«Το πραξικόπημα είναι τραγωδία για την Αίγυπτο»

Στην πλατεία Ταχρίρ ο κόσμος ζητωκραυγάζει. Η επιθυμία του εκπληρώθηκε. Ο Mohammed Morsi αποτελεί παρελθόν. Όμως, ο Stephan Roll του Ιδρύματος Επιστημών και Πολιτικής δεν συμφωνεί με όσους πανηγυρίζουν.

Το πραξικόπημα είναι πολύ τραγική εξέλιξη, λέει στο περιοδικό Cicero. Οι εορτασμοί της πλατείας Ταχρίρ που κατέκλυσαν τα ΜΜΕ δεν μπορούν να υπερκαλύψουν το γεγονός ότι ένα μεγάλο μέρος της αιγυπτιακής κοινωνίας νιώθει αποκλεισμένο. Ιδιαίτερα προβληματική είναι η σύλληψη

Αυτό δε σημαίνει ότι ο καθαιρεθείς Πρόεδρος Morsi και η αδελφότητα είναι άμοιροι ευθυνών. Ο Morsi εκτίμησε την κατάσταση εντελώς εσφαλμένα, κυρίως γιατί δεν κατανόησε την αρχή της Δημοκρατίας. Αυτή υποδεικνύει, μεταξύ άλλων, ότι κανείς θα πρέπει να παίρνει το καπέλο του και να φεύγει όταν διαπιστώνει ότι η χώρα του δεν είναι πια κυβερνήσιμη, για οποιονδήποτε λόγο. Αντ’ αυτού ο Morsi πολέμησε για να διατηρήσει τον θώκο του.

Το ίδιο ισχύει, όμως, και για την αντιπολίτευση. Και αυτή παρανόησε το νόημα της Δημοκρατίας. Η μουσουλμανική αδελφότητα απεύθυνε τις τελευταίες 48 ώρες εκτενείς προτάσεις διαπραγμάτευσης που θα μπορούσαν και έπρεπε να αποτελέσουν αφετηρία για συνεννόηση.

Το πρόβλημα με την παρέμβαση του στρατού, ακόμα και αν αυτή δείχνει να κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση, είναι, κατά τον Roll, ότι παραμερίστηκε ο νομίμως εκλεγμένος Πρόεδρος της χώρας. Είναι προβληματικό να καταρρέει ένα πολιτικό σύστημα μόνο εξαιτίας μαζικών διαδηλώσεων. Η δημοκρατία δεν θα πρέπει να συμπαρασύρεται από τις τάσεις. Αμφότερες οι πλευρές διέπραξαν σοβαρά λάθη. Ο Morsi θα έπρεπε να είχε παραιτηθεί πολύ νωρίτερα. Εδώ και μήνες ήταν ξεκάθαρο ότι δεν μπορεί να κυβερνήσει την Αίγυπτο. Κι αυτό γιατί η μουσουλμανική αδελφότητα δεν ήταν προετοιμασμένη. Της έλειπαν οι ικανότητες και η γνώση για τέτοια καθήκοντα. Η διοίκηση δεν κατάφερε να θέσει υπό έλεγχο τους επιμέρους οργανισμούς. Ο Morsi θα έπρεπε να είχε αναλάβει την ευθύνη και επειδή δεν το έκανε η χώρα οδηγήθηκε στα πρόθυρα της χρεοκοπίας. Η Αίγυπτος είναι σε εξαιρετικά δύσκολη οικονομικά θέση.

Ο Stephan Roll διαπιστώνει ότι η Αραβική Άνοιξη δεν έφερε αυτόματα τη δημοκρατία. Οι χώρες της είναι στην καλύτερη περίπτωση στον δρόμο για να γίνουν δημοκρατίες. Όμως, τους λείπει η εμπειρία και οι μηχανισμοί εξεύρεσης συμβιβασμών. Πρόκειται για μια διαδικασία που διαρκεί χρόνια, αν όχι δεκαετίες, και την οποία όλοι, και η αντιπολίτευση, θα πρέπει να την αφήσουν να τρέξει.

Το δύσκολο με τις εξαγγελίες για τη δημιουργία ενός νέου Συντάγματος στην Αίγπυτο, είναι ότι αυτό θα πρέπει να καλύπτει ένα μεγάλος μέρος του πληθυσμού που δεν είναι μουσουλμάνοι, αλλά και το υπόλοιπο που είναι φονταμενταλιστές ισλαμιστές. Δεν είναι καθόλου εύκολο να προκύψει ένα τέτοιο Σύνταγμα, με το οποίο κάποιο κομμάτι της κοινωνίας να μην νιώθει αποκλεισμένο.

Ο μεγαλύτερος κίνδυνος που ελλοχεύει για την Αίγυπτο είναι, σύμφωνα με τον Roll, να αποτύχει και η αντιπολίτευση και η κοινή γνώμη εντός των επόμενων μηνών να γυρίσει και πάλι υπέρ των ισλαμιστών. Οι μη φανατικοί, που τώρα τάχθηκαν σε βάρος της κυβέρνησης, μπορεί να αλλάξουν και πάλι στάση και να ταχθούν υπέρ μιας νέας ισλαμικής κυβέρνησης, εάν η έως τώρα αντιπολίτευση δεν βάλει τα πράγματα σε τάξη.

Στόχος της διεθνούς κοινότητας θα πρέπει να είναι η τήρηση μιας ειρηνικής διαδικασίας και ο μη αποκλεισμός καμίας πολιτικής δύναμης από την εξουσία, ιδιαίτερα αν οι εκλογές λάβουν χώρα γρήγορα. Αυτό σημαίνει ότι και η μουσουλμανική αδελφότητα θα πρέπει να συμμετάσχει. Η σύλληψη μελών της ηγεσίας της οδηγεί, όμως, προς την ακριβώς αντίθετη κατεύθυνση.

Ακολουθήστε με στο twitter: https://twitter.com/1951976