κατηγορία του «πράκτορα ξένης δύναμης»), να υφίστανται στερήσεις. Τους συναντά κανείς τόσο στα δίκτυα της Κομμουνιστικής Διεθνούς στις δεκαετίες του 1920 και του 1930 (ο αναγνώστης ας αναζητήσει το βιβλίο της Brigitte Studer «Travellers of the World Revolution», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Verso, για τους ανθρώπους που έστησαν τα δίκτυα της Κομιντέρν), όσο και στα δίκτυα της Τέταρτης Διεθνούς από τη δεκαετία του 1930 και μετά και αργότερα στα αντιαποικιακά κινήματα.
Η νέα βιογραφία
Μια τέτοια μορφή ανθρώπου στρατευμένου στην παγκόσμια επανάσταση ήταν ο Μιχάλης Ράπτης, ο Μισέλ Παμπλό, όπως ήταν το ψευδώνυμό του στη διεθνή δράση. Για τη ζωή του έχουμε πια, πέρα από τη δική του πολιτική αυτοβιογραφία που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ικαρος, και μια αναλυτική και εκτεταμένη βιογραφία από τον Hall Greenland με τίτλο «The Well-Dressed Revolutionary. The Odyssey of Michel Pablo in the Age of Uprisings» (Ο καλοντυμένος επαναστάτης. Η οδύσσεια του Μισέλ Παμπλό στην εποχή των ξεσηκωμών), που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Resistance Books και το Διεθνές Ινστιτούτο για την Εκπαίδευση και την Ερευνα στο Αμστερνταμ.
Ο Γκρίνλαντ έχει κάνει την πιο συστηματική προσπάθεια να ανασυνθέσει τη ζωή και την πολιτική δράση του Μιχάλη Ράπτη. Παρουσιάζει έτσι τα πρώτα του βήματα, τις σπουδές του, αλλά και την ένταξή του στο επαναστατικό κίνημα της εποχής, πρώτα στους Αρχειομαρξιστές και έπειτα στο ευρύτερο ρεύμα της Αριστερής Αντιπολίτευσης. Περιγράφει τις διώξεις που θα υποστεί από το μεταξικό καθεστώς, την εξορία στη Φολέγανδρο (όπου θα συναντήσει την έκτοτε αχώριστη σύντροφό του Ελλη Δυοβουνιώτη), τη διαφυγή στο Παρίσι και τη συνέχεια της πολιτικής δραστηριότητάς του στην Τέταρτη Διεθνή, ακόμη και στη διάρκεια της γερμανικής Κατοχής. Στέκεται ιδιαίτερα στην ανάδειξή του μετά τον πόλεμο στην ηγεσία της Τέταρτης Διεθνούς και την αναμέτρηση με όλα τα ανοιχτά ερωτήματα για ένα ρεύμα που ήταν ταυτόχρονα πάντοτε μειοψηφικό, αλλά και επιδραστικό.
Η πρωτοτυπία της σκέψης του
Ομως ο Γκρίνλαντ δεν στέκεται μόνο στην αφήγηση της ζωής και των πολιτικών σταθμών του Μιχάλη Ράπτη ή στις διάφορες εσωτερικές συγκρούσεις και έριδες που σφράγισαν την ιστορία αυτού του ρεύματος και έφτασαν μέχρι του σημείου της αποπομπής του από την ηγεσία στη δεκαετία του 1960. Δίνει βαρύτητα στην πρωτοτυπία της σκέψης του. Τόσο σε σχέση με το πώς αντιλαμβανόταν τα προβλήματα μιας σεχταριστικής πρακτικής και της επικοινωνίας με μαζικά κινήματα και πολιτικά ρεύματα, ακόμη και εάν ήταν υπό «σταλινικό» έλεγχο, όσο και σε σχέση με το πώς από νωρίς κατάλαβε ότι ένα από τα κλειδιά για την αναζήτηση ενός δρόμου για τον σοσιαλισμό πέραν των στρεβλώσεων και του αυταρχισμού του σταλινικού μοντέλου ήταν μια αντίληψη εργατικής αυτοδιαχείρισης.
