“Οι ζωές των άλλων” στο Θησείο

Πολλές φορές η μεταφορά ενός διάσημου και βραβευμένου κινηματογραφικού έργου στο θέατρο ελλοχεύει τις παγίδες της εύκολης σύγκρισης και της αυστηρής κριτικής από την πλευρά του κοινού. Ακούγοντας για το ανέβασμα του εμβληματικού, γερμανικού έργου «οι ζωές των άλλων» του Άλμπερτ Οστερμάιερ στο «Θησείον, ένα θέατρο για τις τέχνες» (Τουρναβίτου 7), μοιραία και ίσως άδικα γίνεται κανείς εξαιρετικά καχύποπτος, όσον αφορά στο τελικό αποτέλεσμα. Δεν είναι λίγες

οι φορές στο παρελθόν, που ακόμα και σπουδαίοι σκηνοθέτες και πρωταγωνιστές δεν κατάφεραν να αποδώσουν πιστά το έργο από την μεγάλη οθόνη στο θεατρικό σανίδι. Στις «ζωές των άλλων» όμως, που ανεβαίνει σε σκηνοθεσία της Αλίκης Δανέζη –Knutsen, σε συνεργασία με τον Μανώλη Δούνια, συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο.

Η σκηνοθετική τους ματιά μεταφέρει, από την πρώτη στιγμή, το κοινό στο ψυχροπολεμικό Βερολίνο της δεκαετίας του ΄80 και στα κρατητήρια της πάλαι ποτέ πανίσχυρης Στάζι.

Σε αυτό συμβάλλουν και τα άψογα σκηνικά της Κικής Πίττα που ΄΄μεταφέρουν΄΄ κατευθείαν τους θεατές στο κλίμα εκείνης της εποχής, μιας εποχής που δεν είναι τόσο μακριά όσο φαίνεται. Παλιά τηλέφωνα, ακουστικά παρακολούθησης, χάρτινοι στοιβαγμένοι φάκελοι σε βιβλιοθήκες, «κοριοί» και γραφεία γεμάτα από την υγρασία του κρατητηρίου.

Όσο όμως άξιοι και αν είναι οι συντελεστές που κρατούν την σκηνοθετική μπαγκέτα, μια ιδανική παράσταση θέλει και τους κατάλληλους ηθοποιούς.

Εν αρχή ο Φάνης Μουρατίδης, τον οποίο έχουμε συνηθίσει σε κωμικούς τηλεοπτικούς ρόλους, καταφέρνει να βγάλει ένα τελείως διαφορετικό προσωπείο, καθώς η ερμηνεία του θυμίζει την εποχή όπου μεγαλουργούσε στο θέατρο Αμόρε. Με λιτά εκφραστικά μέσα, με παύσεις, με συγκρατημένη οργή και σπινθηροβόλο βλέμμα, δίνει μια συγκλονιστική ερμηνεία στον ρόλο του συγγραφέα Ντράιμαν.

Ο Μανώλης Μαυροματάκης, ΄΄εγκλωβισμένος΄΄ μέρα-νύχτα στο σπίτι του συγγραφέα, πλάθει με αρτιότητα έναν χαρακτήρα ωρολογιακή βόμβα, που ακροβατεί επικίνδυνα ανάμεσα στο καθήκον και στο συναίσθημα.

Η Άννα Μάσχα, με σκηνική φινέτσα και άνεση, αποδίδει με τραγικότητα την παγιδευμένη από τις συμβάσεις του καθεστώτος ηθοποιό Κρίστα-Μαρία Ζίλαντ και σύντροφο του συγγραφέα. Την παράσταση κλέβει ο ηθοποιός Γιώργος Συμεωνίδης, ο οποίος υποδύεται, με εξαιρετική μαεστρία, επτά ρόλους χωρίς οι εναλλαγές αυτές να γίνονται αντιληπτές. Ηθοποιός, με σκηνικό ήθος και παράστημα, αποδεικνύει ότι είναι ένας έξοχος ρολίστας. Επίσης ο έμπειρος Κώστας Μπερικόπουλος υποδύεται με παγωμένη κυνικότητα τον υπουργό Πολιτισμού του καθεστώτος, Μπρούνο Χέμπφ, ο οποίος χωρίς ηθικούς ενδοιασμούς ασελγεί κυριολεκτικά και μεταφορικά σε ανθρώπινα σώματα και καλλιτεχνικές ψυχές.

Πρόκειται για μια παράσταση που κάνει τους θεατές να αισθάνονται κοινωνοί της, ρουφώντας για σχεδόν δυο ώρες την ανεπανάληπτη αυτή θεατρική εμπειρία. Με λίγα λόγια το θεατρικό γεγονός της χρονιάς. Πολλά μπράβο αξίζουν και στους υπόλοιπους συντελεστές της παράστασης. Ενδεικτικά αναφέρουμε τα κουστούμια του Άγγελου Μεντή, που παραπέμπουν στο κλίμα της εποχής, τους ατμοσφαιρικούς φωτισμούς του Αλέκου Γιάνναρου, πλήρως εναρμονισμένους με τις παύσεις του έργου, καθώς και την επιβλητική μουσική του Κίναν Ακαουί.