Καλή Σαρακοστή

Από την Καθαρά Δευτέρα αρχίζει η περίοδος της Μεγάλης Σαρακοστής. Το Τριώδιο (βιβλίο ύμνων της Ορθόδοξης εκκλησίας που ψάλλονται στις τρεις ωδές) έχει «ανοίξει» από την Κυριακή που διαβάζεται η παραβολή του Τελώνου και του Φαρισαίου. Την εβδομάδα πριν από την Κυριακή της Αποκριάς, αποκαλούμενη και Τυρινή, καταλύονται τυρί, αυγά και ψάρια, όλες τις ημέρες, εκτός από κρέας. Ενώ από την Καθαρά Δευτέρα

Η νηστεία, σε μια αναδρομή στα παλαιά χρόνια, συναντιέται στους αρχαίους Αιγύπτιους, τους Έλληνες και τους Εβραίους. Είναι μια περιόδος εγκράτειας από συγκεκριμένες τροφές και προετοιμασίας για συμμετοχή σε συγκεκριμένες θρησκευτικές τελετές. Στην ορθόδοξη θρησκεία η νηστεία συστήνεται στους πιστούς σε συγκεκριμένες περιόδους, προκειμένου να προετοιμαστούν κατάλληλα ώστε να δεχτούν τον ίδιο τον Χριστό μέσα τους, με το μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας (Θεία Κοινωνία). Οι πιστοί προτρέπονται να απέχουν από πράξεις, τροφές και ποτά που προκαλούν ευχαρίστηση, στα πλαίσια της αυτοσυγκράτησης και της μετάνοιας. Οι κανόνες τις Εκκλησίας είναι αυστηρότεροι στους ιερομένους και τους μοναχούς ενώ στους λαϊκούς ανθρώπους ο πνευματικός του καθένα κρίνει πάντα κατά περίπτωση.

Ορισμένοι ερμηνεύουν διαφορετικά τη νηστεία. Βρίσκουν την ευκαιρία να κάνουν μια πιο ισορροπημένη διατροφή, για να βελτιώσουν το σωματικό τους βάρος και να περιορίσουν την κατανάλωση κρέατος. Αν αυτός και μόνο είναι ο σκοπός, τότε απλά κάνουν δίαιτα. Η νηστεία έχει βαθύτερη έννοια. Δεν επιβάλλεται. Η διακριτική ευχέρεια του καθενός, η κρίση και η πίστη του είναι που θα τον οδηγήσει στην αποχή από την υπερβολική κατανάλωση και την επιλεκτική τροφή που απαιτείται σε περιόδους νηστείας. Η συνολική συμπεριφορά είναι το προσδωκόμενο. Μια περίοδος περισυλλογής, αυτοελέγχου και αυτοκριτικής. Μια περίοδος μετάνοιας και συγγνώμης που συμπεριλαμβάνει το μυστήριο της εξομολόγησης και τελικά την «μεταλαβειά». Την Θεία Κοινωνία.

Η Μεγάλη Τεσσαρακοστή είναι η μεγαλύτερη και παλαιότερη περίοδος νηστείας για τους Ορθόδοξους Χριστιανούς. Είναι η αυστηρότερη νηστεία του χρόνου και συμπεριλαμβανομένης της Μεγάλης Εβδομάδας διαρκεί συνολικά 7 εβδομάδες. Η περίοδος δηλαδή πριν το Πάσχα, από την Καθαρά Δευτέρα μέχρι και την Παρασκευή, πριν την ανάσταση του Λαζάρου και την Κυριακή των Βαΐων. Ακολουθεί η εβδομάδα των Αγίων Παθών (Μεγάλη Εβδομάδα) όπου τηρείται αυστηρή νηστεία ακόμα και το Μεγάλο Σάββατο όπου είναι και το μόνο Σάββατο του έτους που, σύμφωνα με τους κανόνες της εκκλησίας, δεν καταλύεται το λάδι.

Το τριήμερο που έρχεται κορυφώνεται με τα κούλουμα της Καθαράς Δευτέρας. Την κατανάλωση των σαρακοστιανών εδεσμάτων, το πέταγμα του χαρταετού, την επαφή με την ύπαιθρο (καιρού επιτρέποντος). Καλό είναι όσοι μπορούν να κάνουν φέτος και ένα βήμα παραπάνω. Ας διατηρήσουν τη νηστεία και τις επόμενες ημέρες, στο βαθμό που η υγεία τους το επιτρέπει και που οι ίδιοι θέλουν. Ας κάνουν ένα βήμα παραπάνω, σε σχέση με άλλες χρονιές. Τότε, στο τέλος του δρόμου, την Κυριακή του Πάσχα, θα καταλάβουν το μεγαλειώδες μήνυμα που ο ίδιος ο Θεάνθρωπος θέλησε να μας «περάσει» με την κάθοδό του στη γη, τις δοκιμασίες που καρτερικά υπέμεινε και το θαύμα της Ανάστασης που ακολούθησε. Την κορυφαία στιγμή της Χριστιανοσύνης. Τη νίκη απέναντι στην αμαρτία. Τον θρίαμβο της ζωής απέναντι στο θάνατο.