Αναλυτική είναι η αναφορά του Γκρίνλαντ και στην εμπλοκή του Μιχάλη Ράπτη στον αντιαποικιακό αγώνα. Ο Πάμπλο έγκαιρα αντιλήφθηκε το χειραφετητικό δυναμικό που είχε η διεκδίκηση της ανεξαρτησίας της Αλγερίας και στρατεύτηκε ολόπλευρα σε αυτή, διαμορφώνοντας τον μηχανισμό που εξασφάλιζε ότι μπορούσε να φτάνει στο FLN η χρηματοδότηση από τις εισφορές των Αλγερινών που ζούσαν στη Γαλλία και αργότερα μέσα από το παράτολμο αλλά τελικά πετυχημένο σχέδιο για τη δημιουργία ενός παράνομου εργοστασίου όπλων για τον αγώνα στην Αλγερία, μία από τις πιο χαρακτηριστικές πρωτοβουλίες «διεθνιστικής αλληλεγγύης» στο δεύτερο μισό του 20ού αιώνα (ο αναγνώστης μπορεί να αναζητήσει το βιβλίο του Δημήτρη Λιβιεράτου «Το αόρατο εργοστάσιο της επανάστασης (1959-1962). Οι διεθνιστές της δυτικής επιμελητείας στην Αλγερία»). Και βέβαια για χρόνια ο Πάμπλο έμεινε στην Αλγερία ως σύμβουλος της κυβέρνησης στην προσπάθεια να επεκταθούν μορφές αυτοδιαχείρισης στην αγροτική παραγωγή, μέχρι το πραξικόπημα του 1965 και την εγκατάλειψη των πιο ριζοσπαστικών πειραμάτων.
Παρών σε μεγάλες στιγμές
Ο Γκρίνλαντ φτάνει την αφήγησή του μέχρι το τέλος της ζωής του Μιχάλη Ράπτη το 1996. Υπογραμμίζει έτσι πως ήταν παρών σε διάφορες μεγάλες στιγμές της Ιστορίας, από τον Μάη του 1968 και τη Χιλή του Αλιέντε μέχρι την Πορτογαλία της Επανάστασης των Γαρυφάλλων, αλλά και τη συνεχή προσπάθειά του να δει τη μαρξιστική θεωρία με τρόπο ανοιχτό, να επιμείνει στην κεντρικότητα της αυτοδιαχείρισης, να ενσωματώσει τη σημασία των αιτημάτων εθνικής χειραφέτησης (και αλληλεγγύης προς αυτά), να υπογραμμίσει την αξία των «νέων κινημάτων», όπως αυτό για τη γυναικεία χειραφέτηση.
- Δημοφιλέστερες Ειδήσεις Κατηγορίας Ειδήσεις
- Είμαι Τσιγγάνα, οι γονείς μου ήθελαν να παντρευτώ στα 14 αλλά εγώ τελείωσα την Πάντειο και άλλαξα τη μοίρα μου
- Αυγέρη: «Είναι συνέταιρος του παράνομου νεφρολογικού κέντρου ο βουλευτής της ΝΔ, Λιβανός; Ένοχη η σιωπή»
- Ιρλανδός πρωθυπουργός: Μια φράση του για την απελευθέρωση ενός 9χρονου κοριτσιού από την Χαμάς προκάλεσε την έντονη αντίδραση του Ισραήλ και την κλήση του Ιρλανδού πρέσβη
- Συντάξεις: Ανακοινώθηκαν οι επίσημες ημερομηνίες πληρωμών Δεκεμβρίου - Πότε πληρώνονται επιδόματα από ΕΦΚΑ - ΔΥΠΑ
- Ο Ασημακόπουλος "καρφώνει" τον Λιάγκα: «Μετά από μένα έφυγαν άλλα 2 άτομα, κάποιο πρόβλημα θα υπάρχει»
- Άνω Πόλη: Ξεριζώθηκε αιωνόβιος πλάτανος – Ζημιές σε ΙΧ και πολυκατοικία (ΦΩΤΟΣ – ΒΙΝΤΕΟ)
- Χαμός στο Ισραήλ με τον Ιρλανδό πρωθυπουργό: Ο ΥΠΕΞ κάλεσε τον ιρλανδό πρέσβη για εξηγήσεις
- Η πρώτη Θεία Λειτουργία του νέου Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης Φιλόθεου
- Κακοκαιρία Bettina: «Ντύθηκε» στα λευκά η ορεινή Κορινθία - Βγήκε η θάλασσα στη στεριά
- Ελένη Γερασιμίδου για το έμφραγμα που υπέστη: Ήταν στεναχώρια καλά κρυμμένη
- Δημοφιλέστερες Ειδήσεις Τα Νεα
- Ο ξεχωριστός κύριος Χαρίτσης…
- Μόνο με ενεργό ΑΜΚΑ πρόσβαση στη δημόσια περίθαλψη
- Απελπισία και αναλγησία
- Έρχονται πάνω 22.000 προσλήψεις στο Δημόσιο – Σε ποιες υπηρεσίες
- Ολλανδή σχεδιάστρια πρωτοπορεί και πλέκει πουλόβερ από ανθρώπινες τρίχες
- Ενας καλοντυμένος επαναστάτης
- Ισραήλ: Ο ΥΠΕΞ κάλεσε τον ιρλανδό πρέσβη για εξηγήσεις
- ΣΥΡΙΖΑ: Απόδραση στις Σπέτσες για Κασσελάκη εν μέσω «τσουνάμι» αποχωρήσεων
- Ιράν: Απαγχονίστηκε 17χρονος που είχε καταδικαστεί σε θάνατο για φόνο
- Λέσβος: Αγωνία για τους 13 αγνοούμενους ναυτικούς του πλοίου – Υπό δυσμενείς καιρικές συνθήκες οι έρευνες
- Τελευταία Νέα Τα Νεα
- Ενας καλοντυμένος επαναστάτης
- Απελπισία και αναλγησία
- Ο ξεχωριστός κύριος Χαρίτσης…
- Μόνο με ενεργό ΑΜΚΑ πρόσβαση στη δημόσια περίθαλψη
- Λέσβος: Αγωνία για τους 13 αγνοούμενους ναυτικούς του πλοίου – Υπό δυσμενείς καιρικές συνθήκες οι έρευνες
- Σάκης Ρουβάς: Θαυμάστρια δεν «ξεκολλούσε» από την αγκαλιά του
- Αχιλλέας Μπέος: «Ο Κασσελάκης είναι ο Μπέπε Γκρίλο της Ελλάδας»
- Ισραήλ: Ο ΥΠΕΞ κάλεσε τον ιρλανδό πρέσβη για εξηγήσεις
- Έρχονται πάνω 22.000 προσλήψεις στο Δημόσιο – Σε ποιες υπηρεσίες
- Τελευταία Νέα Κατηγορίας Ειδήσεις
- Βύρωνας: Πουλούσαν ναρκωτικά ακόμα και όταν η 16χρονη χαροπάλευε
- Εικόνες από τα βροχερά Χανιά όπου τα κύματα της κακοκαιρίας “χτυπούν” το ενετικό λιμάνι (βιντεο)
- Δεξαμενόπλοιο ισραηλινών συμφερόντων κατελήφθη στα ανοικτά της Υεμένης
- Να θωρακίσουμε την Αττική από τις πλημμύρες
- Πέθανε σε ηλικία 80 ετών ο άγγλος τεχνικός Τέρι Βέναμπλς
- Πάτρα: Συνάντηση Γιώργου Παππά και Γιώργου Παπανδρέου
- Η VIP διακίνηση μεταναστών πήρε απρόβλεπτη τροπή στην Εγνατία Οδό με μια άγρια καταδίωξη
- Στα λευκά η ορεινή Κορινθία - Έπεσε το πρώτο χιόνι
- Κασσελάκης κατά Βορίδη: Τα λέει "τσεκουράτα" όταν θέλει να ενθουσιάσει ακροδεξιούς, αλλά για την παρακολούθησή του σιωπή